Czerniak paznokcia – przyczyny, objawy, leczenie czerniaka podpaznokciowego

fot. Adobe Stock

Czerniak paznokcia stanowi ok. 4% rozpoznań czerniaka ogółem. Czerniak to nowotwór skóry, który w Polsce diagnozowany jest co roku u ok. 2500 osób.

Zwykle kojarzymy go ze znamionami na plecach, brzuchu, twarzy czy kończynach, jednak – choć znacznie rzadziej – choroba może rozwinąć się także w gałce ocznej lub w obrębie paznokcia. Czerniaka paznokcia łatwo nie zauważyć, zbagatelizować lub pomylić z innymi schorzeniami.

To sprawia, że nowotwór często diagnozuje się zbyt późno (zwykle po 3 latach od wystąpienia pierwszych objawów), a wtedy rokowania dla pacjenta nie są zbyt pomyślne. 

Spis treści:

Jakie są objawy czerniaka paznokcia?

Czerniak paznokcia to najczęściej jasnobrązowy, brązowy lub czarny, pionowy prążek na paznokciu, może też występować w postaci plamy lub guzka. Czasem jest w formie pęknięcia bądź szczeliny, albo zmiany o trójkątnym kształcie. Może się rozszerzać i zakrywać coraz większą część płytki paznokcia, a także zajmować okoliczną skórę. Niekiedy zmiana krwawi.

Najczęściej czerniak podpaznokciowy rozwija się na kciuku, palcu wskazującym lub dużym palcu stopy. 

Najczęstszy objaw to szeroki ciemny prążek wzdłuż paznokcia, często zmiana różnobarwna, o zatartych brzegach. Aczkolwiek może przybierać postać nieregularnej plamy, rzadziej – barwnego guzka powodującego wybrzuszenie płytki paznokcia– mówi lek. Łukasz Grzęda.

W obrębie paznokci mogą pojawić się różne zmiany. Wiele z nich wiąże się z zakażeniami grzybiczymi oraz krwiakami, pojawiającymi się w wyniku urazu. Bywa jednak, że niektóre z nich mogą okazać się nowotworem. Nierzadko zdarza się, że to manikiurzystki zwracają uwagę na niepokojące zmiany na paznokciach swoich klientów i polecają im skontaktowanie się z dermatologiem.

Każda zmiana, która pojawiła się w obrębie płytki paznokciowej, powinna wzbudzić naszą czujność. Infekcje bakteryjne i grzybicze często przebiegają w postaci ciemnego, nie zawsze bolesnego nacieku pod paznokciem. Wyciek ropnej treści spod płytki przemawia za etiologią zapalną.

Ciemna plama, która pod wpływem ucisku ulega odbarwieniu, często okazuje się pourazowym krwiakiem. Znamię barwnikowe potocznie nazywane pieprzykiem, także może pojawiać się w tej lokalizacji. Różnicowanie tych zmian wymaga wdrożenia odpowiednich badań diagnostycznych w gabinecie dermatologicznym– wyjaśnia lek.

Łukasz Grzęda, onkolog z Magodent (Grupa LUX MED).

Czerniak paznokcia może przypominać krwiaka, fot. Adobe Stock

Jak długo rozwija się czerniak paznokcia? Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie, ponieważ jest to kwestia indywidualna – często zależy od bodźca wywołującego chorobę.

Przyczyny czerniaka paznokcia

Nie wiadomo, co dokładnie powoduje ten rodzaj nowotworu. Naukowcy podejrzewają jednak, że na powstanie czerniaka paznokcia wpływają trzy czynniki:

• mechaniczny uraz paznokcia,
• narażenie na promieniowanie UV,
• zaburzenia odporności.

Etiologia czerniaka nie jest do końca poznana. Zwiększone ryzyko nowotworu wzrasta z wiekiem, związane jest z nadmierną ekspozycją na promienie UV (dlatego w wielu krajach został wprowadzony zakaz korzystania z solarium przez osoby niepełnoletnie). Typ skóry, głównie fototyp I i II, zwiększają dodatkowo ryzyko– dodaje lek. Łukasz Grzęda.

Badany jest również wpływ na paznokcie lamp utwardzających lakiery hybrydowe, które emitują promieniowanie UV.Niestety, w tym przypadku kwestia rozwoju nowotworu nie jest w pełni jednoznaczna, ponieważ obawy takie nie zostały jeszcze oficjalnie rozstrzygnięte.

Czerniak paznokcia a ‘hybrydy’

Wiele osób boi się, że lampy do hybryd powodują raka i nie jest to obawa bezpodstawna – takie urządzenia emitują bowiem m.in. promieniowanie UV. Nie ma jednak jeszcze na ten temat jednoznacznych publikacji. Kobietom, które wykonują manicure, zaleca się używanie podczas zabiegu kremów z filtrem, by zminimalizować ryzyko czerniaka.

Nie ma jednoznacznych publikacji przemawiających za zwiększonym ryzykiem nowotworów skóry, a sprzętem używanym w gabinetach kosmetycznych, tj. lamp do utwardzania tzw. hybrydy, aczkolwiek lampy stosowane w kosmetologii są źródłem promieniowania UV i/lub LED.

Aktualnie toczą się badania obserwacyjne dotyczące ryzyka wystąpienia nowotworów skóry a zastosowaniem lamp kosmetycznych. Towarzystwa dermatologiczne zalecają stosowanie kremów z filtrem UV minimum 20 minut przed zabiegami kosmetologicznymi– przestrzega lek.

Łukasz Grzęda.

fot. Adobe Stock

Jak zdiagnozować czerniaka paznokcia?

Podstawowym badaniem diagnostycznym w przypadku czerniaka jest dermatoskopia, czyli obejrzenie niepokojącego znamienia za pomocą dermatoskopu (jest to rodzaj lupy z podświetleniem). Dzięki temu lekarz może obejrzeć zmianę w dużym powiększeniu. Badanie trwa kilkanaście sekund i jest bezbolesne.

