Adenomioza – przyczyny, objawy, leczenie

fot. Adobe Stock

fot. Adobe Stock

To choroba podobna do endometriozy, powodująca bolesne miesiączki, kłopoty z zajściem w ciążę i jej utrzymaniem. Wymaga leczenia. Opisujemy, co zrobić, aby jej nie przegapić.

Spis treści:

Co to jest adenomioza

Adenomioza to nazwa ognisk endometriozy, znajdujących się wewnątrz błony mięśniowej trzonu macicy. Może występować w obrębie narządów płciowych oraz poza nimi, np. w okolicach pęcherza moczowego lub jelit.

Wyróżniamy adenomiozę:

• macicy – trzonu macicy, szyjki, cieśni macicy,
• jajowodów,
• pochwy,
• pęcherza moczowego,
• moczowodów,
• jelita cienkiego,
• jelita grubego.

Objawy adenomiozy

Bardzo często schorzenie rozwija się przez wiele lat, nie dając żadnych konkretnych objawów.

Wśród tych najczęstszych wymienia się:

• nieprawidłowe krwawienia z dróg rodnych, bez związku z miesiączką,
• obfite, bolesne, przedłużające się nawet do 14 dni miesiączki,
• ból w okolicy macicy,
• ból podbrzusza,
• silny PMS,
• ból w trakcie stosunków seksualnych,
• osłabienie organizmu (związane z utratą krwi, a w konsekwencji z jego niedokrwistością).

Adenomioza – przyczyny

Nie wiadomo dokładnie, jakie są przyczyny powstawania schorzenia, ale są one wieloczynnikowe.

Wśród nich wymienia się:

• uraz i rozwijający się stan zapalny w efekcie czego dochodzi do wrastania gruczołów błony śluzowej macicy w struktury mięśnia macicy (np. po cesarskim cięciu, wyłyżeczkowaniu macicy, wielokrotnych poronieniach),
• procesy zapalne w organizmie,
• czynniki hormonalne – duże stężenie prolaktyny, FSH, LH oraz estrogenów,
• osłabienie układu immunologicznego.

Adenomioza – diagnoza

Można ją zdiagnozować poprzez:

• badania wewnętrzne u lekarza ginekologa (wyczuwalna twarda, powiększona macica),
• badanie USG – pokaże ogniska adenomiozy w postaci niejednolitego obrazu trzonu macicy,
• rezonans magnetyczny,
• antygen CA 125,
• badanie histopatologiczne po pobraniu próbki tkanek w trakcie zabiegu histeroskopii.

Leczenie adenomiozy

Dolegliwość dotyka przede wszystkim panie w wieku 35-50 lat. Jeżeli kobieta jest w wieku rozrodczym i ma zamiar zajść w ciążę, stosuje się zachowawcze leczenie w postaci wyłuszczenia zmiany.

W przypadku starszych kobiet rozwiązaniem problemu jest zabieg histerektomii, dokonywany za pomocą laparoskopowej metody usuwania macicy.

Niekiedy dodaje się leczenie hormonalne w celu wytworzenie farmakologicznej menopauzy.

Ciąża a adenomioza

Kobieta z adenomiozą objęta opieką ginekologiczną, ma szansę donosić ciążę i urodzić zdrowe dziecko. Schorzenie najczęściej stwierdzane jest u kobiet, które już rodziły. Dużo rzadziej diagnozowane jest u młodych kobiet planujących ciążę.

Adenomioza nie stanowi przeciwwskazania do kolejnego zajścia w ciążę. Może jednak zakłócić przebieg ciąży, zwłaszcza wtedy, gdy jej ogniska są rozległe.

Zdarza się, że wskutek ograniczenia rozciągliwości błony mięśniowej, którego przyczyną są właśnie rozlane zmiany chorobowe, dochodzi do poronienia lub przedwczesnego porodu. 

Zobacz też:

• Bezpłodność i niepłodność – czym się różnią?

Endometrioza – ważny kobiecy problem

Endometrioza to choroba, która dotyka średnio co dziesiątą kobietę, a wśród pacjentek leczonych z powodu bezpłodności, objawia się u ponad połowy. Wszystko dlatego, że komórki endometrium, czyli błony śluzowej macicy, występują w innej lokalizacji niż jama macicy.

Najczęstszym miejscem ich występowania jest otrzewna miednicy mniejszej i narządy w niej występujące: jajniki, jajowody, jelito, moczowody i pęcherz moczowy. Zdecydowanie rzadziej spotykana jest poza miednicą, np. w płucach, na siatkówce oka lub w mózgu. Do chwili obecnej naukowcy nie przedstawili żadnej jednoznacznie potwierdzonej teorii powstawania endometriozy. Według jednej z najpopularniejszych, komórki endometrium przemieszczają się z krwią miesiączkową przez jajowody do jamy otrzewnej i w cyklu miesiączkowym, pod wpływem hormonów, ulegają takim samym przemianom, jak komórki endometrium występujące w jamie macicy. Niestety, teoria ta nie tłumaczy przypadków występowania endometriozy w narządach odległych od miednicy mniejszej. Endometrioza może również występować w powłokach brzusznych u pacjentek po cięciu cesarskim i w bliźnie po nacięciu krocza po porodzie.

Endometrioza – diagnostyka

Choroba ta ma różne oblicza. Najłatwiejsze do rozpoznania w badaniu USG są torbiele endometrialne występujące w jajnikach. Doświadczone oko lekarza potrafi też stwierdzić adenomiozę, czyli występowanie komórek endometrium pomiędzy włóknami mięśnia macicy. Ten rodzaj endometriozy odpowiada za bardzo bolesne, krwotoczne miesiączki i niepłodność.

