Fonoforeza
Fonoforeza to miejscowe wprowadzanie w głąb tkanek związków chemicznych za pomocą ultradźwięków. W trakcie zabiegu na pacjenta działają więc dwa czynniki takie jak fala ultradźwiękowa oraz zastosowany lek.
Podstawy chemiczno-fizyczne
W związku z tym, że cząsteczki leku zostają wprowadzane za pomocą fali mechanicznej, rodzaj ładunku elektrycznego substancji czynnej jest bez znaczenia.
Duże znaczenie natomiast ma postać leku – spełnia bowiem ona rolę substancji sprzęgającej. Może on być maścią, kremem, żelem lub płynem, jednak musi przewodzić ultradźwięki.
Lek można z powodzeniem dodać do substancji sprzęgającej (tą drogą często wprowadza się witaminy rozpuszczalne w tłuszczach – witamina A, D, E).
Im większa gęstość substancji sprzęgającej o dużym współczynniku absorpcji, tym większe będzie przegrzanie powierzchownych warstw skóry, a co się z tym wiąże – mniejsza zdolność wnikania fal ultradźwiękowych przez skórę. W efekcie można podsumować, że kremy i maści są słabszym przewodnikiem fal niż żele.
Podsumowując, stwierdza się, że skuteczność fonoforezy zależy między innymi od:
- masy cząsteczkowej leku (jest ona odwrotnie proporcjonalna do przenikalności tego leku);
- stężenia oraz rodzaju leku;
- właściwości skóry (jej uwodnienia, ukrwienia, przepuszczalności naskórka);
- ekspozycji na falę (ciągła, pulsująca);
- czasu trwania zabiegu.
Zobacz również: Ultradźwięki w rehabilitacji.
Metodyka zabiegu
Przed przystąpieniem do zabiegu skórę należy oczyścić. Warto ją również ogrzać, ponieważ czynność ta zwiększa ukrwienie skóry, co ułatwia penetrację leku do głębiej położonych warstw. Pacjent powinien znajdować się w wygodnej, stabilnej pozycji, która zapewnia maksymalne rozluźnienie mięśni.
Następnym krokiem jest ustalenie dawki oraz częstotliwości ultradźwięków. W fizjoterapii nie stosuje się częstotliwości większej niż 3 MHz – najpopularniejsze głowice emitują fale ultradźwiękowe o częstotliwości, 800, 1000, 2400 i 3000 kHz. Im większa częstotliwość, tym płytsze przenikanie fal w głąb skóry.
Dawkę określa się w zależności od indywidualnych potrzeb pacjenta. Wyróżnia się 3 podstawowe dawki:
- słaba – 0,05-0,5 W/cm2
- średnia – 0,5-1,5 W/cm2
- silna – 1,5-2,0 W/cm2
Dawka powyżej 3 W/cm2 wykazuje działanie destrukcyjne na tkanki. Najczęściej stosuje się dawki słabe.
Fonoforeza trwa zwykle od 3 do 5 minut. Jest to czas wystarczający, aby wprowadzić lek w głąb tkanek. Średni czas zabiegu wynosi od 4 do 9 minut, natomiast długi – powyżej 10 minut.
W następnej kolejności na oczyszczonej skórze pacjenta rozprowadza się żel (bądź inną substancję sprzęgającą) i przystępuje do wykonania fonoforezy. Najczęściej zabieg przeprowadza się metodą labilną.
To znaczy przesuwając głowicą po skórze ruchami okrężnymi – około 3 sekundy na jedno okrążenie (wolniejsze tempo może doprowadzić do zjawiska tzw. fal stojących).
Należy pamiętać, aby zarówno ultradźwięków jak i fonoforezy nie wykonywać w okolicach kręgosłupa szyjnego powyżej poziomu C4, ze względu na obecność rdzenia przedłużonego.
Po upływie czasu należy oczyścić skórę pacjenta z substancji sprzęgającej oraz ją osuszyć. Niedopuszczalne jest, aby pacjent samodzielnie wykonywał sobie zabieg.
Wskazania
- stany po urazach narządu ruchu (gdy ustąpi zagrożenie krwawienia i wysięku)
- choroby reumatyczne w okresie małej aktywności
- zespoły przeciążeniowe stawów i ścięgien, przykurcze ścięgien oraz mięśni
- zespoły bólowe, np. poamputacyjne
- blizny i bliznowce
- obrzęki
Zobacz również: Kompleksowa terapia obrzęków.
