Hasło „łokieć tenisisty” często kojarzone jest z przeciążeniem okolicy łokcia u miłośników tenisa. Określenie to jest jednak mylące, a ból łokcia rzadko dotyka graczy w tenisa. Stanowią oni zaledwie 10 proc. przypadków klinicznych. Przyczyna bólu to opóźniony backhand.
Łokieć tenisisty to dolegliwość uznawana za chorobę zawodową m.in. pracowników biurowych, informatyków mechaników itp. Jakie objawy daje łokieć tenisisty?
Przez wiele lat twierdzono, że przyczyną bólu w łokciu tenisisty jest stan zapalny przyczepu ścięgien mięśni prostowników nadgarstka do kłykcia bocznego kości ramiennej. Jednak badania, które prowadzono pod koniec lat 90. dowiodły, że to nieprawda.
Główną przyczyną łokcia tenisisty są zmiany degeneracyjne spowodowane długotrwałym przeciążaniem ręki podczas wykonywania ruchów nadgarstka, np. pisania na klawiaturze czy wkręcania śrubek.
Wykonywanie tego typu czynności prowadzi do nadmiernego napięcia mięśni przedramienia oraz mikrourazów ścięgien i przyczepów w okolicy kłykcia bocznego kości ramiennej. Uszkodzeniu ulegają włókna kolagenowe ścięgien.
Podczas tego typu przeciążeń organizm uruchamia procesy samonaprawy – w miejscach uszkodzeń powstaje tkanka łączna, która jest jednak znacznie słabsza od zdrowej.
Kontynuowanie tego typu wysiłku prowadzi do naderwań ścięgien, zwapnienia przyczepów oraz do tworzenia patologicznych naczyń krwionośnych. Podczas degeneracji ścięgna dochodzi do wydzielania się białek, które chemicznie drażnią okoliczne tkanki, co wywołuje ból.
Przyczyną łokcia tenisisty może być również zbyt małe obciążanie ręki pracą. Dzieje się tak u osób, które są mało aktywne fizyczne. Wskutek braku ruchu dochodzi do osłabienia siły lub zaniku mięśni. Mięśnie nieprzyzwyczajone do wysiłku (np. wkręcania śrubek) nadrywają się.
Inną przyczyną łokcia tenisisty może być również uciśnięcie gałązki nerwu promieniowego przez łukowate pasmo tkanki łącznej, które nad nim przechodzi.
Łokieć tenisisty objawy
Głównym objawem jest ból po bocznej stronie stawu łokciowego, pojawiający się przy próbie chwytania, zaciskania ręki, nawracania i odwracania przedramienia lub ruchów wyprostnych w stawie nadgarstkowym.
Chorzy zazwyczaj potwierdzają związek bólu z treningiem lub praca fizyczną. Siła chwytu jest osłabiona, występuje szybsza męczliwość ręki oraz ból z przeniesienia przy wyproście palców i nadgarstka.
Jeśli choroba osiągnie stan zaawansowany, to ból pojawia się zarówno podczas ruchu, jak i w spoczynku. Dodatkowo występuje tkliwość palpacyjna w okolicy nadkłykcia przyśrodkowego kości ramiennej.
Charakterystyczne objawy łokcia tenisisty:
- problemy z wykonywaniem czynności dnia codziennego – ściskaniem ręki przy powitaniu, chwytaniem szklanki z herbatą,
- wrażliwość i tkliwość tkanek miękkich podczas ucisku w okolicy łokcia,
- ból pojawiający się przy próbie chwytania, ściskania, obracania czy prostowania nadgarstka,
- poranna sztywność w łokciu, która w początkowym stadium choroby ustępuje po rozruszaniu,
- niekiedy pojawia się obrzęk widoczny po zewnętrznej krawędzi łokcia.
Łokieć tenisisty badania
Zazwyczaj do rozpoznania łokcia tenisisty nie jest potrzebna specjalistyczna aparatura. Z dużym prawdopodobieństwem można ją zdiagnozować w gabinecie lekarskim. Badanie dotyczy obydwu kończyn – chorą porównuje się ze zdrową.
Badanie:
- tkliwości palpacyjnej okolicy nadkłykcia przyśrodkowego kości ramiennej i 4-5 cm obwodowo od niej
- stopnia bolesności przy czynnym odwracaniu i nawracaniu przedramienia z oporem oraz prostowaniu nadgarstka
- sprawdzanie siły chwytu
Testy diagnostyczne potwierdzające łokieć tenisisty
Test Thomsona
Łokieć jest wyprostowany, nadgarstek ustawiony w niewielkim wyproście, palce zaciśnięte w pięść. Terapeuta chwyta nadgarstek od strony dłoniowej jedną ręką, drugą zaś oo obejmuje pięść badanego.
Pacjent wykonuje ruch prostowania nadgarstka wbrew oporowi. Ból okolicy nadkłykcia bocznego kości ramiennej i po stronie przebiegu mięśni prostowników nadgarstka może wskazywać na łokieć tenisisty.
Staw łokciowy jest zgięty, nadgarstek wyprostowany. Terapeuta jedną ręką chwyta staw łokciowy, drugą zaś obejmuje dystalną część przedramienia. Pacjent wykonuje ruch odwracania przedramienia wbrew oporowi terapeuty. Ból okolicy nadkłykcia bocznego kości ramiennej i prostowników może wskazywać na łokieć tenisisty.
Dodatkowo fizjoterapeuta powinien przetestować odcinek szyjny kręgosłupa, w celu wykluczenia ewentualnego zablokowania poszczególnych segmentów, które odpowiadają strefom dermatomów oraz przeanalizować globalnie cały stereotyp ruchu kończyny górnej, w celu znalezienia ewentualnych źródeł entezopatii.