Endometrioza głęboko naciekająca jelita powoduje zwężenia światła jelita i można ją uwidocznić zarówno w trakcie badania USG, jaki i kolonografii CT oraz rezonansu magnetycznego. Podobnie guzy, które umiejscawiają się w obrębie ściany pęcherza moczowego można zdiagnozować w trakcie USG lub rezonansu magnetycznego.

Najważniejsze dla rozpoznania choroby w każdym przypadku są kompetencje lekarza wykonującego badanie. Dużo trudniej rozpoznać endometriozę powierzchowną, którą na pewno można stwierdzić tylko w trakcie laparoskopii. Powoduje ona powstawanie zrostów między narządami umiejscowionymi w miednicy mniejszej.

W trakcie badania USG ocenia się ruchomość macicy, jajników i jelit w stosunku do siebie. Brak tak zwanego objawu „ślizgania” jelit po ścianie macicy, może pośrednio sugerować obecność zrostów.

• Konsultacja u ginekologa w Medicover
• Cena: od 180  zł
• KUP ONLINE
• Endometrioza leczenie w szpitalu Medicover
• WIECEJ

Objawy i dolegliwości bólowe przy endometriozie

Główne dolegliwości towarzyszące endometriozie to ból, który może pojawiać się w różnych lokalizacjach i o różnym nasileniu. Najczęściej występuje przed miesiączką i w jej trakcie. Ból może też towarzyszyć czynnościom fizjologicznym, takim jak oddawanie stolca lub moczu.

Nierzadko pacjentki skarżą się również na bolesne współżycie, które w skrajnych przypadkach uniemożliwia zbliżenia. W przypadku najbardziej zaawansowanej postaci endometriozy mogą pojawić się inne objawy, np. krwisty mocz, krew w stolcu, duszność, krwioplucie w czasie miesiączki.

Pacjentki opisują ból jako rwący, przeszywający, szarpiący, opasujący, obezwładniający, promieniujący do nóg, pośladków, krzyża, lędźwi, odbytu. Dolegliwości związane z endometriozą wpływają na całe funkcjonowanie chorej, zarówno rodzinne, społeczne  jak i zawodowe. Czas miesiączki wyłącza chorą z jakiejkolwiek aktywności.

Unikanie zbliżeń z powodu bólu w trakcie współżycia oraz niepłodność mogą przyczyniać się do rozpadu związku. Absencja w pracy przekładać się może na utrudniony rozwój zawodowy. Do tego dochodzi brak zrozumienia w środowisku, uczucie osamotnienia w cierpieniu, co może skończyć się depresją.

Rozpoznanie endometriozy

Endometrioza jest chorobą przewlekłą, na całe życie. Jeśli chora ma szczęście i trafi na swojej drodze na dobrych specjalistów, to może być wcześnie rozpoznana i leczona. Najczęściej jednak rozpoznanie choroby jest opóźnione nawet o 8 do 10 lat.

W tym czasie pacjentka odwiedza lekarzy różnych specjalności, robi specjalistyczne badania, które często nic nowego nie wnoszą, a choroba podstępnie postępuje. Niestety, nie ma „cudownego leku” na endometriozę.

Każdą chorą należy traktować indywidualnie, dlatego planując leczenie musimy brać pod uwagę wszystkie aspekty. Powinno się przeanalizować aktualne zaawansowanie choroby, plany prokreacyjne, nasilenie dolegliwości oraz akceptację przez chorą wybranego leczenia.

Najczęściej proponowaną metodą leczenia jest leczenie farmakologiczne oraz operacyjne. Równie ważne jest jednak, a w niektórych przypadkach ważniejsze: leczenie dietetyczne, fizjoterapia i pomoc psychologa.

Endometrioza – leczenie

W momencie, gdy zapadnie decyzja o tym, że konieczne jest leczenie operacyjne endometriozy, należy dokładnie zaplanować zakres operacji. Bardzo ważna jest dokładna ocena zaawansowania choroby i odpowiednie przygotowanie chorej do operacji.

Jeśli pacjentka nie jest leczona hormonalnie, to optymalnym czasem na wykonanie operacji jest pierwsza połowa cyklu. Równie ważne jest przygotowanie zespołu operacyjnego i odpowiednie zabezpieczenie sprzętowe. Operować powinien zespół ze sporym doświadczeniem w leczeniu endometriozy.

W przypadku dużego ryzyka wykonania odcinkowej resekcji jelita lub moczowodu, w obrębie bloku operacyjnego, powinni być dostępni chirurg i urolog. W leczeniu operacyjnym endometriozy najważniejsza jest dokładnie wykonana pierwsza operacja. W przypadku leczenia operacyjnego, metodą z wyboru jest laparoskopia.

Jest to metoda bardzo precyzyjna, pozwalająca na dokładne zlokalizowanie i usunięcie najdrobniejszych zmian z możliwością zaoszczędzenia unerwienia.

Celem leczenia operacyjnego endometriozy jest uwolnienie zrostów, przywrócenie warunków anatomicznych, wycięcie guzów endometrialnych, poprawa płodności i przede wszystkim – zniesienie dolegliwości bólowych.

Dlatego też kandydatkami do leczenia operacyjnego powinny być przede wszystkim chore z dolegliwościami bólowymi, u których inne metody leczenia nie przynoszą poprawy. Również pacjentki z niepłodnością po przeprowadzeniu dokładnej diagnostyki, wykluczającej inne przyczyny niemożności zajścia w ciążę powinny rozważyć leczenie operacyjne. Zawsze wskazaniem do operacji są duże guzy endometrialne naciekające jelito, drogi moczowe i pęcherz moczowy, a także przegrodę odbytniczo-pochwową.