Jeśli specjalista uzna, że zmiana barwnikowa może być zmianą nowotworową, zleci wykonanie biopsji.

Leczenie czerniaka paznokcia

Podstawą leczenia jest usunięcie paznokcia wraz ze zmianą i jego ocena mikroskopowa. W przypadku dużego zaawansowania choroby, lekarz może zdecydować o amputacji całego paliczka, na którym znajdował się czerniak. Potem, w zależności od konkretnego przypadku, następuje obserwacja lub wdraża się leczenie specjalistyczne.

Rokowanie w czerniaku paznokcia zależy od tego, jak szybko zostanie zdiagnozowana i usunięta zmiana. Jeśli stanie się to późno, może dojść do przerzutów i rozsiania się nowotworu na różne narządy.

Nowotwór wcześnie zdiagnozowany, gdy wdrożymy odpowiednią terapię, jest w pełni wyleczalny. Dlatego każda niepokojąca nas zmiana powinna być skonsultowana przez lekarza dermatologa– dodaje lek. Łukasz Grzęda.

Treść artykułu pierwotnie została opublikowana 23.07.2019

Więcej na temat czarniaka:Jak wygląda czerniak – zdjęcia i infografika do wstępnej diagnozyCzerniak (nowotwór skóry) – objawy, zdjęcia, leczenie, rokowaniaCzerniak – rokowania. Jakie są szanse na wyleczenie tego nowotworu?Czerniak – do jakiego lekarza iść na wizytę?Czerniak – wycinanie znamion. Co trzeba i nim wiedzieć?

• 
• lek.
• Łukasz Grzęda
• onkolog

Specjalizuje się w diagnostyce onkologicznej i hematologicznej oraz kwalifikacji do leczenia systemowego.

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Czerniak paznokcia: sprawdź objawy tej groźnej choroby

Fotografia: Fotolia.pl

Czerniak paznokcia występuje bardzo rzadko. Objawy tej choroby paznokcia są zbliżone do objaw innych chorób, dlatego czerniak paznokcia jest ciężki do zdiagnozowania. W wielu przypadkach diagnoza stawiana jest za późno, gdy nowotwór jest w zaawansowanym stadium. Sprawdź jak wyglądają objawy i leczenie czerniaka paznokcia!

Czerniak paznokcia, jak sama nazwa mówi rozwija się pod paznokciem i jest odmianą złośliwego nowotworu – czerniaka skóry. Często jest mylony z innymi chorobami i niestety początkowe objawy są bagatelizowane, co skutkuje złym rokowaniem. Od pojawienia się pierwszych objawów czerniaka paznokcia do postawienia diagnozy mija około 3 lat.

Czerniak paznokcia może rozwijać się zarówno pod paznokciami dłoni i stopy (najczęściej pod kciukiem, palcem wskazującym i paluchem). Ze statystyk wynika, że ta choroba zazwyczaj spotyka ludzi po 50. roku życia i częściej spotyka mężczyzn. W grupie podwyższonego ryzyka są także osoby o ciemnym kolorze skóry i osoby, które chorowały lub są w trakcie leczenia czerniaka skóry.

Jeśli zauważysz niepokojące objawy – nie lekceważ tego i zgłoś się do specjalisty!

Zobacz także: Oparzenia: stopnie oparzeń, leczenie i rodzaje

Czerniak paznokcia: przyczyny

W przypadku wielu chorób nie ma oficjalnych przyczyn zachorowań – tak też jest w przypadku czerniaka paznokcia. Jednak naukowcy dopatrują się przyczyn:

• w skutkach promieniowa UV,
• przy mechanicznych urazach paznokcia,
• przy problemach z odpornością (np. zakażenie wirusem HIV). 

Na wystąpienie czerniaka paznokcia maja też wpływ geny, jeśli ktoś w rodzinie chorował na ten nowotwór to ryzyko zachorowania wzrasta.

Zobacz także: Oparzenia słoneczne: pierwsza pomoc, jak postępować?

Czerniak paznokcia: objawy

Objawy czerniaka paznokcia mogą wskazywać na wiele innych chorób skóry i paznokci. Pamiętaj jednak, że zdrowe paznokcie mają kolor jasnoróżowy i nie mają żadnych przebarwień, plamek, znamion. Jeśli zauważysz jakiekolwiek niepokojące zmiany w wyglądzie paznokcia to zgłoś się do lekarza.

Zobacz także: Chłoniak – jak rozpoznać objawy?

Niebezpieczne zmiany w wyglądzie paznokcia:

• pęknięcia w obrębie paznokcia i powstające szczeliny
• wybrzuszenie na paznokciu (guzek)
• wielobarwne lub czarne plamki na paznokciu
• występowanie szerokich prążków na paznokciu

Jeśli niepokojące objawy potwierdzi specjalista jedną z najskuteczniejszych metod zdiagnozowania czerniaka paznokcia jest dermatoskopia. Badanie jest bezbolesne i nieinwazyjne oraz pozwala ocenić powstałe zmiany skórne.

Jak w walce z każdym nowotworem – im wcześniej zostanie on wykryty tym lepiej. Analogicznie jest w przypadku czerniaka paznokcia, chociaż średnie wykrycie tego raka to okres 3 lat, co dla nowotworu to bardzo długo (komórki rakowe mogą się rozprzestrzenić po całym organizmie).

Leczenie czerniaka paznokci polega na amputacji paliczka lub czasami nawet całego palca (zależy to od wielkości nacieku nowotworowego). Jeśli naciek nie przekracza wielkości 0,75 mm i został wcześnie odkryty szanse na wyleczenie ma aż 100 % pacjentów.

