fot. Adobe Stock
fot. Adobe Stock
Ukąszenie pszczoły to przykre doświadczenie, niestety będące częstym udziałem naszych dzieci w okresie letnim. Zdecydowanie łatwiej mu zapobiegać, ale kiedy już do niego dojdzie, najważniejsze jest szybko pomóc dziecku i złagodzić ból oraz obrzęk. Działaj niezwłocznie, jeżeli dziecko ma alergię na jad pszczeli.
Spis treści:
Ukąszenie pszczoły – objawy
Pszczoła w przeciwieństwie do osy jest bardziej krępa, większa, ma ciemniejszy kolor oraz jest pokryta meszkiem. Może użądlić tylko raz, pozostawiając żądło w miejscu ugryzienia. Jej ukąszenie objawia się w postaci:
- obrzęku,
- zaczerwienienia,
- pieczenia lub
- bólu w miejscu ugryzienia.
Zazwyczaj ślad pojawia się natychmiast lub po kilku godzinach od ukąszenia. Z reguły nie jest to groźne dla dziecka, a ukąszenie znika po kilku godzinach. Jednak w wyjątkowych sytuacjach – uczulenia na jad pszczeli – może doprowadzić do bardzo poważnego stanu wstrząsu anafilaktycznego.
Czasami ślad po ukąszeniu może pojawić się dopiero nazajutrz, a nawet po kilku dniach, co może oznaczać, że do użądlenia dostała się infekcja bakteryjna.
Ukąszenie pszczoły – jak złagodzić skutki użądlenia
Po ukąszeniu pszczoły trzeba:
- usunąć żądło z ciała – delikatnie podważ jego wystającą część, zdrap pęsetą, igłą lub paznokciem, im szybciej to zrobisz, tym mniej jadu pszczoły przedostanie się do organizmu,
- po usunięciu żądła przemyć miejsce ciepłą wodą z mydłem,
- zdezynfekować rankę środkiem odkażającym,
- posmarować miejsce ukąszenia maścią lub żelem z hydrokortyzonem, które złagodzą obrzęk i ból,
- posmarować żelem do stosowania po ukąszeniach,
- podać dziecku wapno – ma działanie przeciwświądowe i zmniejsza obrzęk,
- można podać lek przeciwhistaminowy (np. Claritine, Clemastin).
Ukąszenie pszczoły w palec dziecka, rękę czy nogę z reguły nie jest groźne, nawet jeżeli dziecko ma uczulenie na jej jad.
Użądlenie dziecka w okolice oka lub jamy ustnej, jej wnętrza, w język lub gardło wymagają natychmiastowego działania. W takiej sytuacji obrzęk błon śluzowych, krtani po ukąszeniu pszczoły może spowodować zablokowanie dróg oddechowych, a w konsekwencji uduszenie. Natychmiast wezwij pogotowie, a dziecko ułóż w pozycji leżącej na plecach z nogami lekko uniesionymi do góry i zapewnij mu dostęp świeżego powietrza.
Ukąszenie pszczoły – domowe sposoby łagodzenia użądlenia
W łagodzeniu skutków ukąszenia pomocne są domowy sposoby, które zmniejszają zaczerwienienie, ból i obrzęk:
- okład z przekrojonej cebuli lub korzenia pietruszki – neutralizuje jad pszczeli,
- soda wymieszana z niewielką ilością wody i położona na miejsce użądlenia,
- okład z lodu – obkurcza naczynia krwionośne i jad nie przedostaje się w głąb organizmu,
- ssanie kostek lodu w przypadku użądlenia przez pszczołę w język.
Ukąszenie pszczoły a uczulenie na jad pszczeli
Wstrząs anafilaktyczny to najgroźniejszy skutek ukąszenia pszczoły, wymagający natychmiastowej interwencji lekarskiej, gdyż może nawet doprowadzić do śmierci dziecka.
W celu uniknięcia zagrożenia nim rodzic dziecka uczulonego na jad pszczeli powinien mieć przy sobie ampułkostrzykawkę z adrenaliną, która nie dopuszcza do reakcji wstrząsowej.
Nie zawsze jednak jest tak, że rodzic jest świadomy, iż jego dziecko ma alergię na jad pszczeli i dopiero pierwsze ukąszenie pszczoły uświadamia mu to zagrożenie.
Dlatego w sytuacji ukąszenia przez pszczołę trzeba obserwować dziecko i jeżeli zauważy się następujące objawy, natychmiast jechać do szpitala lub wezwać pogotowie:
- kłopoty z oddychaniem,
- spadek ciśnienia krwi,
- bladość,
- silne osłabienie,
- nudności,
- wymioty,
- zawroty głowy,
- duszność,
- omdlenie,
- obrzęk języka lub twarzy,
- uczucie ściskania klatki piersiowej,
- biegunka,
- odczuwanie lęku.
U osób uczulonych na jad pszczół obrzęk po ukąszeniu jest większy, dłużej się utrzymuje (ponad dobę) i jest bardziej bolesny. Może wystąpić pokrzywka na całym ciele.
Wstrząs anafilaktyczny zagraża życiu dziecka, a rozwija się w ciągu zaledwie kilku minut. Nie czekaj na karetkę pogotowia i natychmiast zawieź dziecko do szpitala. Możesz podać podwójną dawkę leku przeciwhistaminowego i ucisnąć miejsce powyżej użądlenia.