Równie ważne, a w niektórych przypadkach ważniejsze jest leczenie dietetyczne, fizjoterapia uroginekologiczna i pomoc psychologa.

Szczegółowy wywiad, badanie palpacyjne, obserwacja postawy i określenie zakresów ruchomości poszczególnych tkanek pomogą wyspecjalizowanemu fizjoterapeucie ustalić, jakie zmiany zaszły w ciele kobiety. Następnie zaś określić  plan terapii tak, aby optymalnie poprawić jakość życia pacjentki.

U każdej kobiety endometrioza będzie zostawiała inne ślady, szczególnie, że wiąże się to z występującymi wcześniej dysfunkcjami czy chorobami towarzyszącymi. Długo utrzymujące się dolegliwości bólowe będą powodować zmianę prawidłowych wzorców ruchowych, elastyczności tkanek oraz zastojów płynowych w miednicy mniejszej.

Trzeba pamiętać, że fizjologicznie podczas ruchu, np. chodu, macica i inne narządy również się poruszają, dlatego tak ważne jest, aby w naszym ciele nie było żadnych ograniczeń tkankowych zmieniających prawidłowe wzorce ruchowe.

Pomoc fizjoterapeutyczna przy endometriozie

Jednym z zadań fizjoterapeuty jest odnalezienie takich miejsc i przywrócenie maksymalnie dużo ruchomości tak, aby możliwy był dobry drenaż płynów z obszarów miednicy.

Podczas indywidualnych spotkań z fizjoterapeutą wykorzystywane będą różne techniki pracy manualnej  kręgosłupa czy miednicy jak również techniki pracy płynowej i narządowej, które pozwolą na polepszenie drenażu w obrębie miednicy.

Wielu praktyków terapii manualnej obserwuje pozytywne efekty pracy na balansowaniu napięć między tzw. przeponami ciała. Wszystkie części naszego ciała są ze sobą połączone. Ciśnienie wewnątrz jamy brzusznej będzie wpływało na ciśnienie w innych częściach ciała. Już sposób w jaki siedzimy np.

w pracy, będzie miał wpływ na to, jak oddychamy, a zatem jak się czujemy. Wisząca postawa nad komputerem, dodatkowe często nieuświadomione modne „spinanie brzucha” spłyca oddech i uciska przeponę, uniemożliwiając jej właściwą pracę. Zaburzona zostaje prawidłowa wymiana gazowa, przepływ krwi i odżywienie tkanek.

Ogromnie ważnym  dopełnieniem dla kobiet z endometriozą jest umiarkowana, systematyczna aktywność fizyczna, która ułatwi eliminowanie toksyn z organizmu, usprawni pracę narządów, zredukuje napięcie i stres.

Początkowo mogą to być systematyczne długie spacery i inne preferowane przez pacjentki formy ruchu, takie jak: joga, ćwiczenia relaksacyjne i odpowiednio dobrane treningi funkcjonalne.

Dieta przy endometriozie

Adenomioza – czym jest i jak wpływa na płodność?

2020-08-31 9:23 lek. Agnieszka Michalak Autor: Getty images

Ból podczas okresu i obfite miesiączki mogą być spowodowane różnymi stanami chorobowymi. Należy do nich adenomioza, która może wpływać negatywnie na zajście w ciążę. Czym jest adenomioza i jak wpływa na płodność?

Adenomioza to choroba polegająca na obecności błony śluzowej macicy (łac. endometrium) w obrębie mięśnia macicy (łac. myometrium). Do niedawna adenomioza uznawana była za specyficzna formę endometriozy, obecnie jednak andemioza traktowana jest jako odrębna jednostka chorobowa.

Spis treści

Czym jest adenomioza i jakie są jej objawy?

Pomimo podobnych do endometriozy objawów adenomioza odróżnia się od niej między innymi silniejszym związkiem z rodnością i liczbą zabiegów prowadzonych w obrębie macicy.

Uznaje się także, że adenomioza częściej dotyka kobiety, które już rodziły – 70% przypadków adenomiozy rozpoznawanych jest w wieku 40-50 lat, a tylko 20% przed 40. rokiem życia.

U ponad 60% chorych na endometriozę stwierdza się także adenomiozę.

Jakie są przyczyny występowania adenomiozy?

Przyczyny występowania adenomiozy nie zostały dotąd jednoznacznie określone. Istnieje szereg hipotez, z których najbardziej prawdopodobną wydaje się ta mówiąca o związku urazów i zabiegów diagnostyczno-leczniczych w jamie macicy z występowaniem adenomiozy.

W wyniku urazów dochodzi do przerwania ciągłości endometrium i w efekcie wrastania tkanki gruczołowej w mięśniówkę macicy.

Do czynników ryzyka wystąpienia urazów wewnątrz jamy macicy są:

• porody,
• poronienia,
• łyżeczkowanie jamy macicy,
• procesy zapalne jamy macicy.

Wykazano także związek występowania adenomiozy z podwyższonym stężeniem prolaktyny i progesteronu we krwi.

Jakie są objawy adenomiozy?

W większości przypadków adenomioza przebiega w sposób bezobjawowy. Jeśli się pojawią, do najczęściej zgłaszanych przez kobiety objawów należą bolesne, obfite miesiączki, a także, rzadziej, krwawienia międzymiesiączkowe. Do innych objawów adenomiozy należą:

• przewlekłe bóle miednicy mniejszej
• powiększenie macicy, występowanie zgrubień w jamie macicy
• dyspareunia, czyli ból podczas stosunku
• problemy z zajściem w ciąże i donoszeniem ciąży
• przedłużające się, obfite miesiączki mogą prowadzić do niedokrwistości z niedoboru żelaza.

