Rak płuca to najczęstszy nowotwór złośliwy u człowieka. Każdego roku diagnozuje się ponad 22 000 nowych zachorowań na nowotwory złośliwe płuca. Według klasyfikacji WHO nabłonkowe nowotwory płuca dzieli się na dwie grupy: niedrobnokomórkowe i drobnokomórkowe. Poniższy poradnik zawiera informacje dotyczące objawów, diagnostyki oraz wykrywania raka płuca.
SPIS TREŚCI:
Jakie są wczesne objawy raka płuc?
Określone objawy raka płuc pojawiają się docelowo u większości chorych na nowotwór w klatce piersiowej. Warto pamiętać, że we wczesnych stadiach raka płuca, guz może nie dawać jakichkolwiek symptomów alarmowych.
Późne rozpoznanie choroby negatywnie wpływa na rokowania. Niestety, w przypadku zaawansowanej choroby, większość pacjentów z rakiem płuca nie kwalifikuje się do zabiegu operacyjnego.
Guz pierwotny płuc rośnie najczęściej w sposób bezobjawowy. Jest to główny problem związany z jego wczesnym wykrywaniem i diagnostyką. Pierwsze objawy raka płuc i pojawienie się symptomów choroby nowotworowej wiążą się z reguły ze wzrostem w organizmie guza pierwotnego naciekającego tkanki zewnątrzpłucne bądź z jego rozrostem wewnątrzoskrzelowym.
Rak płuca szerzy się przez ciągłość, naciekając miąższ płuca, drogą naczyń limfatycznych (węzły cłonne) i drogą naczyń krwionośnych (przerzuty odległe). Płuco jako organ, stanowi idealne środowisko do długiego rozwoju nowotworu bez charakterystycznych objawów choroby nowotworowej.
Wykrycie guza na wczesnym etapie zaawansowania daje nadzieję na wykonanie możliwie doszczętnego zabiegu chirurgicznego i usunięcie raka płuca zanim choroba rozprzestrzeni się na inne narządy. Jak podkreślają eksperci – oprócz profilaktyki raka płuca – kluczowe znaczenie odgrywa szybka diagnostyka i możliwe wczesne wykrycie choroby.
Pomimo dynamicznego rozwoju onkologii i wprowadzania nowych metod leczenia (immunoterapia, leczenie celowane), rak płuca to choroba w której rokowania pozostają najczęściej niepomyślne.
Rak płuc – początkowe objawy
objawy raka płuc w przypadku wczesnego stadium zaawansowania choroby są z reguły niespecyficzne, dlatego nowotwór płuca diagnozowany jest najczęściej przypadkowo podczas wykonywania badania rentgenowskiego bądź tomografii komputerowej z zupełnie innych wskazań.
Potencjalne symptomy i objawy raka płuca są charakterystyczne również dla innych jednostek chorobowych i mogą być wywołane przez mniej poważne schorzenia.
Z tego powodu potencjalne symptomy choroby nowotworowej są często mylone, ignorowane lub próbuje się je łagodzić różnymi sposobami np. antybiotykami.
Najczęstsze objawy raka płuc
- Kaszel jest najczęstszym objawem raka płuca (45-75% chorych), z czego u 1/3 pacjentów przebiega z odkrztuszaniem wydzieliny.
Występuje częściej i wcześniej w guzach położonych centralnie w drzewie oskrzelowym (rak płaskonabłonkowy i drobnokomórkowy), natomiast rzadziej i później w guzach położonych obwodowo (rak gruczołowy i wielokomórkowy).
Rak płuc, to podstępna choroba, dlatego pojawienie się długotrwałego kaszlu (trwającego dłużej niż 2-3 tygodnie) lub zmiana charakteru dotychczas występującego kaszlu są potencjalnymi objawami raka płuca, o których powinno poinformować się lekarza.
- Duszności i świszczący oddech – duszność jest drugim pod względem częstości występowania objawem raka płuc (30-50% chorych). Pojawia się ona u palaczy jako skutek przewlekłego zapalenia oskrzeli oraz rozedmy. Jeżeli duszność wyraźnie się nasila, należy o tym fakcie poinformować lekarza. Duszność może mieć wiele przyczyn.
