Objawami dyskopatii lędźwiowej są bóle kręgosłupa lędźwiowego i rwa kulszowa. Operację kręgosłupa lędźwiowego wykonuje się w ostateczności, gdyż najczęściej skuteczne jest nowoczesne leczenie bezoperacyjne oparte o zastrzyki nadtwardówkowe, ćwiczenia i rehabilitację.
Co to jest dyskopatia lędźwiowa?
Dyskopatia kręgosłupa lędźwiowego to schorzenie dysku lędźwiowego, czyli krążka międzykręgowego. Dyski to sprężyste, okrągłe struktury znajdujące się miedzy kręgami.
Każdy z nich składa się z pierścienia włóknistego, który opasuje znajdujące się w środku jądro miażdżyste. Zdrowe jądro miażdżyste jest bardzo dobrze uwodnione. Wraz z upływem czasu dyski mogą ulegać zwyrodnieniu, czyli degeneracji.
Zmiany degeneracyjne krążków międzykręgowych powodują osłabienie pierścienia włóknistego, odwodnienie (dehydratację) oraz zmniejszenie wysokości dysków.
Kręgosłup lędźwiowy
Odcinek lędźwiowy kręgosłupa jest położony na wysokości brzucha. Na dole sąsiaduje z kością krzyżową, a na górze z kręgami piersiowymi.
Ze względu na niskie położenie to właśnie dyski lędźwiowe dźwigają największy ciężar. Kręgosłup lędźwiowy jest bardzo ruchomy co dodatkowo sprzyja uszkodzeniom dysków. Ból może pochodzić z wielu źródeł.
Obok dyskopatii częstą przyczyną bólu jest choroba zwyrodnieniowa stawów kręgosłupa.
Pęknięcie pierścienia włóknistego
Uszkodzenie krążka międzykręgowego w odcinku lędźwiowym często zaczyna się od pęknięcia pierścienia włóknistego. Czasami powoduje to ból kręgosłupa lędźwiowego.
Mimo gojenia, w miejscu pęknięcia dysk będzie zawsze słabszy i podatny na dalsze urazy. Pęknięcie jest dobrze widoczne w rezonansie kręgosłupa lędźwiowego.
W obrazach T2 zależnych widzimy ją jako jasną szczelinę lub kropkę.
Wypuklina krążka międzykręgowego
Wypuklina krążka międzykręgowego to częsta postać dyskopatii lędźwiowej. Wypuklina, czyli szerokie uwypuklenie tarczy międzykręgowej powstaje na skutek uszkodzenia pierścienia włóknistego. Dysk lędźwiowy wybrzusza się i może modelować lub uciskać worek worek oponowy lub tzw. korzonki nerwowe czyli korzenie rdzeniowe w zachyłkach bocznych.
Przepuklina kręgosłupa lędźwiowego
Przepuklina, czyli tak zwane wypadnięcie dysku lędźwiowego ma miejsce, kiedy jądro miażdżyste zostaje wyciśnięte na zewnątrz. Przepuklina często mocno uciska na worek oponowy oraz korzenie nerwowe. Ze względu na kształt przepuklinę nazywamy protruzją lub ekstruzją.
Jądro miażdżyste może się zupełnie oddzielić też od dysku. Takie zjawisko nazywamy sekwestracją krążka międzykręgowego. Taki sekwestr dysku lędźwiowego często przemieszcza się w dół.
Przepuklina najczęściej powstaje pomiędzy kręgami lędźwiowymi L5 S1 lub L4 L5.
Wielopoziomowa dyskopatia lędźwiowa
Schorzenie może dotyczyć jedynie jednego dysku, ale dwupoziomowa dyskopatia jest również częsta. Z biegiem czasu coraz więcej kręgów ulega uszkodzeniu i dehydratacji (odwonieniu), co może prowadzić do wielopoziomowej dyskopatii lędźwiowej. Chore dyski nie zawsze bolą, ale utrata ich wysokości i sprężystości nasila zwyrodnienie kręgosłupa.
Dyskopatia lędźwiowa – objawy
Ból pleców
Pierwszym objawem dyskopatii lędźwiowej jest najczęściej ból pleców na dole. Z reguły pojawia się nagle przy podnoszeniu przedmiotów bez zachowania odpowiedniej techniki. Może też pojawić się przy sięganiu po coś z samochodu lub przy szybkim schyleniu się.
Przy wypadaniu dysku często odczuwa się ostry ból kręgosłupa lędźwiowego przypominający silne ukłucie w plecach. Niektórzy odczuwają wtedy pieczenie lub strzał w dole pleców. Ból może być tak silny, że zmusza do uklęknięcia lub położenia się. Część chorych zostaje zablokowana w pochyleniu.
Ten rodzaj bólu najczęściej mija, ale w rzadkich przypadkach ból dyskogenny utrwala się i wymaga specjalistycznego leczenia.
Skrzywienie kręgosłupa lędźwiowego
Z reguły pojawia się silny skurcz mięśni przykręgosłupowych, który może skrzywić kręgosłup. Tułów wykrzywia się wtedy w odwrotną do bólu stronę.
Nie jest to trwała skolioza lędźwiowa i zwykle przechodzi po wyleczeniu stanu zapalnego. Niektórzy spędzają w tej pozycji kilka dni, ale u niektórych skrzywienie utrwala się i pozostaje na długie lata.
Zależy to od wielkości przepukliny lędźwiowej oraz skuteczności stosowanego leczenia.
Spłycenie lordozy lędźwiowej
Lordoza lędźwiowa to naturalne wygięcie kręgosłupa do przodu. Dyskopatia często powoduje silne napięcie mięśni przykręgosłupowych, które mogą powodować spłycenie lub nawet zniesienie lordozy lędźwiowej.
Dół pleców staje się wtedy płaski, sztywny i spięty. Po wyleczeniu ostrego zapalenia w rwie kulszowej lub udowej mięśnie rozluźniają się i lordoza się normalizuje.