Czytaj: Bolesne miesiączki: 5 sprawdzonych sposobów na bóle menstruacyjne

Zaburzenia miesiączkowania: przyczyny, rodzaje zaburzeń miesiączkowania, leczenie

Czy adenomioza wpływa na płodność?

Niestety, adenomioza może powodować trudności z zajściem w ciążę. Uznaję się, adenomioza wpływa znacząco na endometrium, utrudniając implantację zarodka. Dodatkowo, jeśli adenomiozie towarzyszą ogniska endometriozy poza jamą macicy mogą wystąpić problemy z transportem komórki jajowej.

Na przebieg ciąży negatywnie wpływają rozlane zmiany adenomiotyczne, pokrywające większą część jamy macicy, jednak adenomioza nie wiąże się z większym odsetkiem poronień.

Najczęściej adenomioza jest przyczyną niepłodności wtórnej, czyli takiej, w której utrudnionione jest zajście w kolejną ciążę. Wiąże się to z tym, iż porody – zarówno siłami natury, jak i zakończone cięciem cesarskim – zwiększają ryzyko wystąpienia adenomiozy.

Diagnostyka adenomiozy

Podejrzenie adenomiozy może zostać wysunięte na podstawie objawów klinicznych oraz badania ginekologicznego. W badaniu wewnętrznym zwraca uwagę obecność twardej, powiększonej, tkliwej macicy, szczególnie kiedy badanie przeprowadzane jest podczas lub na krótko przed menstruacją.

Dodatkowo wskazane jest wykonanie badania ultrasonograficznego (USG). W obrazie USG charakterystyczne jest niesymetryczne pogrubienie ścian macicy. Adenomioza przybiera również formę podobną do mięśniaków macicy.

Dokładny obraz możliwy jest do uzyskania w trakcie rezonansu magnetycznego miednicy. Diagnoza potwierdzania jest na podstawie badania histopatologicznego materiału pobranego po chirurgicznym usunięciu ognisk adenomiozy.

Leczenie adenomiozy

Istotą leczenia adenomiozy jest dopasowanie sposobu leczenia do wieku, nasilenia objawów i planów prokreacyjnych kobiety. Istnieją dwie główne metody leczenia – metoda chirurgiczna i farmakologiczna.

Sposób leczenia chirurgicznego uzależniony jest w największym stopniu od wieku i planów prokreacyjnych kobiety, celem wszystkich dostępnych sposobów jest radykalne usunięcie ognisk adenomiozy z jamy macicy.

W przypadku młodych kobiet, planujących ciążę zalecana jest embolizacja tętnic macicznych oraz destrukcja ognisk adenomiozy falami ultradźwiękowymi.

U kobiet z nasilonymi objawami adenomiozy, nieplanujących rozrodu zalecane jest całkowite lub częściowe usunięcie macicy. Najczęściej stosowaną techniką operacyjną jest laparoskopowa lub przezpochwowa histerektomia. Metody zachowawcze, czyli farmakologiczne nakierowane są na hamowanie rozwijania się ognisk adenomiozy.

Leczenie takie wskazane jest u pacjentek z niepłodnością, u których leczenie adenomiozy zwiększa szansę na zajście w ciąże, a także u pacjentek, które nie wyrażają zgody na zabiegi chirurgiczne w obrębie macicy, a także te, u których istnieją przeciwskazania zdrowotne do przeprowadzenia operacji.

Metoda farmakologiczna opiera się na leczeniu hormonalnym – podawane są analogi gonadoliberyny, estroprogestageny lub progesteron. Wspomagająco u kobiet cierpiących na patologiczne krwawienia spowodowane adenomiozą stosuje się domaciczną implantację środków hormonalnych w postaci wkładek domacicznych.

Wspomagająco wskazane jest także stosowanie środków przeciwbólowych i przeciwzapalnych, pod kontrolą lekarza. Najistotniejsze w terapii adenomiozy są regularne kontrole u lekarza ginekologa.

Adenomioza jest chorobą wywołującą dokuczliwe objawy i w pewnym stopniu ograniczającą płodność, jednak dzięki zastosowaniu odpowiedniego, dopasowanego do pacjentki leczenia możliwy jest powrót do zdrowia i zachowanie płodności.

Czytaj: Endometrioza a ciąża. Czy endometrioza wyklucza zajście w ciążę?

NIEPŁODNOŚĆ: dlaczego nie mogę zajść w ciążę?

Adenomioza. Co warto wiedzieć o tej chorobie? – NPLE

Adenomioza to schorzenie, w którym błona śluzowa macicy – endometrium (wewnętrzna warstwa macicy) rozwija się i wrasta w ścianę macicy – myometrium. Adenomioza jest zatem endometriozą ściany macicy.

Jest to stan podobny do endometriozy, objawiającej się intensywnym bólem miednicy. Często jednak adenomioza może nie dawać żadnych objawów. Przypuszcza się, że adenomioza może dotyczyć około 20-30% kobiet w wieku rozrodczym.

 Około 20% przypadków adenomiozy dotyczy kobiet w wieku poniżej 40 lat, a 80% w wieku od 40 do 50 lat.

Podczas menstruacji komórki wrastające w ścianę macicy są stymulowane przez hormony płciowe i powodują silny ból miednicy (skurcze menstruacyjne). Również miesiączka jest obfitsza niż zwykle, a w krwi menstruacyjnej mogą pojawiać się skrzepy.