Niekiedy rozrastający się guz blokuje całkowicie lub częściowo światło jednego z głównych oskrzeli, co może prowadzić do niedodmy i powstania zakażenia w części płuc. Takie symptomy mogące sugerować chorobę nowotworową wymagają pilnej konsultacji u lekarza pierwszego kontaktu, pulmonologa lub specjalisty onkologa.
- Świszczący dźwięk jako objaw choroby – rak płuca, który jest związany z nabłonkiem wyściełającym, może sprzyjać gromadzeniu się płynu w przestrzeni jamy opłucnej. Nosi to nazwę wysięku opłucnowego. Jeżeli gromadzi się duża objętość tego płynu, to dochodzi do ucisku na płuco, co powoduje duszność.
Nowotwór płuca może powodować zwężenie jednego z głównych oskrzeli lub tchawicy, czego skutkiem jest powstanie szczególnego typu świszczącego dźwięku, zwykle podczas wydychania powietrza, noszącego nazwę stridor. Jest to poważny objaw raka płuca wymagający szybkiej konsultacji u lekarza.
- Odkrztuszanie wydzieliny z krwią i chrypka to groźne objawy, które mogą sugerować raka płuca. Odkrztuszanie krwi lub plwociny zawierającej krew stanowią niepokojące symptomy i potencjalne objawy raka płuc, który muszą zostać pilnie skonsultowane z lekarzem. Terminem medycznym określającym to zjawisko jest krwioplucie.
Przyczyn odkrztuszania wydzieliny z zawartością krwi jest wiele np. infekcja w obrębie klatki piersiowej, jednak u 19-29% chorych na raka płuca stanowi ona objaw ich choroby nowotworowej.
- Chrypka występuje w dużej części populacji, a zwłaszcza u osób często zapadających na przeziębienia lub infekcje toczące się w obrębie klatki piersiowej.
W przypadku palaczy, chrypka która nie ustępuje po okresie 2-3 tygodni, powinna zostać zdiagnozowana przez lekarza rodzinnego.
- Uczucie zmęczenia i utrata wagi – rak płuc to bardzo podstępna choroba, która może rozwijać się w organizmie chorego latami, a równocześnie nie dawać żadnych specyficznych symptomów.
Znacząca utrata masy ciała wynosząca około 6 kilogramów występuje u ponad połowy pacjentów cierpiących z powodu raka płuc i jest częstym symptomem choroby nowotworowej płuc.
- Uczucie zmęczenia lub znużenia to potencjalne symptom nowotworu płuc, które występują jednak dość często w kontekście innych chorób i mogą być spowodowane wieloma przyczynami. Pojawienie się tych symptomów z niewyjaśnionych przyczyn u osoby palącej lub eks-palacza powinno być potraktowane poważnie.
Zalecane jest pilne wykonanie RTG klatki piersiowej.
- Ból w klatce piersiowej i barkach – potencjalne objawy raka płuc to także silny ból w klatce piersiowej, który – jak szacują eksperci – występuje u 25-50% chorych. Jest on zazwyczaj skutkiem naciekania przez raka płuc ściany klatki piersiowej, żeber lub kręgosłupa.
Niekiedy rak płuca rozwija się w szczytach tego organu (guz Pancoasta), powodując powstanie dolegliwości bólowych zlokalizowanych w okolicy barku.
- Jeżeli do rozwoju guza Pancoasta dochodzi w szczycie jednego płuca, u chorych dochodzi często do specyficznych objawów, obejmujących opadanie powieki, zwężenie źrenicy i zanik potliwości po jednej stronie twarzy. Wiąże się to z wynikiem działania guza nowotworowego, który powoduje uszkodzenie nerwy przebiegającego w rejonie szyi i unerwiającego obszar twarzy.
- Zespół żyły głównej górnej – żyła główna górna położona jest w prawym górnym śródpiersi w bezpośrednim sąsiedztwie oskrzela głównego prawego i licznych węzłów chłonnych śródpiersia odprowadzających chłonkę z całej prawej i części lewej połowy klatki piersiowej. Ze względu na wiotkość ściany, niskie ciśnienie wewnątrznaczyniowe i swoją lokalizację podatna jest na ucisk i zamknięcie jej światła. W około 85-95% przypadków bezpośrednią przyczyną zespołu żyły głównej górnej jest nowotwór w klatce piersiowej. Klasycznymi objawami raka płuca w kontekście zespołu żyły głównej górnej są obrzęk twarzy i szyi, duszność, kaszel, zaczerwienienie skóry twarzy. Ponadto chorzy skarżą się na trudności w przełykaniu, chrypkę, zawroty i bóle głowy, bóle w klatce piersiowej.