Ukąszenie pszczoły – pierwsza pomoc w przypadku wstrząsu anafilaktycznego
Niekiedy sytuacja jest na tyle dramatyczna, że musisz natychmiast udzielić pomocy dziecku mającemu wstrząs anafilaktyczny:
- podaj ampułkostrzykawkę adrenaliny domięśniowo, najlepiej w boczną powierzchnię uda,
- wezwij pogotowie ratunkowe,
- w przypadku zatrzymania oddechu przystąp do resuscytacji aż do przybycia pogotowia ratunkowego.
Ukąszenie pszczoły – zapobieganie
Aby zmniejszyć ryzyko użądlenia:
- chowaj jedzenie w pojemnikach,
- zakręcaj butelki z napojami,
- zanim dziecko cokolwiek włoży do buzi, sprawdź, czy nie ma tam owada,
- ubieraj dziecko w jasne kolory – mniej drażnią owady,
- jeżeli dziecko śpi na dworze, osłoń wózek lub leżak moskitierą,
- ucz dziecko, aby nie odganiało pszczoły, gwałtownie wymachując rękoma – to tylko rozdrażnia i straszy owada, który może użądlić w obronie własnej.
Można zrobić dziecku badania diagnostyczne w celu ustalenia alergii na jad pszczeli, a w przypadku jej potwierdzenia poddać maluchodczulaniu u lekarza alergologa.
Jeżeli dziecko jest uczulone na jad pszczeli i po użądleniu zareagowało bardzo gwałtownie, miej przy sobie leki przeciwhistaminowe, sterydy, a jeżeli wystąpił wstrząs anafilaktyczny – adrenalinę w ampułkostrzykawce, które trzeba podać natychmiast po kolejnym ukąszeniu.
Pisząc tekst korzystałam z zasad udzielania pomocy przy ukąszeniu przez pszczołę, zalecanych przez Główny Inspektorat Sanitarny.
Zobacz też:
Czym złagodzić ukąszenia komarów?
Komar, a właściwie samica komara (samce żywią się nektarem kwiatów), może ukąsić człowieka, przyczyniając się do przykrych dolegliwości, takich jak: świąd, pieczenie skóry i bąbel w miejscu ukąszenia, niekiedy nawet ból i rumień. Objawy utrzymują się od kilkunastu minut nawet do kilku dni. W większości przypadków nie są groźne dla zdrowia i można je złagodzić domowymi sposobami. Niebezpieczne mogą być jedynie dla osób uczulonych na jad owada.
Krótka charakterystyka komara
Komary żyją w okolicach wód stojących, a także w wilgotnych lasach, parkach i ogrodach. Można je spotkać również w miastach, głównie w maju, czerwcu i sierpniu.
Do powstania jaj w jajnikach samice potrzebują krwi określonych gatunków zwierząt stałocieplnych, m.in. ludzi. Zwabiają je m.in.
składniki potu ludzkiego, a w identyfikacji swoich potencjalnych “żywicieli” pomaga im zdolność termodetekcji.
Gdy samica komara znajdzie już swoją ofiarę, przykłada do jej skóry swoje kłujki, wyposażone w haczyki.
Poruszając szczęką w górę i w dół, przecina skórę i wstrzykuje kroplę swojej śliny, która zapobiega krzepnięciu krwi żywiciela.
Teraz jest czas na wyssanie niewielkiej ilości krwawego pokarmu, niezbędnego do rozwoju jajek z kolejnym pokoleniem komarów. Co ciekawe, samica nie odleci dopóty, dopóki nie wypełni żołądka pożywieniem.
Być może taka współpraca ludzko-owadzia nie byłaby niczym strasznym, gdyby nie fakt, że ślina samicy zawiera substancję chemiczną, która podrażnia skórę, przyczyniając się do przykrych objawów (swędzenie, obrzęk, pieczenie), w tym nawet reakcji alergicznej.
Komary zamieszkujące nasz klimat nie są groźne dla zdrowia, ale niektóre gatunki występujące np. w krajach tropikalnych mogą roznosić bardzo poważne choroby, m.in. malarię, dengę, żółtą febrę czy wirusa Zika. Nie jest to powód, by zaniechać dalekich podróży, lecz argument, by świadomie i skutecznie zapobiegać ukąszeniom komarów.
Reakcje na ukąszenie komara: typowe i alergiczne
Typowa reakcja na ukąszenie komara: swędzenie w miejscu ukąszenia, bąbel, zaczerwienienie skóry. Objawy nie są groźne dla zdrowia, powodują tymczasowy dyskomfort. Najgorzej znoszą je dzieci (przede wszystkim niemowlęta), a także osoby nadwrażliwe.
Częste i intensywne drapanie się w miejscu ukąszenia (naturalna reakcja), przynoszące chwilową ulgę, nie przyczynia się do złagodzenia objawów. Dlatego warto wiedzieć, co na ukąszenie komarów warto zastosować, aby uśmierzyć świąd (kilka porad w tekście poniżej).
Alergiczna reakcja skórna na ukąszenie komara: rumień w miejscu ukąszenia, lokalny obrzęk tkanek, pokrzywka, świąd, ból, mocne zaczerwienienie, spadek samopoczucia, a nawet stan podgorączkowy. Na powierzchni skóry pojawiają się bąble pokrzywkowe o zabarwieniu bladoróżowym lub porcelanowo białym.
To główne objawy uwalniającej się pod wpływem jadu komara histaminy, która wywołuje nagłe rozszerzenie naczyń krwionośnych. Dolegliwości nie znikają, lecz utrzymują się przez bardzo długi czas, zwykle są bardzo intensywne. U osób uczulonych może dojść do tzw.
uogólnionej reakcji alergicznej, która wiąże się z koniecznością zastosowania leków np. miejscowo działających środków przeciwzapalnych lub glikokortykosterydów.