Powyższe testy nie dają 100% skuteczności w wykryciu łokcia tenisisty. Badaniem potwierdzającym tę patologię jest USG lub rezonans magnetyczny. Pozwalają one odróżnić łokieć tenisisty od innych chorób dających podobne objawy.
Łokieć tenisisty leczenie
Leczenie łokcia tenisisty zwykle trwa długo, ponieważ pacjenci wielokrotnie lekceważą ból łokcia i udają się do specjalisty po miesiącach, a czasami nawet latach, kiedy ból jest bardzo silny, a zmiany degeneracyjne mocno zaawansowane.
Fizykoterapia
Wiele czynników fizykalnych stosowanych w fizykoterapii, jak pole magnetyczne, laser czy ultradźwięki, ma działanie przeciwzapalne. Łokieć tenisisty nie jest spowodowany stanem zapalnym, dlatego większość zabiegów fizykalnych będzie nieskuteczna.
Sterydy
Sterydy to leki przeciwzapalne, które szybko uwalniają od bólu, ale nie leczą łokcia tenisisty, ponieważ schorzenie to nie jest spowodowane stanem zapalnym. Ponadto leki te działają destrukcyjnie na strukturę kolagenu, czyli pogłębiają zaistniały problem.
Leki szybko „wyłączają” ból, więc pacjenci często od razu wracają do czynności przeciążających rękę, przez co jeszcze bardziej niszczą strukturę ścięgna.
Masaż poprzeczny
Leczenie łokcia tenisisty zależy od stadium zaawansowania. Jeśli ból jest związany z przemęczeniem ręki, to ulgę może wtedy przynieść odpoczynek i rozluźniający masaż głęboki mięśni (trwający ok. 10-15 minut).
Masaż ten polega na dociśnięciu mięśnia, przesunięciu go i rozluźnieniu. Podczas takiej relaksacji mięśni chory powinien odczuwać zmniejszenie bólu.
Terapia ESWT – fala uderzeniowa
W przypadku, gdy nie doszło jeszcze do naderwania mięśni, ale występują duże zmiany zwyrodnieniowe w okolicy nadkłykcia bocznego, stosowana jest fala uderzeniowa, której istotą jest wywołanie mikrouszkodzeń oraz rozbicie złogów wapniowych.
Dzięki temu następuje nowotworzenie naczyń sprzyjających poprawie mikrokrążenia. Następuje uwolnienie enzymów (TGF, VEGF, eNOS) odpowiedzialnych za regenerację tkanek. Uszkodzone tkanki zastępowane są strukturami zdrowymi funkcjonalnie. Dodatkowo fala uderzeniowa, przez degeneracje włókien nerwowych typu C odpowiedzialnych za przewodzenie bólu, działa przeciwbólowo.
Kinesiotaping
Jest to metoda fizjoterapeutyczna, której celem jest przywrócenie prawidłowej funkcji organizmu poprzez odpowiednie naklejenie na ciele specjalnego plastra.
Plaster ten nie jest nasączony żadnym lekiem, ale odpowiednio zaaplikowany działa na receptory powierzchowne skóry oraz ciałka Ruffiniego, które odpowiadają za stopień napięcia i rozciągnięcia skóry. Kinesiotaping wspomaga kontrolę motoryczną, zapobiega dalszym urazom, zmniejsza stan zapalny, usuwa zastoiny limfatyczne, czyli działa przeciwbólowo.
Osocze bogatopłytkowe PRP
Jeżeli w przebiegu łokcia tenisisty dojdzie do zerwania przyczepów i powstania ubytku, wtedy pod kontrolą USG lekarz wstrzykuje osocze bogatopłytkowe do zajętego procesem zwyrodnieniowym ścięgna.
Płytki krwi zawierają czynniki wzrostu, które dodatkowo pobudzają procesy regeneracji w uszkodzonych tkankach. Podczas zabiegu wielokrotnie nakłuwane jest ścięgno, co prowadzi do powstania blizny. W tym czasie należy maksymalnie oszczędzać rękę.
Operacja
Operacje przeprowadzane są w znieczuleniu ogólnym lub przewodowym. W zależności od zmian degeneracyjnych, zniszczony fragment zdegenerowanej tkanki razem z okostną jest wycinany, przecinany lub wydłużany. Dodatkowo usuwane są zmiany zwyrodnieniowe i zwapnienia w okolicy nadkłykcia, a następnie wszystko jest zszywane.
Rokowanie i powikłania łokcia tenisisty
Nieodpowiednio leczony łokieć tenisisty z czasem ulegnie pogorszeniu. Właściwą rehabilitacją można ten proces chorobowy zatrzymać na wczesnym etapie lub spowolnić. Nieleczony może doprowadzić do trwałego uszkodzenia, a nawet niepełnosprawności ręki.
Jeśli nie wyeliminowana zostanie przyczyna schorzenia, to nawrót choroby może nastąpić zarówno po leczeniu zachowawczym, jak i operacyjnym.
Możliwymi powikłaniami łokcia tenisisty są:
- osłabienie siły mięśni przedramienia
- uszkodzenie nerwów lub naczyń krwionośnych
- ograniczenia ruchomości w stawie łokciowym
Po zabiegu operacyjnym może dojść do zakażenia, nawrotu bólu lub przeczulicy w okolicy rany pooperacyjnej.