ZOBACZ POWIĄZANE: JAKIE OBJAWY DAJE NOWOTWÓR
Rak płuca przerzuty
Niekiedy u pacjentów chorych na raka płuca nie pojawiają się żadne objawy związane z jego obecnością nowotworu w płucach, występują natomiast objawy wywołane przerzutami.
Rak płuc daje przerzuty zazwyczaj do węzłów chłonnych, kości, wątroby i mózgu.
W takim przypadku mogą one powodować odpowiednio: powiększenie węzłów chłonnych, ból i złamania kości, żółtaczkę, napady padaczkowe.
Objawy związane z przerzutami raka płuca do innych narządów mają postać: ból lub złamania kośćca (przerzuty do kości), dysfagia przy ucisku przełyku przez powiększone węzły chłonne śródpiersia, żółtaczka przy przerzutach raka płuca do wątroby.
Wszelkie niepokojące symptomy i potencjalne objawy raka płuc, które utrzymują się przez dłuższy czas i mają charakter nawracający powinny być wskazaniem do konsultacji z lekarzem i wykonania badań diagnostycznych.
Rak płuca – wykrywanie i diagnostyka obrazowa
Każdy pacjent z podejrzeniem raka płuca poddawany jest w pierwszej kolejności rutynowemu badania fizykalnemu. Podstawową składową w procesie wykrywania raka płuca jest dokładny wywiad chorobowy, w celu ustalenia objawów, które mogą być związane z chorobą.
Wystąpienie niepokojących objawów mogących sugerować rozwój raka płuca wymaga przeprowadzenia badań obrazowych, które pozwolą wykluczyć chorobę lub ocenić jej zasięg.
Podstawowym narzędziem diagnostycznym w przypadku podejrzenia nowotworu płuca jest wykonanie RTG klatki piersiowej. Objawy raka płuca widoczne w badaniu RTG klatki piersiowej mogą być różnorodne – w zależności od lokalizacji raka, jego wielkości czy obecności innych zmian (np. zwłóknienia).
Istotne znaczenie w ocenie zaawansowania procesu nowotworowego ma również badanie tomografem komputerowym. Za pomocą tomografii zwykle można ocenić stopień zaawansowania nowotworu w klatce piersiowej.
W celu dokładnej oceny obecności przerzutów raka płuca w węzłach chłonnych oraz poza klatką piersiową coraz częściej wykorzystuje się pozytonową tomografię emisyjną (PET).
Chorym z rakiem płuca wykonuje się podstawowe badania krwi oraz ocenę ogólną moczu, w celu wykluczenia innych chorób współistniejących. Warto również określić stężenie markerów nowotworowych CAE i CA 125.
- ZOBACZ WIĘCEJ: DIAGNOSTYKA RAKA PŁUC
Ocena stopnia zaawansowania raka płuca
Następnym etapem w diagnostyce raka płuca jest próba uzyskania materiału tnkankowego lub komórkowego do oceny mikroskopowej. Może to być cytologiczna ocena plwociny, ale dąży się do wykonania bronchoskopii.
Celem pogłębionej diagnostyki raka płuca jest dokładne określenie histologicznego typu i podtypu nowotworu, określenie charakterystyki molekularnej (celem zastosowania leczenia celowanego lub immunoterapii) oraz ocena zaawansowania guza w momencie jego wykrycia.
Dzięki badaniu histopatologicznemu możliwe jest rozróżnienie czy u danego chorego mamy do czynienia z rakiem drobnokomórkowym płuca (około 20% przypadków) czy typem niedrobnokomórkowym (około 80% przypadków).
Standardem diagnostyki raka płuca w zaawansowanym stadium rozwoju powinno być przeprowadzenie badań molekularnych w kierunku mutacji genu EGFR oraz rearanżacji ALK. Wykrycie zaburzeń molekularnych w guzie jest możliwe na podstawie badania materiału tkankowego lub komórkowego oraz oceny obecnego w osoczu wolnego DNA (tzw. płynna biopsja).
W przypadku choroby w zaawansowanym stadium warto zapytać lekarza o badania w kontekście zastosowania immunoterapii. W leczeniu immunologicznym raka płuca znajdują obecnie zastosowanie takie leki immunokompetentne jak: niwolumab, pembrolizumab, atezolizumab lub durwalumab. Jak podkreślają eksperci, szansą dla wielu chorych z zaawansowanym rakiem płuca jest udział w badaniach klinicznych.