Przeciwwskazania
- ciąża
- choroby nowotworowe do 5 lat od ich wyleczenia
- zaawansowana osteoporoza
- przerwanie ciągłości tkanek w miejscu zabiegowym
- okolice nasad kości u dzieci i młodzieży
- wyniszczenie, bardzo ciężki stan pacjenta
- obecność w ciele metalowych ciał obcych w okolicy zabiegowej
- zakrzepowe zapalenie żył
- znacznego stopnia zaburzenia rytmu serca
- znacznego stopnia zaburzenia krążenia tętniczego
- niewydolność układu krążenia
- ostre choroby zapalne
- infekcje, np. na tle gruźliczym
Bibliografia
- Mika T., Fizykoterapia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 1996.
- Kasprzak W., Mańkowska A., Fizykoterapia, medycyna uzdrowiskowa i SPA, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010.
Polecane produkty:
|
|
Kolagen
- Kwas hialuronowy
- Spirulina
- Chlorella
- Czarnuszka
- Koenzym Q10
Ultradźwięki i fonoforeza – Gabinet fizjoterapii Vertebralis, Poznań
Ultradźwięki to fale akustyczne o częstotliwości drgań wyższej niż zakres słyszalności ucha ludzkiego. Drgania przenosząc się z jednej cząsteczki na następne wywołują powstanie podłużnej fali mechanicznej, co powoduje tzw. mikromasaż tkanek.
Energia mechaniczna stanowi bodziec dla układu nerwowego, powodując podwyższenie progu odczuwania bólu .Efekt cieplny zabiegu powoduje wzmożoną dyfuzję wewnątrz komórki oraz w przestrzeniach międzykomórkowych.
Pod wpływem działania ultradźwięków związki koloidalne w tkankach ulegają rozbiciu na mniejsze cząsteczki, lub dochodzi do ich koagulacji.
Wzrasta szybkość reakcji chemicznych i nasilają się procesy utleniania, poprawia się ukrwienie.
- w chorobach zwyrodnieniowych stawów i kręgosłupa
- bóle krzyża i pleców
- zespół bolesnego barku
- rwa kulszowa
- w “ostrodze piętowej”,
- w stanach pourazowych: złamaniach, zwichnięciach, skręceniach, naderwaniach tkanek miękkich, krwiakach,
- zespoły bólowe w chorobach reumatycznych,
- w chorobach neurologicznych: bóle korzeniowe, dyskopatie.
W leczeniu schorzeń kręgosłupa i narządów ruchu znajdują bardzo szerokie zastosowanie, głównie w dolegliwościach bólowych, w leczeniu stanów urazowych, i skurczy mięśniowych.
Ultradźwięki stymulują różne korzystne procesy: uśmierzają ból, zmniejszają napięcia mięśni, poprawiają mikrokrążenie, zwiększają dotlenienie komórek, przyspieszają gojenie się ran, działają przeciwobrzękowo i przeciwzapalnie.
- nowotwory i stany po ich operacyjnym usunięciu,
- czynny proces gruźlicy,
- stany gorączkowe,
- ciężki stan ogólny,
- ciąża,
- choroby nerek i dróg moczowych,
- znamiona skórne,
- stany w trakcie lub po przebytej terapii rentgenowskiej.
Zabieg fonoforezy polega na stosowaniu leków przy udziale ultradźwięków. Leki spełniają tutaj dodatkowy efekt terapeutyczny są bowiem lepiej transportowane przez skórę do głębiej położonych warstw poprzez fale o określonej mocy.
Fonoforeza- co to jest, wskazania, przeciwwskazania
Fonoforeza to zabieg z zakresu rehabilitacji, który polega na wprowadzeniu do tkanek leku przy użyciu ultradźwięków. Zabieg fonoforezy jest bardzo pomocny w leczeniu choroby zwyrodnieniowej stawów, stanów zapalnych, a także przebytych urazów. Kiedy warto poddać się zabiegowi fonoforezy? Jakie są przeciwwskazania do wykonania zabiegu?
1. Czym jest fonoforeza?
Fonoforeza jest całkowicie bezbolesnym zabiegiem z zakresu rehabilitacji. W trakcie wykonywania fonoforezy specjalista posługuje się urządzeniem emitującym ultradźwięki. Przy pomocy mikromasażu wprowadza do tkanek pacjenta lek w formie żelu.
Fonoforeza wykorzystująca właściwości ultradźwięków jest szczególnie polecana osobom z chorobą zwyrodnieniową stawów. Dobrze sprawdzi się również w przypadku stanów zapalnych, czy tzw. łokcia tenisisty. Pojedynczy zabieg fonoforezy trwa 10-15 minut.