Zapobieganie łokciowi tenisisty
Zapobieganie łokciowi tenisisty obejmuje stosowanie się w codziennym życiu do tych kilku zasad:
- używaj ergonomicznej klawiatura oraz właściwie układaj ręce podczas korzystania z niej
- miej nadgarstki ustawione w jednej linii z myszką lub klawiaturą
- używaj ergonomicznej myszki
- swobodnie układaj rękę na myszce, bez wywoływania napięcia w nadgarstku i mięśniach przedramienia
- pisz na klawiaturze dzięki pracy palców, bez użycia nadgarstka
- rób w pracy przerwy na ćwiczenia
Ćwiczenia w pracy
Rozciąganie zginaczy nadgarstka
Unieś przed siebie rękę grzbietem skierowaną do góry i wyprostowaną w łokciu. Drugą ręką chwyć dłoń i delikatnie zginaj nadgarstek w kierunku sufitu aż do momentu uczucia rozciągania, nie bólu! Zatrzymaj ruch na 15-20 sekund. Rozluźnij. Powtórz 5-10 razy.
Unieś przed siebie rękę grzbietem skierowaną do góry i wyprostowaną w łokciu. Drugą ręką chwyć dłoń i delikatnie zginaj nadgarstek w kierunku podłogi aż do momentu uczucia rozciągania, nie bólu! Zatrzymaj ruch na 15-20 sekund. Rozluźnij. Powtórz 5-10 razy.
- „Manualna terapia nerwowo- mięśniowa. Przypadki kliniczne” L. Chaitow, J. Delany, red. J. Stodolny, Elsevier, Wrocław 2009
- „Urazy i uszkodzenia w sporcie” Dziak A., Tayara S., Kraków 1999
- „Ortopedia i rehabilitacja” Dega W., Warszawa 2008
- „Rehabilitacja ortopedyczna” Brotzman S.B, Wilk K.E, Wrocław 2008
- „Etiologia i patomechanika zespołu bolesności bocznego przedziału stawu łokciowego u tenisistów” Dąbski T., Medycyna Sportowa, nr 34, 1994
- „Łokieć tenisisty – wybrane sposoby postępowania fizjoterapeutycznego” Geszprych A., Rosińska D., Praktyczna fizjoterapia & rehabilitacja, nr 28, maj 2012
- „Wiktora Degi ortopedia i rehabilitacja” pod red. W. Marciniaka i A. Szulca, PZWL 2003
- „Powięź. Badanie, profilaktyka i terapia dysfunkcji sieci powięziowej” Schleip R. i wsp., Elsevier Urban&Partner, Wrocław 2014
Schorzenia w obrębie stawu łokciowego. Łokieć tenisisty-schorzenie i współczesne metody leczenia
http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/2625
Mobilizacje tkanek miękkich w leczeniu „łokcia tenisisty”
https://depot.ceon.pl/handle/123456789/14508
Nabyte zespoły dysfunkcji układu mięśniowo-szkieletowego u pracowników w świetle badań epidemiologicznych
http://www.imp.lodz.pl/upload/oficyna/artykuly/pdf/full/2011/Cmp_2-2011_jbugajska.pdf
Załóż konto aby odkryć pełnię możliwości portalu!
Łokieć tenisisty: objawy, przyczyny, leczenie | Lekarz od kręgosłupa Warszawa – Andrzej Kroszczyński
Ból po zewnętrznej stronie łokcia, który nasila się przy prostowaniu palców oraz ręki w nadgarstku, najczęściej jest objawem łokcia tenisisty. Najczęstszą jego przyczyną jest przeciążenie przyczepiających się do łokcia mięśni. W leczeniu stosuje się specjalne zastrzyki, które działają przeciwzapalnie i stymulują regenerację, specjalne opaski, falę uderzeniową oraz specjalne ćwiczenia.
Łokieć tenisisty – objawy
Głównym objawem jest ból po zewnętrznej części łokcia, czyli po stronie kciuka. Może on promieniować do grzbietowej części przedramienia oraz do dłoni. Dolegliwości wzmagają się podczas prostowania palców oraz ręki w nadgarstku. Przy dotykaniu zewnętrznej i górnej części łokcia można natknąć się na kostkę , która jest bardzo bolesna przy ucisku. Jest to nadkłykieć boczny kości ramiennej. Najczęściej ból w łokciu pojawia się przy:
- podnoszeniu ciężarów, a nawet lekkich przedmiotów, na przykład szklanki z wodą
- zakręcaniu słoików lub śrub (przy lewej ręce ból nasila się przy odkręcaniu)
- witaniu się poprzez uścisk dłoni
- prostowaniu łokcia
- ucisku zewnętrznej części łokcia
Łokieć tenisisty – przyczyny
Łokieć tenisisty (ang. Tennis elbow) jest również nazywany jako zapalenie nadkłykcia bocznego kości ramiennej lub entezopatia ścięgna wspólnego prostowników. Przyczyną łokcia tenisisty jest przeciążenie mięśni prostowników palców oraz nadgarstka.
Mięśnie te przyczepiają się do nadkłykcia bocznego kości ramiennej. Na skutek wielu małych urazów dochodzi do zapalenia nadkłykcia oraz zwyrodnienia przyczepiających się do niego ścięgien, czyli entezopatii. W mięśniach mogą powstawać bolesne zgrubienia, czyli punkty spustowe.
Prowadzi to do zwiększonego napięcia mięśni, a nawet do ich skrócenia, co powoduje jeszcze większe przeciążenie ich przyczepów. Dochodzi do powstania mechanizmu błędnego koła, w którym dolegliwości same potęgują swoją przyczynę, dlatego ból może się ciągnąć przez długie lata.
Uwolnienie od dolegliwości można uzyskać stosując odpowiednie leczenie.
U niektórych pacjentów przyczyną łokcia tenisisty może być przepuklina kręgosłupa szyjnego powodująca rwę barkową. W takich przypadkach, aby skutecznie pozbyć się dolegliwości konieczne jest wcześniejsze leczenie dyskopatii szyjnej, na przykład za pomocą zastrzyków nadtwardówkowych.