Ustalenie stopnia zaawansowania choroby oraz cech molekularnych guza ma podstawowe znaczenie w wyborze optymalnej metody leczenia.
Rak płuc leczenie
Szczegółowe metody leczenia raka płuca oraz rokowania ustala się na podstawie typu histologicznego guza, stadium zaawansowania oraz ogólnej sprawności pacjenta.
W przypadku raka niedrobnokomórkowego płuca możliwe jest zastosowanie leczenia radykalnego lub paliatywnego (u chorych z zaawansowanym nowotworem).
W przypadku raka drobnokomórkowego główną metodą leczenia jet chemioterapia. W ostatnich latach pojawiły się przesłanki do stosowania immunoterapii w tej grupie chorych (brak refundacji w Polsce).
Jak podkreślają eksperci – w przypadku nowotworu złośliwego płuca warto rozważyć leczenie w ośrodku mającym doświadczenie oraz dostęp do wszystkich metod stosowanych w terapii raka płuca. W Polsce trwają prace nad koncepcją uruchomienia sieci wyspecjalizowanych ośrodków typu Lung Cancer Unit, specjalizujących się w leczeniu tej choroby.
ZOBACZ WIĘCEJ: RAK PŁUC – BAZA WIEDZY
Co oznacza ból w klatce piersiowej?
Niekiedy ból w klatce piersiowej nie wynika z patologii w żadnym z wymienionych narządów i ma podłoże psychologiczne. Dzieje się tak w zespole DaCosty, potocznie nazywanym nerwicą serca.
Co ciekawe, zajmujący znaczną przestrzeń w obrębie klatki piersiowej miąższ płuc oraz toczące się w nim procesy nie mogą być źródłem dolegliwości bólowych. Dlatego zapalenie płuc, o ile nie obejmuje również opłucnej, nie powoduje bólu.
Choroby, którym towarzyszy ból w klatce piersiowej
Oto kilka przykładów schorzeń, którym towarzyszyć może ból w klatce piersiowej.
Dławica piersiowa
Mechanizmem schorzenia jest przejściowe niedokrwienie mięśnia serca, które może być spowodowane następującymi bodźcami:
- wysiłek fizyczny,
- zetknięcie z zimnym powietrzem,
- obfity posiłek,
- stres emocjonalny.
Ból towarzyszący niedokrwieniu ma charakter gniotący, ściskający lub niekiedy piekący. Lokalizuje się za mostkiem i może promieniować do:
- żuchwy,
- ramion,
- szyi,
- czasem do nadbrzusza.
Zwykle trwa krótko, około 2-10 minut. Może ustąpić samoistnie po przerwaniu działania czynnika, który go wywołuje (chodzi głównie o wysiłek fizyczny) lub po przyjęciu leku rozszerzającego naczynia – nitrogliceryny.
Zawał mięśnia sercowego
Ból w tym przypadku spowodowany jest przedłużającym się niedokrwieniem mięśnia sercowego, co powoduje jego uszkodzenie. Ma charakter podobny do występującego w dławicy piersiowej, jednakże nie ustępuje po odpoczynku ani stosowaniu nitrogliceryny. Mogą mu towarzyszyć symptomy takie jak:
- duszność,
- zimne poty,
- kołatanie serca,
- nudności,
- wymioty,
- znaczne osłabienie,
- zaburzenia świadomości.
Pacjent, który doświadcza tego rodzaju bólu w klatce piersiowej, wymaga natychmiastowej, fachowej pomocy medycznej.
Zapalenie opłucnej
Ból w przypadku zapalenia opłucnej powstaje w wyniku jej podrażnienia. Ma charakter ostry i kłujący. Zwykle zapalenie opłucnej to proces jednostronny, towarzyszący mu ból również lokalizuje się po odpowiadającej infekcji stronie klatki piersiowej. Nasilają go następujące czynniki:
- głęboki oddech,
- kaszel,
- ruchy tułowia.
Jego nasilenie maleje po położeniu się na boku odpowiadającym stronie występowania dolegliwości bólowych.
