Złamanie awulsyjne – co to jest, jak długo trwa leczenie i rehabilitacja?

Wagę sprawnie działających rąk i nóg doceniamy wyraźnie dopiero w chwili, w której jedna z kończyn zostaje unieruchomiona w wyniku urazu.

Złamana noga lub ręka oraz późniejsze zabiegi i ćwiczenia mające przywrócić dawną sprawność kończyny uzmysławiają, jak utrudnione jest codzienne funkcjonowanie w takiej sytuacji.

Z jakimi rodzajami złamań możemy mieć do czynienia? Jakie są ich objawy oraz jak przebiega leczenie i rehabilitacja po takich urazach?

Załamanie złamaniu nierówne

Ogólna definicja złamania opisuje je jako częściowe lub całkowite przerwanie ciągłości kości.

Jedna z klasyfikacji złamań kości obejmuje rozróżnienie na podstawie obrażeń skóry. Jeżeli jej struktura nie zostaje przerwana, można mówić o złamaniu zamkniętym. W sytuacji, w której uszkodzona kość przebija skórę, jest to złamanie otwarte, natomiast kiedy fragmenty złamanej kości nachodzą na siebie, mowa o złamaniu zaklinowanym.

Rodzaje złamań można podzielić również ze względu na przyczynę ich powstania. Na przeciążeniowe złamania narażone są osoby, które stale wykonują ten sam ruch, obciążając głównie jedną kończynę, jak na przykład tenisista, któremu grozi przeciążeniowe złamanie nadgarstka lub ręki.

Złamania patologiczne powstają w wyniku toczących się lub przebytych procesów chorobowych (osteoporoza, niektóre nowotwory, choroby wrodzone i inne). O złamaniu awulsyjnym można mówić w sytuacji, kiedy dochodzi do oderwania fragmentu kości.

Często takie urazy są udziałem sportowców lub osób, u których mięśnie stają się silniejsze niż ich kostne przyczepy, powodując tym samym oderwanie przyczepu wraz z fragmentem kości.

Złamanie całkowite występuje, gdy kość zostaje przerwana na całym jej obwodzie. Złamanie zielonej gałązki jest uszkodzeniem częściowym, dotyczącym głównie dzieci. Okostna w tym wieku jest dość silna i złamanie kości nie powoduje jej przerwania.

Przypomina to próbę złamania młodej, zielonej gałęzi, która najczęściej jedynie się ugina, natomiast całkowite przerwanie jej jest trudniejsze.

Do tej grupy urazów należy doliczyć również złamanie wieloodłamkowe, czyli sytuację, kiedy złamana kość rozpada się na więcej niż dwa fragmenty.

Objawy złamania kończyny

Objawy towarzyszące złamaniom są uzależnione od umiejscowienia i rozległości urazu. Złamania kości długich (piszczelowej, udowej, ramiennej) są niebezpieczne i ich rozpoznanie zazwyczaj nie stanowi problemu, choćby ze względu na silny ból odczuwany przez chorego. W przypadku mniejszych złamań symptomy nie zawsze są tak charakterystyczne.

Objawy, które powinny skłonić każdą osobę po przebytym urazie kończyny do zasięgnięcia pomocy specjalisty…

• Silny ból kończyny, który się utrzymuje.
• Obrzęk wyraźnie widoczny w miejscu urazu.
• Mrowienie i/lub utrata czucia w kończynie.
• Zanik tętna poniżej uszkodzonego miejsca.
• Nienaturalna bladość skóry kończyny lub jej sinienie.
• Brak możliwości poruszania zranioną nogą/ręką.
• Zniekształcenie miejsca (w przypadku złamania kończyn).

 Pierwsza pomoc i leczenie złamań

Jeżeli uszkodzone miejsce jest uciśnięte, na przykład obuwiem czy ubraniem, należy je odsłonić, aby nie dopuścić do jego ewentualnego niedokrwienia. W kolejnych krokach kończynę należy unieruchomić.

Złamanie kości udowej, piszczelowej czy promieniowej wymaga usztywnienia kończyny. Jeżeli ranna osoba krwawi, trzeba założyć opatrunek uciskowy.

W przypadku złamań otwartych najlepiej zaczekać na przybycie ratowników medycznych.

Leczenie złamań w warunkach szpitalnych polega na przywróceniu pierwotnego kształtu i funkcji kości.

Na podstawie obrazowania lekarz podejmuje decyzję o założeniu opatrunku gipsowego lub ortezy (nowoczesna alternatywa dla gipsu – umieszczenie kończyny w specjalnej szynie) lub leczeniu operacyjnym w przypadku najpoważniejszych złamań. Zastosowane zabiegi umożliwiają prawidłowe zrośnięcie złamanej kości.

Rehabilitacja – stopniowy powrót do dawnej sprawności

Niestety, natychmiastowa pomoc lekarska i proces zrośnięcia kości nie oznaczają przywrócenia jej dawnej sprawności. Z pomocą przychodzi dopiero rehabilitacja i ćwiczenia, które po kilku lub kilkunastu tygodniach dają jakieś wymierne rezultaty.

Celem rehabilitacji po złamaniu kończyny jest odtworzenie budowy kości (po urazie i procesie zrastania kość staje się znacznie lżejsza) oraz przywrócenie jej prawidłowej funkcji.

Odbywa się to pod kierunkiem fizjoterapeuty, którego zadaniem jest nauczenie pacjenta obsługi potrzebnego sprzętu rehabilitacyjnego, prowadzenie ćwiczeń oraz przekazanie gotowych zestawów do samodzielnych treningów w domu. Mają one na celu wzmocnienie mięśni, a także zapobieganie zastojom krwi i limfy.

Rehabilitacja po złamaniach kończyn przy użyciu odpowiedniego sprzętu ortopedycznego możliwa jest również w warunkach domowych. Przykładem są tu różnego rodzaju rotory, służące do usprawniania rąk i nóg po przebytych urazach czy wszelkiego typu chodziki, balkoniki i podpórki.

Fot. Balkoniki pomocne w sytuacji zmniejszonej masy mięśniowej (częstej po procesie gojenia kości) w rehabilitacji kończyn dolnych.

Fot. Rotor do rehabilitacji kończyn górnych i/lub dolnych po przebytych urazach kości..

Fot. Kula łokciowa, czwórnóg i laski inwalidzkie przydatne w rehabilitacji kończyn dolnych.

Zazwyczaj sumienna rehabilitacja przynosi zadowalające efekty, jednak w wyniku przebytego bardzo poważnego urazu, należy się liczyć niekiedy z brakiem możliwości przywrócenia pełnej sprawności w kończynie.