Kto choruje na łokieć tenisisty?
Na łokieć tenisisty rzeczywiście często cierpią grający w tenis. Jednak ta dolegliwość rozwija się również u osób, które w pracy używają siły rąk, szczególnie jeśli takie same ruchy muszą być wielokrotnie powtarzane.
Ma to miejsce przede wszystkim u hydraulików, stolarzy, malarzy oraz budowlańców.
Problemy z łokciem dotykają też muzyków, ludzi dużo piszących na klawiaturze oraz trenujących na siłowni, zwłaszcza tych, którzy intensywnie obciążają mięśnie przedramion.
Leczenie
Leczenie łokcia tenisisty należy zacząć od znalezienia wywołującej go przyczyny i jej wyeliminowania. Nie zawsze jest to do końca możliwe, gdyż niektórzy po prostu muszą kontynuować swoją pracę w celu zapewnienia bytu sobie i swoim bliskim. Istnieją jednak sposoby, dzięki którym można uzyskać poprawę, nawet jeśli nie można pozwolić sobie na zaprzestanie pracy.
- Modyfikacja pracy. Czasem niewielka zmiana sposobu pracy przynosi spektakularne efekty. Chodzi o to, aby minimalizować ruchy, przy których napinają się mięśnie prostowniki nadgarstka oraz palców. Należy też unikać ruchów rotacyjnych, takich, które wykonuje się przy wkręcaniu lub wykręcaniu żarówek.
- Opaska na łokieć tenisisty w wielu przypadkach znacznie pomaga w leczeniu. Zakłada się ją poniżej łokcia i ma ona za zadanie odciążyć przyczepy mięśni. Pewną ulgę może też przynieść oklejanie specjalnymi taśmami, czyli kinesiotaping.
Wygaszenie zapalenia
Kiedy zapalenie powoduje nieznośny ból, który przeszkadza w codziennym życiu, leczenie warto zacząć od przeciwzapalnej blokady sterydowej. Powoduje ona szybką oraz znaczną ulgę. Przeciwzapalne leczenie sterydami powinno być stosowane miejscowo, zapewniając maksymalne działanie na przyczynę bólu.
Zastrzyki do punktów spustowych
Jeżeli mięśnie przedramienia są napięte oraz bolesne w dotyku, bardzo możliwe, że wytworzyły się w nich mięśniowo powięziowe punkty spustowe.
Powodują one powstanie miejscowego zakwaszenia oraz nadmiernego napięcia mięśni, co może bardzo utrudniać leczenie oraz powodować nawroty bólu. Punkty spustowe należy zneutralizować przy pomocy specjalnych zastrzyków, które je dezaktywują oraz wypłukują zakwaszenie.
Taka terapia pozwala na znaczne rozluźnienie mięśni, co ma kluczowe znaczenie dla wygojenia się ich przyczepów.
Ćwiczenia
Ćwiczenia na łokieć tenisisty mają przede wszystkim na celu rozciągnięcie mięśni oraz stymulację gojenia przyczepów.
Terapia regeneracyjna
Po wygaszeniu zapalenia można przystąpić do stymulowania regeneracji przyczepów i ścięgien. W tym celu stosuje się:
- Osocze bogatopłytkowe uzyskane z pobranej od pacjenta krwi. Odpowiednio wyizolowane oraz zaktywowane płytki krwi wydzielają płytkowe czynniki wzrostu, które stymulują regenerację i wzmacniają okolicę przyczepów.
- Proloterapia, która polega na stymulowaniu substancjami takimi jak dekstroza, wzmaga procesy naprawcze organizmu, dzięki czemu ścięgna stają się mocniejsze, a ich przyczepy bardziej odporne na urazy.
Leczenie operacyjne
Chirurgiczne leczenie łokcia tenisisty jest ostatecznością. W ogromnej większości przypadków dzięki odpowiedniemu leczeniu można uniknąć operacji.
- Ból biodra – przyczyny, objawy, badania
- Zwyrodnienie stawu biodrowego – objawy, przyczyny, leczenie
- Ból głowy – przyczyny, objawy, leczenie
- Ból kolana – przyczyny, objawy
- Zwyrodnienie stawu kolanowego – objawy, przyczyny, leczenie
- Ból pleców – ból kręgosłupa i krzyża
- Ból pod łopatką: objawy, przyczyny, leczenie bólu
- Ból pośladka – przyczyny, objawy, leczenie bólu
- Ból przy przewracaniu się z boku na bok – przyczyny
- Dyskopatia kręgosłupa – objawy, leczenie, rehabilitacja
- Entezopatia – przyczyny i leczenie
- Fibromialgia: leczenie i przyczyny
- Korzonki nerwowe: przyczyny, objawy, leczenie
- Zapalenie korzonków nerwowych – gdzie są, objawy, leczenie bólu
- Łokieć tenisisty: objawy, przyczyny, leczenie
- Mięsień gruszkowaty – zapalenie, zespół objawów, leczenie
- Przepuklina kręgosłupa: przyczyny, leczenie
- Przepuklina kręgosłupa – objawy
- Sekwestracja krążka międzykręgowego (dysku)
- Przewianie: objawy, przyczyny, leczenie
- Punkty spustowe – objawy, mapa, terapia
- Rwa barkowa (rwa ramienna): objawy, przyczyny, leczenie bólu
- Rwa kulszowa – objawy, przyczyny, leczenie
- Ucisk na korzenie nerwowe – zespół korzeniowy
- Zapalenie stawu krzyżowo biodrowego – objawy, ból, testy, blokada
- Zwężenie kanału kręgowego
- Zwyrodnienie kręgosłupa: przyczyny, leczenie
- Ból biodra – przyczyny, objawy, badania
Operacyjne leczenie łokcia tenisisty
Czerwiec 18, 2018
Wskazania
Przeciwwskazania
Nie istnieją bezwzględne specyficzne przeciwwskazania dla leczenia operacyjnego łokcia tenisisty. Przy kwalifikacji pacjentów do zabiegu należy pamiętać o konieczności podjęcia próby leczenia zachowawczego. Za przeciwwskazanie można uznać ciężki stan ogólny chorego stwarzający podwyższone ryzyko operacji chirurgicznych
Przebieg zabiegu
Większość tego typu zabiegów wykonywana jest w trybie chirurgii jednego dnia. Pacjent zgłasza się do szpitala rano, jest operowany i opuszcza szpital po południu tego samego dnia. Przed zabiegiem pacjent pozostaje na czczo.