W przewlekłej dyskopatii zniesienie lub spłycenie lordozy lędźwiowej może pozostać na stałe.
Objawy neurologiczne w dyskopatii lędźwiowej
Czasami masywna przepuklina lędźwiowa bardzo mocno uciska korzenie rdzeniowe i worek oponowy. Odcina to lub znacznie pogarsza ukrwienie nerwów, co może prowadzić do ich trwałego uszkodzenia.
Jeżeli ucisk na korzenie lędźwiowe nie zostanie szybko odbarczony, może dojść do trwałego kalectwa.
Jeżeli pojawią się następujące objawy neurologiczne, nie wolno czekać, należy wtedy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.
- osłabienie siły nóg, nie wynikające z bólu, ale z osłabienia lub paraliżu mięśni
- drętwa noga – zaburzenia czucia w nodze lub pośladku
- zaburzenia w kontrolowaniu oddawania moczu i stolca (nie chodzi tutaj o zwykłe zaparcie)
Bóle nóg od kręgosłupa
Ból lędźwiowy może z czasem zmniejszyć się lub ustąpić, ale w ciągu godzin lub dni zaczyna się pojawiać ból promieniujący do pośladka i nogi. Jest on znacznie bardziej uciążliwy od bólu lędźwi. Ma charakter rwący, palący lub podobny do uczucia prądu elektrycznego w nodze. Są to tak zwane objawy korzeniowe. Dokładny obszar bólu zależy od poziomu dyskopatii lędźwiowej.
Dyskopatia L5 S1 i L4 L5 daje objawy rwy kulszowej, czyli ból promieniujący wzdłuż przebiegu nerwu kulszowego. Zaczyna on się w pośladku, promieniuje przez tył lub bok uda do łydki i stopy. Dyskopatia L3 L4 lub L1 L2, L2 L3 może powodować zarówno objawy rwy kulszowej jak i rwy udowej.
Ból promieniuje wtedy wzdłuż nerwu udowego do przedniej części uda, kolana oraz wewnętrznej strony łydki.
Dyskopatia lędźwiowa – przyczyny
Większość przyczyn dyskopatii lędźwiowej ma związek z nieprawidłowym obciążaniem kręgosłupa lędźwiowego. Najczęstsze przyczyny to:
- schylanie się lub podnoszenie przedmiotów ze skrętem tułowia i na prostych nogach
- skoki spadochronowe (szczególnie w wojsku i służbach specjalnych)
- wypadki komunikacyjne
- upadki z wysokości
- nagła zmiana masy ciała: przytycie lub gwałtowne schudnięcie
- wzmożona aktywność fizyczna (długie wędrówki z plecakiem, długodystansowe bieganie)
- wady kręgosłupa lędźwiowego: skolioza (skrzywienie kręgosłupa)
- siedząca praca (kierowcy, pracownicy biurowi)
- wibracje (kierowcy)
- ciąża
- wady postawy
Dyskopatia lędźwiowa – badania
Doświadczony lekarz od kręgosłupa jest w stanie z dużym prawdopodobieństwem prawidłowo rozpoznać choroby kręgosłupa lędźwiowego. W wielu przypadkach objawy nie są typowy i mogą przypominać ból biodra i inne schorzenia.
Dlatego przy podejrzeniu rwy udowej lub udowej dobrze jest wykonać badania. Najważniejszy z nich jest rezonans magnetyczny kręgosłupa lędźwiowego, który bardzo dokładnie pokazuje dyski, przepukliny, wypukliny oraz nerwy. Jeżeli istnieją przeciwwskazania.
, do wykonania rezonansu, tomografia komputerowa również dostarcza wielu potrzebnych informacji.
Dyskopatia lędźwiowa – leczenie
Leczenie dyskopatii lędźwiowej zależy od jej umiejscowienia w kręgosłupie i jej ciężkości.
Lekka rwa udowa lub kulszowa przejdzie po podaniu przeciwzapalnych tabletek lub zastrzyków, natomiast większe przepukliny lędźwiowe przestają dawać objawy dopiero po zastrzyku nadtwardówkowym lub operacji. Wielu zastanawia się jaki lekarz leczy rwę kulszową lub udową.
Jeżeli wystąpią ostre objawy neurologiczne należy zgłosić się do szpitala. W innym przypadku należy zwrócić się do lekarza kręgosłupa, który wie jak leczyć dyskopatię lędźwiową w sposób bezoperacyjny.
Bezoperacyjne leczenie dyskopatii lędźwiowej – zastrzyki nadtwardówkowe
Powodem silnego bólu rwy kulszowej lub udowej w dyskopatii jest przepuklina uciskająca korzenie nerwowe w kręgosłupie oraz powodująca ich zapalenie. Ucisk może odcinać dopływ krwi do nerwu i hamować dopływ pożywienia, tlenu i witamin. Jeżeli ucisk jest znaczny i trwa długo, część nerwu może obumrzeć.
Dlatego w najcięższych przypadkach przebiegających z ostrymi objawami neurologicznymi stosuje się odbarczenie operacyjne. Na szczęście w ogromnej większości przypadków przepuklinę można wyleczyć bezoperacyjnie. Taką terapią jest skuteczny zastrzyk nadtwardówkowego, który jest podawany do źródła bólu, w miejscu ucisku nerwu.
Wygasza on zapalenie, zmniejsza obrzęk i poprawia krążenie. Przepuklina może wtedy zacząć się wchłaniać.
W niektórych przypadkach w okolicę korzeni rdzeniowych podaje się również składniki odżywcze dla nerwów oraz witaminy.
Takie skuteczne leczenie dyskopatii lędźwiowej wymaga użycia specjalistycznego sprzętu monitorującego pozycję igły w kręgosłupie.