Refluks żołądkowo-przełykowy
Refluks to schorzenie przewodu pokarmowego, którego skutkiem mogą być dolegliwości bólowe zlokalizowane w klatce piersiowej. Ich przyczyną jest stan zapalny błony śluzowej przełyku drażnionej przez zarzucaną treść żołądka.
Ból lokalizuje się za mostkiem, może promieniować do okolicy międzyłopatkowej. Ma charakter pieczenia lub gniecenia. Nasila się po spożyciu obfitego posiłku oraz przy zmianie pozycji na leżącą lub podczas pochylania się.
Mogą mu towarzyszyć:
- puste odbijania,
- niesmak w ustach,
- uczucie pełności,
- ból lokalizujący się w nadbrzuszu.
Nerwoból
Nerwoból powstać może w dwóch mechanizmach. Pierwszy to zapalenie samego nerwu występujące np. w półpaścu, drugi to ucisk na nerw zwykle w przebiegu choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa.
Ból towarzyszący tym schorzeniom lokalizuje się w obszarze unerwianym przez zajęty nerw. Nasila się podczas nacisku wywieranego na jego przebiegu.
W półpaścu bólowi towarzyszą zmiany skórne, które są ograniczone do obszaru unerwienia, w zwyrodnieniach kręgosłupa występuje bolesność palpacyjna zmienionych kręgów.
Ból kostno-stawowy
Ból powodują zapalenia elementów stawowych lub zmian urazowych, które dotykają elementów kostnych ściany klatki piersiowej. Jest miejscowy, zwykle w obrębie przedniej powierzchni klatki piersiowej. Nasila się w czasie:
- kaszlu,
- głębokiego oddechu,
- ruchów,
- palpacji uszkodzonego lub zajętego zapaleniem miejsca.
Ból w klatce piersiowej jest objawem niejednoznacznym, który może towarzyszyć wielu schorzeniom. Warto pamiętać, że może być konsekwencją zarówno chorób układu krążenia, pokarmowego, nerwowego, jak i mięśniowo-kostnego, dlatego niepokojące objawy warto skonsultować z lekarzem.
Odpowiedzi na pytania naszych czytelników
Aktualności
Ból zlokalizowany w obrębie klatki piersiowej często utożsamiany jest z chorobami serca. Jednak czy tylko stany chorobowe tego narządu mogą stanowić przyczynę dolegliwości?
Ból w klatce piersiowej
Ból w klatce piersiowej to objaw niecharakterystyczny. Może przybierać różne rodzaje i nasilenie, a także lokalizację. Istnieje wiele czynników, które przyczyniają się do zwiększenia lub zmniejszenia jego intensywności. Źródłem bólu w klatce piersiowej mogą być rozmaite narządy w niej zlokalizowane oraz elementy jej ściany. Do wymienionych należą:
• serce i osierdzie, • opłucna, • duże naczynia klatki piersiowej, • przełyk, • tchawica i oskrzela, • elementy kostne ściany klatki piersiowej, • mięśnie klatki piersiowej, • nerwy międzyżebrowe, • skóra, • gruczoły sutkowe.
Niekiedy ból w klatce piersiowej nie wynika z patologii w żadnym z wymienionych narządów i ma podłoże psychologiczne. Dzieje się tak w zespole DaCosty, potocznie nazywanym nerwicą serca.
Co ciekawe, zajmujący znaczną przestrzeń w obrębie klatki piersiowej miąższ płuc oraz toczące się w nim procesy nie mogą być źródłem dolegliwości bólowych. Dlatego zapalenie płuc, o ile nie obejmuje również opłucnej, nie powoduje bólu.
- Choroby, którym towarzyszy ból w klatce piersiowej Oto kilka przykładów schorzeń, którym towarzyszyć może ból w klatce piersiowej.
- Dławica piersiowa
- Mechanizmem schorzenia jest przejściowe niedokrwienie mięśnia serca, które może być spowodowane następującymi bodźcami:
- • wysiłek fizyczny, • zetknięcie z zimnym powietrzem, • obfity posiłek, • stres emocjonalny.
- Ból towarzyszący niedokrwieniu ma charakter gniotący, ściskający lub niekiedy piekący. Lokalizuje się za mostkiem i może promieniować do:
- • żuchwy, • ramion, • szyi, • czasem do nadbrzusza.
Zwykle trwa krótko, około 2-10 minut. Może ustąpić samoistnie po przerwaniu działania czynnika, który go wywołuje (chodzi głównie o wysiłek fizyczny) lub po przyjęciu leku rozszerzającego naczynia – nitrogliceryny.