• Jakie są przyczyny adenomiozy?
• Podobnie jak w przypadku endometriozy, przyczyny adenomiozy są dalekie od wyjaśnienia.
• Kilka głównych teorii o przyczynach:

1. Genetyczne przyczyny oraz czynniki prenatalne – adenomiozę obserwowano jeszcze przed urodzeniem.
2. Interwencje chirurgiczne obejmujące macicę, jak np. cięcie cesarskie, miomektomia, częściowa histerektomia.
3. Przewlekłe zapalenie miednicy – zakaźne, niezakaźne, endometrioza miednicy, operacje w obrębie miednicy.
4. Dodatkowe czynniki ryzyka to np. wielokrotne ciąże.

Najczęstsze objawy to:

1. Nieprawidłowe krwawienie z pochwy – acykliczne, pomiędzy miesiączkami, bardzo obfite miesiączki i przedłużające się krwawienia.
2. Niezwykle bolesne miesiączki. Istnieje różnica między bólem menstruacyjnym w adenomiozie, w porównaniu z endometriozą. Ból spowodowany adenomiozą jest znacznie gorszy, niektóre pacjentki określają go jako ból taki, jak przy porodzie (pacjentki z adenomiozą “rodzą” każdy cykl menstruacyjny).
3. Obecność dużej macicy, kulistej macicy, powiększonej.
4. Ból podczas stosunku.
5. Chroniczny ból w miednicy – “skurcze” odczuwalne w obszarze miednicy, o bardzo wysokiej intensywności.
6. Ból promieniujący w pęcherzu (ból podczas oddawania moczu) lub odbytnicy (podczas wypróżnień).

Diagnoza

Tradycyjnie diagnozę wykonywano za pomocą badania histopatologicznego, zwykle na próbce macicy, pobranej w trakcie histerektomii. Wraz z ewolucją metod obrazowania adenomiozę można wykryć na przykład metodą rezonansu magnetycznego (MRI) i wysokiej jakości USG przezpochwowego (TVS). Diagnoza może być postawiona z dokładnością od 80% do 90%, bez konieczności interwencji chirurgicznej.

Kryteria stosowane do określenia adenomiozy w badaniu ultrasonograficznym (TVS) obejmują obszary ogniskowe z  rozproszoną hiperechogenicznością i zaburzoną strukturą endo-myometrialną; zwiększone lub zmniejszone obszary echogeniczności; torbiele występujące w myometrium, ze zwiększonym przepływem dopplerowskim w kolorze.

Na MRI ocena grubości strefy połączenia myometrium z sub-endometrium jest podstawą diagnozy. Rozpoznanie adenomiozy występuje wtedy, gdy strefa połączenia jest większa niż 12 mm, ale można również podejrzewać adenomiozę, gdy grubość wynosi od 8 do 12 mm. Zaletą MRI nad TVS jest to, że MRI ma większą szczegółowość.

Rodzaje adenomiozy:

• Rozsiana – wpływa na większość ściany endometrium
• Ogniskowa:

a) Adenomyoma – z wyraźnie wyodrębnionm ogniskiem;
b) Torbielowata adenomioza (wiek

Adenomioza – przyczyny, objawy, wykrywanie, leczenie, szanse na zajście w ciążę

Adenomioza – co to jest?

Adenomioza to choroba, która przez wiele lat utożsamiana była z endometriozą. Istotą endometriozy jest obecność tkanki wyściełającej macicę (endometrium) w nieprawidłowych lokalizacjach.

Endometrium jest tkanką hormonalnie czynną i podlega cyklicznemu złuszczaniu w czasie menstruacji.

Na skutek wieloletnich badań oraz obserwacji klinicznych zdecydowano o zmianie dotychczasowej klasyfikacji endometriozy.

Istniejący wcześniej podział na endometriozę zewnętrzną (w której ogniska patologicznego endometrium lokalizują się w tkankach narządów płciowych poza mięśniówką macicy) oraz endometriozę wewnętrzną (w której endometrium nieprawidłowo zagnieżdża się w błonie mięśniowej macicy – myometrium), został zniesiony. Endometrioza wewnętrzna została wyodrębniona jako oddzielna jednostka chorobowa – adenomioza.

Jakie są rodzaje adenomiozy?

Ze względu na miejsce występowania w narządach płciowych ognisk endometrium, wyróżniamy cztery rodzaje adenomiozy:

• adenomioza macicy (charakteryzują ją największe rozmiary gruczolaków – adenomyoma),
• adenomioza jajowodów,
• adenomioza pochwy,
• adenomioza przymacicznego układu łącznotkankowo-mięśniowego.

Adenomioza najczęściej dotyka kobiet w wieku 40–50 lat, choć zachorowania zdarzają się również w młodszych i starszych grupach wiekowych.

Jej dokładna przyczyna nie została poznana, podłoża choroby upatruje się jednak w nieprawidłowym przeniknięciu warstwy podstawnej endometrium w głąb mięśnia macicy. Dlaczego tak się dzieje, wciąż pozostaje niewyjaśnioną kwestią.

Znane są natomiast czynniki ryzyka, które mogą ułatwić przenikanie endometrium na skutek zaburzenia fizjologicznych barier występujących w mięśniu macicy. Do czynników takich zalicza się:

• zabieg w obrębie mięśnia macicy, głównie stan po łyżeczkowaniu,
• przebyte zabiegi terminacji ciąży,
• przebyte porody drogą cięcia cesarskiego lub trudne porody siłami natury.

Prawdopodobny udział w rozwijaniu się ognisk adenomiozy mają również nieprawidłowości powstałe w okresie embrionalnym (zarodkowym) oraz zaburzenia hormonalne (głównie w zakresie stężenia prolaktyny, FSH, LH czy estradiolu)

Adenomioza – objawy – czy boli?