Co po ukąszeniu komara?
Po ukąszeniu komarów pojawia się charakterystyczny bąbel i uczucie swędzenia. Nie należy się jednak drapać, ponieważ można doprowadzić nawet do powstania małej rany (problem szczególnie częsty w przypadku dzieci). Warto natomiast zastosować jeden ze sprawdzonych domowych sposobów, które pozwolą zapomnieć o niezbyt przyjemnym kontakcie z komarem.
Ukąszenia komarów – domowe sposoby
- Roztwór soli – rozpuść 1 łyżeczkę soli w 250 ml wody. Namocz wacik roztworem i przyłóż do miejsca zmienionego fragmentu skóry. Czynność powtarzaj kilkakrotnie w ciągu dnia aż do ustania dolegliwości.
- Cytryna – przygotuj plasterek cytryny, którym należy natrzeć miejsce ukąszenia. Sok z cytryny wpływa łagodząco na powstały stan zapalny. Czynność warto powtórzyć kilka razy.
- Natka pietruszki – łagodzi uczucie przykrego swędzenia. Wystarczy rozetrzeć listki natki aż osiągną konsystencję masy, którą następnie przykładamy przez kilka minut do miejsca powstałego bąbla.
- Biała kapusta – liść białej kapusty również wykazuje właściwości łagodzące świąd i pieczenie. Na zaczerwienioną skórę należy przyłożyć kawałek świeżego liścia.
- Ziemniak lub cebula – te warzywa pozwolą zmniejszyć wielkość bąbla oraz uśmierzą uczucie pieczenia. Wystarczy plasterek ziemniaka lub cebuli do pocierania lub położenia na miejsce ukąszenia.
- Ocet, perfumy, spirytus salicylowy – kilka kropel jednego z tych preparatów pozwoli zmniejszyć dyskomfort po ukąszeniu owada. Nadają się do przemywania zaczerwienionego fragmentu skóry. Dodatkowo ocet wykazuje właściwości odstraszające komary.
- Węgiel w tabletkach – dostępny w każdej aptece węgiel w tabletkach pozwala nieco szybciej pozbyć się bąbla. Kilka tabletek węgla aktywnego rozpuszczamy w wodzie, a po wymieszaniu obficie przemywamy nim skórę i przykładamy do bąbla namoczoną nim gazę przez kilka minut.
Doskonałe właściwości łagodzące wykazują również olejki ziołowe. Przykładowo, mentol ochładza miejsce ukąszenia, przynosząc chwilową ulgę. Olejek lawendowy zmniejsza podrażnienia i zaczerwienienia skóry. Olejek cytronelowy łagodzi uciążliwe swędzenie i ból po ukąszeniu.
Działanie pomocnicze wykazuje również olejek cytrynowy i cynamonowy. Dzięki nim możemy kompleksowo pozbyć się lub złagodzić przykre dolegliwości. Jeśli nie posiadamy ich w domowej apteczce, wystarczy sięgnąć po dostępny w każdej aptece preparat Amol, który w swoim składzie zawiera wszystkie olejki.
Naturalny środek działa kojąco i odświeżająco na skórę, podobnie jak inne domowe sposoby jest w pełni bezpieczny dla zdrowia. Wacik nasączamy kilkoma kroplami rozcieńczonego preparatu i przecieramy nim skórę kilkakrotnie w ciągu dnia.
Jak bronić się przed komarami?
Opisane powyżej sposoby na ukąszenia komarów łagodzą dolegliwości, ale warto wypróbować też metody, które pozwolą nam obronić się przed kłująco-ssącym owadem. Nie zawsze jesteśmy w stanie unikać miejsc, w których jest ich najwięcej.
Warto zakładać wówczas jasne ubranie, które zakryje jak największą powierzchnię ciała. Przed wyprawą na łono natury można zażywać witaminę B1, która, zastosowana przez niektóre osoby, wykazuje właściwości odstraszające owady.
Aby uniemożliwić komarom wstęp do wnętrza pomieszczeń, wystarczy zamontować w oknach i drzwiach moskitiery. Jeśli przebywamy na zewnątrz, można zapalić specjalne świece zapachowe o aromacie działającym odstraszająco na owady.
Skórę i ubranie należy spryskać lub posmarować wybranym preparatem z apteki (dostępne są środki m.in. w sprayu, żelu, maści, aerozolu itd.).
Jeśli wolimy uniknąć chemicznych preparatów odstraszających, wystarczy zastosować olejki eteryczne. Doskonałe właściwości wykazuje szczególnie olejek cytronelowy, ale także cytrynowy, goździkowy i olejek mięty pieprzowej.
Meszki wywołują poważną chorobę. Ugryzienie meszki: uczulenie, objawy, zapobieganie
Meszki wywołują poważną chorobę. Ugryzienie meszki: uczulenie, objawy, zapobieganie Archiwum
Meszki – jeszcze dwadzieścia lat temu nikt o nich w Polsce nie mówił. Specjaliści zastanawiają się, skąd tak szybka ekspansja. Wskazują, na przykład, na poprawienie stanu czystości rzek, gdzie rozwijają się larwy. Meszki, bo o nich mowa, roznoszą bardzo groźną chorobę – hararę. Czy każdemu jednak ona grozi? Jakie są domowe sposoby na ugryzienia meszek?