2. Fonoforeza – wskazania do przeprowadzenia terapii
Terapia fonoforezą działa przeciwbólowo, rozluźniająco, przeciwzapalnie, a także zabliźniająco. Wskazaniami do przeprowadzenia zabiegu są następujące dolegliwości bólowe:
- choroba zwyrodnieniowa stawów,
- blizny,
- łokieć tenisisty,
- kolano skoczka,
- zespół bolesnego barku,
- ostrogi kości piętowej,
- haluksy,
- nerwobóle,
- bóle poamputacyjne,
- reumatoidalne zapalenie stawów,
- zesztywniające zapalanie stawów kręgosłupa,
- zwapnienia tkanek miękkich,
- przebyte urazy, zwichnięcia, złamania czy stłuczenia
- przykurcze mięśni,
- zespół Sudecka,
- szczękościsk.
3. Fonoforeza – jakie są przeciwwskazania do wykonania zabiegu?
Przed wykonaniem fonoforezy, specjalista powinien przeprowadzić dokładny wywiad z pacjentem. W wielu przypadkach zabieg nie może być przeprowadzony ze względu na pewne przeciwwskazania. Fonoforezy nie należy przeprowadzać u osób, które:
- cierpią na nowotwór,
- mają pooperacyjny, bakteryjny lub wirusowy stan zapalny,
- borykają się z zaburzeniem krzepliwości krwi,
- mają nerwicę,
- chorują na miażdżycę,
- cierpią na niewydolność krążenia,
- cierpią na chorobę wieńcową,
- mają wszczepiony rozrusznik serca,
- cierpią z powodu schorzeń urologicznych lub nefrologicznych,
- borykają się z nerwobólami nieznanego pochodzenia,
- mają padaczkę,
- są uczulone na lek, podawany w trakcie fonoforezy.
Dodatkowo, zabiegu fonoforezy nie należy przeprowadzać u dzieci, a także kobiet ciężarnych.
4. Leki podawane w trakcie zabiegu fonoforezy
Zabieg fonoforezy nie jest bolesny i zazwyczaj trwa od kilku do kilkunastu minut. Fizjoterapeuta przeprowadzający fonoforezę w pierwszej kolejności aplikuje odpowiedni lek miejscowo na skórę pacjenta. Chwilę później przykłada urządzenie emitującą fale ultradźwiękowe do jego ciała. Do przeprowadzania zabiegu fonoforezy wykorzystuje się fale ciągłe lub fale impulsowe.
Jakie leki podaje się w trakcie zabiegu fonoforezy?
Zazwyczaj są to żele przeciwzapalne, żele przeciwbólowe, żele poprawiające ukrwienie. W wielu przypadkach stosuje się również żele borowinowe oraz substancje, które zmiękczają blizny. Warto nadmienić, że środki te są ustalane przez lekarza. Podawanie środków leczniczych przy użyciu ultradźwięków sprawia, że substancje znacznie szybciej wnikają do tkanek.
Aby fonoforeza przyniosła oczekiwane rezultaty, pacjent powinien poddać się co najmniej 10 zabiegom (w ustalonej przez lekarza częstotlowości).
Katarzyna Wąś-Zaniuk, 11 miesięcy temu
Fonoforeza
Fonoforeza to kolejny ze skutecznych zabiegów fizykoterapeutycznych, który może przynieść ulgę w wielu różnego rodzaju dolegliwościach. To terapia, która wykorzystuje ultradźwięki. Za ich pomocą podawane są różnego rodzaju leki. Ultradźwięki powodują niewielkie drgania w obrębie ciała oraz są swoistym mikromasażem, dzięki któremu leki wchłaniają się szybciej.
Zabieg wykonuje się przy pomocy specjalistycznego urządzenia do fonoforezy. Jest on całkowicie bezpieczny i bezbolesny. Nie powoduje również żadnych skutków ubocznych. Co więcej, ten rodzaj zabiegów cechuje naprawdę wysoka skuteczność, a poprawa stanu zdrowia pacjenta jest szybko zauważalna. Nic więc dziwnego, że cieszy się sporą popularnością.
Przebieg fonoforezy
Jak wygląda fonoforeza krok po kroku? Zabieg polega na polepszeniu wchłaniania leków przez skórę, dlatego też pacjent, który poddaje się fonoforezie, musi pamiętać o zmyciu z miejsca, na które działamy kosmetykami. Nie należy również mieć na sobie biżuterii i innych ozdób, zwłaszcza metalowych.
Zabieg trwa około 20 minut, podczas których pacjent leży lub siedzi w wygodnej dla niego pozycji, zaś fizykoterapeuta za pomocą specjalnego urządzenia do fonoforezy emituje ultradźwięki bezpośrednio na skórę chorej części ciała. Jest to całkowicie bezbolesne i nie powodujące żadnych skutków ubocznych lub nieprzyjemnych odczuć.