Jednym z najbardziej typowych objawów adenomiozy jest ból w obrębie miednicy, pojawiający się szczególnie w czasie menstruacji lub trwający przez cały cykl.

Ból może być tak silny, że wyłącza kobietę z codziennej aktywności i obowiązków nawet na kilka dni.

Następstwem przewlekłych dolegliwości bólowych oraz lęku przed nadchodzącym bólem, może być znaczne obniżenie nastroju, a nawet rozwój zaburzeń depresyjnych.

Kolejnym objawem adenomiozy są nieprawidłowe krwawienia. Mogą one występować w postaci wydłużonych oraz obfitych miesiączek (nawet do 14 dni) bądź krwawień nieregularnych.

Krwawieniom z dróg rodnych towarzyszą zazwyczaj skurczowe bóle podbrzusza, we krwi bywają obecne skrzepy. Nadmierna utrata krwi może prowadzić do anemii, objawiającej się m.in.

uczuciem zmęczenia i bladością skóry. 

Przebieg adenomiozy jest zmienny indywidualnie , a choroba może mieć różna oblicza. Zdarza się, że adenomioza przebiega bez żadnych objawów i kobieta nie jest świadoma problemu. 

 Jak wykryć adenomiozę?

Jednym z pierwszych objawów, jaki często niepokoi lekarza ginekologa badającego pacjentkę z adenomiozą jest powiększenie macicy w okresie okołomestruacyjnym połączone z jej wzmożoną spoistością oraz bolesnością w czasie badania. Powiększona macica może, lecz nie musi być zaobserwowana w czasie badania. Bardzo istotne znaczenie ma wywiad zebrany z chorą, dotyczący czasu trwania, charakteru oraz nasilenia dolegliwości.

W następnej kolejności wykonywane jest badanie ultrasonograficzne, gdzie obserwowane jest myometrium niejednorodne, często z wyraźnymi ogniskami adenomiozy.

W razie wątpliwości diagnostycznych zlecane jest badanie rezonansu magnetycznego, gdzie różnice między tkanką patologiczną a zdrową są wyraźnie zaznaczone.

Pewne rozpoznanie możliwe jest jedynie dzięki ocenie histopatologicznej tkanki macicy.

Jak leczyć adenomiozę?

Leczenie adenomiozy zależne jest od wielu czynników, wśród których najważniejsze to wiek pacjentki oraz jej plany prokreacyjne. We wczesnej fazie choroby stosowana bywa ablacja polegająca na zniszczeniu patologicznych ognisk endometrium.

U kobiet nieplanujących zajścia w kolejną ciążę podejmuje się próby leczenia farmakologicznego, które hamują funkcje endometrium.

Dieta czy leczenie andenomiozy ziołami, które czasami jest polecane przez medycyną alternatywną, nie znajdują uzasadnienia naukowego w terapii choroby.

Istnieje wiele metod łagodzenia dolegliwości wynikających z choroby, jednak ostateczną i najskuteczniejszą metodą leczenia adenomiozy pozostaje usunięcie macicy (histerektomia).

Z uwagi na radykalny charakter zabiegu, operację proponuje się tylko kobietom, u których nie działają metody farmakologiczne, a nasilone dolegliwości bólowe utrudniają lub wręcz uniemożliwiają codzienne funkcjonowanie.

Adenomioza a ciąża

Adenomioza może utrudniać zajście w ciążę, ale nie uniemożliwia go. Choroba zwykle dotyka kobiet, które już rodziły, rzadziej pacjentek młodszych. Adenomioza nie stanowi przeciwwskazania do kolejnego zajścia w ciążę. Schorzenie może jednak znacznie zakłócić przebieg ciąży, zwłaszcza wtedy, gdy jej ogniska są rozległe i głęboko naciekające.

Zdarza się, że wskutek ograniczenia rozciągliwości błony mięśniowej, którego przyczyną są właśnie rozlane zmiany chorobowe, dochodzi do poronienia lub przedwczesnego porodu. Kobieta z adenomiozą objęta opieką ginekologiczną, ma szansę donosić ciążę i urodzić zdrowe dziecko.

Adenomioza – charakterystyka choroby, przyczyny i objawy

Choroba głównie dotyka kobiety w wieku od 40 do 50 lat, chociaż zdarza się także  u kobiet w innym wieku.

Przez wiele lat uważana była za rodzaj endometriozy, jednak obecnie uważa się ją za odrębną jednostkę chorobową, chociaż z pewnością jest jej pochodną.

Różnica między obiema chorobami polega na tym, że w przypadku adenomiozy narośla i guzki tworzą się w błonie mięśniowej, w przy endometriozie poza nią. Ponadto choroby mają różne przyczyny i objawy, inne też są metody leczenia.

Na temat przyczyn adenomiozy istnieją różne opinie. Lekarze uważają, że przyczyną adenomiozy mogą być urazy mechaniczne powstałe w wyniku wielokrotnych porodów, wielokrotnych poronień, ostrego łyżeczkowania jamy macicy. Choroba może się rozwinąć także w wyniku procesów zapalnych w organizmie, zmian hormonalnych, osłabieniu układu immunologicznego.