Stosowane jest znieczulenie ogólne lub regionalne. Pacjent leży na plecach.
W czasie zabiegu na ramieniu pacjenta zaciśnięty jest mankiet wypełniony powietrzem (opaska esmarcha), jego zadaniem jest zminimalizować dopływ krwi do kończyny przez co zmniejszyć krwawienie w trakcie operacji.
Otwarta technika operacyjna (klasyczna)
Lekarz wykonuje ok. 3-4 cm. nacięcie skóry nad nadkłykciem bocznym. Po rozcięciu powięźni i odsunięciu prostownika promieniowego długiego nadgarstka odsłania się przyczep mięśnia prostownika promieniowego krótkiego nadgarstka. Zakres dalszej części zabiegu zależy od istniejących patologii.
Usuwa się tkanki zniszczone i zwapnienia. Zniszczone przyczepy mięśnia prostownika promieniowego krótkiego nadgarstka i prostownika palców można uwolnić, usunąć, przymocować do nadkłykcia bocznego z pomocą specjalnych kotwic.
Istnieją warianty operacji w czasie których wykonuje się wydłużenie prostownika promieniowego krótkiego nadgarstka lub doszycie tego mięśnia do innych tkanek.
Sam nadkłykieć poddawany jest dekortykacji – usunięciu powierzchownej warstwy kości z użyciem osteotomu (narzędzia podobnego do dłuta) lub nawiercane są w nim otwory. Istnieje mini-otwarta wersja tej operacji, długość nacięcia skóry wynosi wówczas około 1,5 centymetra.
Operacja artroskopowa
zabieg wykonywany jest przez niewielkich nacięć, z użyciem małych i precyzyjnych instrumentów. Na początku jama stawowa zostaje wypełniona roztworem soli fizjologicznej, co pozwala na posługiwanie się narzędziami oraz odsuwa ważne struktury (nerw pośrodkowy i tętnicę ramienną) od części kostnych.
Chirurg dokonuje inspekcji jamy stawowej, które umożliwia rozpoznanie i leczenie wspóistniejących patologii znajdujących się wewnątrz stawu (na przykład ciał wolnych lub zmian patologicznych błony maziowej).
Dokonuje się uwolnienia przyczepu ścięgna prostownika promieniowego krótkiego nadgarstka, operując od strony jamy stawowej (w operacji klasycznej zabieg ten wykonuje się „od zewnątrz”). Debridement i dekortykacja wykonywane są podobnie jak przy zabiegu otwartym.
Niekiedy stosowane są także zaawansowane procedury jak wzajemne zszywanie poszczególnych mięśni lub łączenie ścięgien z użyciem kotwic. Zabieg artroskopowy umożliwia łatwiejszą rehablitację i szybszy powrót do aktywności, niektórzy autorzy sugerują lepszą skuteczność w znoszeniu dolegliwości w stosunku do zabiegu otwartego.
Przygotowanie do zabiegu
W przedoperacyjnej ocenie zmian wykorzystywana jest diagnostyka obrazowa. Najprostszym badaniem jest zdjęcie RTG łokcia uwidaczniające zwapnienia, artrozę oraz ewentualne współistniejące patologie mogące stanowić przyczynę dolegliwości.
Możliwe, że za wiele opornych na leczenie dolegliwości uznanych za łokieć tenisisty odpowiada choroba zwyrodnieniowa stawu.
Dokładną ocenę stanu tkanek miękkich umożliwia obrazowanie za pomocą rezonansu magnetycznego, szczególnie wartościowa jest możliwość oceny ścięgien i ich przyczepów do nadkłykcia bocznego kości ramiennej.
Czasami wykonuję się badanie rezonansu magnetycznego kręgosłupa szyjnego, jeśli lekarz podejrzewa iż u podłoża patologii może stać ucisk na rdzeń kręgowy spowodowany na przykład chorobą zwyrodnieniową.
Również w celu wykluczenia innych przyczyn dolegliwości może być wykonane badanie elektromiografii (EMG) wykrywające możliwe zespoły uciskowe nerwów obwodowych. Przed zabiegiem koniecznie należy zaszczepić się przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B ( jeśli taki szczepienie nie zostało wcześniej wykonane), skonsultować z lekarzem zażywane na stałe leki. Palenie tytoniu pogarsza możliwości regeneracyjne tkanek, wskazane jest zaprzestanie palenia.