Wskazania dla fonoforezy
Fonoforeza to zabieg, który może przynieść znacząca poprawę zdrowia w wielu różnych przypadkach. Wśród tych, które najczęściej są wskazaniem do wykonania tego zabiegu, wymienić możemy choroby zwyrodnieniowe i stany zapalne stawów, zwapnienia tkanek miękkich, blizny po zabiegach i urazach oraz stany przeciążeniowe takie jak: zespół kanału nadgarstka, łokieć tenisisty, łokieć golfisty.
To jednak nie wszystko. Fonoforeza ułatwia i przyspiesza wchłanianie się sińców i krwiaków, może okazać się niezastąpioną pomocą w przypadku bóli kręgosłupa i schorzeń takich jak rwa kulszowa, dyskopatia, lumbago, bóli poamputacyjny oraz nerwobóle różnego, również niewiadomego pochodzenia. Jak więc widać, możliwości zastosowania tego zabiegu jest naprawdę dużo.
Przeciwskazania dla fonoforezy
Pomimo tego, że fonoforeza jest zabiegiem bezbolesnym i nieinwazyjnym, nie może niestety być przeprowadzana w każdym przypadku. Istnieją bowiem przeciwwskazania do jej wykonywania. Wśród nich wymienić możemy między innymi ciążę, nowotwory, znajdujące się w obrębie ciała metalowe ciała obce (np. protezy), a także nerwice i niezakończony wzrost kostny.
Oznacza to, że zabiegu tego nie można przeprowadzać w przypadku dzieci i młodzieży. Poza tym przeciwwskazaniami do fonoforezy są również infekcje i ostre stany zapalne, posiadany rozrusznik serca, choroby zakaźne, zakrzepica, zapalenia żył, znamiona skórne, skazy krwotoczne i problemy z zaburzeniami rytmu serca oraz niewydolnością krążeniową.
Zabieg fonoforezy w Centrum Dobry Brat
W naszym Centrum przeprowadzeniem zabiegu fonoforezy zajmują się doświadczeni i wykwalifikowani specjaliści, którzy dysponują nowoczesnymi i funkcjonalnymi aparatami do fonoforezy. Dzięki temu nasze zabiegi cechuje duża skuteczność. Dbamy o dopasowanie idealnej metody rehabilitacji, dzięki czemu nasi pacjenci szybko odzyskują sprawność.
(4 – liczba głosów, średnia: 4,75 na 5)Loading…
Co to jest fonoforeza i w czym pomaga?
Fonoforeza jest jedną z form leczenia stosowaną w fizjoterapii. Wykorzystuje właściwości ultradźwięków, które wspomagają działanie aplikowanych leków.
Poza dużą skutecznością, dla pacjenta istotne jest też bezpieczeństwo zabiegów – w przypadku fonoforezy skutki uboczne czy nieprzyjemne wrażenia praktycznie nie występują. Metoda ta ma szerokie zastosowanie, m.in.
w terapii po urazach, w leczeniu stanów zapalnych i choroby zwyrodnieniowej stawów.
Co to jest fonoforeza?
Jest jednym z zabiegów fizykalnych o dużej skuteczności, szczególnie w leczeniu układu kostno – mięśniowego. Stosuje się ją do głębokiego wprowadzania leków (w postaci żelów, maści) przy pomocy ultradźwięków.
Fale akustyczne o dużej częstotliwości (powyżej 20kHz) sprawiają, że zastosowany lek wnika głęboko, nawet do tkanki kostnej.
Specjalny aparat z głowicą wytwarza podłużną falę mechaniczną, którą pacjent odczuwa jako delikatny masaż, ciepło, a w obrębie chorych, zmienionych miejsc zachodzą dobroczynne zmiany (np. łagodzenie bólu, stanów zapalnych czy szybsze procesy gojenia).
Fonoforeza- wskazania
Fonoforeza jest zalecana w leczeniu problemów w obrębie układu kostno – mięśniowego, takich jak:
- stany zapalne stawów i ich okolic,
- stany pourazowe,
- choroba zwyrodnieniowa stawów,
- zespoły bólowe,
- blizny,
- przykurcze mięśni,
- entezopatia,
- zwapnienia tkanek miękkich,
- zespół Sudecka,
- ostrogi kości piętowej i halluksów,
- szczękościsku.
Ze względu na specyfikę problemów zdrowotnych skierowanie na zabiegi wystawia lekarz specjalista. Określa dawki leków, ilość zabiegów oraz czas ich trwania oraz wyjaśnia jak przebiega zabieg fonoforezy krok po kroku.