Bezoperacyjne leczenie przepukliny kręgosłupa zastrzykami nadtwardówkowymi pomogło wielu cierpiącym pacjentom i ma bardzo dobrą opinię.
Rehabilitacja kręgosłupa lędźwiowego
Rehabilitacja kręgosłupa lędźwiowego działa najlepiej dopiero po wygaszeniu ostrego zapalenia w kręgosłupie. Na rehabilitację składa się wiele metod leczenia rwy kulszowej. Rehabilitacja dyskopatii nie tylko leczy objawy, ale poprzez korekcję wad postawy oraz wzmacnianie mięśni pomaga zapobiegać nawrotom.
Ćwiczenia na kręgosłup lędźwiowy
W internecie można znaleźć wiele rysunków, zdjęć lub filmów z ćwiczeniami na ból kręgosłupa lędźwiowego i na rwę kulszową. Wiele z zaleceń wzajemnie się wyklucza. Niektórzy zalecają leczenie poprzez przeprosty, inni poprzez zgięcia kręgosłupa.
Należy pamiętać, że przyczyny bólu lędźwi i bólu nóg od kręgosłupa są różne i dlatego stosuje się na nie różne ćwiczenia. Przeprosty w ćwiczeniach McKenziego będą pomagały tylko części pacjentów. Pozostali będą wymagali innego rodzaju gimnastyki.
Jedynie doświadczony terapeuta i lekarz orientuje się jakie ćwiczenia należy stosować w każdym przypadku i czego nie wolno robić przy dyskopatii lędźwiowej.
Terapia manualna kręgosłupa lędźwiowego
Leczenie kręgosłupa lędźwiowego za pomocą specjalnych technik terapii manualnej może zmniejszyć objawy oraz może pomagać w zapobieganiu nawrotom. W leczeniu dyskopatii stosuje się masaż, który zmniejsza objawy i rozluźnia mięśnie.
Dyskopatia lędźwiowa – jak spać?
Pozycja, w której należy spać zależy od rodzaju dyskopatii. Generalnie należy poszukać pozycji, w jakiej odczuwa się najmniej bólu. Preferowane są twardsze materace. Najczęściej najłatwiej jest spać z dyskopatią w następujących pozycjach:
- spanie na plecach z poduszką pod kolanami i łydkami
- spanie na boku z poduszką między nogami
- spanie na brzuchu
Operacja kręgosłupa lędźwiowego
Operację kręgosłupa stosuje się w najcięższych przypadkach dyskopatii lędźwiowej, kiedy inne, mniej inwazyjne i bezpieczniejsze metody leczenia nie mają szansy skutecznie pomóc.
Operuje się z reguły bardzo duże przepukliny silnie uciskające worek oponowy oraz korzenie rdzeniowe powodując ostre objawy neurologiczne takie jak paraliż. Często wykonywaną operacją przepukliny kręgosłupa jest discektomia lędźwiowa.
Mniej inwazyjną alternatywą jest mikrodiscektomia lędźwiowa. W niektórych sytuacjach wszczepia się implant dysku lędźwiowego.
W części operacji dyskopatii stosuje się stabilizację kręgosłupa lędźwiowego. Stabilizację stosuje się szczególnie w przypadku niestabilności i kręgozmyku.
Życie po operacji kręgosłupa lędźwiowego
Są różne rodzaje dyskopatii lędźwiowej i różne metody operacyjne. Przed zabiegiem należy spytać chirurga jakie są szanse na powrót do pracy i sportu oraz jakie ryzyko operacja ze sobą niesie.
Rekonwalescencja po operacji polega na odpowiednio dobranej rehabilitacji.
Należy bezwzględnie stosować się do zaleceń na temat tego kiedy można siadać i chodzić i czego nie wolno robić po operacji kręgosłupa lędźwiowego.
Najczęściej wyniki interwencji chirurgicznej są dobre, jednak czasem pojawiają się komplikacje. Należą do nich zrosty po operacji kręgosłupa lędźwiowego, które powodują nieznośny i trudny do wyleczenia przewlekły ból pooperacyjny (ang. failed back syndrome). Dlatego należy pamiętać, że operacja to ostateczność.
Polecam! Z pomocą Pana Andrzeja, bez operacji, wygrałem z rwą kulszową.
Opublikowany przez Norbert Mariański Poniedziałek, 21 sierpnia 2017
Lordoza – objawy, przyczyny i leczenie. Co warto wiedzieć o lordozie lędźwiowej i szyjnej?
W języku potocznym lordoza rozumie się jako wadę kręgosłupa. Okazuje się jednak, że jest to jego naturalna pozycja. Prawidłowo zbudowany kręgosłup tworzy trzy krzywizny: lordozę szyjną, kifozę piersiową oraz lordozę lędźwiową. Stanowią one wspornik, pozwalający utrzymać wyprostowaną postawę ciała. Kręgosłup w sposób naturalny wygięty jest lekko ku przodowi w części szyjnej i lędźwiowej, a do tyłu na odcinku piersiowym i krzyżowym. W ten sposób łatwo absorbuje wstrząsy i utrzymuje ciężar głowy. Dopiero w momencie, gdy skrzywienie kręgosłupa jest nadmierne, mówimy o jego wadzie, którą należy korygować.
Czym jest lordoza lędźwiowa?
Lordoza lędźwiowa (właściwie hiperlordoza) należy do najczęstszych wad postawy. Charakteryzuje się nadmiernym wygięciem kręgosłupa do przodu w płaszczyźnie strzałkowej, co zaburza i zmienia kształt postawy ciała. Wywołuje ból kręgosłupa oraz dolegliwości ze strony układu kostno-szkieletowego. Wygląd kręgosłupa człowieka kształtuje się etapami, od momentu urodzenia, aż do 18. roku życia.