Kiedy sytuacja się komplikuje…

Proces gojenia i rehabilitacji złamań kości nie zawsze przebiega zgodnie z planem. Do najczęstszych powikłań urazów kości należą: zakrzepy i zatory, ucisk lub przerwanie nerwu, problemy ze stawami, nieprawidłowe zrośnięcie.

• Powikłania zatorowo-zakrzepowe (zakrzepica, zawał serca, zatorowość płucna) są wynikiem długotrwałego unieruchomienia kończyny, dlatego tak ważna jest szybka rehabilitacja i jak najszybsze uruchomienie osoby chorej.
• Uszkodzenie nerwów. Złamanie kości, choć brzmi groźnie, często nie pozostawia ubytków w funkcjonowaniu, czego nie można niestety już powiedzieć o uszkodzeniu nerwów. Dochodzi do niego najczęściej w wyniku ucisku lub przerwania nerwu przez odłamek kostny. W wielu przypadkach uszkodzone połączenia nerwowe można zespolić (regeneracja nerwów obwodowych trwa około dwóch lat), niestety często unieruchomione nerwy prowadzą do niedowładów i niepełnosprawności.
• Przykurcze – w wyniku długotrwałego unieruchomienia stawu, traci on czasowo pełny zakres swojego ruchu. Stan ten nazywany jest przykurczem. Prowadzą do niego również złamania w obrębie samego stawu. Jest to dość poważna sytuacja, która wymaga długiej rehabilitacji, a niekiedy nawet leczenia operacyjnego.
• Staw rzekomy – powstaje w sytuacji, kiedy dwie części uszkodzonej kości poruszają się względem siebie, tworząc mechanizm podobny do działania stawu. Dochodzi do niej, kiedy kości nie zrastają się, w wyniku niedostatecznego dociśnięcia ich fragmentów do siebie lub z innych przyczyn zaburzających procesy gojenia, jak dzieje się to między innymi przy cukrzycy czy osteoporozie.

Urazy i rehabilitacja stawu skokowego

Staw skokowy górny (skokowo-goleniowy)

Jest to złożony staw zawiasowy odpowiadający za zginanie grzbietowe (do 45 stopni) i podeszwowe (do 60 stopni) stopy. Panewkę stawu tworzą końcówki kości goleni (piszczelowej i strzałkowej). Główką stawu jest bloczek kości stawowej.

Staw otacza torebka stawowa przyczepiona wzdłuż chrząstek powierzchni stawowych, napięta w częściach bocznych, zaś luźna z przodu i z tyłu. Dodatkowym elementem stabilizującym staw i wzmacniającym torebkę są więzadła położone po bokach stawu. W części przyśrodkowej więzadło rozdziela się na trzy części łączące kostkę przyśrodkową z kośćmi łódkową, skokową i piętową.

Stąd nazwa więzadło trójgraniaste. Na zewnątrz stawu więzadło jest rozdwojone i prowadzi od strzałki do kości piętowej i skokowej.

Staw skokowy dolny (skokowy piętowo-łódkowy i piętowy)

To także staw złożony, budowany przez kości piętową, łódkową i skokową. Część wypukłą stawu tworzy główka kości skokowej a panewki umieszczone są w kości piętowej i łódkowej uzupełnianych przez chrząstkę stawową na więzadle łódkowo-piętowym.

Mimo, że połączenie to funkcjonuje jako całość, pod względem anatomicznym wyróżniamy dwa stawy: skokowy piętowo-łódkowy (skokowy przedni) i skokowy piętowy (skokowy tylny).

Rozdziela je więzadło skokowo-piętowe i otaczają odrębne torebki stawowe wzmacniane przez pięć więzadeł skokowo-piętowych oraz trzy łączące kość skokową z kością łódkowatą.Staw skokowy dolny odpowiada za ruch odwracania (do 20 stopni) i nawracania (do 10 stopni) stopy.

Umożliwia, przy współpracy ze stawem skokowym górnym, inwersję (odwracanie i przywodzenie przy zgięciu podeszwowym) oraz ewersję (nawracanie i odwodzenie przy zgięciu grzbietowym) stopy. To właśnie staw skokowy dolny umożliwia dopasowanie ułożenia stopy do kształtu podłoża.

Urazy stawu skokowego

Najczęstszymi urazami, z jakimi mamy do czynienia w przypadku stawu skokowego są skręcenia, zwichnięcia oraz złamania.

Skręcenia stawu skokowego

Są to urazy na skutek których doszło do uszkodzenia więzadeł. Rozróżniamy trzy stopnie skręceń.Pierwszy stopień, gdy doszło jedynie do naciągnięcia więzadeł.

Dochodzi wtedy do stosunkowo niewielkiego obrzęku, pojawia się krwiak, ból przy obciążeniu i dotyku.W drugim stopniu w wyniku urazu doszło do naderwania więzadeł.

Dużemu obrzękowi i krwiakowi towarzyszy nasilony ból i tkliwość dotykowa oraz pojawia się niewielka niestabilność stawu.

Przy trzecim stopniu skręcenia stawu skokowego,ze względu na ból i tkliwość dotykową, nie mamy już możliwości jego obciążenia. Pojawia się rozległy obrzęk i krwiak oraz duża niestabilność stawu. To znak, że zerwaliśmy więzadła.

Złamanie V kości śródstopia

Styczeń 29, 2019

Piąta kość śródstopia położona jest pomiędzy kością sześcienną, a małym palcem u nogi. Palpacyjnie można ją wyczuć na zewnętrznej krawędzi stopy. Do złamania tej kości dochodzi, na skutek przekroczenia granicy jej wytrzymałości, najczęściej podczas intensywnego wysiłku: uprawiania sportu lub ciężkiej pracy fizycznej.

Rodzaje złamań 5 kości śródstopia

1. Złamanie Jones’a.

Najczęściej diagnozowane złamanie V kości śródstopia. Występuje na granicy nasady i przynasady kości ok. 1, 5 cm od jej końca. Miejsce to jest słabo ukrwione, co wiąże się z mniejszym potencjałem gojenia uszkodzonego miejsca oraz innym postępowaniem leczniczym. Do urazu dochodzi najczęściej, na skutek nieprawidłowego postawienia stopy na jej bocznym brzegu.