 Gorsze rokowania są w przypadku większego nacieku i późnego postawienia diagnozy. Szanse na całkowite wyleczenie ma wtedy niecałe 50 % chorych.  Jeśli rak jest w stopniu zaawansowanym oprócz zabiegów chirurgicznych wprowadza się także chemioterapię i radioterapię.

Pamiętaj, że prawidłową diagnozę może postawić tylko lekarz specjalista, jeśli zauważyłeś jakieś niepokojące zmiany koniecznie umów się na wizytę.

Czerniak paznokcia i podpaznokciowy – jakie ma przyczyny?

Czerniak paznokcia może przypominać krwiak pod paznokciem. Najczęściej jest konsekwencją urazu. Czerniak paznokcia stwarza problemy diagnostyczne, wobec czego ważne, by rozpoznanie było postawione jak najszybciej.

Czerniak jest nowotworem złośliwym, który wywodzi się z komórek barwnikowych. Najczęściej rozwija się w skórze, jednak zdarza się, że obejmuje naczyniówkę oka, błony śluzowe czy opony mózgowo-rdzeniowe. Szczególnie narażone są osoby o jasnej karnacji. Zapadalność na czerniaka złośliwego wzrasta.

Jego występowanie jest związane przede wszystkim z nadmierną ekspozycją na promieniowanie UV, drażnienie mechaniczne, chemiczne, a także predyspozycje genetyczne.

Czerniak paznokcia lub podpaznokciowy rozwija się bardzo rzadko, jednak ze względu na trudniejszą diagnostykę i statystycznie późniejsze rozpoznanie, rokowanie jest gorsze.

Czerniak złośliwy – rodzaje i objawy

Czerniak złośliwy pod kątem klinicznym i histopatologicznym dzieli się na cztery zasadnicze postacie:

• czerniak złośliwy skóry szerzący się powierzchownie,
• czerniak guzkowy,
• czerniak w plamie soczewicowatej,
• czerniak akralny, czyli występujący na powierzchni dłoni bądź podeszwy, jak również zalicza się tu czerniak paznokcia.

Czerniak najczęściej kojarzy się ze zmianą barwnikową. Jest ona jednak nieregularna, o nierównej powierzchni. Zmiana złośliwa różni się od pozostałych zmian barwnikowych na ciele.

Czerniak paznokcia – przyczyny

Czerniak paznokcia, czy czerniak podpaznokciowy jest rzadką odmianą czerniaka. Dotyczy około 1% chorych, u których rozwija się czerniak. Może być związany z każdym paznokciem, choć najczęściej obserwuje się czerniaka paznokcia czy czerniaka podpaznokciowego w obrębie kciuka oraz palucha.

Wśród przyczyn jego wystąpienia wymienia się uraz mechaniczny. Rola promieniowania UV w tym przypadku jest wykluczona ze względu na protekcyjne działanie płytki paznokcia przed promieniowaniem.

Do wystąpienia czerniaka paznokcia czy czerniaka podpaznokciowego zalicza się starszy wiek, uraz mechaniczny, a także ciemny fenotyp skóry.

Jak rozpoznać czerniaka paznokcia?

Czerniak paznokcia i czerniak podpaznokciowy jest bardzo trudny do rozpoznania. Bardzo przypomina krwiak pod paznokciem, dlatego też niejednokrotnie jest lekceważony.

Czasami bardzo przypomina grzybicę płytki paznokcia. Celem rozpoznania wykonuje się badanie dermatoskopowe lub videoskopowe.

Czerniak paznokcia (podobnie jak czerniak występujący na stopie) coraz częściej oceniany jest według innych, nowych kryteriów.

Reguła CUBED

• C (coloured lesion where any part is not skin colour) – znamię o innym niż skóra kolorze;
• U (Uncertain diagnosis) – niepewna diagnoza;
• B (Bleeding lesions on the foot or under the nail, whether the bleeding is direct bleeding or oozing of fluid. This includes chronic „granulation tissue”) – krwawiące znamię, sączące się, w tym chroniczna tkanka ziarninująca;
• E (Enlargement or deterioration of a lesion or ulcer despite therapy) – powiększanie się znamienia lub owrzodzenie pomimo leczenia;
• D (delay in healing of any lesion beyond 2 months) – opóźnienie w gojeniu powyżej dwóch miesięcy;

Zmiana łagodna ma w obrazie videospokowym szarobrązową barwę, ma jednolite zabarwienie. Umiarkowane zmiany mają zabarwienie dużo ciemniejsze, od ciemnobrązowych po czarne.

Pojawiają się również nieprawidłowe struktury naczyniowe i krwiaki. Zmiany naczyniowe mają następujące cechy. Szeroka zmiana barwnikowa wynosząca więcej niż 6 mm. Zmiana ma poszarpane brzegi, bardzo często trójkątny kształt.

Ponadto pojawiają się pęknięcia w płytce paznokciowej.

Zmiany podpaznokciowe lub w paznokciu diagnozuje się przede wszystkim poprzez pobranie wycinków z brzegu zmian. Cechy histopatologiczne różnicują zmianę łagodną od złośliwej.

Zobacz także: Złote zasady ochrony przed czerniakiem

Autor: lek. Agnieszka Widera

Na ten nowotwór zmarł Bob Marley, bo odmówił amupatcji palca

Czerniak paznokcia jest bardzo trudny do wykrycia, bo łatwo go pomylić z krwiakiem podpaznokciowym czy infekcją bakteryjną lub grzybiczą. Sprawdź, jakie są objawy, przyczyny i leczenie tego typu nowotworu.

Czerniak paznokcia (inaczej czerniak podpaznokciowy, czerniak paznokciowy) to jeden z najtrudniejszych diagnostycznie nowotworów. Nie boli, łatwo go pomylić z mechanicznym urazem paznokcia i powstałym w jego efekcie krwiakiem.