Powikłania
- zakażenie
- uszkodzenie nerwów lub naczyń
- zmniejszenie ruchomości stawu łokciowego
- niepełne ustąpienie dolegliwości
- nawrót dolegliwości
- konieczność długotrwałej rehabilitacji
- osłabienie siły mięśni przedramienia
- konieczność dalszego leczenia operacyjnego
- niestabilność stawu łokciowego
Po zabiegu kontynuowane jest leczenie przeciwbólowe zalecone przez lekarza, kończyna powinna być układana na podwyższeniu ( siedząc i stojąc na temblaku, leżąc na poduszce) w celu zmniejszenia obrzęku. Chłodzące okłady łagodzą dolegliwości bólowe, także działając przeciwobrzękowo. Należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza w przypadku wystąpienia gorączki, wysięku z rany, drastycznego nasilenia dolegliwości bólowych. Również ochłodzenia, zsinienie, uczucie mrowienia lub sztywnienia palców operowanej kończyny stanowi wskazanie do szybkiej konsultacji lekarskiej. Po operacji ramię zostaje unieruchomione za pomocą szyny gipsowej przez okres jednego tygodnia. Po tym okresie usuwane są szwy i rozpoczyna się proces przywracania sprawności kończyny. W początkowym okresie wykonywane są ćwiczenia mające przywrócić pełną ruchomość w stawie łokciowym, po kilku tygodniach dołączane są ćwiczenia wzmacniające mięśnie. Powrót do pracy możliwy jest zwykle po około 3 miesiącach od zabiegu. Ciężka praca fizyczna lub aktywność sportowa nie jest zalecana wcześniej niż po 4-6 miesiącach po operacji.
Łokieć tenisisty – przyczyny, objawy, leczenie, rehabilitacja
22 października 2019OrtezyOrtopedia
Kłujący ból łokcia i przedramienia promieniujący do nadgarstka może być objawem tzw. łokcia tenisisty. Dowiedz się, co to za dolegliwość, jak ją rozpoznać oraz jak wygląda leczenie i rehabilitacja zapalenia nadkłykcia bocznego kości ramiennej.
Łokieć tenisisty – co to jest i jakie ma przyczyny?
Łokieć tenisisty (ICD-10: M77.1), w medycznej nomenklaturze określany jako zapalenie nadkłykcia bocznego kości ramiennej, to jedno z częściej występujących zaburzeń w obrębie układu mięśniowo-szkieletowego.
To zespół bólowy obejmujący boczną stronę łokcia, który jest efektem przeciążenia mięśni prostowników nadgarstka.
W wyniku nadmiernej eksploatacji kończyny w miejscu przyczepu mięśni do kości dochodzi do mikrourazów, wywołujących stan zapalny.
Grupą w największym stopniu obarczoną ryzykiem wystąpienia dolegliwości są tenisiści (stąd nazwa schorzenia), jednak może ono rozwinąć się także u osób, które, np.
z racji wykonywanego zawodu, zmuszone są do ciągłego manipulowania nadgarstkami i angażowania mięśni przedramion (prostowania i obracania nadgarstkiem przy jednoczesnym zgięciu stawu łokciowego) – pracowników biurowych, mechaników, elektryków itp.
Przyczyną łokcia tenisisty bywa także częste noszenie ciężkich przedmiotów lub przeciążenie mięśni przedramion podczas intensywnego treningu na siłowni.
Dowiedz się, co wywołuje ból piszczeli podczas chodzenia i biegania
Jak rozpoznać łokieć tenisisty?
Objawy łokcia tenisisty są dość charakterystyczne, jednak, aby postawić trafne rozpoznanie, konieczne jest przeprowadzenie odpowiednich badań.
Łokieć tenisisty – objawy
W przebiegu choroby pojawia się ból łokcia z boku po zewnętrznej stronie, który może promieniować w stronę nadgarstka i palców. Pacjenci opisują go jako piekący i kłujący – miewa charakter pulsujący bądź, przeciwnie, stały. Nasila się w momencie zaciśnięcia dłoni lub grzbietowego zgięcia nadgarstka z oporem. Łokieć jest tkliwy, wrażliwy na ucisk i zwykły dotyk.
Początkowo ból występuje jedynie podczas manewrowania ręką, z czasem ból przedramienia przy łokciu zaczyna dokuczać także w spoczynku, nocą utrudniając zaśnięcie. Możesz mieć problem z zaciśnięciem dłoni oraz utrzymaniem przedmiotów.
Badania w diagnostyce łokcia tenisisty
Aby sprawdzić, czy to łokieć tenisisty, lekarz w pierwszej kolejności przeprowadzi wywiad i testy oporowe (np. test Milla lub Thomsona).
Pomocnym badaniem jest USG, a także elektromiografia.
Specjalista może zalecić również rezonans magnetyczny lub RTG kończyny, zwłaszcza jeśli istnieje podejrzenie, że ból łokcia wiąże się z inną patologią w obrębie układu ruchu, np. z problemami z kręgosłupem.
Łokieć tenisisty – czy samo przejdzie?
Wielu pacjentów odwleka wizytę u specjalisty, wychodząc z założenia, że dolegliwości miną samoistnie. Objawy łokcia tenisisty nie ustąpią jednak bez zastosowania odpowiedniego leczenia – przeciwnie – choroba przejdzie w stan przewlekły, znacznie trudniejszy do pokonania niż faza ostra.
Podpowiadamy, jak leczyć płaskostopie poprzeczne
Łokieć tenisisty – leczenie i rehabilitacja
Celem leczenia łokcia tenisisty jest eliminacja bólu i przywrócenie pełniej sprawności kończyny, poprzez wzmocnienie siły mięśniowej. Do dyspozycji mamy wiele form terapii.
Maść i zastrzyki
Należy pamiętać, że domowe sposoby na łokieć tenisisty, np. w postaci okładów z lodu, nie przyniosą dobrych, długotrwałych rezultatów – konieczna jest konsultacja ze specjalistą.
Metodą leczenia pierwszego rzutu jest zastosowanie środków przeciwzapalnych i przeciwbólowych.
Maści czy zastrzyki sterydowe przyniosą ulgę w bólu, ale nie usuną przyczyny jego występowania, stosuje się je jedynie doraźnie.