Zawał mięśnia sercowego
Ból w tym przypadku spowodowany jest przedłużającym się niedokrwieniem mięśnia sercowego, co powoduje jego uszkodzenie. Ma charakter podobny do występującego w dławicy piersiowej, jednakże nie ustępuje po odpoczynku ani stosowaniu nitrogliceryny. Mogą mu towarzyszyć symptomy takie jak:
- • duszność, • zimne poty, • kołatanie serca, • nudności, • wymioty, • znaczne osłabienie, • zaburzenia świadomości.
- Pacjent, który doświadcza tego rodzaju bólu w klatce piersiowej, wymaga natychmiastowej, fachowej pomocy medycznej.
- Zapalenie opłucnej
Ból w przypadku zapalenia opłucnej powstaje w wyniku jej podrażnienia. Ma charakter ostry i kłujący. Zwykle zapalenie opłucnej to proces jednostronny, towarzyszący mu ból również lokalizuje się po odpowiadającej infekcji stronie klatki piersiowej. Nasilają go następujące czynniki:
- • głęboki oddech, • kaszel, • ruchy tułowia.
- Jego nasilenie maleje po położeniu się na boku odpowiadającym stronie występowania dolegliwości bólowych.
- Refluks żołądkowo-przełykowy
Refluks to schorzenie przewodu pokarmowego, którego skutkiem mogą być dolegliwości bólowe zlokalizowane w klatce piersiowej. Ich przyczyną jest stan zapalny błony śluzowej przełyku drażnionej przez zarzucaną treść żołądka.
Ból lokalizuje się za mostkiem, może promieniować do okolicy międzyłopatkowej. Ma charakter pieczenia lub gniecenia. Nasila się po spożyciu obfitego posiłku oraz przy zmianie pozycji na leżącą lub podczas pochylania się.
Mogą mu towarzyszyć:
• puste odbijania, • niesmak w ustach, • uczucie pełności, • ból lokalizujący się w nadbrzuszu.
Nerwoból
Nerwoból powstać może w dwóch mechanizmach. Pierwszy to zapalenie samego nerwu występujące np. w półpaścu, drugi to ucisk na nerw zwykle w przebiegu choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa.
Ból towarzyszący tym schorzeniom lokalizuje się w obszarze unerwianym przez zajęty nerw. Nasila się podczas nacisku wywieranego na jego przebiegu.
W półpaścu bólowi towarzyszą zmiany skórne, które są ograniczone do obszaru unerwienia, w zwyrodnieniach kręgosłupa występuje bolesność palpacyjna zmienionych kręgów.
Ból kostno-stawowy
Ból powodują zapalenia elementów stawowych lub zmian urazowych, które dotykają elementów kostnych ściany klatki piersiowej. Jest miejscowy, zwykle w obrębie przedniej powierzchni klatki piersiowej. Nasila się w czasie:
• kaszlu, • głębokiego oddechu, • ruchów, • palpacji uszkodzonego lub zajętego zapaleniem miejsca. Ból w klatce piersiowej jest objawem niejednoznacznym, który może towarzyszyć wielu schorzeniom. Warto pamiętać, że może być konsekwencją zarówno chorób układu krążenia, pokarmowego, nerwowego, jak i mięśniowo-kostnego, dlatego niepokojące objawy warto skonsultować z lekarzem.
Co oznacza ból w klatce piersiowej?
Z tekstu dowiesz się:
- jakie schorzenia kardiologiczne mogą być sygnalizowane bólem w mostku,
- jakie inne schorzenia mogą być przyczyną pojawienia się bólów w klatce piersiowej.
Jedną z najczęstszych przyczyn przedwczesnych zgonów w naszym kraju są choroby układu krążenia. Ich występowanie jest silnie powiązane z trybem życia – na ich rozwój wpływają m.in.
niedobór aktywności fizycznej, niezdrowa dieta, palenie papierosów oraz przewlekły stres. Mimo że współczesna kardiologia doskonale radzi sobie z leczeniem chorób serca, o wiele lepiej jest im zapobiegać. Profilaktyka obejmuje m.in.
konsultowanie z lekarzem bólu w klatce piersiowej, który jest jednym z najczęstszych objawów chorób serca.