Szybko wykryty daje szansę na całkowite wyleczenie, jednak w Polsce nadal rozpoznawany jest zbyt późno (po około 3 latach od wystąpienia objawów). Gdy zmiany są zaawansowane i dają przerzuty do innych organów.

To właśnie z powodu tego nowotworu zmarł Bob Marley, legendarny muzyk reggae – zmiana była u niego zlokalizowana pod paznokciem dużego palca u stopy.

Czerniak paznokcia – jakie są objawy?

Czerniak paznokcia może wyglądać niepozornie – jako niewielka plamka lub prążek pod paznokciem o nieregularnych, poszarpanych czy zatartych brzegach. Czasem może przybrać postać wielobarwnych plam (od czerwonych po brązowe i czarne).

Niektóre zmiany mogą mieć trójkątny kształt lub mogą manifestować się w postaci pęknięć oraz szczelin w obrębie płytki paznokciowej. O czerniaku paznokcia może również świadczyć obecność melaniny w tkankach miękkich otaczających paznokieć (tzw.

objaw micro- Hutchinsona).

Zmiany najczęściej pojawiają się na kciuku, palcu wskazującym lub dużym palcu stopy, choć oczywiście w innych miejscach również mogą się pojawić, tyle że o wiele rzadziej. Zmiana dotyczy zwykle tylko jednej płytki paznokciowej.

Każda zmiana, która pojawiła się w obrębie płytki paznokciowej, powinna wzbudzić naszą czujność i skłonić do odwiedzenia dermatologa. Lekarz sprawdzi jaką etiologię ma zmiana (czy jest nowotwór czy infekcja bakteryjna lub grzybicza) i wdroży odpowiednie leczenie.

Czerniak paznokciowy – jakie są jego przyczyny?

Czerniak paznokcia (podpaznokciowy) pod względem klinicznym i histopatologicznym zaliczany jest do rodzaju czerniaków akralnych. Jest to dość rzadka postać czerniaka – szacuje się, że dotyczy około 3,5% wszystkich chorych na tę odmianę nowotworu skóry.

Etiologia tego rodzaju czerniaka nie jest do końca poznana. Lekarze podejrzewają, że na jego powstanie ma wpływ kilka czynników, m.in.: mechaniczne urazy, promieniowanie UV, problemy z odpornością, jasna i bardzo jasna karnacja, czynniki genetyczne.

Co ciekawe, czerniak paznokcie częściej dotyka mężczyzn w podeszłym wieku.

Ryzyko pojawienie się czerniaka paznokci zwiększa się również w przypadku częstego stosowania lamp utwardzających lakiery hybrydowe. Niestety nie zostało to w potwierdzone w 100 procentach.

Czerniak podpaznokciowy – jak się go diagnozuje?

Podstawowym badaniem diagnostycznych w przypadku czerniaka paznokciowego jest dermatoskopia lub videoskopia. Lekarz za pomocą dermatoskopu (lupa z podświetleniem) ogląda w dużym podświetleniu zmianę. Badanie jest bezbolesne i trwa zaledwie kilka sekund.  

Podczas tego badania lekarz ogląda zmianę stosując regułę CUBED.

• C (coloured lesion where any part is not skin colour) – znamię o innym niż skóra kolorze;
• U (Uncertain diagnosis) – niepewna diagnoza;
• B (Bleeding lesions on the foot or under the nail, whether the bleeding is direct bleeding or oozing of fluid. This includes chronic ‘granulation tissue’) – krwawiące znamię, sączące się, w tym chroniczna tkanka ziarninująca;
• E (Enlargement or deterioration of a lesion or ulcer despite therapy) – powiększanie się znamienia lub owrzodzenie pomimo leczenia;
• D (delay in healing of any lesion beyond 2 months) – opóźnienie w gojeniu powyżej dwóch miesięcy.

W przypadku wykrycia jakiejkolwiek niepokojącej zmiany, dermatolog może zlecić wykonanie całkowitego wycięcia zmiany lub biopsję. Preparat histopatologiczny przygotowuje się z wycinków pobranych z brzegu zmian.

Czerniak paznokciowy – jak wygląda leczenie?

W przypadku potwierdzenia diagnozy zaleca się wykonanie amputacji paliczka, w którym znajdował się czerniak. Potem, w zależności od stadium choroby zleca się obserwację lub zostaje wdrożone leczenie specjalistyczne. Rokowania w tej chorobie zależą od stadium choroby – im późniejsze rozpoznanie, tym rokowanie jest gorsze.

W przypadku Boba Marleya lekarze również zalecali amputację, ale muzyk stanowczo odmówił ze względów światopoglądowych. Jako rastafarianin uznawał zasadę jedności ciała. Ta decyzja skończyła się dla niego tragicznie.

Lekarze szacują, że od pojawienia się czerniaka paznokcia do jego wykrycia mija średnio 3 lata – w tym czasie komórki nowotworowe rozsiewają się po całym ciele.

Powyższa porada nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku jakichkolwiek problemów ze zdrowiem należy skonsultować się z lekarzem.

Czerniak podpaznokciowy czy zwykła grzybica? Jakie badania wykonać?

Czerniak paznokcia jest jednym z nowotworów, które zwykle diagnozowane są w bardzo późnym stadium.

Dzieje się tak ze względu na to, że czerniak podpaznokciowy nie powoduje bólu oraz innego dyskomfortu, a spowodowana nim zmiana pod paznokciem jest być mylona z zakażeniami grzybiczymi, bakteryjnymi lub brana za uraz paznokcia.

W celu wykrycia czerniaka podpaznokciowego wykonuje się proste i bezbolesne badanie dermatologiczne z użyciem dermatoskopu.

Czerniak podpaznokciowy – objawy

Niesprawiające większych problemów objawy czerniaka powodują, że nowotwór przez wiele miesięcy lub lat rozwija się pod płytką paznokcia i daje przeżuty do innych narządów.