2. Złamanie tenisisty – awulsyjne

Charakteryzuje się oderwaniem niewielkiego fragmentu od końca kości skierowanego ku tyłowi. Mechanizm złamania nie jest do końca poznany, natomiast może być efektem pociągnięcia przez przyczepiające się w tym miejscu ścięgno mięśnia strzałkowego krótkiego lub rozcięgno podeszwowe. Uraz może powstać podczas gry w tenisa przy dynamicznym podbiegnięciu do piłki i gwałtownym zatrzymaniu.

3. Złamanie zmęczeniowe.

Dotyczy najczęściej sportowców w okresie intensywnych treningów przed sezonem ( najczęściej piłkarzy). Do złamania dochodzi z powodu powtarzających się mikrourazów i przeciążeń okolicy kości. Uszkodzenie dotyczy trzonu kości. Postępowanie lecznicze jest trudne i często wymaga operacji.

Przyczyny złamań

Do złamania kości V kości śródstopia może dojść, na skutek urazu mechanicznego jak: uderzenie ciężkim przedmiotem, upadek z wysokości, złe ustawienie stopy. Bardzo często złamanie jest wynikiem nadmiernego wysiłku fizycznego i powtarzających się mikrourazów. Złamanie V kości śródstopia najczęściej diagnozuje się u sportowców, zwłaszcza; piłkarzy, biegaczy, tenisistów.

Objawy

Typowymi objawami złamania V kości śródstopia są:

• Silny ból po zewnętrznej stronie stopy, nasilający się przy ucisku, próbie chodzenia, a także przy ruchach palcami.
• Krwiak
• Zasinienie
• Obrzęk
• Ograniczenie zakresu ruchów stopy
• Utrudniona możliwość chodzenia

Rozpoznanie

Diagnostyka opiera się na badaniu klinicznym stopy i stawu skokowego. Dodatkowo wykonuje się badanie rentgenowskie. W przypadku podejrzenia urazu tkanek miękkich wykonuje się także badanie USG. Dopiero na podstawie całego procesu diagnostycznego klasyfikuje się rodzaj złamania i wdraża odpowiednie postępowanie lecznicze.

Leczenie

Złamania V kości śródstopia leczy się w na dwa sposoby: operacyjnie lub zachowawczo. Obie metody mogą powodować powikłania i żadna z nich nie daje gwarancji całkowitego wyleczenia. Złamania typu Jones'a leczy się unieruchamiając stopę w opatrunku gipsowym na około 6-8 tygodni. W tym czasie obowiązuje całkowite odciążenie kończyny.

W przypadku sportowców leczenie z reguły powinno być operacyjne. Nastawienie i zespolenie odłamów kostnych wykonuje się za pomocą śruby wkręcanej wzdłuż do środka kości. Leczenie operacyjne obejmuje również przypadki złamań z przemieszczeniem oraz złamania niereagujące na leczenie zachowawcze, gdzie pomimo zastosowania opatrunku gipsowego, zrost kości nie następuje.

Najczęściej po operacji kończynę unieruchamia się w opatrunku gipsowym lub specjalnej ortezie. Przy złamaniach awulsyjnych leczenie ogranicza się do chodzenia w obuwiu z twarda podeszwą lub stosuje się opatrunek gipsowy umożliwiający poruszanie się. Całe postępowanie lecznicze trwa do 8 tygodni.

W przypadku złamań z oderwaniem i przemieszczeniem fragmentu kości obowiązuje leczenie operacyjne polegające na usunięciu lub zespoleniu odłamów kostnych.Złamania zmęczeniowe gorzej reagują na terapię zachowawczą.. Zdarza się, że po wielu tygodniach noszenia opatrunku gipsowego zrost nie postępuje.

Dlatego w tych przypadkach najlepszym rozwiązaniem jest zastosowanie leczenia operacyjnego. Zespolenie kości odbywa się śrubą śródszpikową, często z koniecznością zastosowaniem przeszczepów kostnych.

Rehabilitacja

Ostatnim etapem leczenia złamań V kości śródstopia powinna być rehabilitacja. Niezależnie, czy stosowane było leczenie zachowawcze czy operacyjne, jest ona nieodłącznym elementem postępowania leczniczego.

Nadrzędnym celem rehabilitacji jest pomoc w odzyskaniu pełnej sprawności fizycznej przez pacjenta oraz powrót do normalnego codziennego funkcjonowania: pracy zawodowej, aktywności sportowej.

Kompleksowa rehabilitacja powinna obejmować:

• W okresie pooperacyjnym ćwiczenia przeciwzakrzepowe, przeciwbólowe, przeciwobrzękowe.
• Podczas unieruchomienia, ćwiczenia stymulujące zdrową kończynę oraz ćwiczenia ogólnousprawniające, które pobudzą krążenie krwi i dostarczą niezbędnych składników odżywczych, wpływając na szybszy proces regeneracji.
• Stosowanie zimnych okładów, zmniejszających opuchliznę i redukujących stan zapalny.
• Naukę chodu bez obciążania uszkodzonej kończyny ze sprzętem pomocniczym, w późniejszym etapie nauka chodu z obciążaniem kończyny.
• Fizykoterapię: zabiegi o działaniu regenerującym, pobudzającym szybszy zrost kości, przeciwbólowym, przeciwobrzękowym, poprawiającym ukrwienie, rozluźniającym. Stosujemy między innymi: magnetoterapię, laseroterapię, ultradźwięki, krioterapię miejscową, elektrostymulację mięśni osłabionych, kąpiele wirowe, naświetlania lampą solux.
• Masaż stopy, którego celem będzie poprawienie krążenia krwi oraz rozluźnienie struktur przykurczonych.
• Kinezyterapię: początkowo ćwiczenia izometryczne, ogólnorozwojowe, następnie ćwiczenia oporowe, wzmacniające, stabilizacyjne i proprioceptywne ( pobudzające czucie ciała w przestrzeni).
• Terapię manualną: mobilizacje stawu skokowego i śródstopia, które mają na celu poprawę ruchomości i zmniejszenie bólu kończyny dolej po dłuższym unieruchomieniu.
• Jako uzupełnienie można zastosować metodę kinesiotapingu – oklejanie specjalnymi plastrami w celu stabilizacji, odciążenia czy stymulacji mięśni do wzmacniania.

Podsumowanie

Do złamania V kości śródstopia dochodzi najczęściej w czasie dużego wysiłku fizycznego. Ich bezpośrednia przyczyną są urazy mechaniczne, jak również sumujące się mikrourazy kości. Ze względu na miejsce złamania oraz mechanizm wyróżnia się trzy typy: złamanie Jones’a, złamanie tenisisty i złamanie zmęczeniowe.