Na początku, ok. 3-4 miesiąca, wraz z próbami podnoszenia główki, powstaje lordoza szyjna, a później (wraz z przyjęciem pozycji pionowej) – lordoza lędźwiowa. U rocznego dziecka kręgosłup tworzy wyraźnie linię S. Około 7. roku życia lordoza lędźwiowa pogłębia się, co powoduje wygięcie brzucha do przodu. Właściwy kształt, czyli prawidłowa lordoza kręgosłupa, ustala się dopiero ok. 18. roku życia.
Prawidłowy kąt lordozy szyjnej powinien mieścić się w przedziale od 20 do 40 stopni, a lordozy lędźwiowej: od 30 do 50 stopni. Specjaliści wyróżniają dwa rodzaje lordozy: hipolordozę i hiperlordozę.
Pierwsza z nich oznacza spłycenie (zniesienie) kąta lordozy poniżej 20 stopni, druga zaś – nasilenie lordozy (pogłębienie lordozy), czyli sytuację, kiedy kąt jest większy od 50 stopni. Najczęściej występuje zniesienie lordozy szyjnej oraz lędźwiowej.
Powstaje ono w wyniku kurczenia się mięśni przykręgosłupowych na skutek bólu spowodowanego urazem lub zmianami zwyrodnieniowymi kręgosłupa i krążków międzykręgowych, rwę kulszową lub innymi miejscowymi stanami zapalnymi.
Kurczenie się mięśni przykręgosłupowych prostuje krzywiznę kręgosłupa, co dodatkowo nasila dolegliwości bólowe. Zniesiona lordoza szyjna może być również spowodowana wadami wrodzonymi lub nabytymi kręgosłupa.
Hiperlordoza (lordoza pogłębiona, potocznie: plecy wklęsłe) występuje najczęściej na odcinku lędźwiowym kręgosłupa i podobnie, jak zniesiona lordoza szyjna, może być wrodzona lub nabyta. Polega na postępującym nadmiernym, patologicznym wygięciu kręgosłupa ku przodowi w części lędźwiowej (w dole pleców).
Najczęściej powstaje na skutek zaburzenia siły i napięcia mięśni (dystonia mięśniowa). W niektórych przypadkach może być spowodowana niewłaściwym ustawieniem miednicy powstałym np. po utrwalonym zwichnięciu stawu biodrowego.
Jeśli w porę nie zostanie poddana leczeniu, zaburza proporcje sylwetki i wywołuje przewlekłe bóle pleców oraz artretyzm.
Jakie są przyczyny lordozy lędźwiowej?
Specjaliści wymieniają wiele przyczyn powstawania lordozy lędźwiowej, jak np. utrzymywanie nieprawidłowej postawy, brak aktywności fizycznej czy otyłość. Może też być wrodzoną wadą postawy lub powstać w następstwie:
- urazów,
- innej wady postawy, np. kifozy pogłębionej, czyli nadmiernego wygięcia na zewnątrz w środkowej części pleców,
- zaburzenia funkcjonowania mięśni (zbyt słaba siła i napięcie mięśni, odpowiedzialnych za utrzymanie prawidłowej postawy ciała),
- złego ustawienia miednicy, np. utrwalonego zwichnięcia stawu biodrowego,
- mało elastycznej lub sztywnej tkanki powięzi ciała,
- niektórych schorzeń (osteoporozy, zaniku mięśni, stanów zapalnych krążków międzykręgowych, rwy kulszowej, krzywicy, gruźlicy czy kręgozmyku, polegającego na przemieszczenie się kręgów względem siebie).
Lordoza lędźwiowa – objawy
Nadmierne wygięcie kręgosłupa w okolicy lędźwiowej daje charakterystyczne objawy, w postaci zniekształcenia postawy ciała:
- wklęsłych pleców,
- wypiętego do przodu brzucha,
- odstających pośladków,
- utworzenia „litery C” między pośladkami a środkową częścią pleców.
Lordoza lędźwiowa wywołuje także objawy ogólnoustrojowe w postaci:
- bólu w dolnej części kręgosłupa, wywołanego nadmiernym obciążeniem,
- bólu podczas długotrwałego siedzenia i chodzenia,
- problemów z chodzeniem,
- bólu podczas podnoszenia i dźwigania ciężarów,
- odczuwania dyskomfortu podczas odpoczynku w pozycji leżącej w plecach,
- zaburzeń w oddawaniu stolca i moczu,
- bólu brzucha i uczucia pełności w nadbrzuszu (spowodowanego wystającym do przodu brzuchem),
- bólu spowodowanego uciskiem na nerwy lub rdzeń kręgowy,
- odczuwania napięcia wywołanego uciskiem na narządy wewnętrzne,
- mrowienia i drętwienia kończyn dolnych,
- skurczów mięśniowych.
W leczeniu wad postawy niezwykle ważne jest wczesne rozpoznanie choroby. Im szybciej rozpocznie się leczenie, tym większe są szanse na skorygowanie wady kręgosłupa. Sposób postępowania zależy od rodzaju lordozy oraz stopnia zaawansowania skrzywienia. Lordozę
lędźwiową można łatwo rozpoznać – wystarczy położyć się na płaskiej powierzchni i wsunąć dłoń pod dolny odcinek kręgosłupa (nad pośladkami. Jeśli nad dłonią jest pusta przestrzeń, oznacza to, że występuje lordoza lędźwiowa pogłębiona, która wymaga leczenia.
Lekarz specjalista, po wykonaniu RTG kręgosłupa, zleca odpowiednią terapię. We wczesnym stadium choroby zwykle wystarcza gimnastyka korekcyjna i fizykoterapia. Podstawę leczenia stanowi wzmocnienie mięśni kręgosłupa. Można to osiągnąć, stosując masaże i ćwicząc np. pływanie, nordic walking, jogę, pilates itp.