Zwykle w momencie postawienia diagnozy jest już zbyt późno na wdrożenie efektywnego leczenia, a zastosowane sposoby ratowania pacjenta nie przynoszą oczekiwanych efektów.

Czerniaki należą do grupy jednych z najbardziej złośliwych i śmiertelnych nowotworów, więc obserwując pod paznokciem opisane poniżej zmiany, trzeba niezwłocznie zgłosić się do lekarza.

Do objawów czerniaka zalicza się przede wszystkim zmiany na paznokciach o brązowym lub czarnym zabarwieniu. Mogą one przybierać postać dość charakterystycznej pręgi, która przebiega przez całą długość paznokcia, choć czasami przypominają plamy lub pieprzyki.

Kolejnym objawem czerniaka może być zmiana struktury paznokcia w obrębie powstałej plamy barwnikowej – w tym miejscu mogą tworzyć się bruzdy lub zagłębienia.

Ważne: w przypadku czerniaka zmiana nie znika wraz ze wzrostem płytki paznokcia, co zwykle ma miejsce w przypadku krwiaków spowodowanych urazem mechanicznym.

Często czerniak mylnie brany jest za zakażenie grzybicze. Faktycznie, grzybica paznokci może powodować ciemnożółte, a nawet brązowane zabarwienie płytki paznokciowej, jednak diagnozą zmian na paznokciach nie powinniśmy zajmować się samodzielnie. Co więcej, nieleczone zmiany grzybicze i zakażenia bakteryjne są jedną z przyczyn rozwoju czerniaka podpaznokciowego.

Czerniak podpaznokciowy – przyczyny

W przeciwieństwie do czerniaka skóry czerniak podpaznokciowy nie jest wynikiem nadmiernej ekspozycji na słońce lub korzystania z solarium.

Lekarze upatrują przyczyny tego nowotworu w urazach oraz infekcjach w obrębie paznokci, które mogą być spowodowane także korzystaniem z usług nieprzestrzegających zasad higieny salonów kosmetycznych.

Coraz częściej mówi się o tym, że zwiększone zachorowanie na czerniaka podpaznokciowego, zwłaszcza u kobiet, może być związane ze szkodliwym działaniem preparatów do manicure, czyli lakierów do paznokci, acetonu, a także żeli służących do przedłużania paznokci, które często nie są najwyższej jakości i pochodzą np. z niesprawdzonego źródła. Możliwą przyczyną czerniaka podpaznokciowego jest także częsta ekspozycja na działanie promieniowania UV z lamp stosowanych podczas manicure.

Czerniak podpaznokciowy częściej występuje u osób z ciemną karnacją oraz może mieć podłoże genetyczne.

Czerniak podpaznokciowy – leczenie

Każdą zmianę w obrębie paznokci, która posiada ciemne zabarwienie, trzeba jak najszybciej skonsultować z lekarzem dermatologiem, który za pomocą dermatoskopu (urządzenia do badania zmian barwnikowych) dokładnie przyjrzy się płytce paznokcia.

W sytuacji, gdy okaże się, że zmiana barwnikowa pod paznokciem może mieć podłoże nowotworowe, zwykle wykonuje się zabieg, który ma na celu pobranie jej wycinka. Zostaje on poddany badaniom histopatologicznym, które ostatecznie potwierdzają lub wykluczają czerniaka.

Często profilaktycznie wycina się całą zmianę, aby potencjalny nowotwór się nie rozrastał i nie zagrażał innym narządom.

Jeżeli badania histopatologiczne potwierdzą przypuszczenia lekarza, może być konieczne wykonanie dodatkowych zabiegów chirurgicznych, które czasami uwzględniaj częściową lub całkowitą amputację objętego nowotworem palca.

Czytaj także:Rak dolnej wargi – kogo dotyka najczęściej?

Czerniak paznokcia – objawy, przyczyny, diagnostyka, leczenie i rokowanie. Czy czarne kreski pod paznokciem zawsze świadczą o czerniaku?

Czerniak paznokcia to rodzaj złośliwej choroby nowotworowej, która wbrew pozorom nie daje wielu specyficznych objawów.

Przebarwienia pojawiające się na paznokciach mogą mieć wiele przyczyn i różny charakter: od zupełnie niegroźnego po zaawansowany, wskazujący na powstanie nowotworu.

Czerniak paznokcia nie objawia się w sposób specyficzny, jednak istnieje kilka wskazówek, które powinny skłonić nas do jak najszybszej wizyty u lekarza celem dalszej weryfikacji i podjęcia ewentualnego leczenia.

Po zaobserwowaniu czarnych kresek na paznokciach, warto udać się do dermatologa, aby przeprowadzić diagnostykę pod kątem czerniaka paznokcia. Wyjątkiem są zmiany powstałe na skutek urazu, efektem którego jest bolesny przeważnie krwiak.

Dla niegroźnych, wywołanych mechanicznie przebarwień charakterystyczne jest jednak samoistne zanikanie czarnego fragmentu wraz z postępującym wzrostem paznokcia.

Jeśli jednak ciemna plama lub linia nie znika, może to potwierdzać niepomyślną diagnozę.

Czym jest czerniak paznokcia i czy to powszechna dolegliwość?

Czerniak zaliczany jest do grupy nowotworów złośliwych, a swoje źródło ma w komórkach barwnikowych naszego organizmu.

W większości przypadków rozpoznać go można na podstawie niepożądanych zmian skórnych i właśnie w tym kontekście temat najczęściej nagłaśniany jest w mediach, szczególnie w okresie wakacji.

Czerniak paznokcia może dotyczyć zarówno paznokci u rąk, jak i paznokci u stóp. Najczęściej pojawia się na paznokciu palca wskazującego, kciuka i palucha stopy.