Meszki to małe owady (1,5 do 6 mm długości), zazwyczaj czarne lub szare. Mają krępe ciało z garbem, krótkie i szerokie skrzydła, masywne czułki i grube odnóża.
Jak odróżnić ugryzienie meszki od ugryzienia komara czy innego owada?
Ślad po ugryzieniu meszki można łatwo odróżnić od swędzącego bąbla po komarze.
- Ten od meszki jest krwawiący i pozostawia bolesny obrzęk.
- Niedrapany powinien sam się zagoić, po około pięciu dniach.
- Kiedy drapiemy ranę, szczególnie brudnymi rękoma, może dojść do zakażenia.
- Owad ten rozgryza bowiem skórę.
Gdzie można znaleźć meszki?
Dorosłe meszki zasiedlają tereny wilgotne, w pobliżu zbiorników wodnych (jezior, stawów). Dla ludzi groźne są samice, bowiem samce żywią się nektarem kwiatów. Samice meszek uzupełniają swoją dietę krwią. Atakują chmarami krowy, konie, świnie, owce, drób, a także ludzi.
Choroba, którą roznoszą meszki to harara, czyli niebezpieczne zatrucie substancjami uwalnianymi ze śliną meszek (histamina, białka, peptydy). W cięższych przypadkach może dojść nawet do obrzęku płuc. Ale choroba ta grozi tylko osobom w stanie upojenia alkoholowego i niemowlętom.
Są też osoby uczulone na jad meszek, u których wystąpi reakcja alergiczna. Dla reszty osób ukąszenie będzie uciążliwe, ale nie tak groźne. Nie należy więc zostawiać niemowlęcia na dworze w wózku bez dobrej moskitiery.
Dorośli powinni stosować repelenty i unikać spania w miejscach, gdzie mogą pojawić się meszki.
Domowe sposoby na ukąszenia meszek
Dobrym domowym sposobem na ukąszenie jest okład łagodzący.
Potrzebna będzie czysta gaza, napar z suszonej babki lancetowatej (zioło łagodzi ból i przyspiesza gojenie się ran) bądź napar z liści stewii (działanie przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze).
Można też spróbować z naparem z liści laurowych. Wystarczy namoczyć kilka liści w ciepłej wodzie, przyłożyć do rany i zabandażować. Będzie mieć to działanie przeciwzapalne.
Przyspieszyć gojenie ran może również ananas. Wystarczy przyłożyć plasterek owocu i delikatnie zabandażować. A olejek lawendowy, znany głównie z tego, że dobrze jest go mieć w sypialni na lepszy sen, działa również odkażająco. Można spróbować posmarować bolące miejsce.
Jeśli domowe sposoby nie wystarczą, a po ukąszeniu pojawią się nudności, wymioty, ból brzucha i zawroty głowy, należy udać się do lekarza.
Ukąszenia owadów – objawy, dezynfekcja, domowe sposoby, suplementy
Domowe sposoby na ukąszenia owadów to dobre rozwiązanie w przypadku, gdy mamy do czynienia z niegroźnymi owadami, takimi jak komary, mrówki czy pszczoły.
Postępowanie osoby ukąszonej polega wtedy przede wszystkim na łagodzeniu bólu, swędzenia bądź opuchlizny wywołanej przez ugryzienie owada. Niezwykle ważne jest jednak obserwowanie pojawiających się objawów.
Warto pamiętać, że niektóre owady mogą przenosić choroby, a ukąszenie innych może wywołać wstrząs anafilaktyczny u osób uczulonych.
1. Owady kąsające najczęściej
1.1. Komary i meszki
Jak sami dobrze wiemy, komary i meszki najczęściej pojawiają się, gdy za oknem jest ciepło i wilgotno. Szczególnie dużo można ich spotkać na terenach niedaleko lasów i jezior. Zazwyczaj ukąszenie przez nie wiąże się z powstaniem niewielkiego zaczerwienienia i obrzęku z umiarkowanym świądem.
W ostatnich latach obserwuje się coraz większe zagrożenie związane z ukąszeniem przez meszki, które pojedynczo nie stanowią poważnego zagrożenia, ale ponieważ zazwyczaj atakują masowo, mogą stać się przyczyną stanu zagrażającego zdrowiu.
Mimo że są to niepozorne owady, dużo mniejsze od komarów, mogą dotkliwie pokąsać, wywołać silną reakcję alergiczną oraz przyczynić się do powstania silnego stanu zapalnego zmuszającego do skorzystania z pomocy lekarskiej.
W celu zabezpieczenia się przed pokąsaniem możemy użyć szeroko dostępnych na naszym rynku repelentów bądź sięgnąć po sprawdzone domowe sposoby, tj.
nasmarowanie ciała olejkiem cytrynowym (komary) czy waniliowym (meszki). Ponadto przed wycieczką warto pozażywać przez kilka dni kompleks witaminowy zawierający witaminy z grupy B.
Udowodniono, że podczas jego zażywania organizm wydziela odstraszający dla owadów zapach.
Jak sobie natomiast radzić, gdy wszystkie metody ochronne zawiodą? Istnieje kilka sposobów, poczynając od zastosowania metod naturalnych, tj. przyłożenie zimnego okładu czy użycie wybielacza 1 miarka na 9 miarek wody.
1.2. Osa, pszczoła i szerszeń
Ukąszenie przez szerszenia jest niezwykle niebezpieczne. W przeciwieństwie do osy czy pszczoły, często owad ten atakuje bez powodu. Jad szerszenia rozprzestrzenia się poprzez krew i nierzadko atakuje mięśnie i prowadzi do uszkodzenia nerek.