Wśród schorzeń kardiologicznych, którym może towarzyszyć ból w mostku czy ucisk w klatce piersiowej, zwykle wymienia się:
- Stabilną dławicę piersiową – jest to schorzenie wywołane zwężeniem przynajmniej jednej dużej tętnicy wieńcowej przez odkładającą się w jej świetle blaszkę miażdżycową. Jego głównymi objawami są: ból i ucisk w klatce piersiowej oraz uczucie ciężkości w okolicach mostka. Te nieprzyjemne dolegliwości ustępują po chwilowym odpoczynku lub przyjęciu przez pacjenta nitrogliceryny,
- Zawał serca – to ostry stan nagłego niedoboru tlenu, skutkujący obumarciem części mięśnia sercowego, najczęściej wywołany przez całkowite zablokowanie tętnicy przez blaszkę miażdżycową. Jego głównym objawem jest bardzo silny, gniotący, utrudniający złapanie oddechu ból w klatce piersiowej, niekiedy promieniujący do szyi i rąk, któremu mogą towarzyszyć np. zawroty głowy, kaszel czy nudności,
- Tętniaka rozwarstwiającego aorty – to bardzo niebezpieczna choroba, w której odsetek przypadków śmiertelnych przekracza 50%. Występuje ona głównie u osób starszych ze zdiagnozowaną wcześniej miażdżycą czy nadciśnieniem. Jej głównym objawem jest bardzo silny ból w mostku i ucisk w klatce, odczuwalny także od strony pleców oraz innych partii ciała, np. brzucha (ból się przemieszcza, co jest jego cechą charakterystyczną).
Należy mieć świadomość, że ból czy ucisk w klatce piersiowej nie muszą oznaczać problemów kardiologicznych. Ból w klatce piersiowej przy oddychaniu, a przede wszystkim podczas kaszlu, może być jednym z objawów zapalenia płuc – choroby o podłożu bakteryjnym, która przebiega m.in. z gorączką oraz ogólnym złym samopoczuciem.
Ból w klatce piersiowej bywa jednym z symptomów refluksu, czyli choroby polegającej na cofaniu się treści żołądkowej do przełyku, spowodowanej najczęściej nieprawidłową pracą mięśni dolnego zwieracza przełyku. Inne, pozaprzełykowe objawy refluksu to m.in. kołatanie serca, świszczący oddech, ślinotok, chrypka, a nawet próchnica – kwasy z żołądka szybko niszczą bowiem szkliwo zębów.
Ból w klatce piersiowej przy wdechu, podczas gwałtownych ruchów czy nawet w spoczynku mogą powodować liczne choroby oraz urazy układu mięśniowo-szkieletowego.
Przyczyną tego typu objawów może być kręgosłup, a konkretniej – jego zmiany zwyrodnieniowe, występujące u coraz większego grona osób bez względu na wiek. Dają one również dolegliwości w obrębie klatki piersiowej, podobnie jak np.
zespół Tietza (zapalenie części chrzęstnej trzech pierwszych żeber), pęknięcie i złamanie żeber czy zapalenie stawów mostkowo-żebrowych.
Ból w mostku i ucisk w klatce piersiowej może być pierwszym objawem półpaśca. Często towarzyszy przebiegowi kolki żółciowej, zapaleniu pęcherzyka żółciowego, a nawet zaburzeniom psychicznym.
Ucisk w klatce piersiowej może być objawem zarówno niegroźnych schorzeń, jak i tych będących poważnym zagrożeniem życia. Dlatego ból w klatce piersiowej powinien zostać jak najszybciej skonsultowany z lekarzem!
Źródła:
https://journals.viamedica.pl/choroby_serca_i_naczyn/article/view/48032/36195https://www.nhs.uk/translationpolish/Documents/Heart_attack_Polish_FINAL.pdfhttp://www.czytelniamedyczna.pl/2724,tetniak-rozwarstwiajacy-aorty.htmlhttp://www.czytelniamedyczna.pl/373,niekardiologiczny-bll-w-klatce-piersiowej-rlwniez-istotnym-problemem-lecznictwa.html
Ból płuc przy oddychaniu – o czym może świadczyć?
Ból płuc to potoczne określenie różnych dolegliwości bólowych, które skupiają się w obrębie klatki piersiowej. Ból w klatce piersiowej podczas oddychania może być wynikiem działania zarówno czynników chorobowych np. obejmującego opłucną stanu zapalnego, jak i urazów oraz nerwobólu lub bólu o podłożu psychogennym. Zawsze ból w klatce piersiowej trzeba skonsultować z lekarzem.