Czerniak paznokcia oraz czerniak podpaznokciowy nie są dolegliwościami częstymi. Tę chorobę diagnozuje się corocznie u około 2500 osób. Zgodnie ze statystykami czerniak paznokcia stanowi od około 1 do 4 procent wszystkich zachorowań na czerniaka.

Statystyki wskazują, że szczególnie narażeni na rozwój czerniaka paznokcia są mężczyźni, którzy ukończyli pięćdziesiąty rok życia.

Czerniak paznokcia dotyczy częściej osób o ciemnym kolorze skóry, a także chorujących – obecnie lub w przeszłości – na czerniaka skóry.

Czerniak paznokcia jest podstępną chorobą nowotworową. Nie powoduje dolegliwości bólowych, a ponadto przez długi czas nie daje praktycznie żadnych innych objawów. Prawdopodobnie wskutek tego rak paznokcia diagnozowany jest zbyt późno. Od pojawienia się pierwszych objawów do postawienia diagnozy statystycznie mijają około 3 lata. To zdecydowanie zbyt długo.

Generalnie nie ma jednej odpowiedzi na pytanie, jak wygląda czerniak paznokcia. U większości chorych pojawia się smuga na paznokciu, która przybiera barwę czarną, brązową, niebieską lub sinoniebieską. Niestety zdarza się również, że zmiana nie zawiera w sobie pigmentu (jest bezbarwna) i staje się widoczna dopiero, gdy rozwój choroby postępuje.

W kolejnych tygodniach przebarwienie rozszerza się, a na paznokciowej płytce uwidaczniają się bardziej intensywne, brązowe plamy. Sama płytka może się wówczas dodatkowo odkształcać, pękać i deformować. W obrębie okolic paznokcia i pod nim powstają niekiedy ciemne guzki, czasami wywołujące krwawienie.

Specjaliści uczulają jednak, że sytuacja nie zawsze jest aż tak oczywista. Często czerniak złośliwy paznokcia powoduje tylko deformację płytki, nie prowadząc do widocznych przebarwień. Uznawany jest wówczas za problem kosmetyczny, a nie medyczny. Ważne wskazanie dla specjalisty może stanowić wówczas tzw. objaw micro-Hutchinsona.

Pod tą nazwą ukrywa się ciemniejszy kolor skóry otaczającej zajęty nowotworem paznokieć.

Alarmujące powinny być:

• pojawianie się pręg na paznokciu,
• czarne lub barwne plamki na płytce,
• czerwono-czarne paznokcie,
• niepokojące guzki,
• wszelkiego rodzaju pęknięcia i szczeliny w obrębie paznokcia.

Oczywiście, to tylko kilka spośród częściej dostrzeganych u chorych symptomów. Nie ulega wątpliwości, że każda niepokojąca zmiana, pojawiająca się na płytce paznokciowej lub w jej sąsiedztwie, powinna wzbudzić czujność. Po autoobserwacji należy skonsultować się z dermatologiem. Zmiany dystroficzne paznokci mogą być odpowiednio rozpoznane wyłącznie przez lekarza w gabinecie.

• Czyrak – przyczyny, objawy, diagnostyka i leczenie

Czerniak paznokcia nie ma jednej określonej przyczyny. Wiadomo, że jest nowotworem, w przypadku którego ryzyko wystąpienia wzrasta z wiekiem. Podejrzewa się, że choroba stanowi wynik zbyt częstej i nadmiernej ekspozycji na promienie UV.W tym kontekście trudno nie nawiązać wpływu lamp utwardzających lakiery hybrydowe.

Co ciekawe, towarzystwa dermatologiczne w Stanach Zjednoczonych oraz Australii wydały już stosowne ostrzeżenia w tej sprawie, informujące o ryzyku. W Polsce nadal próżno szukać takich zaleceń, choć w przypadku solariów obowiązek informacyjny został nawet uregulowany prawnie.

Niektórzy mówią, że jedynym powodem takiego stanu rzeczy jest fakt, iż moda na popularne hybrydy przybyła do nas sporo później i nadal stanowi swego rodzaju nowinkę.

Podkreślić jednak trzeba, iż nie dysponujemy na ten moment jednoznacznymi publikacjami i badaniami, które pozwoliłyby bez wątpliwości obwinić o tę przypadłość sprzęt stosowany w gabinetach kosmetycznych. Onkolodzy nad Wisłą zauważyli jednak wzrost liczby zachorowań na czerniaka paznokcia, szczególnie u młodych kobiet, co dość znamiennie przeczy wyżej przytaczanym statystykom o grupach ryzyka.

Podczas jednego zabiegu manicure'u hybrydowego dłonie naświetlane są lampą UV przez około dziesięć do kilkunastu nawet minut.

Część salonów kosmetycznych już wymieniła swoje lampy na ledowe, bezpieczniejsze, o innej długości fali.

Od strony medycznej nadal przeprowadza się testy i obserwacje poświęcone ryzyku wystąpienia nowotworów skóry oraz czerniaka paznokcia przy częstym wykorzystywaniu lamp kosmetycznych.

Mimo braku oficjalnych rekomendacji i obostrzeń rodzimi dermatolodzy już teraz polecają stosowanie kremów z filtrem przed zabiegami, umiar i ostrożność. Najlepszą metodą jest założenie specjalnych rękawiczek i odsłanianie jak najmniejszego fragmentu skóry.

O ile za powstawanie czerniaka paznokcia rzeczywiście odpowiedzialna jest przesadna ekspozycja słoneczna, o tyle na jego rozwój promienie słoneczne już nie wpływają. Lekarze mówią, że głównymi odpowiedzialnymi są tym razem:

• urazy mechaniczne,
• przebyte infekcje,
• oraz stany obniżonej odporności, również wynikające z chorób wenerycznych,
• skłonności genetyczne,
• przypadki nowotworów w rodzinie,
• podeszły wiek,
• ciemniejsza karnacja chorego. Choć paradoksalnie, do grupy ryzyka równie często zalicza się osoby o jasnej karnacji, rudych włosach i niebieskich oczach.