Oprócz zaczerwienienia skóry i obrzęku w miejscu ukłucia, pojawiają się objawy ogólne takie jak gorączka, dreszcze, duszność i ból w klatce piersiowej. Domową metodą jest przyłożenie okładu z roztworu octu.
Gdy ukłuje nas osa bądź pszczoła, podstawowym zachowaniem powinna być próba usunięcia żądła poprzez wyssanie go z rany. Po usunięciu żądła należy ranę przemyć i przesmarować kremem zmniejszającym uczucie świądu, pieczenia, redukującym odczyn pozapalny i zabezpieczającym przed szerzeniem się stanu zapalnego.
Podobnie jak w przypadku komarów, uważa się, że przyjmowanie kompleksu witaminy B odstrasza pszczoły i osy. W przeciwieństwie do pszczół, które zaraz po użądleniu giną, osy mogą ukłuć wielokrotnie, za każdym razem opróżniając wypełniony jadem zbiorniczek.
Miejsce po ukłuciu boli, jest zaczerwienione i obrzęknięte, a w centralnej części rany pojawia się mały pęcherzyk. Jad osy zawiera w swym składzie substancję wyzwalającą rozpad krwinek czerwonych oraz drażniącą zakończenia nerwowe.
W miejscu po ukąszeniu należy przykładać zimne okłady z wody bądź lodu w celu zmniejszenia obrzęku i zniwelowania uczucia świądu. Gdy świąd jest uporczywy, można przesmarować ranę maścią hydrokortyzonową, a następnie maścią antybiotykową w celu zabezpieczenia przed wtórnym nadkażeniem bakteryjnym. Jeśli osoba ukąszona ma silne objawy alergiczne, powinna zgłosić się do lekarza.
1.3. Kleszcz
W przeciwieństwie do pozostałych owadów, kleszcz, zanim wryje się w skórę, znieczula miejsce wkłucia, tak że często dopiero po dłuższym czasie stwierdzamy jego obecność. Dzięki szczękoczułkom chwyta skórę i wysysa krew. Kiedy już się naje, odpada od skóry.
W ostatnich latach coraz głośniej jest o chorobach przenoszonych przez kleszcze. Należy do nich m.in. borelioza czy kleszczowe zapalenie opon mózgowych. Po każdym powrocie z lasu należy rozebrać się do naga i dokładnie obejrzeć ciało.
W przypadku stwierdzenia obecności kleszcza trzeba jak najprędzej go usunąć poprzez chwycenie jego główki pęsetą. Po usunięciu kleszcza miejsce po wkłuciu należy zdezynfekować. Jeśli usunięcie kleszcza w całości nie powiedzie się lub gdy po jego usunięciu utrzymuje się zaczerwienienie, należy bezzwłocznie zgłosić się do lekarza.
Tak jak w przypadku profilaktyki przed ukąszeniem żmii, podstawą jest odpowiedni ubiór. Długie spodnie i rękawy bluzy oraz czapka na głowie mogą skutecznie zabezpieczyć przed niechcianym gościem. Na rynku polskim dostępna jest także szczepionka przeciw kleszczowemu zapaleniu opon mózgowych. Już po drugiej jej dawce staje się skuteczna.
1.4. Jadowita żmija
Jedynym jadowitym wężem występującym w naszym regionie geograficznym jest żmija zygzakowata. Po ukąszeniu przez żmiję zygzakowatą, na skórze pozostają dwa czerwone ślady. Po pewnym czasie dołączają się objawy, tj. ból, zaczerwienienie i obrzęk.
Taką osobę należy niezwłocznie zawieźć do szpitala i najpóźniej do 6 godzin po ukąszeniu podać specjalnie przygotowaną surowicę. W drodze do szpitala należy zadbać o miejsce ukąszenia poprzez owinięcie go bandażem elastycznym i umieszczenie zranionej kończyny poniżej poziomu serca.
Takie postępowanie ma zabezpieczyć przed zbyt szybkim szerzeniem się jadu po organizmie. Jad żmii jest szczególnie niebezpieczny dla małych dzieci. Wybierając się zatem na wycieczkę do lasu czy na łąkę, należy się odpowiednio ubrać, czyli włożyć spodnie z długimi nogawkami oraz buty, najlepiej za kostkę.
Należy pamiętać, że w przypadku ukąszenia przez jad żmii, nie należy próbować usuwać go z rany przez wysysanie go ustami. Należy w miarę możliwości spowolnić pracę serca, aby jak najdłużej opóźniać dostanie się krwi z jadem do serca.
Po otrzymaniu surowicy należy pamiętać o właściwym zadbaniu miejsca po wkłuciu. Należy zabezpieczyć je przed nadkażeniem, które może skutkować rozszerzeniem się stanu zapalnego na otaczające tkanki.
2. Objawy ukąszeń owadów
W miejscu ukąszenia powstaje zazwyczaj zaczerwienienie i obrzmienie uszkodzonej powierzchni skóry. Nierzadko dołącza się do tego świąd, pieczenie oraz ból. Objawy mogą utrzymywać się od 24 do 48 godzin. Jeśli jednak trwają dłużej bądź pojawiają się objawy ogólne, tj. duszność, podwyższona temperatura ciała, zawroty głowy, osłabienie, należy bezzwłocznie udać się do lekarza.