Objawiają się one się bólem po zewnętrznej stronie stopy, obrzękiem, zaczerwienieniem i ograniczeniem funkcji stopy. Ze względu na typ uszkodzenia oraz czynniku takie jak: wcześniejsza aktywność fizyczna, złamanie z lub bez przemieszczenia, wdraża się odpowiednie postępowanie lecznicze: zachowawcze bądź operacyjne.

Powrót do pełnej sprawności przyspiesza odpowiednia, kompleksowa rehabilitacja.

Autor: mgr Radosław Biały

Fizjoterapeuta

Złamanie kości śródstopia: definicja, objawy, leczenie

Stopa stanowi istotną część statyczno-dynamiczną narządu ruchu. Jest ona pierwszym elementem kontaktu z podłożem w trakcie lokomocji.

Stopa pełni funkcję podporową, mechanizmu napędowego oraz umożliwia zrównoważenie położenia ciała w przestrzeni. Stopa prawidłowo ukształtowana jest sprężysta.

Na jej wydolność wpływa sprawność mięśniowo-więzadłowa narządu ruchu, struktura tkanki kostnej oraz sama budowa anatomiczna stopy.

Stopa składa się z 26 kości połączonych ze sobą aparatem więzadłowo–stawowym, tworzących 33 stawy, wzmocnione przez 107 więzadeł. Szkielet stopy składa się z trzech części: (I) kości stępu, do których zalicza się kość skokową, piętową, łódkową, sześcienną oraz trzy kości klinowate, (II) śródstopia, (III) kości palców stopy.

Kości śródstopia w liczbie pięciu należą do kości długich, które są podzielone międzykostnymi przestrzeniami śródstopia. Są one ukierunkowane horyzontalnie i ukształtowane w ogólnym zarysie tak jak kości śródręcza. W każdej kości śródstopia wyróżnia się podstawę, trzon i głowę. Po bocznej stronie kości obecny jest dołek dla więzadła pobocznego.

Pierwsza kość śródstopia jest bardziej przysadzista od pozostałych kości śródstopia i sama w swej budowie skręcona (w części bliższej skręcona w kierunku supinacyjnym, a w części dalszej w kierunku probacyjnym). Jej cechą charakterystyczną jest guzowatość na stronie podeszwowej.

Ponadto w stosunku do innych punktów podparcia stopy I kość śródstopia jest bardzo ruchoma, rusza się ona w kierunku grzbietowym i w kierunku podeszwowym. Dzięki tej ruchomości możliwe jest pokonywanie nierównych terenów.

Druga kość śródstopia jest najdłuższa i dlatego sięga podstawą bardziej ku tyłowi miedzy przyśrodkową i pośrednią kość klinowatą. Podstawa V kości śródstopia jest wydłużona w kierunku bocznym, tworząc wyczuwalną przez skórę guzowatość.

Położona jest ona pomiędzy kością sześcienną (leżącą do przodu do kości piętowej), a małym palcem u nogi. Palpacyjnie można ją wyczuć na zewnętrznej krawędzi stop.

Kości śródstopia odgrywa ważną funkcję dla zewnętrznej architektury stopy.

Sklepienie stopy tworzą stabilne łuki, rozciągające się: (i) od guza piętowego do I kości śródstopia (łuk podłużny przyśrodkowy – dynamiczny ), (ii) od guza piętowego do V kości śródstopia (łuk podłużny boczny – statyczny), (iii) od I do V kości śródstopia (łuk poprzeczny).

W trakcie ruchu od strony podudzia obciążenie przenoszone przez górny staw skokowy rozkładane jest na 3 kąty płaszczyzny podparcia. Głowy I i V kości śródstopia oraz guz piętowy stanowią główne punkty podparcia. Co więcej, głowy I oraz V kości śródstopia są ważnymi miejscami, do których przyczepiają się mięśnie podudzia.

Złamanie kości śródstopia

Z medycznego punktu widzenia złamanie kości śródstopia to przerwanie ciągłości kości środkowej stopy wskutek przekroczenia granicy jej wytrzymałości. Złamanie śródstopia jest powszechnym zjawiskiem wśród osób dorosłych jak i dzieci.

Do złamania kości śródstopia może dojść podczas intensywnego wysiłku (nieprawidłowego ustawienia stopy na twardym podłożu podczas biegania, ciężkiej pracy fizycznej) lub nieszczęśliwego wypadku (np. upadku z wysokości). Czynnikiem ryzyka jest także reumatoidalne zapalenie stawów. Najczęściej złamaniu ulega piąta kość śródstopia (ponad 50% przypadków złamań śródstopia).

Najrzadziej dochodzi do złamań pierwszej kości śródstopia (5% przypadków). Przerwanie ciągłości pierwszej kości śródstopia zazwyczaj jest diagnozowane u dzieci poniżej 5 roku życia.

Złamanie V kości śródstopia może nastąpić w różnych miejscach tej niewielkiej kości i w różny sposób, dlatego rozpoznaje się trzy rodzaje tej kontuzji. Pierwsze z nich nazywane „złamaniem tenisisty” (awulsyjne) charakteryzuje się oderwaniem niewielkiego fragmentu od końca kości skierowanego ku tyłowi.

Kontuzja może być spowodowana raptownym pociągnięciem przez, przyczepiające się do guzowatości V kości śródstopia, ścięgno mięśnia strzałkowego krótkiego bądź rozcięgno podeszwowe.

Do awulsyjnego złamania kości śródstopia dochodzi często w trakcie rozgrywki tenisowej przy nagłym zatrzymaniu gracza po jego podbiegnięciu do piłki.

Spośród wszystkich rodzajów złamań V kości śródstopia najczęściej diagnozowane jest tzw. „złamanie Jones’a”. Nazwa pochodzi od nazwiska Roberta Jones’a, który to 115 lat temu jako pierwszy opisał takie złamanie.

W przypadku tego typu złamania uszkodzenie ma miejsce na granicy nasady i przynasady kości śródstopia blisko 1,5 cm od końca kości. Ponadto złamanie Jonesa występuje w miejscu słabego ukrwienia V kości śródstopia, przez co potencjał gojenia jest znacznie gorszy niż w przypadku złamania awulsyjnego.

Zazwyczaj wywołane jest ono nieprawidłowym postawieniem stopy na bok i tym samym zbyt dużym obciążeniem piątej kości śródstopia.

Trzeci rodzaj złamania kości śródstopia dotyczy trzonu kości i nazywane jest, ze względu na najczęstszą przyczynę, „złamaniem zmęczeniowym” (inaczej złamanie przeciążeniowe, stresowe, powolne, marszowe). Przyczyną pojawienia się tego typu złamania nie jest jednak pojedynczy uraz, lecz liczne mikrourazy wynikające z przewlekłego przeciążenia.

Jeżeli te mikrouszkodzenia nie regenerują się prawidłowo pomiędzy kolejnymi treningami, a na kość zadziała ogromna siła, a mięśnie w wyniku zmęczenia stracą swoje właściwości tłumiące drgania, następuje faza krytyczna wytrzymałości tkanki kostnej i jej znaczne uszkodzenie. Złamanie tego rodzaju dotyczy często drugiej i trzeciej kości śródstopia.

Złamanie zmęczeniowe kości śródstopia najczęściej występuje u osób wykonujących wielogodzinną pracę w pozycji stojącej, tancerzy, biegaczy, piłkarzy. Złamanie stresowe może dotknąć również kość sześcienną, która styka się z dwiema kośćmi śródstopia (IV i V).

Złamanie kości sześciennej towarzyszy często uszkodzeniom pozostałych kości stopy, w tym również złamaniu śródstopia.

Objawy złamania kości śródstopia

Bez względu na miejsce, w którym doszło do złamania kości śródstopia objawy są takie same. W pierwszej kolejności pojawia się silny ból najczęściej po bocznej stronie stopy.

Ulega on nasileniu w trakcie uciskania stopy, podczas chodzenia, czy też ruchu palcami stopy, a ustępuje przy odciążeniu stopy.

Ponadto w związku z tym, że złamanie najczęściej połączone jest z obrażeniem sąsiednich tkanek miękkich, konsekwencją jest także krwiak wywołujący zasinienie zewnętrznej części stopy. Objawem złamana kości śródstopia jest również obrzęk, który ogranicza ruchy stopy, i tym samym uniemożliwia chodzenie.

Niemniej jednak, gdy przebyty uraz był niewielki, zdarza się, że stopa nie nosi jednoznacznych cech urazu i chory może nie odczuwać silnych dolegliwości. Ma to miejsce zazwyczaj przy nieurazowych złamaniach marszowych.

Ponadto jeśli złamanie w stopie jest niewielkie nierzadko jest słabo widoczne na zdjęciach RTG zwłaszcza, gdy jest świeże.

Dopiero po upływie kilku dni, gdy w miejscu złamania śródstopia dochodzi do wstępnej resorpcji kości na skutek prawidłowego gojenia, takie złamanie może zostać uwidocznione w RTG.

Sposoby leczenia

Złamanie kości śródstopia wymusza unieruchomienie chorej stopy, poprzez uniemożliwienie ruchów w stawie skokowym. Wywiad lekarski, badanie manualne oraz zdjęcie RTG złamania kości śródstopia pozwalają na umiejscowienie i przebieg linii uszkodzenia oraz obecność ewentualnych odłamów kostnych.

W sytuacji podejrzenia urazów tkanek miękkich zaleca się wykonanie USG. W oparciu o wyniki wymienionych badań można zastosować odpowiednią terapie. Leczenie pęknięcia kości śródstopia i złamania śródstopia bez przemieszczeń ma formę zachowawczą.

Zabieg operacyjny stosowany jest tylko i wyłącznie w przypadku bardziej skomplikowanego złamania śródstopia.

W przypadku awulsyjnego złamania V kości śródstopia leczenie najczęściej polega na chodzeniu w obuwiu z twardą podeszwą, bądź zastosowaniu specjalnej ortezy stopowo-goleniowej (buta marszowego). U większości pacjentów całkowite wyleczenie następuje po około 8 tygodniach.

Złamania awulsyjne piątej kości śródstopia zazwyczaj leczy się nieoperacyjnie.

Jednakowoż, stwierdzenie przemieszczenia dużego (powyżej 30% powierzchni stawowej) fragmentu guzowatości V kości śródstopia pociąga za sobą konieczność leczenia operacyjnego, polegającego na nastawieniu i odpowiednim zespoleniu odłamów kostnych.

W przypadku złamania Jones’a leczenie kości V śródstopia wymaga zupełnego unieruchomienia gipsowego lub za pomocą ortezy okres 6 do 8 tygodni z całkowitym zakazem obciążania kończyny.

Osobom uprawiającym sport proponuje się wykonanie zabiegu operacyjnego, który polega na użyciu śruby wkręcanej wzdłuż do środka kości.

Tego rodzaju zabieg zalecany jest także pacjentom, u których leczenie nieoperacyjne złamania piątej kości śródstopia nie przyniosło oczekiwanego efektu.

Złamania ze zmęczenia zaliczane są do najbardziej uciążliwych. Gojenie przeciąga się nawet do 20 tygodni. Co więcej, zdarza się, że w tym czasie złamane kości śródstopia może nie ulec zrośnięciu.

W przypadku złamania ze zmęczenia terapia obejmuje unieruchomienie stopy przy użyciu szyny lub gipsu. W niektórych przypadkach konieczne bywa leczenie operacyjne z zastosowaniem przeszczepów kostnych.

Pacjentom, u których doszło do tego typu załamania zaleca się niekiedy wprowadzenie modyfikacji w aktywności sportowej.

Leczenie złamania kości śródstopia obejmuje również rehabilitację. Powinna ona polegać m.in. na wdrożeniu jeszcze w trakcie unieruchomienia delikatnych ćwiczeń zdrowej kończyny dolnej, nauce prawidłowego chodu, masażu stóp, kinezoterapii.

Pomocna jest również fizykoterapia, obejmująca zabiegi o działaniu regenerującym i pobudzającym zrost kości (laseroterapia, ultradźwięki), zmniejszające ból i obrzęk krioterapię, elektrostymulację oraz zabiegi poprawiające ukrwienie i odżywianie tkanek miękkich (np. kąpiel wirową kończyny dolnej).

Ponadto leczenie złamania kości śródstopia wymaga regularnych kontroli lekarskich, w trakcie których wykonuje się badanie RTG oraz monitoruje postęp zrostu kości.

Złamania awulsyjne – czym się charakteryzują i jak się je leczy

Złamanie awulsyjne bywa skutkiem pozornie niegroźnego urazu. Trening koszykówki, taniec z wujkiem na weselu lub spacer po parku czasami znajdują swój finał w poradni ortopedycznej. Diagnoza – złamanie awulsyjne. Brzmi poważnie.

Czym jest tajemnicze złamanie? Czy musimy zrobić kilkutygodniową przerwę od treningów, rezygnować z weselnych zabaw, a na park patrzeć tylko z okna? W medycynie nie ma prostych odpowiedzi – wszystko zależy od wielu czynników i na pewno powinniśmy ściśle współpracować z ortopedą.

Złamanie awulsyjne polega na przerwaniu ciągłości tkanki kostnej. Istnieje wiele różnych typów złamań, a pośród nich można odnaleźć złamanie awulsyjne.

Aby zrozumieć istotę takiego złamania, należy wiedzieć, że w naszym organizmie do kości przyczepiają się więzadła i ścięgna.

W dużym skrócie: pierwsze odpowiadają głównie za stabilność stawów, drugie łączą kości z mięśniami, które wyzwalając siłę, powodują ruch kości względem siebie.

Wskutek urazu, np.

1. urazu skrętnego w obrębie stawu,
2. przy bardzo silnym skurczu lub
3. nagłym i dużym rozciągnięciu mięśnia,

dochodzi do oderwania się fragmentu kostnego z przyczepem więzadła/ścięgna od głównego masywu kości.

Inaczej mówiąc: dochodzi do złamania z pociągnięcia (szarpnięcia). Obrazowo można to porównać do wyrwania rośliny z korzeniami i kępką ziemi, do której było wrośnięte.

Dzieje się tak dlatego, że struktury ścięgniste lub więzadłowe w danym miejscu są silniejsze niż struktura tkanki kostnej. Taki stan występuje najczęściej u dzieci i sportowców, stąd też są to grupy najczęściej zmagające się z tego typu złamaniami.

Uraz ten nie jest rzadki i właściwie nie zdarza się dyżur ortopedyczny bez pacjenta z takim rozpoznaniem.

Mocne rusztowanie? To możliwe. Ważna profilaktyka:

Do symptomów złamania awulsyjnego można zaliczyć:

• obrzęk,
• zasinienie,
• ból (głównie przy badaniu palpacyjnym, choć może być również samoistny, pulsujący i rozpierający),
• utrata funkcji kończyny – problem z poruszaniem, obciążaniem kończyny, bolesne ograniczenie ruchomości danego stawu.

Miejsce występowania złamań awulsyjnych może być bardzo różne – właściwie mogą one dotyczyć każdego rejonu układu mięśniowo-szkieletowego. Najczęściej jednak są to:

• stopa,
• staw skokowy,
• biodro,
• palce ręki.

Złamania te mogą lokalizować się również wewnątrzstawowo, np. awulsyjne uszkodzenia więzadeł krzyżowych kolana. Poza kończynami, takiemu złamaniu może ulec kręgosłup i miednica.

Wejdź do naszej galerii i zobacz przykłady złamań awulsyjnych na zdjęciach rentgenowskich.

W przypadku urazu, po którym wystąpią ww. objawy, należy zasięgnąć porady ortopedy. Lekarz zbada bolesną okolicę, postawi wstępną diagnozę, wykluczy inne urazy oraz skieruje na badania obrazowe. Badaniem pierwszego rzutu jest badanie rentgenowskie – RTG.

Zestawienie badania klinicznego oraz wnikliwa analiza RTG, najczęściej prowadzą do postawienia ostatecznego rozpoznania. W przypadku, gdy lekarz nie ma stuprocentowej pewności lub podejrzewa inne patologie w badanym rejonie ciała, może zlecić badania dodatkowe np.

USG.

Zdecydowana większość złamań awulsyjnych jest leczona zachowawczo, np. unieruchomieniem gipsowym, bądź ortezą. Zazwyczaj wskazane jest odciążanie kończyny.

Aby proces powrotu do zdrowia przebiegał sprawniej, pacjent powinien w każdej wolnej chwili utrzymywać kończynę w elewacji (tj. uniesieniu) oraz stosować regularnie chłodzące okłady.

Głównie w przypadku osób dorosłych, gdy złamanie dotyczy kończyny dolnej, bądź gdy istnieje u pacjenta duże ryzyko choroby zakrzepowej, zlecana jest farmakologiczna profilaktyka przeciwzakrzepowa.

Ważna jest również terapia przeciwbólowa, choć samo unieruchomienie kończyny przynosi znaczną redukcję bólu.

Pacjent powinien zgłosić się na kolejne wizyty kontrolne w określonych przez lekarza odstępach czasu. Zazwyczaj pierwsza kontrola kliniczna odbywa się w ciągu 7-14 dni.

Czas gojenia złamania awulsyjnego jest różny, zależy od wielu czynników m.in. lokalizacji złamania, wieku i stanu pacjenta, chorób współtowarzyszących.

Zazwyczaj zawiera się w przedziale czasowym od 4 do 12 tygodni, lecz średnio trwa ok. 6 tygodni.

Nie wszystkie złamania awulsyjne kwalifikują się do leczenia zachowawczego. W niektórych przypadkach – najczęściej, kiedy złamanie jest znacznie przemieszczone, szczelina złamania przebiega przezstawowo lub fragment oderwany awulsyjnie jest na tyle duży, że np. może konfliktować z innymi strukturami – wskazane jest leczenie operacyjne.

Lekarz w takimi przypadku, planując zabieg operacyjny, zleca dodatkowe badania obrazowe np. tomografię komputerową i/lub rezonans magnetyczny.

W trakcie zabiegu chirurg-ortopeda stara się przywrócić prawidłowe warunki anatomiczne dokonując zabiegu otwartej repozycji z wewnętrzną stabilizacją oderwanego fragmentu kostnego, wykorzystując do tego materiały zespalające (implanty), takie jak, np. takie jak druty, śruby, płyty czy kotwice.

Zarówno w leczeniu zachowawczym, jak i operacyjnym, pacjent wymaga postępowania rehabilitacyjnego. Indywidualnie, w zależności od przypadku pacjenta, lekarz ustala na jakim etapie leczenia rozpocząć rehabilitację. Na podstawie wystawionego skierowania, fizjoterapeuta rozpoczyna etapowe działania usprawniające pacjenta.

Autor, lek. Karol Kosterna, jest rezydentem oddziału ortopedii i traumatologii narządu ruchu w klinice ortopedycznej Carolina Medical Center.

Złamanie kości piętowej – czego dowiedzieliśmy się w ciągu ostatnich lat

Złamania kości piętowej stanowią wciąż duże wyzwanie dla chirurga – ortopedy, a uzyskiwane wyniki leczenia są nadal niezadowalające.

Dzięki rozwojowi technik obrazowania wiemy coraz więcej na temat budowy anatomicznej, mechanizmu i typów złamań kości piętowej oraz biologii gojenia się.

W artykule przedstawiono aktualny stan wiedzy i przegląd metod leczenia operacyjnego złamań kości piętowej, ze szczególnym uwzględnieniem technik małoinwazyjnych.  