Jak działa fonoforeza
Metoda ta ma tak szerokie zastosowanie ze względu na wpływ jaki wywiera na obszary zmienione chorobowo czy po urazach. Działanie fonoforezy to przede wszystkim:
- uśmierzanie bólu i stanów zapalnych,
- zmniejszenie napięcia mięśni,
- poprawa ukrwienia tkanek miękkich,
- zwiększenie przepuszczalności błon komórkowych i wchłaniania tkankowego,
- regeneracja uszkodzonych tkanek miękkich i tkanki kostnej,
- stymulacja reakcji chemicznych w organizmie (m.in. wyzwala histaminę),
- zahamowanie działania układu współczulnego,
- poprawa rozciągliwości tkanki łącznej,
- przyspieszenie gojenia ran,
- wzmocnienie działania aplikowanego leku – dociera do głębiej położonych tkanek.
Fonoforeza – przeciwwskazania
Przeciwwskazań jest wiele, dlatego niezbędna jest konsultacja lekarska. Wśród problemów wykluczających zastosowanie tej metody są:
- ciąża,
- ogólny zły stan zdrowia i wyniszczenie organizmu,
- nowotwory,
- ostre stany zapalne,
- infekcje bakteryjne lub wirusowe z gorączką,
- poważne choroby serca i układu krążenia,
- schorzenia urologiczne oraz nefrologiczne,
- skaza krwotoczna i zaburzenia krzepnięcia krwi,
- nerwobóle o niewyjaśnionym podłożu,
- gruźlica,
- krwawienia z przewodu pokarmowego,
- padaczka,
- nerwica,
- rentgenoterapia,
- znamiona na skórze,
- implanty metalowe,
- uczulenie na podawany lek.
Przeciwwskazaniem jest też młody wiek pacjenta – przed zakończeniem procesu wzrostu kości. Należy również pamiętać, że zabiegu nie stosuje się bezpośrednio na rdzeń kręgowy okolicę serce, płuc i narządów rozrodczych. Wszelkie dolegliwości bólowe albo ich zaostrzenie są wskazaniem do przerwania zabiegów.
Leki stosowane podczas fonoforezy
Ze względu na specyfikę schorzeń i problemów najczęściej stosuje się niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ). Szerokie zastosowanie mają również leki i preparaty, które zmiękczają i rozciągają blizny oraz zmniejszają krwiaki. Fonoforeza może także wzmacniać działanie przeciwbólowego oraz przeciwzapalnego żelu borowinowego.
Fonoforeza a jonoforeza
Nie należy mylić tych dwóch metod. W przypadku jonoforezy substancje lecznicze wprowadza się przy wykorzystaniu prądu o małym natężeniu.
Nie jest to jednak zabieg niebezpieczny, również w przypadku jonoforezy skutki uboczne praktycznie nie występują (poza zaczerwieniem czy złuszczeniem naskórka w miejscu przyłożenia elektrod).
Nie jest to zabieg męczący dla pacjenta – jonoforeza to po prostu obłożenie leczonego miejsca gazikami nasączonymi konkretnym preparatem, podłączenie elektrod, zabezpieczenie odpowiednim opatrunkiem i uruchomienie urządzenia generującego prąd o małym natężeniu. W ten sposób lek wchłania się bezpośrednio do tkanek.
Jonoforezę stosuje się również w przypadku problemów układu kostnego, ale też blizn, trudno gojących się ran, nadpotliwości, urazów sportowych, a nawet stanów zapalnych oczu. Z zabiegów z zakresu fonoforezy i jonoforezy można skorzystać w Centrum Rekreacyjno – Rehabilitacyjnym Dobry Brat.
Fonoforeza – jak wygląda zabieg w Centrum Dobry Brat
Atutem jest na pewno profesjonalna kadra oraz nowoczesny sprzęt stosowany do fonoforezy. Doświadczeni fizjoterapeuci wytłumaczą jak przebiega fonoforeza krok po kroku. W trakcie zabiegu pacjent siedzi bądź leży w wygodnej pozycji, a lek jest podawany bezpośrednio na chore, zmienione miejsce.
Nakłada się go na specjalną głowicę, która emituje ultradźwięki docierające do tkanek położonych głęboko, nawet do tkanki kostnej. Zabieg fonoforezy w Centrum Dobry Brat jest bezpieczny, bezbolesny, a poprawa stanu zdrowia pacjenta wyraźna, dzięki skuteczniejszej i głębokiej aplikacji zastosowanych leków.