Stopień zagrożenia dla organizmu w dużej mierze uzależniony jest od rodzaju owada, który nas ukąsił. Poczynając od komara, kiedy oprócz zaczerwienienia i świądu nie stanowi bezpośredniego zagrożenia dla życia, kończąc na ukąszeniu przez pszczołę, osę czy szerszenia, na których jad możemy być uczuleni.
Stanem zagrożenia życia może być ukąszenie przez owady w okolicy ust, gardła czy języka. Powstający obrzęk może stać się przyczyną zamknięcia drożności dróg oddechowych i w konsekwencji uduszenia.
W przypadku uczulenia na jad owada oprócz reakcji anafilaktycznej, częstym objawem jest wysypka i zaczerwienienie na całym ciele. W obu wymienionych sytuacjach taka osoba powinna jak najszybciej udać się do lekarza w celu otrzymania należnej pomocy.
2.1. Dezynfekcja po ukąszeniu
W przypadku ukąszenia przez owada niezwykle ważne jest oczyszczenie miejsca ukąszenia. Do tego celu można wykorzystać czystą wodę z mydłem. W ten sposób pozbędziemy się jadu lub toksyny wstrzykniętej przez owada, dzięki czemu złagodzimy dolegliwości takie jak: opuchlizna, swędzenie, pieczenie i ból.
Jeśli ukąsiła nas pszczoła lub osa, powinniśmy sprawdzić, czy nie pozostawiła po sobie żądła. Usunięcie żądła jest konieczne, gdyż pozostawione w skórze sprawia nam ból oraz pieczenie.
Żądło można usunąć samemu, wystarczy wyjąć je kosmetyczną pincetą, następnie przemyć miejsce wodą z mydłem. Na koniec trzeba nanieść na około 20 minut sodę oczyszczoną rozpuszczoną w wodzie.
Do domowych metod stosowanych na zmiany po ukąszeniach przez owady należy przykładanie zimnych okładów, cebuli, natarcie miejsca ukąszenia sokiem z cytryny, roztartą natką pietruszki. Ponadto skuteczny jest wyciśnięty sok ze świeżych liści babki lancetowatej czy szałwii oraz przykładanie rozgniecionego liścia białej kapusty.
3. Środki na ukąszenia owadów
Domowe sposoby na ukąszenia owadów to przede wszystkim preparaty stosowane miejscowo. Substancje i środki, które pomogą w łagodzeniu dolegliwości związanych z ukąszeniami owadów to między innymi:
- lód – przyłożony do ranki znieczuli miejsce ukąszenia, a tym samym złagodzi ból i swędzenie oraz zmniejszy opuchliznę;
- olejek lawendowy – działa odkażająco, jednocześnie łagodząc swędzenie;
- krem nagietkowy – ma właściwości antyseptyczne, zapobiega infekcjom ranki oraz łagodzi opuchliznę, świąd i pieczenie;
- żel na ukąszenia z aloesem – zapobiega podrażnieniu skóry w miejscu ukąszenia owada, zaleca się go szczególnie w przypadku ukąszeń u dzieci, gdyż mają one skłonność do rozdrapywania takich zmian;
- pasta do zębów – mięta zawarta w paście do zębów działa kojąco na miejsce ukąszenia owada, wiele osób twierdzi, iż smarowanie ukąszenia pastą daje lepsze rezultaty niż maści i kremy kupowane w aptekach;
- zsiadłe mleko – skutecznie zminimalizuje świąd towarzyszący ukąszeniom przez komary i meszki.
Inne środki pomocne w leczeniu objawów ukąszenia owadów to:
- olejek z drzewa herbacianego,
- ocet jabłkowy,
- świeży sok z ananasa,
- witamina E w kapsułce podana miejscowo,
- rumianek,
- zielona herbata,
- werbena,
- tymianek,
- szałwia.
Aby nie dopuścić do ukąszenia przez owady, można wypróbować tradycyjne sposoby. Jeżeli w ciało wetrzemy olejek goździkowy, możemy być niemal pewni, że komary nas nie ukąszą. Z kolei olejek waniliowy sprawi, że meszki będą nas omijały.
4. Suplementy diety na ukąszenia owadów
Za stan zapalny następujący w wyniku reakcji na ukąszenie owada odpowiada histamina. Naturalnymi substancjami blokującymi receptor histaminowy są między innymi witamina C i należąca do flawonoidów kwercetyna.
Doustne przyjęcie tuż po ukąszeniu owada preparatów zawierających obie te substancje pomoże w złagodzeniu dolegliwości związanych ze stanem zapalnym. Ukąszenia owadów są z reguły niegroźne, a dolegliwości, jakie wywołują, szybko mijają.
Należy jednak zachować szczególną ostrożność w przypadku ukąszeń kleszczy, gdyż mogą one wywoływać boreliozę. W tej sytuacji najlepszym rozwiązaniem będzie wizyta u lekarza i przeprowadzenie badania w kierunku tej choroby.
Ukąszenia owadów – preparaty po ukąszeniu oraz przeciw owadom
Letnie i wiosenne miesiące zachęcają do spacerów, szczególnie w lasach i parkach. Niestety te miejsca są także najchętniej wybierane przez owady, dlatego też istnieje duże prawdopodobieństwo ukąszenia. Jak skutecznie odstraszyć owady? Co robić gdy dojdzie do ugryzienia?
Ugryzienie kleszcza
Naturalnym środowiskiem kleszczy są niewysokie krzewy i trawy. Żywią się krwią ssaków, w tym także ludzi, dlatego ugryzienie kleszcza jest dość często spotykane. Jak wygląda kleszcz? To maleńki owad z rodziny pajęczaków – mierzy około 3 mm.