Czy płuca bolą?
Płuca nie bolą, bo w pęcherzykach płucnych nie znajdują się zakończenia nerwowe. W organizmie człowieka znajdują się także inne narządy, których schorzenia nie powodują bólu, czyli mózg i wątroba.
Ból w obrębie płuc dotyczy opłucnej lub innych struktur, które zlokalizowane są w klatce piersiowej; może być też powodowany napięciem mięśni i urazem oraz pochodzić od narządów zlokalizowanych w jamie brzusznej.
Ból w klatce piersiowej przy oddychaniu – przyczyny
Przyczyn pojawienia się bólu w obrębie klatki piersiowej jest równie dużo, jak rodzajów bólu, który nazywany jest bólem płuc.
Ból w klatce piersiowej może mieć charakter piekący, gniotący, kłujący i przeszywający oraz może cechować się różnych nasileniem. Czasami pojawia się podczas oddychania, pochylania się, siedzenia lub leżenia oraz mija po przybraniu określonej pozycji.
To wszystko sprawia, że trudno jednoznacznie określić jego przyczynę bez wykonania badań i konsultacji lekarskiej.
Ból w płucach a infekcje dolnych dróg oddechowych
Ból w klatce piersiowej (ból w płucach) przy oddychaniu może być objawem schorzeń w obrębie dolnych dróg oddechowych (czasami z bólem mylimy duszność, która opisywana jest przez niektórych pacjentów jako uczucie ściskania w klatce piersiowej) np. zapalenia oskrzeli, zapalenia płuc oraz innych chorób o podłożu bakteryjnym i wirusowym.
Infekcje w obrębie dolnych dróg oddechowych zwykle przebiegają z dodatkowymi objawami – towarzyszy im gorączka, kaszel mokry i odkrztuszanie gęstej wydzieliny lub suchy, duszący kaszel, ogólne złe samopoczucie oraz osłabienie. Jedynie w niektórych przypadkach np.
zapalenie płuc może przebiegać bez typowych objawów i powodować jedynie uczucie dyskomfortu w klatce piersiowej.
Ból w płucach a zapalenie opłucnej
Kłujący ból w klatce piersiowej, który nasila się podczas oddychania, poruszania się oraz kaszlu może wskazywać na zapalenie opłucnej. W tym przypadku pacjent odczuwa też nasilającą się duszność oraz osłabienie. Zapalenie opłucnej jest stanem zagrożenia zdrowia i życia, dlatego wymaga szybkiego rozpoczęcia odpowiedniego leczenia.
Ból w płucach a schorzenia kręgosłupa
Chory kręgosłup może powodować ból w klatce piersiowej, który nasila się podczas oddychania. W tym przypadku nie występują dolegliwości typowe dla infekcji, czyli gorączka, osłabienie i kaszel.
Choroby kręgosłupa najczęściej pojawiają się u osób, które długi czas spędzają w wymuszonej pozycji np. podczas pracy i nauki.
Ból w klatce piersiowej może też być spowodowany garbieniem się – wówczas ma związek z uciskiem narządów wewnętrznych.
Ból w płucach a choroby serca
Ból w klatce piersiowej, który nasila się podczas oddychania, zwykle nie występuje w przypadku schorzeń serca.
Choroby serca powodują różnego rodzaju dolegliwości bólowe, które mogą obejmować okolice mostka, łopatek, jamy brzusznej, kończyn górnych, ramion i szyi.
Ból wieńcowy najczęściej ma charakter gniotący, piekący lub kłujący; może być ostry lub narastać stopniowo. W przypadku zawału serca często pojawia się niepokój i duszność.
Ból w płucach o podłożu psychogennym
Ból, uczucie ciężkości w klatce piersiowej oraz duszność mogą być też spowodowane stresem. Pojawiają się w momencie napadu paniki i są częstymi objawami nerwicy serca.
W tym przypadku ból może mieć różne nasilenie i najczęściej pojawia się w sytuacjach stresowych lub po silnym stresie.
Może też mieć związek z różnymi, trudnymi dla konkretnej osoby sytuacjami i wynikać bezpośrednio z rozwijających się fobii.
Czytaj także:Polski wynalazek – jeden respirator do wentylacji dwóch pacjentów