Ortezy na staw łokciowy i opaski
Ważny jest odpoczynek – chorej ręki nie można forsować, należy unikać też wykonywania ruchów wywołujących ból, dlatego warto sięgnąć po stabilizator. Orteza odciąża ścięgna i przyczepy mięśni.
Zmienione chorobowo miejsce podlega kontrolowanemu uciskowi, co pomaga złagodzić uciążliwe dolegliwości.
Wspomagawczo w rehabilitacji łokcia tenisisty stosuje się także specjalne opaski elastyczne, które ograniczają wykonywanie niepożądanych ruchów ręką. Warto sięgnąć po nie również w celach profilaktycznych.
Taping na łokieć tenisisty
W przypadku łokcia tenisisty leczenie może odbywać się przy użyciu taśm kinezjologicznych. Plastry działają odciążająco.
Aplikuje się je na wyproście stawu łokciowego oraz w zgięciu dłoniowym nadgarstka bez napięcia.
Przed naklejeniem tapów należy dokładnie oczyścić i osuszyć skórę (jeśli zachodzi taka potrzeba, usuwa się owłosienie) – dzięki temu taśmy mają lepszą przyczepność.
Fizykoterapia i masaż w rehabilitacji łokcia tenisisty
Fizykoterapia pozytywnie wpływa na proces gojenia i regeneracji, a także sprzyja ograniczeniu stanu zapalnego. Zbiegi na łokieć tenisisty obejmują:
- pole magnetyczne,
- ultradźwię ki,
- laseroterapię,
- krioterapię,
- jonoferezę.
Jeżeli stan jest przewlekły, dobre efekty może przynieść tzw. fala uderzeniowa (EWST), czyli fale dźwiękowe o wysokim natężeniu i głębokim stopniu penetracji tkanek. Wpływając na zakończenia nerwowe, działają przeciwbólowo i wspomagają regenerację uszkodzonych ścięgien.
W procesie leczenia wykorzystuje się również głęboki masaż poprzeczny obolałego miejsca. Warto wykonywać go codziennie przez około 20 minut, do 6 dni z rzędu. Umiejętnie wykonany masaż łokcia tenisisty może przynieść poprawę już po dwóch zabiegach.
Czy wiesz, kiedy warto sięgnąć po stabilizator kolana?
Ćwiczenia
Ćwiczenia na łokieć tenisisty warto wykonywać razem z fizjoterapeutą. Powinny one służyć rozciąganiu mięśni, pobudzaniu prawidłowych odruchów nerwowych i przywróceniu właściwego czucia głębokiego.
Pomocne jest np. rozciąganie zginaczy nadgarstka poprzez uniesienie wyprostowanej ręki grzbietem do góry i odgięcie chorej dłoni ku sufitowi drugą ręką (nie może to wywołać bólu). Utrzymujemy pozycję do 15 sekund, rozluźniamy dłoń i czynność powtarzamy 5–10 razy.
Jak długo trwa leczenie?
To, ile trwa leczenie łokcia tenisisty, zależy od stopnia zaawansowania zmian w momencie podjęcia terapii, a także od zastosowanych wcześniej metod kuracji. Zwykle leczenie trwa od 6 do 12 tygodni.
Bibliografia:
- Piotr Król, Radialna i zogniskowana fala uderzeniowa w terapii łokcia tenisisty, łokcia golfisty i objawowej ostrogi piętowej, Katowice 2013, wyd.1
- Agnieszka Nawrat-Sołtysik, Jarosław Pasek, Fizjoterapeutyczne KNOW-HOW, Katowice 2017, wyd.1
- https://www.webmd.com/fitness-exercise/tennis-elbow-lateral-epicondylitis
Łokieć tenisisty – operacja, leczenie, rehabilitacja | Sport-Med Kraków
- Wstęp
- Przyczyny
- Kto choruje?
- Diagnoza
- Leczenie
Wstęp
Odczuwasz ból bocznej (zewnętrznej) okolicy stawu łokciowego? Ból pojawia się podczas pracy przy komputerze, pracy z śrubokrętem, gry w tenisa lub badmintona, prac domowych, a nawet podczas innych, niewielkich aktywności fizycznych?
►Przeczytaj o Terapii Osoczem Bogatopłytkowym PRP GPS stosowanej przez nas w uszkodzeniach ściegien – kliknij tutaj
„Łokieć tenisisty” to entezopatia prostowników nadgarstka w okolicy nadkłykcia bocznego kości ramiennej. Entezopatia to choroba przyczepu ścięgna do kości. Powoduje przewlekły ból okolicy bocznej stawu łokciowego i pozostaje główną przyczyną bólu łokcia.
„Łokieć tenisisty” nazywany jest potocznie jako:
- zapalenie nadkłykcia bocznego kości ramiennej
- „łokieć łucznika”, „łokcieć rzucających”
- tendinosis, a nie tendinitis (!)
Przyczyny
Podstawową przyczyną jest długotrwałe przeciążenie mięśni prostowników nadgarstka i nawarstwiające się mikrourazy ich entezy – przyczepu do kości w okolicy łokcia. Suma mikrourazów doprowadza z czasem do rozwoju zmian degeneracyjnych w zakresie entezy i przewlekłych dolegliwości bólowych.
Co ciekawe, do niedawna ortopedzi uważali, że wspomniane mikrourazy powodują zapalenie przyczepu ścięgien prostowników nadgarstka. Stosowano więc niesterydowe leki przeciwzapalne (NSAID – Non Steroid Anti Inflammatory Drugs), iniekcje sterydów – tzw.
blokady (silnie działających przeciwzapalnie, ale niszczących nieodwracalnie ścięgna) oraz przeciwzapalną fizykoterapię.