Ukąszenie kleszcza jest niemal niewyczuwalne. Kleszcz przyczepia się bardzo mocno skóry, aby napić się krwi. Pod jej wpływem rośnie i wtedy też najczęściej pojawia się charakterystyczny rumień po kleszczu.
Owady te są bardzo niebezpieczne. Mogą przenosić groźne choroby odkleszczowe jakimi są borelioza i kleszczowe zapalenie mózgu. Leczenie boreliozy wymaga antybiotykoterapii.
Jak wyciągnąć kleszcza? Najlepiej użyć do tego pęsety lub specjalnego urządzenia dostępnego w aptekach. Należy złapać go i jednym, zdecydowanym ruchem wyciągnąć.
Należy uważać, aby nie złapać za sam odwłok lub głowę, gdyż może to skutkować jego rozerwaniem i zakażeniem chorobami, które przenosi.
Po usunięciu należy dokładnie zdezynfekować ślad po kleszczu i pęsetę.
Ukąszenie osy i ukąszenie pszczoły
Użądlenie osy lub pszczoły jest bardzo nieprzyjemne i bolesne. Najczęściej objawia się silnym, nagłym bólem, a w miejscu ugryzienia pojawia się obrzęk i zaczerwienienie.
Aby uśmierzyć ból można przyłożyć zimny kompres. Ważne jest także zdezynfekowanie ukąszenia, aby zapobiec zakażeniu bakteriami. Obrzęk znika zazwyczaj po kilku godzinach.
Sytuacja jest zdecydowanie poważniejsza w przypadku uczulenia na jad osy lub pszczoły. Może dojść wtedy do silnej reakcji alergicznej – wstrząsu anafilaktycznego. Objawia się on:
- trudnościami z oddychaniem,
- dusznościami,
- drgawkami,
- nudnościami,
- wymiotami,
- przyśpieszoną akcją serca,
- utratą przytomności.
Niezbędne jest wezwanie lekarza i podanie odpowiednich leków – jeśli uczulony takie posiada.
Ugryzienie pająka
Ukąszenie pająka jest dosyć rzadko spotykane ze względu na łagodną naturę tych owadów. Jeśli nie zostaną do tego zmuszone na pewno nie zaatakują człowieka. Do ugryzienia najczęściej dochodzi gdy pająk zostanie do tego sprowokowany np. przyciśnięty. W przeciwnym razie omija człowieka, gdyż swą energię woli przeznaczyć na schwytanie zdobyczy.
W Polsce żyje niewiele gatunków pająków, których ugryzienie jest niebezpieczne dla człowieka. Jest ono bolesne i może przypominać użądlenie osy.
Jeśli jednak występuje gorączka i nasilający się obrzęk lub pojawią się owrzodzenia należy skonsultować się w lekarzem. Może to być efekt działania jadu lub zakażenia groźną bakterią.
Ugryzienie meszki
Meszki występują na wilgotnych terenach, najczęściej w pobliżu rzek i zbiorników wodnych. To bardzo małe owady, które potrafią dać się we znaki.
Ugryzienie meszki jest bolesne – jej aparat gębowy przyczepia się do skóry i rozrywa tkankę. Z powstałego uszkodzenia wypija krew. Ich ślina jest bardzo toksyczna, co może powodować zaczerwienienie, obrzęk, a nawet gorączkę.
Ugryzienie meszki można złagodzić przez okłady z cebuli lub octu, które dodatkowo mają działanie antybakteryjne.
Meszki są szczególnie groźne dla niemowląt oraz osób w stanie upojenia alkoholowego, które zasypiają na świeżym powietrzu. Toksyczna ślina owadów może wywoływać hararę – zatrucie organizmu substancjami zawartymi w ich wydzielinie.
Ugryzienie komara
Komary to jedne z najbardziej niepożądanych owadów. Potrafią być bardzo natrętne i uciążliwe. Najczęściej występują na wilgotnych terenach i w pobliżu zbiorników wodnych. Jednak z powodzeniem są w stanie rozmnożyć się nawet w kałuży, dlatego są aż tak liczne.
Powszechną praktyką staje się oprysk na komary. To skuteczny sposób na komary, gdyż znacznie zmniejsza ich populację.
Ugryzienie komara, a właściwie komarzycy jest nieprzyjemne i potrafi być bolesne. Komarzyca potrzebuje krwi po zapłodnieniu, aby zapewnić prawidłowy rozwój jajom, które składa w wodzie.
Ślina komarów zawiera toksyczną substancję, która wywołuje obrzęk i silny świąd na skórze. Widoczne ukąszenie utrzymuje się przez kilka dni. Komary, które żyją w Polsce nie przenoszą groźnych chorób. Ponadto silne reakcje alergiczne zdarzają się bardzo rzadko.
Środki odstraszające owady
Na rynku dostępne są środki odstraszające owady, zarówno dla dorosłych, jak i dzieci. Należy wybierać te, które w składzie zawierają naturalne olejki eteryczne. Natomiast trzeba wystrzegać się zawierających DEET – środek chemiczny szkodliwy szczególnie dla dzieci.
Komary skutecznie odstrasza:
- olejek cytrynowy,
- olejek eukaliptusowy,
- olejek goździkowy,
- olejek rozmarynowy,
- olejek bazyliowy,
- olejek tymiankowy.