Należy unikać niektórych pozycji, m.in. kołyski, skłonów w tył, mostków, stania na rękach oraz przerzutów bokiem. Niewskazana jest także gimnastyka artystyczna i akrobatyka. Ważne jest utrzymywanie właściwej postawy kręgosłupa podczas snu i wypoczynku (bardzo pomocne są specjalne materace i łóżka ortopedyczne.
W bardziej zaawansowanych stadiach choroby stosuje się dodatkowo leki przeciwbólowe i przeciwzapalne oraz specjalne gorsety ortopedyczne, które naciskając na kręgosłup, wymuszają jego właściwe ustawienie. Jeśli normalne funkcjonowanie jest znacznie utrudnione, stosuje się leczenie operacyjne.
U osób otyłych wskazane jest zrzucenie zbędnych kilogramów, które niepotrzebnie obciążają kręgosłup. Nie należy również dźwigać ciężkich przedmiotów, aby nie przeciążać kręgosłupa. Największe efekty w leczeniu wad kręgosłupa uzyskuje się u dzieci, ponieważ ich szkielet jest plastyczny i podatny na wszelkie zmiany.
Dlatego również tak ważne jest pilnowanie, aby dziecko utrzymywało prawidłową postawę ciała, nie garbiło się i nie krzywiło.
Ćwiczenia na lordozę
Jeśli gimnastyka korekcyjna ma przynieść widoczne efekty, powinna być stosowana minimum 3 razy w tygodniu. Poniżej znajdują się propozycje trzech najczęściej stosowanych ćwiczeń:
Lordoza – ćwiczenia:
- Kładziemy się na plecach, nogi są wyprostowane. Następnie uginamy prawą nogę w kolanie i przytrzymując kolano obiema rękami, podciągamy ją do klatki piersiowej (druga noga przylega do podłogi i jest wyprostowana). Następnie wykonujemy to samo dla nogi lewej. Ćwiczenie powtarzamy 10 razy dla każdej nogi.
- Tzw. koci grzbiet. Wykonujemy klęk podparty (stoimy na czworakach). Dłonie rozstawiamy na szerokość ramion, a kolana i stopy na szerokość bioder. Następnie wykonujemy wydech i wypychamy kręgosłup w górę, jednocześnie przesuwając miednicę ku przodowi i zginając głowę w stronę mostka. Wykonujemy wdech i powracamy do pozycji wyjściowej. Ćwiczenie powtarzamy 10 razy.
- Tzw. skłon japoński. Wykonujemy klęk podparty. Następnie siadamy na piętach i jednocześnie wysuwamy ręce do przodu. Ćwiczenie powtarzamy 10 razy.
Zobacz też https://www.wapteka.pl/blog/artykul/8-zasad-meskiej-pielegnacji oraz https://www.wapteka.pl/blog/artykul/choroba-bostonska-jak-ja-rozpoznac-i-leczyc.
Lordoza lędźwiowa – jak się objawiają patologiczne zmiany?
Fotografia: Shutterstock
Lordoza lędźwiowa to naturalne wygięcie kręgosłupa ku przodowi. W obrębie tej krzywizny bardzo często dochodzi do pojawienia się patologicznych zmian. Koniecznie sprawdź, jak się objawiają i czym są spowodowane!
Lordoza lędźwiowa to określenie naturalnego łuku kręgosłupa, który wygięty jest w stronę brzucha. Ta konstrukcja umożliwia amortyzowanie wstrząsów mechanicznych i rozkłada równomiernie obciążenie ciała na miednice i kończyny dolne.
Funkcja lordozy lędźwiowej to także utrzymywanie prawidłowej postawy ciała. Niestety kręgosłup w odcinku lędźwiowym jest narażony na wiele urazów i przeciążeń, które mogą spowodować patologiczne zmiany w obrębie tego odcinka.
Mowa o lordozie lędźwiowej pogłębionej, zniesionej, a także spłyconej.
Zobacz także: Ból kręgosłupa – o jakiej chorobie może świadczyć?
Lordoza lędźwiowa (pogłębiona)
Pogłębiona lordoza lędźwiowa nazywana jest także hiperlordozą i zaliczana jest do wad postawy. Jest to nadmierne wygięcie łuku. Szczyt skrzywienia jest ostry i za bardzo wysunięty w dół. Kształt kręgosłupa przybiera postać litery C (od odcina piersiowego do pośladków).
Objawy lordozy lędźwiowej pogłębionej to między innymi:
- Wystające z tyłu pośladki,
- Wypięty brzuch do przodu,
- Dolegliwości bólowe (głównie zlokalizowane w dolnych partiach pleców),
- Mrowienie oraz drętwienie kończyn dolnych,
- Zaburzenia pracy nerek i pęcherza moczowego,
- Problemy z wypróżnianiem się,
- Zaburzenia cyklu miesiączkowego,
- Bolesne miesiączki,
- Ból brzucha,
- Przewlekły ból krzyża.
Lordoza lędźwiowa (spłycona)
Spłycona lordoza lędźwiowa charakteryzuje się zmniejszeniem naturalnej wklęsłości łuku lordozy. Oznacza to, że nadal zauważalna jest lordoza lędźwiowa, ale o dość płytkim kącie skrzywienia.
Ten rodzaj patologicznych zmian w obrębie lordozy lędźwiowej zazwyczaj nie powoduje bólu. Jednak w wyniku zmiany ustawienia poszczególnych kręgów i zmniejszenia pochylenia może powodować ból mięśniowy pobliskich tkanek, a także dyskomfort.
Ból przy spłyconej lordozie lędźwiowe może pojawić się w także wysiłku fizycznego oraz zmiany pozycji ciała. Może mieć nawet charakter ostry. Natomiast u niektórych osób borykającym się z problemem spłyconej lordozy lędźwiowej, przewlekłe dolegliwości bólowe mogą pojawić się rano, i po ciężkim dniu (bogatym w aktywność fizyczną).