Ryzyko wystąpienia czerniaka paznokcia wzrasta również, gdy dana osoba już wcześniej chorowała na nowotwór lub gdy na jej skórze obecne są znamiona dysplastyczne i duże znamiona wrodzone. W grupie czynników, które powinny wzmóc naszą czujność, znajdują się również zmieniające wygląd skóry znamiona barwnikowe.

Czerniak paznokcia objawy ma niespecyficzne i, podobnie jak w przypadku każdego innego nowotworu, im szybciej zostanie rozpoznany, tym lepiej.

Aby tego dokonać, przeprowadza się badanie dermoskopowe, które jest obecnie jedną z najskuteczniejszych metod wykorzystywanych w tym przypadku.

Cały proces jest bezbolesny, nieinwazyjny i wyróżnia się szerokim spektrum działania. Jednocześnie wymaga sporych kompetencji ze strony diagnosty.

Aby potwierdzić lub wykluczyć czerniak paznokcia obrazy powinny być zróżnicowane.

W tym celu przeprowadza się badanie kliniczne, które pozwala ocenić stan wszystkich płytek paznokciowych rąk i stóp, a następnie – porównawczo – sytuację w obrębie płytki zmienionej chorobowo.

Dermoskopowo badany jest również wał paznokciowy i brzegi boczne, wolny brzeg płytki paznokciowej oraz sama skóra, błony śluzowe, a nawet włosy.

Jakie leki nie lubią słońca? [Lista leków światłoczułych]

Diagnostyka wymaga dużej wiedzy na temat czerniaka paznokcia i uwagi ze strony specjalisty.

1. Pierwszym jej etapem jest weryfikacja przebarwień występujących w obrębie płytek paznokciowych pod kątem czerniaka, ale także z uwzględnieniem możliwości występowania znamion melanocytowych, wybroczyn, krwiaków podpaznokciowych, zmian związanych z infekcjami, włókniakiem czy innymi guzami. Nie zawsze jest to czerniak złośliwy paznokcia!
2. Weryfikuje się również ewentualny wpływ chorób, takich jak: łuszczyca paznokci czy liszaj. Kluczowe dla prawidłowej diagnostyki jest potwierdzenie, jaki charakter mają zmiany troficzne paznokci: melanocytowy czy też niemelanocytowy. Różnicą jest występująca w pierwszym przypadku drobna ziarnistość melaniny w obrębie płytki paznokciowej.

Przyjęło się uważać, że jeśli możliwą dolegliwością jest czerniak podpaznokciowy – wygląd przebarwień ma kolosalne znaczenie. Przez lekarzy stosowana jest między innymi tzw.

reguła CUBED, która pozwala ocenić charakter obserwowanych zmian.

Poszczególne litery skrótowca klasyfikują zmiany na paznokciach oraz inne objawy, ułatwiając w ten sposób dalsze rozpoznanie:

• C – do grupy tej należą znamiona o innym niż skóra zabarwieniu,
• U – oznacza niepewną diagnozę,
• B – w tej kategorii klasyfikuje się znamię, z którego sączy się płyn lub krew, o charakterze chronicznie ziarnicującym,
• E – oznacza niepokojący objaw powiększania się znamienia lub pojawienie się owrzodzenia pomimo wdrożonego leczenia,
• D – czyli opóźnienie w gojeniu powyżej dwóch miesięcy.

Określone są również wzorce zmiany, które mogą w obrębie paznokcia się pojawić, niekoniecznie zaś wskazywać na nowotwór. Ustalone zostały one na podstawie koloru oraz układu poszczególnych przebarwień.

1. Pierwszym z nich są krwawe plamki (tzw. blood spots), okrągłe lub o kształcie zbliżonym do kropli, układające się zgodnie ze smugowatym układem, jakiemu poddają się zmiany troficzne paznokci. Jak już wiadomo, kolorystycznie czerniak pod paznokciem objawy daje różne. W tym aspekcie także wygląd krwawej plamki uzależniony jest od czasu powstawania. Zmiany wczesne są purpurowo-fioletowe, na etapach późniejszych brązowieją.
2. Kolejną charakterystyczną zmianą jest tzw. szary prążek (gray band), przejawiający się w formie szarego homogennego pasma lub wyglądający jak skupisko cieniutkich, szarych kresek zlewających się w jeden prążek.
3. Trzeci wzorzec to często obserwowana duża zmiana, stanowiąca de facto szerokie, brązowe tło z regularnymi podłużnymi prążkami. Dzięki badaniu dermoskopowemu wiadomo, że wówczas w obrębie pasma o brunatnym zabarwieniu znajdują się ułożone równolegle cienkie pręgi o tym samym kolorze i tej samej grubości, ulokowane w równych odstępach. Jest to charakterystyczna oznaka przebarwień łagodnych.Czerniak złośliwy paznokcia ów trzeci wzorzec potrafi nieco zmodyfikować. Mamy wówczas do czynienia z brązowym pasmem, w obrębie którego wyróżnić można brązowe pręgi, jednakże o wysyceniu i kolorze niejednolitym. Mają one również różną grubość, a odstępy pomiędzy nimi nie są regularne. Cały podłużny układ, z którym mieliśmy do czynienia powyżej, zostaje zaburzony. W takim przypadku najczęstszym działaniem lekarza jest przeprowadzenie biopsji wycinającej.