Środek na owady można wykonać samemu lub wybrać ten z apteki. Warto pamiętać, aby wieczorami nie używać kwiatowych perfum, które dodatkowo przyciągają komary.
Środki po ugryzieniu owadów
Środki odstraszające owady nie są w stanie zapewnić stuprocentowej ochrony, szczególnie przed komarami i meszkami. Dlatego warto mieć w swojej apteczce środek łagodzący ukąszenia.
Ugryzienia powodują:
- ból,
- świąd,
- obrzęk,
- zaczerwienienie.
Z tymi dolegliwościami pomagają walczyć specjalne maści dostępne w aptekach bez recepty. Preparaty te stosowane są miejscowo. Najczęściej używane są:
- maści przeciwhistaminowe,
- maść z arniki,
- maść nagietkowa,
- maść propolisowa.
W przypadki niemowląt i dzieci przed zastosowaniem jakichkolwiek leków należy skonsultować się z lekarzem.
Q&A. Wy pytacie – nasi specjaliści odpowiadają – ukąszenia owadów
Z cyklu: „Q&A. Wy pytacie – nasi specjaliści odpowiadają”.Dzisiejszym tematem dnia są ukąszenia owadów.
Na Wasze pytania odpowiada dr Elżbieta Tkaczyk-Sójka, internista z wieloletnim stażem, która patrzy na każdego człowieka „w całości” i zawsze dociekliwie sprawdza, gdzie tkwi prawdziwa przyczyna bólu.
Pytanie nr 1
Temat na czasie – komar, meszka a może inne paskudztwo, swędząco bolący guz jeden mały drugi ogromny, wapno i Fenistil da temu radę?Po ukąszeniu, gdy występuje duży, swędzący odczyn warto zażyć doustnie wapno (500 mg) i miejscowo zastosować Fenistil. Jeśli jesteś alergikiem – dodatkowo rekomenduję przyjąć doustnie lek przeciwalergiczny. Jeśli obrzęk nie ustępuje, warto skonsultować się z lekarzem specjalistą.
Pytanie nr 2
Jakie są pierwsze objawy boreliozy? Co powinno mnie zaniepokoić?Jeśli zauważymy w naszym ciele kleszcza – należy jak najszybciej go usunąć. Następnie obserwujemy miejsce ugryzienia przez okres 4 tygodni (nawet po 4 tygodniach może się pojawić rumień wędrujący). Warto pamiętać, że rumień wędrujący nie musi mieć zawsze okrągłego kształtu – czasem pojawia się tylko fragment „okręgu”. Sam rumień nie swędzi oraz nie boli. Jeśli pojawi się rumień należy niezwłocznie udać się do lekarza, który przepisze stosowny antybiotyk.Jeśli po 4 tygodniach od ugryzienia nie pojawi się rumień – profilaktycznie można przeprowadzić badanie krwi.
Pytanie nr 3
Mnie ugryzła meszka! Koszmar! Taki obrzęk i strasznie swędzi i boli. Jak można skutecznie złagodzić objawy takiego ugryzienia? Co zrobić, żeby nie swędziało?Ugryzienia meszek bardzo łatwo odróżnić od ukąszeń innych owadów. Meszki pozostawiają bowiem widoczny, krwawiący ślad i bolesny obrzęk, który może nam dokuczać nawet kilka dni. Często obserwuje się też reakcje uczuleniowe na ukąszenia meszek, które są poważnym problemem. Niestety nie ma skutecznego środka, łagodzącego odczyn po ugryzieniu przez meszkę. Nie wolno drapać miejsca po ugryzieniu, aby nie zainfekować ranki. U osób uczulonych ostre objawy reakcji alergicznej pojawiają się zazwyczaj od kilku lub kilkunastu minut do kilku godzin. Reakcja uczuleniowa po użądleniu meszek może mieć charakter tzw. dużej reakcji miejscowej lub reakcji ogólnej. Jeśli jesteśmy uczuleni – w pierwszej kolejności należy zażyć leki przeciwhistaminowe. Zaleca się też wizytę u lekarza.
Pytanie nr 4
Co można zrobić od razu po ukąszeniu owada, żeby zapobiec zaczerwienieniu i powikłaniom?Po ukąszeniu, gdy występuje duży, swędzący odczyn warto zażyć doustnie wapno (500 mg) i miejscowo zastosować Fenistil. Jeśli jesteś alergikiem – dodatkowo rekomenduję przyjąć doustnie lek przeciwalergiczny.Istnieje kilka „domowych” sposobów, które możemy zastosować, aby zmniejszyć swędzenie / ból po ukąszeniu:Sok ze świeżego aloesu łagodzi objawy ukąszenia komarówSok z cebuli (przykładamy rozcięta na pół cebulę do ukąszonego miejsca) działa łagodząco po ukąszeniach osyPodobnie działa okład z 10% octu
Jeśli jesteś uczulony na jad osy, pszczoły, szerszenia (tzw. błonkoskrzydłe) należy nosić przy sobie ampułkę z adrenaliną. Taki zastrzyk robi się wtedy, kiedy osoba uczulona na jad owadów dostaje wstrząsu anafilaktycznego.
Lekarz rodzinny może przepisać adrenalinę osobie uczulonej na jad owadów, gdy zrobi ona specjalne testy i uczulenie zostanie potwierdzone przez alergologa.
Sam zainteresowany musi umieć zrobić sobie zastrzyk na wypadek ukąszenia i objawów alergicznych.
https://multimed.pl/lekarze/elzbieta-tkaczyk-sojka/