Złamania kości piętowej stanowią ok. 2% wszystkich złamań. Dotyczą one w większości ludzi młodych, w przedziale wiekowym 20–40 lat, którzy w ok. 20% nie są zdolni do powrotu do poprzedniej aktywności zawodowej. Chorzy skarżą się na przewlekły ból i utrwaloną deformację stopy utrudniającą dopasowanie komercyjnego obuwia oraz codzienne funkcjonowanie.

Wszystko to wpływa na wysokie koszty socjoekonomiczne obciążające ubezpieczyciela.

Dzięki rozwojowi technik obrazowania medycyna coraz więcej wie na temat budowy anatomicznej, mechanizmu i typów złamań kości piętowej oraz biologii gojenia się. Wiedza ta jest podstawą dla prawidłowego leczenia chorych ze złamaniami kości piętowych oraz właściwego posługiwania się zróżnicowanymi technikami operacyjnymi będącymi w codziennym użyciu.

Anatomia i biomechanika

Kość piętowa jest największą kością stopy i stanowi część jej łuku podłużnego, determinując długość kolumny bocznej stopy oraz zapewniając silne podparcie podczas stania i chodzenia. Ponadto służy ona jako miejsce przyczepu dla najsilniejszego ścięgna organizmu człowieka, jakim jest ścięgno Achillesa.

Kość piętowa ma bardzo ciekawą budowę morfologiczną. Równie ciekawa jest jej architektura wewnętrzna – cechująca się dużym stopniem uporządkowania. Układ beleczek kości gąbczastej otoczony jest warstwą kości korowej o różnej grubości poszczególnych ścian.

Warstwa korowa ściany bocznej jest stosunkowo cienka, co przyczynia się do jej wieloodłamowego złamania. Podobnie cienka jest ściana warstwy korowej otaczającej wyrostek przedni kości piętowej.

Z kolei ściana przyśrodkowa zawierająca podpórkę kości skokowej ma silną, zbitą architekturę i stanowi ona najbardziej biomechanicznie stabilną część kości piętowej podczas urazu.

Dodatkowo tę stabilność zwiększają połączenia więzadłowe z kością skokową i piszczelową oraz dynamiczna stabilizacja stworzona przez ścięgno zginacza długiego palucha biegnące poniżej. Ku tyłowi warstwa korowa tworzy guz piętowy, najbardziej z tyłu położony silny punkt podparcia stopy. 

Kość piętowa zawiera cztery powierzchnie stawowe, z których trzy wchodzą w skład stawu podskokowego. Największą z nich jest wypukła powierzchnia stawowa skokowa tylna kości piętowej. Położona jest ona na warstwie podchrzęstnej, która jest najbardziej zbitą częścią kości piętowej.

Taka budowa zapewnia silne podparcie i ochronę powierzchni stawowej skokowej tylnej kości piętowej podczas urazu, mimo to, aż 75% wszystkich złamań kości piętowych stanowią złamania śródstawowe.

Wynika to z połączenia osiowego działania sił podczas upadku z wysokości oraz dodatkowo destrukcyjnego działania wyrostka bocznego kości skokowej podczas urazu.

Powstaje wtedy linia pierwotnego złamania dzieląca kość piętową na fragment przednio-przyśrodkowy zawierający podpórkę kości skokowej i utrzymujący zawsze kontakt z kością skokową oraz fragment tylno-boczny przemieszczony bocznie i w kierunku szpotawym. Przebieg linii pierwotnej złamania jest podstawą podziałów radiologicznych złamań kości piętowych.

Złamania pozastawowe są najczęściej wynikiem działania sił skrętnych i powodują oderwanie poszczególnych elementów kości piętowej. Ostatecznie typ złamania jest zależny od następujących czynników:

• jakości tkanki kostnej,
• pozycji stopy w czasie urazu,
• wielkości i kierunku działania siły urazu.

Diagnostyka kliniczna

W badaniu klinicznym chorego z podejrzeniem złamania kości piętowej bardzo istotny jest wywiad lekarski określający mechanizm urazu oraz wykluczenie obrażeń współistniejących. Należy pamiętać, że w ok.

10% przypadków złamań kości piętowych mogą one występować obustronnie, ponadto mogą im towarzyszyć złamania w odcinku lędźwiowym kręgosłupa (ok. 10%), złamania typu pilon lub inne złamania w obrębie stawu skokowego (ok.

26%). 

Każde złamanie kości piętowej wiąże się z różnego stopnia urazem skóry i tkanki podskórnej, czego obrazem klinicznym są narastający obrzęk oraz pęcherze. Występowanie pęcherzy świadczy o uszkodzeniu połączenia pomiędzy skórą właściwą a naskórkiem, który ulega martwicy. Stanowi to wskazanie do odroczenia wykonania otwartej repozycji złamania ze względu na grożące powikłania w gojeniu rany.

Zawsze należy zbadać unaczynienie i stan neurologiczny uszkodzonej kończyny. Występujące czasami zaburzenia czucia i parestezje oraz ból nieustępujący pod wpływem środków przeciwbólowych mogą być objawami rozwijającego się zespołu ciasnoty przedziałów międzypowięziowych.

Badanie kliniczne powinno być powtarzane, gdyż ból związany z próbą ruszania palcami może mieć swoje uzasadnienie w przyczepie zginaczy krótkich palców do kości piętowej, a parestezje z zakresu unerwienia nerwu podeszwowego mogą również występować niezależnie.

Jednak powtarzalność wymienionych objawów oraz inwazyjne badanie ciśnienia w czterech przedziałach międzypowięziowych dają podstawy do rozpoznania rozwijającego się zespołu przedziałów powięziowych w obrębie stopy.

Jest to stan ostrego zagrożenia kończyny i wymaga pilnego otwarcia przedziałów z trzech dostępów operacyjnych (od strony grzbietowej na poziomie drugiego i czwartego promienia stopy oraz od strony przyśrodkowej stopy).

Pilną sytuacją kliniczną jest także złamanie awulsyjne guza kości piętowej, gdyż przemieszczony odłam kostny napina skórę i upośledza jej ukrwienie. Repozycja i zespolenie chroni przed rozwinięciem się martwicy skóry.

Dużego doświadczenia klinicznego wymaga prawidłowe zaopatrzenie złamania otwartego kości piętowej. Zazwyczaj leczenie jest wieloetapowe i pierwotnie powinno się ograniczyć do oczyszczenia rany i wstępnej repozycji przemieszczonych odłamów. Ubytek skóry należy pokryć w jak najkrótszym czasie płatem skórnym pełnej grubości.

Złamanie kości piętowej, obraz pooperacyjny złamania w TK

Diagnostyka radiologiczna

Pomimo znacznego postępu w obrazowaniu uszkodzeń narządu ruchu podstawowym badaniem radiologicznym opisującym złamanie kości piętowej są klasyczne zdjęcia rentgenowskie (RTG) wykonane w projekcjach:

• przednio-tylnej – pozwala ocenić wyrostek przedni kości piętowej, staw piętowo-sześcienny i wykluczyć uraz pozostałych części stopy, 
• bocznej – umożliwia wstępną klasyfikację typu złamania (śródstawowe czy pozastawowe) i pozwala wykreślić tzw. kąt Bohlera, jest on zawarty pomiędzy linią łączącą najwyższy punkt wyrostka przedniego i powierzchni stawowej skokowej tylnej kości piętowej i linią styczną do górnej powierzchni guza piętowego, fizjologiczna wartość tego kąta wynosi 20–40°; jego zmniejszenie opisuje stopień uszkodzenia stawu podskokowego, obniżenie powierzchni stawowej skokowej tylnej kości piętowej i tym samym stopień utraty wysokości guza piętowego, kąt ten uważany jest za obiektywny wskaźnik radiologiczny oceny jakości wykonanej repozycji oraz jako czynnik prognostyczny; podobne znaczenie ma kąt Gissana zawarty pomiędzy podchrzęstną warstwą powierzchni stawowej skokowej tylnej kości 
• piętowej a przyśrodkową i przednią; fizjologiczna wartość tego kąta wynosi 130–145° i zwiększa się w przypadku złamań śródstawowych, 
• osiowej pięty, która uwidacznia stopień uszkodzenia i przemieszczenia w stawie skokowo-piętowym tylnym oraz przemieszczenie kątowe guza kości piętowej i stopień poszerzenia guza piętowego. 

Obowiązkowym badaniem jest tomografia komputerowa (TK). Pozwala ona na dokładne uwidocznienie liczby odłamów, stopnia ich przemieszczenia oraz odpowiedniego zakwalifikowania do danego typu złamania.

Analiza obrazów TK powinna obejmować skany w płaszczyznach czołowej, strzałkowej oraz poprzecznej. W miarę możliwości warto wykonać rekonstrukcję przestrzenną 3D w odpowiednim programie komputerowym, co znacznie ułatwia wyobrażenie morfologii złamania.

Klasyfikacja złamań kości piętowych

Klasyfikacje złamań kości piętowej ewoluowały na przestrzeni lat wraz z rozwojem technik obrazowania. Wyróżnia się podziały stworzone na podstawie analizy klasycznych radiogramów lub bazujące tylko na badaniu TK.

Podziały można wymienić też ze względu na ich przydatność kliniczną. Wyróżnia się więc podziały mające wartość głównie opisową i prognozującą w zależności od morfologii złamania lub opisową i proponującą sposób leczenia.

Najbardziej rozpowszechnioną i najstarszą jest klasyfikacja Essex-Lopresti opisana w 1952 r. na podstawie klasycznych zdjęć radiologicznych.

Wśród wielu możliwości złamania powierzchni stawowej kości piętowej wyodrębnia ona dwa typy – złamanie kompresyjne (depression type fractures) i typ języka (tongue type fractures), które powstają w mechanizmie pierwotnej i wtórnej linii złamania.

Wzór złamania jest prosty do odczytania ze zdjęć RTG w projekcji bocznej. Podział na te dwa typy złamania jest wciąż stosowany. 

Klasyfikacją o walorach opisowych i prognostycznych bazującą na TK jest 12-stopniowa klasyfikacja Zwippa i Tschernera (1990).

Wyodrębnia ona pięć fragmentów złamania kości piętowej (guzowatość, podpórka, fragment tylno-boczny, fragment przednio-boczny i fragment przednio-przyśrodkowy), bierze pod uwagę objęcie złamaniem powierzchni stawowej oraz zakres urazu tkanek miękkich, a także towarzyszące złamania pobliskich kości. Wszystko to odzwierciedla odpowiednia punktacja. Najbardziej jednak znaną obecnie klasyfikacją bazującą tylko na podstawie TK jest klasyfikacja Sandersa (1993). Proponuje ona podział na cztery typy z podtypem złamania A, B, C na podstawie liczby linii złamania i ich lokalizację na osiowych skanach TK. Ma ona wartość opisową i prognostyczną co do wzrastającego stopnia klinicznego złamania. 

Istnieje również mało znana klasyfikacja złamań kości piętowej według Utheza wprowadzona we Francji w latach 80. XX w. Jest to klasyfikacja, która bazuje na klasycznych zdjęciach RTG oraz TK.

Na podstawie bocznych zdjęć RTG wyróżnia ona trzy podstawowe rodzaje złamań śródstawowych: poziome, pionowe i mieszane. Proponowany jest prosty klucz analizy przemieszczeń na podstawie radiogramów bocznych i osiowych pięty.

Klasyfikacja ta umożliwia łatwe i powtarzalne rozpoznawanie typów złamań, definiuje powtarzalne czynniki prognostyczne oraz opisuje i jednocześnie wstępnie proponuje metodę repozycji złamań.

Ma ona bardzo dużą wartość opisową i praktyczną.

Sposoby leczenia złamań kości piętowej

Sposoby leczenia złamań kości piętowej można podzielić na nieoperacyjne i operacyjne. Wśród sposobów leczenia operacyjnego wyróżnia się metodę otwartej repozycji i wewnętrznego zespolenia (open reduction and internal fixation – ORIF) oraz metody mało inwazyjne – przezskórnej repozycji i wewnętrznego zespolenia. 

Leczenie nieoperacyjne

Wskazaniami do leczenia nieoperacyjnego są:

• nieprzemieszczone złamania pozastawowe, 
• złamania śródstawowe z przemieszczeniem fragmentów o mniej niż 2 mm w obrazie TK, 
• choroby neurologiczne,
• choroby naczyń obwodowych,
• niewyrównana cukrzyca,
• zła współpraca z chorym,
• zły ogólny stan zdrowia pacjenta.

Leczenie nieoperacyjne polega na:

• leczeniu przeciwobrzękowym [elewacja kończyny, schładzanie, leki ograniczające obrzęk i ból oraz profilaktyk…

Co zyskasz, kupując prenumeratę?

• 4 wydania czasopisma ‘Praktyczna Ortopedia i Traumatologia’
• Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma
• …i wiele więcej!

Sprawdź