Ze względu na miejsce występowania choroby, lekarze wyróżniają następujące rodzaje choroby:

adenomiozy występujące na narządach płciowych

• adenomioza macicy (trzonu macicy, szyjki, cieśni macicy)
• adenomioza jajowodów
• adenomioza pochwy (sklepienia pochwy, ściany pochwy)
• adenomioza przymacicznego układu łącznotkankowo-mięśniowego

adenomiozy występujące poza narządami płciowymi

• adenomioza pęcherza moczowego
• adenomioza moczowodów
• adenomioza jelita cienkiego
• adenomioza jelita grubego

• zaburzenia miesiączkowania, polegające albo na obfitym krwawieniu, albo na znacznym wydłużeniu czasu krwawienia
• silny ból w okolicy podbrzusza, występujący przed miesiączką albo w trakcie miesiączkowania
• dyskomfort i ból podczas stosunków seksualnych
• powiększenie macicy
• trudności w zajściu w ciążę
• bolesne oddawanie moczu
• bolesne oddawanie stolca

Jak każda choroba, tak i ta może mieć indywidualny przebieg i różnić się u każdego pacjenta. Ważne jest, aby nie lekceważyć objawów i możliwie wcześnie zgłosić się do lekarza ginekologa.

Lekarz przeprowadza badanie ginekologiczne, robi USG przezpochwowe, rezonans magnetyczny, a także badanie histopatologiczne oraz badania antygenu CA 125.

Leczenie adenomiozy jest trudne i zależy od poziomu zaawansowania choroby, a także od tego, czy kobieta planuje jeszcze zajść w ciążę. Chorobę można leczyć farmakologicznie, stosując terapię hormonalną. Zdarza się, niestety, że trzeba chirurgicznie usuwać zmiany lub nawet, w ostateczności, usunąć macicę.

Czym jest adenomioza? – Klinika Leczenia Endometriozy we Wrocławiu

Adenomioza to pojęcie, które stosuje się do określania ognisk endometrialnych znajdujących się wewnątrz błony mięśniowej macicy, czyli myometrium. Jest to typ endometriozy, który najczęściej dotyka kobiety pomiędzy 40. a 50. rokiem życia. Choroba może przebiegać bezobjawowo lub być przyczyną krwawień z dróg rodnych.

Tak samo jak w przypadku endometriozy przyczyny występowania dolegliwości nie są do końca znane, w związku z tym leczenie adenomiozy macicy polega najczęściej na łagodzeniu bólu i eliminacji objawów.

W przypadku zaawansowanego stadium schorzenia najlepszym rozwiązaniem, okazuje się ingerencja chirurgiczna oraz usunięcie ognisk chorobowych z obrębu macicy i dróg rodnych Pacjentki.

Adenomioza – co to jest i jakie są prawdopodobne przyczyny powstawania choroby? Teorii tłumaczących powstawanie ognisk endometrialnych w obrębie błony mięśniowej macicy jest kilka.

Najpopularniejsza z nich mówi, że adenomioza macicy może być następstwem urazu i rozwijającego się w niej stanu zapalnego. W takim przypadku dochodzi do uszkodzenia bariery między myometrium a endometrium, dzięki temu może dojść do wszczepiania się gruczołów w mięśniówkę macicy.

Jako prawdopodobne przyczyny przerwania osłony między tkankami macicy podaje się m.in. poród przez cesarskie cięcie czy łyżeczkowanie macicy.

Adenomioza – objawy Symptomy choroby bywają bardzo różne. Część Pacjentek nie odczuwa żadnych dolegliwości bólowych w trakcie cyklu miesięcznego, inne natomiast skarżą się na ból w podbrzuszu czy częste plamienia pomiędzy miesiączkami.

Dodatkowo, u kobiet chorych, może dojść do wydłużenia czasu trwania menstruacji – w niektórych przypadkach nawet do 14 dni. Nierzadko dochodzi również zwiększenia obfitości krwawień. To wszystko skutkuje niedokrwistością, a także ogólnym osłabieniem organizmu.

Warto też wiedzieć, że najczęściej adenomioza macicy zmniejsza się wraz z wiekiem Pacjentki, a w niektórych przypadkach ustępuje zupełnie.

Adenomioza a ciąża Adenomioza macicy nie jest równoznaczna z niepłodnością. Jednak należy pamiętać, że choroba sama w sobie może utrudniać zajście w ciążę, a także komplikować jej przebieg. Tę dolegliwość lekarze stwierdzają najczęściej u kobiet, które już rodziły.

Dodatkowo istnieje związek pomiędzy ilością porodów, a pojawieniem się objawów adenomiozy. Adenomioza – leczenie Pacjentki cierpiące na adenomiozę powinny być pod stałą kontrolą lekarską.

Wrocławskie centrum leczenia endometriozy powstałe w Medicus Clinic oferuje kompleksową i specjalistyczną opiekę medyczną nad kobietami cierpiącymi z powodu przerostu i przemieszczania się tkanek endometrium.

Dzięki nowocześnie wyposażonym salom zabiegowym możliwe jest przeprowadzenie, między innymi metodą laparoskopową, zabiegów chirurgicznych mających na celu usunięcie ognisk choroby.

W przypadku rozległych zmian może być wskazane całkowite wycięcie macicy, jednak tę metodę stosuje się jedynie u starszych Pacjentek, które w przyszłości nie planują powiększania rodziny.

Dodatkowo w centrum leczenia endometriozy Pacjentki mogą liczyć na wsparcie dietetyka klinicznego, którzy zaproponują sposób żywienia wspomagający leczenie, a także lekarzy, którzy dobiorą odpowiednią terapię farmakologiczną, łagodzącą odczuwanie bólu. Adenomioza oraz endometrioza ze względu na nieznaną etymologię powstawania są chorobami nieuleczalnymi. Ich terapia polega na łagodzeniu objawów i/lub usuwaniu rozległych zmian powodujących dyskomfort w codziennym życiu. W związku z tym, niezwykle ważny jest stały kontakt z lekarzem ginekologiem oraz innymi specjalistami, których zadaniem będzie opieka nad Pacjentką przez całe jej życie lub do momentu rzadkiego, samoistnego ustąpienia choroby.