Lordoza lędźwiowa (zniesiona)
Lordoza lędźwiowa zniesiona to zaawansowany stan spłyconej lordozy lędźwiowej. Jest to poważna zmiana patologiczna w obrębie kręgosłupa i powoduje wiele poważnych dolegliwości. Zniesiona lordoza lędźwiowa cechuje się płaskim odcinkiem kręgosłupa między żebrami a miednicą.
Objawy zniesionej lordozy lędźwiowej to między innymi:
- Sztywność stawów biodrowych,
- Ból kręgosłupa w odcinku lędźwiowym,
- Brak wklęsłości łuku lordozy lędźwiowe,
- Spłaszczenie krzywizn lordozy szyjnej,
- Problemy z oddychaniem,
- Zaburzenia pracy pęcherza moczowego,
- Problemy z wypróżnianiem się,
- Nieregularne i bolesne miesiączki.
Przyczyny patologicznych zmian lordozy lędźwiowej
Przyczyny lordozy lędźwiowej spłyconej, pogłębionej i zniesionej to między innymi:
- Choroby zwyrodnieniowe kręgosłupa,
- Przyjmowanie nieprawidłowej postawy w trakcie siedzenia,
- Nadmierne przeciążanie kręgosłupa,
- Urazy mechaniczne (np. wypadek komunikacyjny),
- Stan zapalny kręgosłupa,
- Zaburzenia lordozy w odcinku szyjnym,
- Pogłębiona kifoza,
- Zwichnięcie biodra,
- Gruźlica kości i stawów (powikłanie),
- Twa kulszowa,
- Otyłość brzuszna.
Leczenie patologicznych zmian w obrębie lordozy lędźwiowej
W leczeniu nieprawidłowości lordozy lędźwiowej bardzo ważne są odpowiednie ćwiczenia, które dopierze lekarz we współpracy z ortopedą oraz fizjoterapeutą. Ćwiczenia nie powinny powodować dolegliwości bólowych w trakcie ich wykonywanie i powinny być dobrane indywidualnie do pacjenta. Bardzo ważne jest także ciągłe utrzymywanie prawidłowej pozycji ciała.
W niektórych przypadkach konieczne jest stosowanie środków przeciwbólowych. Ulgę mogą przynieść także specjalistyczne masaże lecznicze.
Osoby cierpiące na lordozę lędźwiową spłyconą, zniesioną lub pogłębioną powinny zaopatrzyć się w poduszkę ortopedyczną. Ułatwi ona nie tylko zasypianie, ale zadba także o utrzymanie prawidłowej postawy ciała także w trakcie snu.
Niektórzy pacjenci powinni zdecydować się także na noszenie specjalnego gorsetu ortopedycznego, który usztywni ich kręgosłup. W bardzo rzadkich sytuacjach konieczne jest przeprowadzenie specjalistycznej operacji.
Zobacz także: Walczysz z nieprzyjemnym bólem kości? Zobacz, jakie są jego przyczyny
Lordoza szyjna – objawy i leczenie
Kręgosłup jest główną osią szkieletu w organizmie człowieka. To do niego przyczepiają się różnego rodzaju mięśnie, jak również to dzięki niemu możliwe jest zachowanie właściwej postawy ciała.
Lordoza szyjna to naturalne wygięcie szyjnego odcinka kręgosłupa, dzięki któremu możliwe jest utrzymanie prawidłowej postawy głowy względem tułowia oraz ochrona szkieletu przed przeciążeniami.
Kiedy dochodzi do patologicznego zmniejszenia naturalnej krzywizny kręgosłupa
Kręgosłup człowieka dzieli się na pięć różnych odcinków. Pierwszy z nich to odcinek szyjny, który zbudowany jest z siedmiu kręgów szyjnych. Kolejny odcinek kręgosłupa to odcinek piersiowy, który utworzony jest z dwunastu kręgów piersiowych.
Następny w kolejności to odcinek lędźwiowy kręgosłupa, w skład którego wchodzi pięć kręgów lędźwiowych.
Ostatnie dwa odcinki kręgosłupa to odcinek krzyżowy utworzony z pięciu zrośniętych ze sobą kręgów krzyżowych oraz odcinek guziczny składający się z czterech–pięciu również zrośniętych ze sobą kręgów.
Kręgi zbudowane są z trzonów i łuków. Przestrzeń pomiędzy trzonami kręgów a łukami kręgowymi tworzy tzw. kanał kręgowy, przez który przebiega rdzeń kręgowy.
Pomiędzy trzonami poszczególnych kręgów znajdują się krążki międzykręgowe, które popularnie nazywane są dyskami.
Ich główną funkcją jest zapewnienie ruchomości sąsiadującym ze sobą kręgom oraz amortyzowanie wszelkiego rodzaju wstrząsów.
Lordoza szyjna – spłycenie i zniesienie lordozy szyjnej
Lordoza jest to łukowate wygięcie kręgosłupa w stronę brzuszną, czyli ku przodowi. Zdarzają się sytuacje, że dochodzi do zaburzenia fizjologicznego wygięcia kręgosłupa, wtedy też dochodzi do pogłębienia lub zniesienia lordozy.
Kiedy może dojść do spłycenia lub nawet zniesienia lordozy szyjnej? Czym różni się spłycenie lordozy od jej zniesienia? Zniesienie lordozy szyjnej jest to sytuacja, w której dochodzi do całkowitego wyprostowania fizjologicznego wygięcia kręgosłupa ku przodowi w jego odcinku szyjnym. W przypadku spłycenia natomiast dochodzi jedynie do zmniejszenia tego wygięcia, natomiast nadal jest ono obecne.
Lordoza szyjna – przyczyny
Jeśli chodzi o spłycenie lordozy szyjnej, to bardzo często do takiego stanu rzeczy doprowadza choroba zwyrodnieniowa kręgów szyjnych oraz krążków międzykręgowych.
Wtedy też pacjent zaczyna zwykle zgłaszać bóle odcinka szyjnego kręgosłupa, czasami ból ten może też promieniować do ręki czy do pleców. Zdarza się, że poza bólem szyi pacjent odczuwa też wzmożone napięcie mięśni szyjnych i mięśni na karku.
Ponadto do spłycenia lordozy szyjnej mogą też czasem doprowadzić różnego rodzaju urazy okolicy karku i szyi. Zazwyczaj do spłycenia lub nawet zniesienia lordozy szyjnej przyczyniają się wypadki komunikacyjne.
W ich przebiegu bowiem dochodzi do przesunięcia głowy do przodu, a następnie do gwałtownego szarpnięcia do tyłu. Na skutek tego dochodzi do rozluźnienia mięśni i więzadeł odcinka szyjnego kręgosłupa, a to może pociągnąć za sobą konsekwencje pod postacią spłycenia lub zniesienia lordozy szyjnej.
Do spłycenia lub też nawet całkowitego zniesienia lordozy szyjnej może również przyczynić się siedzący tryb życia oraz mała aktywność fizyczna. W dzisiejszych czasach bardzo często zdarza się, że z powodu spłycenia lordozy szyjnej cierpią ludzie pracujący za biurkiem przy komputerze.
Dzieje się tak dlatego, że zwykle przybierają oni charakterystyczną, nieprawidłowa postawę ciała, a mianowicie wysuwają głowę do przodu, co bardzo niekorzystnie wpływa na krzywiznę kręgosłupa szyjnego.
Dlatego niesłychanie ważne jest, aby pracując z komputerem czy laptopem siedzieć prosto i absolutnie nie pochylać głowy do przodu.
Lordoza szyjna – objawy
Przede wszystkim pacjenci ze spłyconą lub zniesioną lordozą szyjną odczuwają dolegliwości bólowe.
Dzieje się tak dlatego, że zaburzenie fizjologicznej krzywizny kręgosłupa może doprowadzić do tego, że dojdzie do dyskopatii (czyli przesunięcia się krążka międzykręgowego), co może pociągać za sobą konserwacje pod postacią ucisku na nerwy i tym samym wywoływać ból. Czasami ból z odcinka szyjnego kręgosłupa może też promieniować do ręki czy też do innego odcinka pleców.
Lordoza szyjna – diagnostyka
Pacjent, który zaczyna odczuwać bóle szyjnego odcinka kręgosłupa, które promieniują do innych części ciała, zwykle zostaje skierowany przez swojego lekarza podstawowej opieki zdrowotnej na zdjęcie rtg kręgosłupa. I właśnie po wykonaniu zdjęcia RTG lekarz będzie mógł stwierdzić, że dolegliwości bólowe są wywołane spłaceniem lub zniesieniem lordozy odcinka szyjnego kręgosłupa.
W takiej sytuacji pacjent zostaje dalej skierowany na konsultacje z lekarzem ortopedą, a czasami także z lekarzem neurologiem.
Lordoza szyjna – leczenie spłycenia lub zniesienia lordozy odcinka szyjnego kręgosłupa
Przede wszystkim, jeśli pacjent cierpiący z powodu spłycenia lordozy szyjnej wykonuje prace siedzącą przy komputerze, zaleca mu się zachowanie właściwej postawy ciała w czasie pracy, jak również częste wstawanie w czasie pracy. Ponadto, ważne też jest, aby unikać wszelkiego rodzaju przeciążeń.
Dodatkowo, bardzo ważnym elementem leczenia jest właściwie prowadzona rehabilitacja.
Odpowiednie ćwiczenia i zabiegi muszą zostać dobrane przez lekarza ortopedę lub lekarza specjalistę rehabilitacji, tylko bowiem właściwy zestaw ćwiczeń i zabiegów będzie przynosił pacjentowi ulgę, zaś niewłaściwy ich dobór może spowodować efekt odwrotny i doprowadzić do nasilenia dolegliwości bólowych. Warto też chodzić na basen, bowiem pływanie również przynosi ulgę w dolegliwościach bólowych, rozluźnia mięśnie oraz naprawdę znacząco poprawia wadliwą postawę ciała pacjenta. Ponadto, doraźnie można też stosować różnego rodzaju leki działające przeciwbólowo i przeciwzapalnie, jak również środki rozluźniające mięśnie. Czasami niestety, jeśli doszło do dużej dyskopatii i znacznego ucisku na nerwy, może zajść potrzeba wykonania zabiegu neurochirurgicznego.
Co to jest lordoza? Ćwiczenia na różne rodzaje tej choroby – PZU Zdrowie
Lordoza to naturalna, łukowata krzywizna kręgosłupa ze szczytem skierowanym w stronę brzuszną w odcinku szyjnym i lędźwiowym. Hiperlordoza lub spłycona lordoza oznacza odchylenie od normy wymagające leczenia. Ćwiczenia na lordozę stanowią dominującą metodę walki ze zniekształceniem aparatu ruchu.
Pogłębiona lub zniesiona lordoza szyjna i lędźwiowa wywołuje szereg dokuczliwych objawów. Stanowi również przyczynę niepoprawnie wyglądającej sylwetki i może zakłócać pracę narządów wewnętrznych. Pod wpływem rehabilitacji ruchowej patologiczne odkształcenia zostają wyrównane do odpowiedniego zakrzywienia, a przykre dolegliwości neurologiczne i somatyczne ustępują.
Co to jest lordoza?
Lordoza to paraboliczny, łukowaty układ kręgosłupa ze szczytem skierowanym w stronę brzuszną, fizjologicznie występujący w odcinku szyjnym i lędźwiowym, którego funkcją jest utrzymanie pionowej postawy, równoważenie środka ciężkości całej sylwetki oraz znoszenie i rozkładanie na obręcze kończyn przeciążeń fizycznych. Krzywizna tego typu stopniowo kształtuje się z chwilą nabycia zdolności podnoszenia i utrzymywania w pionie głowy oraz raczkowania, siadania i w końcu chodzenia. U dzieci lordoza w segmencie szyjnym intensywnie rozwija się od 6. miesiąc życia, z kolei lordoza lędźwiowa – kilka miesięcy później.
Naturalna lordoza pod wpływem różnorodnych czynników wrodzonych i nabytych może ulec pogłębieniu bądź spłyceniu, a wszelkie odchylenia od normy w konstrukcji kręgosłupa wymagają leczenia. Ćwiczenia na lordozę stanowią dominującą metodę walki ze zniekształceniem aparatu ruchu.
Pod wpływem rehabilitacji ruchowej patologiczne odkształcenia zostają zmniejszone, a przykre dolegliwości pojawiające się w przebiegu deformacji ustępują. Najbardziej podatne na wpływ ćwiczeń są dzieci ze względu na elastyczny układ ruchu.
Natomiast nadmierna lub wyprostowana lordoza u dorosłych jest bardziej odporna na gimnastykę korekcyjną, ale i tu odpowiednia gimnastyka sprzyja łagodzeniu dokuczliwych objawów i uzyskaniu ogólnego odprężenia fizycznego.
Gimnastyka tego typu polecana jest także w ramach profilaktyki u osób z prawidłowo rozwiniętym aparatem ruchu.
Lordoza kręgosłupa – rodzaje
W zależności od głębokości lordozy wyróżnia się jej kilka rodzajów.
Najczęściej diagnozowana jest hiperlordoza dolnego odcinka kręgosłupa, czyli pogłębiona lordoza lędźwiowa, choć można również doświadczyć odwrotnej postaci, czyli spłycenia lordozy lędźwiowej.
Z kolei w górnym odcinku aparatu ruchu nierzadko klientów gabinetów fizjoterapeutycznych obciąża nadmierna lordoza oraz zniesiona lordoza szyjna, tzw. wypłaszczenie. Każdy z przypadków charakteryzuje się typowymi charakterystycznymi objawami.
W sytuacji podejrzenia u siebie lub dziecka patologicznej lordozy należy zgłosić się do lekarza, który opracuje odpowiednią ścieżkę leczenia.
Ćwiczenia korekcyjne, ukierunkowane na wypracowanie optymalnego kształtu kręgosłupa i zapobieganie nawrotów deformacji, można również ustalić ze specjalistą w formie zdalnej konsultacji medycznej za pomocą videorozmowy.
Regularne spotkania z lekarzem w przychodni internetowej zapewniają stałą opiekę medyczną, komfortowy sposób komunikacji i możliwość dostosowania wizyty do dogodnej dla siebie pory dnia i nocy, bez wychodzenia z domu.
Zobacz także: Leczenie skoliozy – jakie są przyczyny i objawy?
Lordoza – ćwiczenia
Ćwiczenia na lordozę powinny być wykonywane regularnie z maksymalnym zaangażowaniem w jakość wyprowadzania i kończenia każdego ruchu.
Przykładowym ćwiczeniem na zniesienie fizjologicznej lordozy szyjnej jest tzw. koci grzbiet, czyli ćwiczenie wykonywane w klęku podpartym, w którym należy wykonać wygięcie kręgosłupa w górę ze schowaniem głowy między ramiona, a następnie wygięcie kręgosłupa w dół ze skłonem głowy w tył.
Nadmierną lordozę szyjną również można spłycić, stosując ustalony ze specjalistą zestaw ćwiczeń. Podstawowy zakres ruchów jest prosty i nie wymaga zastosowania dodatkowych przyrządów.
Wystarczy stanąć pod ścianą, ręce ułożyć w pozycji „skrzydełek” (zgięte w łokciach, po obu stronach tułowia z dłońmi skierowanymi przed siebie).
Głowa musi cały czas dotykać ściany i w tej pozycji następuje cofanie brody, utrzymanie napięcia mięśni przez około 15 s i rozluźnienie.
Kolejna propozycja to stanie przodem do narożnika ściany, ręce odwiedzione, zgięte w łokciach do kąta prostego i oparte o ścianę na przedramionach. Następnie wykonujemy pochylenie tułowia do przodu, utrzymujemy napięcie przez około 15 s i wracamy do pozycji wyjściowej.
Zobacz także: Ból pleców – jakie może oznaczać choroby?
Hiperlordoza lędźwiowa także zacznie ustępować pod wpływem ćwiczeń, które można wykonać np. na sali gimnastycznej. Jednym z nich jest zwis tyłem na drabince z jednoczesnym przyciąganiem kolan do brzucha.
Druga propozycja nie wymaga dodatkowych przyrządów.
Wystarczy położyć się na plecach i w tej pozycji maksymalnie głęboko wciągać pępek z jednoczesnym napięciem mięśni brzucha, ale bez angażowania innych partii ciała.
Lordoza lędźwiowa spłycona lub zniesiona pogłębi się na skutek ćwiczeń, które można samodzielnie wykonać w domu. Jedną z propozycji jest leżenie tyłem z nogami zgiętymi w kolanach i unoszenie możliwie wysoko miednicy bez odrywania łopatek i stóp od ziemi. Po każdym ruchu następuje powrót do pozycji wyjściowej i rozluźnienie.
Drugie ćwiczenie wymaga ułożenia się na ziemi przodem z rękoma odwiedzionymi, prostymi w łokciach i głową opartą czołem o np. matę. W tej pozycji wykonujemy naprzemienne unoszenie prostych w kolanach nóg i powrót do pozycji wyjściowej.
Powyższe ćwiczenia prezentują zaledwie kilka przykładowych ruchów. Przed podjęciem samodzielnej gimnastyki korekcyjnej zawsze warto skonsultować się ze specjalistą, który nie tylko dobierze odpowiedni zestaw ćwiczeń, ale również wytłumaczy prawidłową technikę ich wykonywania.