Publikacja artykułu w JBJS (Journal of Bone & Joint Surgery, USA) z 1999 roku dra. Roberta P. Nirshla z Orthopaedic & Sports Medicineclinic w Virginii, USA, zmieniła (a przynajmniej powinna) diametralnie podejście do sposobu leczenia „łokcia tenisisty”.
Z badań mikroskopowych i biochemicznych wynikło bowiem, że uszkodzenie przyczepu ścięgien nie jest spowodowane typowym stanem zapalnym, a zaburzeniem struktury kolagenu i nieprawidłowym ukrwieniem ścięgna w miejscu entezy. Nie jest to więc tendinitis (zapalenie ścięgna), a tendinosis. Bezzasadne stało się więc stosowanie leczenia przeciwzapalnego.
W jego miejsce powinno wprowadzić się inne metody postępowania, które stosuję w swojej praktyce lekarskiej.
Kto choruje?
- Pacjenci między 30-65 rokiem życia, najczęściej między 45-54 rokiem życia
- Tenisiści to zaledwie kilka-kilkanaście procent chorych na „łokieć tenisisty”
- Głównie osoby pracujące na komputerze (informatycy, sekretarki, pracownicy biurowi)
- Osoby pracujące fizycznie nadgarstkiem, zwłaszcza z śrubokrętem (elektrycy, hydraulicy, ortopedzi)
- Palacze tytoniu są bardziej narażeni
- Jeśli tenisiści, to częściej amatorzy, niż zawodowcy. A zwłaszcza amatorzy, którzy w poźniejszym wieku rozpoczęli grę w tenisa. Nieprawidłowa technika, przede wszystkim niepotrzebne w tenisie usztywnienie nadgarstka i jego grzbietowe (do góry) wygięcie w czasie uderzeń, powoduje przeciążenie prostowników. Nieprzygotowne do takiego wysiłku mięśnie i ścięgna ulegają uszkodzeniu, rozwijają się dolegliwości bólowe. „Tłumiki”, „gumki” zakładane na struny naciągu nie mają wpływu na zmniejszenie obciążeń przenoszonych na nadgarstek, nie chronią więc przed rozwojem „łokcia tenisisty”. Istotny jest natomiast odpowiedni dobór rakiety tenisowej (waga, rozmiar główki, siła i jakość naciągu, grubość i sztywność ramy). W tym zakresie również proponuję swoją pomoc – przeczytaj doświadczenie zawodowe.
Diagnoza
Rozpoznanie ustala lekarz ortopeda na podstawie:
- Wywiadu lekarskiego i badania ortopedycznego
- USG (w tym badanie Doppler-USG) – bardzo pomocne w ustaleniu rozpoznania, więcej dowiesz się klikając tutaj
- RTG
- MRI
- EMG
Leczenie
Łokieć tenisisty – leczenie:
- Zmniejszenie obciążeń nadgarstka – jeśli możliwe. Unieruchomienie najczęściej jest przeciwwskazane, ponieważ osłabia siłę mięśniową
- Leki przeciwbólowe – niesterydowe leki przeciwzapalne (NSAID), zawierające np. diclofenac, ketoprofen lub inne działają jedynie objawowo, nie powodują natomiast zdrowienia i regeneracji tkanek
- Fizykoterapia przeciwzapalna, np. jonoforeza i laser również działają jedynie przeciwbólowo. Równie dobrze pomoże sam czas, który wg. staropolskiego powiedzenia goi rany…
- Blokady (iniekcje sterydów) niszczą nieodwracalnie ścięgno, działają też jedynie przeciwbólowo
- Okłady z lodu
- Opaski uciskowe – skuteczne w doraźnej pomocy i podczas uprawiania sportu. Konieczne jest jednak założenie opaski w odpowiednim miejscu, aby nie pogorszyć stanu
- Profesjonalnie prowadzone ćwiczenia rozciągające i wzmacniające mięśnie przedramienia
- ESWT – terapia falą uderzeniową
- Skuteczną, nowoczesną metodą terapeutyczną jest ostrzykiwanie zmienionej entezy osoczem bogatopłytkowym PRP GPS (Plasma Rich Platelets). Pozwala na biologiczną regenerację uszkodzonych ścięgien.
- Niepowodzenie leczenia zachowawczego zdarza się rzadko. Jeśli niechirurgiczne leczenie łokcia tenisisty nie przynosi pożądanego efektu, wskazany jest wówczas zabieg operacyjny.
Dowiedz się więcej o terapii osoczem bogatopłytkowym PRP GPS (Platelets Rich Plasma) z naturalnymi czynnikami wzrostu organizmu – kliknij tutaj
Przeczytaj wywiad z dr. Janem Paradowskim w Dzienniku Polskim dotyczący terapii osoczem bogatopłytkowym PRP, klikając tutaj.
Umów wizytę Powrót
Jan Paradowski – jest właścicielem Paradowski Medical Group sp. z o.o., która posiada placówkę medyczną Sport Med w Krakowie przy ulicy Miłkowskiego 11A i przy ul. Wrocławskiej 33. Bogate doświadczenie zagraniczne pozwoliło mu na stosowanie nowoczesnych metod, dostępnych w najlepszych światowych ośrodkach. Jako lekarz wypracował własne schematy leczenia terapiami biologicznymi, jak terapia Komórkami Macierzystymi, terapia czynnikami wzrostu z osocza bogatopłytkowego PRP, czy terapia Orthokine. Wykonuje małoinwazyjne zabiegi operacyjne, jak artroskopia kolana, rekonstrukcja więzadła krzyżowego przedniego ACL i rekonstrukcja chrząstki stawowej, szycie i implanty łąkotek, a także chirurgia stopy, endoproteza biodra i endoproteza kolana. Jest ceniony również za serdeczne i pełne uwagi podejście do pacjentów.