Co to jest adenomioza: objawy i leczenie

Adenomioza jest chorobą, przy której występuje pogrubienie w ściankach macicy. W rezultacie kobieta odczuwa ból, pojawia się krwawienie i silne skurcze, oprócz innych objawów, które zobaczymy później.

Choroba ta występuje, gdy tkanka normalnie wyściełająca macicę, która jest tkanką endometrium, rozwija się w ściance mięśniowej macicy. Przesunięta tkanka nadal działa zgodnie z charakterystyką endometrium. To znaczy, że okresowo ulega pogrubieniu a następnie złuszcza się i powoduje krwawienie podczas cyklu miesiączkowego.

Adenomioza jest łagodnym, ale dość częstym zaburzeniem u kobiet, które rodziły po raz pierwszy w wieku od 35 do 50 lat.

Ponadto ten stan chorobowy może wystąpić na dwa sposoby, biorąc pod uwagę ilość zaatakowanej tkanki:

• Rozproszona adenomioza: w tym przypadku dotyczy to większości macicy.

• Ogniskowa adenomioza: zwana także gruczolakiem. Składa się z masy znajdującej się w myometrium.

Jakie przyczyny ma adenomioza

Aż do dziś nie są znane dokładne przyczyny, które wywołują tę chorobę w macicy. Niektóre naukowe wyjaśnienia podają jednak następujące powody:

• Urazy macicy poprzedzające operacje macicy lub inną operację ginekologiczną, także większa ilość przebytych ciąża lub cesarskie cięcie.
• Inwazyjny rozrost tkanki: Uważa się, że może on być wynikiem bezpośredniej inwazji komórek endometrium na wyściółkę macicy aż do mięśnia, który tworzy ścianę macicy.
• Pochodzenie rozwojowe: uważa się, że zaburzenie może brać swój początek wewnątrz mięśnia macicy rozwijając się z tkanki endometrium, która się tam osadziła, gdy macica formowała się w życiu płodowym.

• Pochodzenie z komórek macierzystych: inna teoria, choć nowsza, sugeruje, że komórki macierzyste szpiku kostnego mogą atakować mięsień macicy i powodować adenomiozę.

Należy jednak pamiętać, że niezależnie od przyczyny wzrost będzie zależał wyłącznie od stężenia estrogenu u kobiet.

Objawy

Około jedna trzecia kobiet cierpiących na tę chorobę nie ma żadnych objawów. Pozostała część natomiast skarży się na objawy, z których najważniejszy to intensywne krwawienie menstruacyjne i bardzo bolesne skurcze.

Ponadto, w przypadku stosunków seksualnych, kobieta może krwawić poza okresem menstruacji.

Inne typowe objawy adenomiozy to:

• Ból miednicy
• Intensywne skurcze
• Anemia spowodowana ciężkim krwawieniem: w tym przypadku mówimy o powikłaniu tej choroby. Niedokrwistość pojawia się, gdy krwawienie przedłuża się w czasie. W rezultacie kobieta czuje się również zmęczona i może mieć inne problemy zdrowotne.

Mimo że choroba nie wyrządza trwałej szkody, ból i nadmierne krwawienie mogą negatywnie wpływać na styl życia pacjentek. Z powodu intensywnego bólu lub obawy przed spowodowaniem krwawienia, kobiety takie często starają się unikać czynności, które wcześniej lubiły.

Diagnoza

Macicę można dokładnie przebadać za pomocą technik ultrasonograficznych lub za pomocą rezonansu magnetycznego. Pierwsza technika jest najczęściej stosowana, przede wszystkim dlatego, że jest też obecnie najbardziej dostępna dla lekarzy.

Dzięki ultrasonografii, można obserwować powierzchnię ścian macicy, która ma charakter niejednorodny. To badanie sprawdza się jeśli nie ma wyraźnie określonych mas ogniskowych charakteryzujących zaburzenia, takie jak mięśniaki.

Jeśli chodzi o drugą technikę, obrazowanie rezonansem magnetycznym zapewnia lepszą zdolność diagnostyczną. To urządzenie daje bowiem lepszą rozdzielczość i lepiej kontrastuje obraz, szczególnie w różnicowaniu między adenomiozą a mięśniakiem zwłóknieniowym.

Z drugiej strony u kobiet bez objawów, u których nie nastąpiło zwiększenie objętości macicy, diagnozę można postawić z absolutną pewnością jedynie na podstawie oceny macicy po zabiegu histerektomii.

Leczenie, jakiego wymaga adenomioza

Jedynym skutecznym sposobem leczenia adenomiozy jest chirurgiczne usunięcie macicy w zabiegu histerektomii. Ponieważ jednak objawy nasilają się u kobiet w wieku 40-45 lat i zanikają po menopauzie, większość kobiet radzi sobie z chorobą bez stosowania radykalnych metod leczenia.

Aby złagodzić objawy, zwykle podaje się środki przeciwzapalne w celu kontrolowania bólu. Ponadto można też stosować tabletki antykoncepcyjne w celu kontrolowania uwalniania hormonów podczas cyklu miesiączkowego.

Jednak operację w przypadku należy rozważyć, gdy kobieta spełnia następujące warunki :

• nie zbliża się jeszcze do menopauzy,
• ma już dzieci i nie planuje mieć ich więcej
• jednocześnie nie jest w stanie zmniejszyć objawów choroby.

W takiej sytuacji operacja rozwiąże problemy związane z adenomiozą i nie zagrozi pragnieniu posiadania dzieci.

To może Cię zainteresować …