Tych ziół unikaj latem zwłaszcza, gdy chcesz się opalać. 11 …

Aby zdiagnozować prawidłowo czerniak na paznokciu, często poszukuje się także dodatkowych cech. Do najważniejszych zalicza się wspominany już wyżej objaw micro-Hutchinsona, a więc przejście barwnika z płytki paznokciowej na brzeg paznokcia.

Nie jest to objaw jednoznaczny: często towarzyszy czerniakowi paznokcia, jednak pojawia się również w zmianach łagodnych. W przypadku zmian złośliwych jest to jednak przebarwienie asymetryczne, zabarwione polichromatycznie, co pozwala je szybko zidentyfikować.

Specjaliści wyróżniają również objaw pseudo-Hutchinsona, gdy ciemna smuga jest widoczna przez płytkę paznokciową, wskazując na obecność barwnika, może jednak stanowić równie dobrze efekt zażywanych leków lub krwiaków.

Leczenia czerniaka paznokcia zależy od wyników przeprowadzonych przez specjalistę badań: im te są bardziej optymistyczne, tym leczenie może być mniej inwazyjne.

Jeśli cokolwiek niepokoi specjalistę na etapie badań lub gdy wytyczne (reguły CUBED oraz inne wskaźniki) mają pokrycie w charakterze rzeczywistej zmiany, czerniak może zostać po prostu usunięty, a próbki pobrane do dalszego badania histopatologicznego.

Jeśli na etapie diagnostyki dermoskopowej wykryty zostanie zestaw cech nasuwających podejrzenie, że zmiany na paznokciach są złośliwe, lekarz przeprowadza biopsję diagnostyczną lub decyduje się na całkowite usunięcie zmiany.

Niektórzy specjaliści sugerują, aby taką biopsję wykonywać każdorazowo, gdy przebarwienia pojawiły się w obrębie jednej z płytek paznokciowych oraz utrzymują się tam powyżej sześciu miesięcy.

Jeśli przebarwienie dotyczy części bocznej płytki, najczęściej przeprowadza się po prostu boczne, podłużne wycięcie niepokojącej zmiany, bez szerzej zakrojonych ingerencji chirurgicznych.

W momencie, gdy potencjalny czerniak na paznokciu umiejscowiony jest w części bocznej lub środkowej paznokcia, a szerokość prążka barwnikowego nie przekracza 3 milimetrów i zajmuje przy tym środkową linię paznokcia wraz z częścią wolnego brzegu, przeprowadza się zabieg tzw. biopsji ścinającej macierz.

Ewentualne różnice techniczne pomiędzy poszczególnymi sposobami działania zależne są od tego, jak głęboko położona jest zmiana nowotworowa i jak dalece zdążyła się rozprzestrzenić.

Podstawą natomiast w bardziej łagodnej wersji jest zawsze usunięcie paznokcia w całości lub fragmencie wraz z niepokojącą zmianą, a następnie jej mikroskopowa ocena.

Solarium – szkodliwa i niebezpieczna moda dla zdrowia i urod…

Często jednak zdarza się, że lekarz podejrzewający zmianę złośliwą, od razu decyduje się na całkowite wycięcie zmiany o pełnej grubości, ponieważ zmuszają go do tego wyniki przeprowadzonej diagnostyki. W przypadku, gdy rozpoznany został czerniak podpaznokciowy, lekarz może podjąć się również amputacji całego paliczka.

Mniej inwazyjnym i często sugerowanym rozwiązaniem, zwłaszcza na wczesnych etapach rozwoju czerniaka, jest wycięcie tylko ogniska chorobowego z zachowaniem marginesu o szerokości mniej więcej 5-10 mm tkanki wolnej od zmian. Nie przeprowadza się wówczas resekcji kości, za to stosuje przeszczep skóry pełnej grubości.

Najbardziej inwazyjna forma, jaką stosuje się w celu wyleczenia czerniaka paznokci, to usunięcie nawet całego palca. To, czy wystarczy amputować paliczek bezpośrednio związany ze zmianą nowotworową, czy też należy działać w większym zakresie, jest zależne przede wszystkim od wielkości nacieku nowotworowego.

Kolejny raz potwierdza się zatem teza, że im szybciej trafimy do wykwalifikowanego specjalisty, tym lepiej. W tym przypadku zdecydowanie lepiej jest być pochopnym niż zaniedbać sprawę.

Po zabiegu, w każdym z wyżej omówionych działań, w zależności od stanu pacjenta oraz względów indywidualnych, następuje obserwacja lub dalsze, specjalistyczne leczenie.

Jakie są rokowania w przypadku zdiagnozowania czerniaka paznokcia?

Późna wykrywalność czerniaka paznokcia, lekceważący stosunek pacjenta oraz podejmowanie terapii w momencie znacznego już zaawansowania powodują, że czerniak paznokcia zaliczany jest do najgorzej rokujących odmian tego nowotworu.

Na dodatek bardzo często proste badanie kliniczne nie jest trafne, a zmiany na paznokciach uznawane bywają za krwiak podpaznokciowy, znamiona melanocytowe, efekt zakażeń grzybiczych lub bakteryjnych. Z pomocą przychodzi wówczas dermoskopia jako idealne narzędzie diagnostyczne.

Najważniejsza jest jednak – jak zwykle w profilaktyce i wczesnym wykrywaniu nowotworów – czujność samego pacjenta. To ona jest gwarancją, by do konsultacji z lekarzem w ogóle doszło.

W przypadku właściwie wszystkich nowotworów obowiązuje jedna i ta sama zasada: nowotwór wcześnie zdiagnozowany i poddany odpowiedniej do aktualnego stanu organizmu terapii, jest całkowicie wyleczalny.

Im później, tym szacunki mniej optymistyczne. Jeśli czerniak paznokcia jest mocno zaawansowany i doszło do przerzutów na inne narządy, zabieg chirurgiczny może okazać się niewystarczający.

Wówczas wprowadza się także chemioterapię i radioterapię.

Źródło: