Depresja oddechowa to stan zmniejszenia częstości oddychania i spłycenia oddechów. Prowadzi do niedotlenienia organizmu i stanowi zagrożenie życia. Przyczyną może być przedawkowanie leków opioidowych, zatrucie alkoholem lub udar mózgu. Jak objawia się depresja oddechowa i w jaki sposób się ją leczy?
Depresja oddechowa − co to takiego?
Depresja oddechowa to stan zmniejszenia częstości oddechów lub zmniejszenie objętości oddechów, co prowadzi do spadku saturacji poniżej 90%.
W prawidłowych warunkach, częstość oddechów u dorosłego człowieka w spoczynku wynosi 12 − 17 oddechów na minutę.
Objętość oddechowa, czyli ilość powietrza pobierana do płuc przy spokojnym oddychaniu wynosi około 500 ml.
Pomiar saturacji oznacza nasycenie krwi tętniczej tlenem i dokonywany jest za pomocą pulsoksymetru. U zdrowych osób saturacja wynosi około 95 − 99%.
Zwolnienie lub spłycenie oddechu świadczy o spadku efektywności funkcji układu oddechowego i prowadzi do hipoksemii, czyli niedotlenienia.
W fizjologicznych warunkach Twój ośrodek oddechowy reaguje na hiperkapnię, czyli zbyt wysoką zawartość dwutlenku węgla we krwi (co skutkuje niskim pH krwi).
Efektem jest zwiększenie częstości oddechów, żeby organizm mógł pozbyć się nadmiaru dwutlenku węgla. Jeśli ten mechanizm nie działa prawidłowo, niedotlenienie będzie się pogłębiać.
Depresja układu oddechowego – jakie są jej przyczyny?
Depresja oddechowa może mieć wiele przyczyn. Jedną z nich są stosowane leki.
Opioidy to grupa leków przeciwbólowych. Należą do nich np. tramadol, fentanyl, morfina, metadon czy oksykodon. Stosuje się je powszechnie w leczeniu bólu pooperacyjnego, bólu przewlekłego czy bólu nowotworowego. Jednym z najpoważniejszych działań niepożądanych stosowania opioidów jest właśnie depresja oddechowa.
Opioidy zmniejszają wrażliwość ośrodka oddechowego na dwutlenek węgla. Depresja ośrodka oddechowego skutkuje zwolnieniem oddychania i może prowadzić nawet do jego całkowitego zatrzymania.
Taki efekt jest zależny oczywiście od wielu czynników − dawki leku, drogi podania, innych stosowanych leków, a także cech danego pacjenta − jego wieku, chorób współistniejących czy masy ciała.
Inne leki o działaniu hamującym na ośrodkowy układ nerwowy, które mogą spowodować depresję oddechową to: benzodiazepiny, barbiturany, anestetyki, inne nasenne środki uspokajające. Podobne efekty mogą spowodować niektóre narkotyki lub duże ilości alkoholu.
Między innymi dlatego, tak ważne jest stosowanie się do zaleceń odnośnie dawkowania leków, czytanie ulotek leków i konsultowanie z lekarzem połączeń różnych farmaceutyków. Równoczesne stosowanie 2 substancji o hamującym działaniu na ośrodek oddechowy, zwiększa ryzyko wystąpienia powikłań.
Przedawkowanie takich leków również niesie wysokie ryzyko depresji oddechowej.
Hipowentylacja i niedotlenienie organizmu mogą być spowodowane także: chorobami mózgu (np. udarem, guzem mózgu), urazami czaszkowo-mózgowymi, centralnym bezdechem sennym czy śpiączką hipometaboliczną w przebiegu niedoczynności tarczycy.
Depresja oddechowa − objawy i leczenie
Podstawowe objawy obejmują zwolnienie lub spłycenie oddychania. Pacjent może zgłaszać silne uczucie duszności i reagować na to niepokojem i zdenerwowaniem. Niedotlenienie może prowadzić do dezorientacji, niewyraźnej mowy, omdleń, zaburzeń równowagi czy zawrotów głowy.
U pacjentów nieprzytomnych objawy mogą manifestować się w postaci długich i nienaturalnych przerw w oddechu, wydawaniu specyficznych dźwięków przy oddychaniu, przyspieszeniem akcji serca lub też pozostać niezauważone. Czasem można zaobserwować sinawe zabarwienie warg czy języka.
Taki objaw nazywamy sinicą, a spowodowany jest spadkiem wysycenia hemoglobiny tlenem.
Bez leczenia, depresja oddechowa może skończyć się naprawdę źle − nawet doprowadzić do śpiączki lub zgonu. Istotna jest szybka reakcja, adekwatna do przyczyny hipowentylacji. Konieczna może okazać się tlenoterapia i zaintubowanie pacjenta wraz z zastosowaniem wentylacji mechanicznej, co wymusi przepływ powietrza w drogach oddechowych w prawidłowych ilościach.
Depresję oddechową, spowodowaną stosowaniem opioidów, można znieść przy użyciu innych leków − naltreksonu lub naloksonu, są to antagoniści receptorów opioidowych i stanowią swego rodzaju „antidotum”. Jeśli przyczyna depresji oddechowej jest inna − kluczowe jest leczenie schorzenia podstawowego.
Oddychanie a depresja
opracowanie: Minds of Hope
Zaburzenia nastroju, takie jak duże epizody depresji, dystymie (przewlekłe objawy depresyjne o łagodnym nasileniu), łagodne depresje i zaburzenia lękowe (lęk uogólniony, fobie i inne zaburzenia lękowe) są częste u pacjentów z POChP. Dotyczą nawet 40% chorych!
Jak ważne jest zrozumienie tych dwóch problemów? Jak możemy profesjonalnie pomagać?
Zaburzenia związane ze zdrowiem psychicznym są głównymi przyczynami zwiększonej niepełnosprawności i pogorszonej jakości życia u osób w średnim wieku oraz osób starszych na całym świecie. Choroby płuc, szczególnie przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP), to współcześnie równie poważny problem medyczny i narastający problem społeczny.
W ciągu ostatnich dwudziestu lat coraz częściej obserwujemy, że pacjenci z POChP, z trzema lub więcej chorobami współistniejącymi, częściej są hospitalizowani i mają większe zagrożenie życia w porównaniu z pacjentami z POChP bez chorób współistniejących. Otóż, lęk i depresja, które pojawiają się wśród chorób współistniejących, mogą przyczyniać się do pogorszenia przebiegu POChP poprzez obniżenie jakości życia i ograniczenie przestrzegania zaleceń terapeutycznych.
Nie rozpoznane odpowiednio wcześnie i nieleczone objawy depresji i/lub lęku mają szkodliwy wpływ na funkcjonowanie fizyczne i interakcje społeczne.
U osób z rozpoznaną POChP objawy depresji i lęku mogą zwiększać poczucie zmęczenia, poza tym depresja i lęk są czasami trudne do zidentyfikowania – szczególnie dla lekarzy pierwszego kontaktu, ponieważ ich objawy często pokrywają się z objawami samego POChP.
Chorzy ze współistniejącymi zaburzeniami lękowymi są bardziej narażeni na pojawienie się:
- ograniczeń funkcjonalnych
- gorszych efektów ćwiczeń fizycznych
- gorszego przebiegu zaostrzeń POChP
- zwiększenia częstości występowania zaostrzeń w porównaniu z osobami bez zaburzeń lękowych
Depresja i lęk mogą prowadzić do pojawienia się ataków paniki i uczucia bezradności, beznadziei lub drastycznego obniżenia samooceny, a także izolacji społecznej i uzależnienia od opiekunów oraz różnego typu używek, tym samym inicjując błędne koło, które utrwala wyjściowe zaburzenia, czyli i lęk, i depresję.
Jaki jest mechanizm potencjalnego związku depresji z POChP?
Niedawna analiza około 25 badań z długoterminową kontynuacją obserwacji wykazały, że związek pomiędzy POChP a depresją prawdopodobnie jest dwukierunkowy tj. depresja może być zarówno przyczyną, jak i konsekwencją POChP. Jednak dokładne mechanizmy łączące POChP z depresją i stanami lękowymi nie zostały wyjaśnione.
Współzależność między paleniem, depresją i / lub lękiem a POChP pozostaje niejasna. Wiemy, że palenie tytoniu zwiększa ryzyko i nasilenie POChP, jak również sprawia, że codzienne czynności są wysiłkiem i powodem dużego stresu dla chorego.
Zatem palenie zwiększa ryzyko depresji lub lęku u pacjentów z POChP. Zaburzenia nastroju u tych chorych wydają się w dużej mierze wynikać z uzależnienia od nikotyny.
Pojawiają się dowody sugerujące, że przewlekły stan zapalny (a taki jest stwierdzany w POChP), sprzyja występowaniu objawów depresji a z drugiej strony przyczynia się do pogarszania czynności płuc.
Zwiększone wskaźniki stanu zapalnego takie jak interleukina 6 i białko C-reaktywne były obserwowane zarówno w depresji, jak i kojarzone były z pogorszeniem się czynności płuc i nasileniem zmian obturacyjnych (skurczowych) oskrzeli.
Z dotychczasowych analiz wiemy, że odpowiednie leczenie przeciwdepresyjne otrzymuje mniej niż jedna trzecia (!!) pacjentów z POChP ze współistniejącą depresją lub objawami lękowymi. Przyczyny braku odpowiedniego leczenia u pozostałych pacjentów są zróżnicowane i obejmują m.in. brak wiedzy ze strony pacjenta i niechęć do przyjmowania leków przeciwdepresyjnych, brak standaryzowanego podejścia diagnostycznego, niska jakość terapii czy też brak wystarczających środków na leczenie chorób psychicznych. Aktualnie, w oparciu o pierwsze badania przygotowane pod tę grupę, tj. chorych z POChP, którym towarzyszy depresja i/lub zaburzenia lękowe, dysponujemy jeszcze nielicznymi wynikami. Dotyczą one przede wszystkim rehabilitacji oddechowej, psychoterapii (szczególnie psychoterapii w nurcie poznawczo-behawioralnym) – zarówno indywidualnej, jak i terapii grupowej. Efektem takich oddziaływań jest łagodzenie objawów depresyjnych, obniżenie poziomu lęku oraz zwiększenie parametrów oddechowych.
Jak sobie z tym radzić? Najlepiej skorzystać z pomocy profesjonalistów.
W Minds Of Hope możesz liczyć na pomoc pulmonologów, psychologów, psychoterapeutów i psychiatrów, którzy kompleksowo zajmą się Tobą i zrobią wszystko, co w ich mocy, by poprawić Twój stan zdrowia.
Dla Twojej wygody i bezpieczeństwa na miejscu wykonasz też badanie pirometryczne, które jest niezbędne do właściwej diagnozy POChP i dalszego prawidłowego leczenia.
Pozwól nam o siebie zadbać!
Depresja oddechowa – poznaj jej przyczyny, objawy oraz sposoby leczenia
fot. Adobe Stock
Depresja oddechowa to stłumienie oddychania, czyli zmniejszenie częstości oddechów oraz ich spłycenie. Jest ono poniżej normalnej częstotliwości, która u zdrowego człowieka wynosi około 14-16 oddechów na minutę.
Niepokojące objawy
Natężenie objawów może być nieznaczne, wtedy chory może nawet nie zdawać sobie sprawy z symptomów lub odczuwać je w ograniczonym zakresie, np. w postaci spłyconego oddechu.
Może być jednak nasilone – dochodzi do takiego zwolnienia oddechu, że poziom tlenu we krwi jest za mały i nie dociera w wystarczającej ilości do ważnych organów.
Objawy bardziej zaawansowanej depresji oddechowej to:
- uczucie duszności
- niepokój
- pobudzenie
- uczucie braku tchu
- bezdech
Zmniejszenie się liczby oddechów na minutę i ich spłycenie prowadzi w końcu do znacznego niedotlenienia organizmu, zaburzeń czynności serca, zasinienia.
W takiej sytuacji pomoc powinna nadejść w jak najkrótszym czasie, w przeciwnym wypadku dochodzi do zatrzymania oddychania, a w rezultacie mamy do czynienia ze stanem zagrożenia życia.
Zgon następuje bardzo szybko – zaledwie w ciągu kilku minut.
Przyczyny depresji oddechowej
Depresja oddechowa pojawia się najczęściej w wyniku:
- przyjmowania zbyt dużych dawek niektórych leków, m.in.:
- tzw. opioidów, np. morfiny, kodeiny (o działaniu przeciwbólowym, przeciwkaszlowym). Depresja ośrodka oddechowego to jeden z głównych niepożądanych objawów i często występujący skutek uboczny przyjmowania tych leków.
- zolpidemu (o działaniu nasennym)
- leków benzodiazepinowych (o działaniu uspokajającym, przeciwlękowym, nasennym)
- uszkodzenia pnia mózgu lub chorób z nim związanych
- poważnych urazów głowy, które prowadzą do zakłóceń w przepływie tlenu do mózgu
- przedawkowania narkotyków
- nadmiernego spożycia alkoholu
- udaru mózgu
Skuteczne leczenie
W pierwszej kolejności należy pacjentowi przywrócić oddech. W warunkach szpitalnych trzeba zaintubować go, czyli umieścić rurkę w tchawicy, dzięki której zostanie zapewniona drożność dróg oddechowych.
W takiej sytuacji konieczna jest również mechaniczna wentylacja płuc, by dostarczyć organizmowi odpowiednią ilość powietrza. Dalsze postępowanie co do wyboru leczenia zależy od przyczyny depresji oddechowej. Jeśli doszło do przedawkowania leków, narkotyków lub zatrucia alkoholem trzeba usunąć nadmiar toksyn z organizmu.
Jeśli depresja oddechowa jest wynikiem chorób (udaru, uszkodzenia pnia mózgu), trzeba najpierw wyeliminować pierwotną przyczynę.
Zobacz też:Co to jest depresja i czym się różni od chandry?Kiedy spadek nastroju i przygnębienie stają się depresją?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
Depresja oddechowa – czym jest, jakie są jej przyczyny i objawy?
Procesy oddychania i wymiany gazowej są regulowane i kontrolowane przez wyspecjalizowane ośrodki zlokalizowane w pniu mózgu. Są one odpowiedzialne za stymulowanie mięśni oddechowych oraz kontrolowanie głębokości i częstotliwości, z jaką wykonujemy wdechy i wydechy. Na funkcjonowanie ośrodka oddechowego wpływ mają także receptory, które rozmieszczone są w różnych obszarach ludzkiego ciała.
Receptory te są wrażliwe między innymi na poziom pH krwi, który nierozerwalnie wiąże się z poziomem dwutlenku węgla. Zdrowy człowiek, u którego poziom dwutlenku węgla jest prawidłowy, wykonuje mniej więcej od 14 do 16 oddechów na minutę. Gdy w organizmie dochodzi do nagromadzenia dwutlenku węgla, pH krwi ulega obniżeniu, co ma wpływa na przyspieszenie oddechów w celu pozbycia się nadmiaru CO2.
Zmniejszenie częstości oddechów oraz redukcja objętości oddechowej występuje na skutek upośledzenia funkcjonowania ośrodka oddechowego w mózgu. Taki stan dotyczy często osób, które przedawkowały alkohol, narkotyki lub różnego rodzaju leki, na przykład leki uspokajające, nasenne lub znieczulające.
Leki, które najczęściej są przyczyną depresji oddechowej, to tak zwane opioidy, do których należą między innymi kodeina oraz morfina. Czasami tego typu problemy z oddychaniem występują na skutek urazu głowy, podczas którego dochodzi do uszkodzenia konkretnych ośrodków w obrębie pnia mózgu albo ograniczenia dopływu tlenu do mózgu.
Inne możliwe przyczyny depresji oddechowej to:
W przypadku nieznacznej depresji oddechowej spłycenie oddechów i zmniejszenie częstotliwości ich wykonywania może być całkowicie niezauważone przez pacjenta. W niektórych przypadkach problemy z oddychaniem pogłębiają się, a u niektórych pacjentów objawy występują nagle.
Częste objawy to uczucie nadmiernego pobudzenia, uczucie niepokoju, duszności, brak powietrza oraz trudności ze złapaniem oddechu.
W sytuacji, gdy problem pogłębia się, dochodzi do wystąpienia nieprawidłowego wzorca oddechowego, w którym pacjent wykonuje kilka głębszych wdechów po czym następują epizody bezdechu.
Często pacjenci skarżą się na dolegliwości, które nie są bezpośrednio związane z funkcjonowaniem układu oddechowego, ale wynikają z niedostatecznej dostawy tlenu do tkanek organizmu.
Czasami w związku ze zbyt małą ilością dostarczanego tlenu dochodzi do przyspieszania czynności serca, co ma zrekompensować niedostateczne dotlenienie. Czasami pojawia się również sinica, która dotyczy najczęściej paznokci albo ust.
Zaawansowana depresja może skutkować poważnym, postępującym spłyceniem oddechu i zmniejszeniem częstotliwości, a w efekcie zatrzymaniem oddychania. W skrajnych przypadkach dochodzi do niedotlenienia i utraty przytomności.
W niektórych przypadkach, gdy nie zostanie zastosowana sztuczna wentylacja płuc pacjent może się udusić, w związku z czym może dojść do zgonu. Zgon występuje wówczas bardzo szybko, zwykle w przeciągu zaledwie kilku minut.
Najważniejszą kwestią w terapii depresji oddechowej jest dostarczenie pacjentowi odpowiedniej ilości tlenu, aby nie dopuścić do poważnych powikłań. Czasami konieczne jest zaintubowanie pacjenta i stosowanie wentylacji mechanicznej, która ma na celu zapewnienie organizmowi wystarczającej ilości powietrza.
Intubacja polega na umieszczeniu w tchawicy specjalnej rurki, która umożliwia przywrócenie drożności dróg oddechowych. Kroki mające na celu przywrócenie dostaw tlenu do organizmu muszą zostać podjęte jak najszybciej, w przeciwnym razie może dojść do zgonu pacjenta. Po przywróceniu oddechu wdraża się leczenie przyczyny depresji oddechowej.
Dopiero po wyleczeniu schorzenia, które wywołuje problemy z oddychaniem możliwe jest pozbycie się depresji oddechowej.
Jeżeli zmniejszenie częstotliwości i spłycenie oddechów są związane z przedawkowaniem alkoholu, leków, narkotyków lub innych środków, pacjentowi podaje się środki odtruwające albo redukujące działanie substancji wpływających na wystąpienie depresji oddechowej.
Depresja oddechowa
Ten artykuł od 2020-05 wymaga zweryfikowania podanych informacji: wymaga dodania wiarygodnych źródeł medycznych.Należy podać wiarygodne źródła, najlepiej w formie przypisów bibliograficznych.Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu. |
Hipowentylacja |
ICD-10R06.
8
Depresja oddechowa – zmniejszenie minutowej objętości oddechowej poprzez zmniejszenie częstości oddechów oraz/lub zmniejszenie objętości oddechowej. Stłumienie oddychania może wystąpić wskutek przedawkowania m.in.
narkotyków, alkoholu, leków nasennych, środków znieczulających, środków zwiotczających, przeciwbólowych czy uspokajających. Depresja oddechowa może także pojawić się u osób wrażliwych na ww. środki.
Stłumienie czynności ośrodka oddechowego jest wynikiem osłabienia reakcji na zwiększone stężenie dwutlenku węgla w surowicy krwi, co równa się z podwyższeniem progu pobudliwości w stosunku do dwutlenku węgla.
Depresja oddechowa przyczynia się do zwolnienia oraz spłycenia oddychania, bezdechu, a przy niezastosowaniu sztucznej wentylacji płuc może prowadzić do niewydolności oddechowej i następstwie do uduszenia się[1].
Procesy oddychania i wymiany gazowej są regulowane i kontrolowane przez wyspecjalizowane ośrodki zlokalizowane w pniu mózgu. Są one odpowiedzialne za stymulowanie mięśni oddechowych oraz kontrolowanie głębokości i częstotliwości, z jaką wykonujemy wdechy i wydechy. Na funkcjonowanie ośrodka oddechowego wpływ mają także receptory, które rozmieszczone są w różnych obszarach ludzkiego ciała.
Receptory te są wrażliwe między innymi na poziom pH krwi, który nierozerwalnie wiąże się z poziomem dwutlenku węgla. Zdrowy człowiek, u którego poziom dwutlenku węgla jest prawidłowy, wykonuje mniej więcej od 14 do 16 oddechów na minutę. Gdy w organizmie dochodzi do nagromadzenia dwutlenku węgla, pH krwi ulega obniżeniu, co ma wpływa na przyspieszenie oddechów w celu pozbycia się nadmiaru CO2.
OBJAWY:
U przytomnych pacjentów pojawiać się może silne uczucie duszności i braku powietrza, prowadzące do znacznego niepokoju. Pacjenci mogą stawać się silnie pobudzeni i niespokojni.
Wraz z dalszym postępowaniem zaburzeń czynności ośrodka oddechowego chorzy mogą prezentować nietypowy wzorzec oddychania – po kilku głębokich wdechach powietrza pojawiać się mogą u nich krótkotrwałe okresy bezdechu, omdlenia, zaburzenia równowagi.
W skrajnych przypadkach zatrzymanie procesu oddechu może doprowadzić do zgonu, niepozorne przypominając utratę przytomności.
Przypisy
- ↑ Depresja oddechowa, portalwiedzy.onet.pl
Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Depresja_oddechowa&oldid=59672774”
Kwasica oddechowa – przyczyny, objawy, leczenie
Kwasica oddechowa pojawia się, gdy upośledzeniu ulega przebieg procesu wydalania dwutlenku węgla przez płuca. W takiej sytuacji dochodzi bardzo szybko do rozwoju hiperkapnii, czyli zwiększenia ciśnienia parcjalnego dwutlenku węgla.
Hiperkapnii zawsze towarzyszy hipoksemia, która stanowi obniżenie ciśnienia parcjalnego tlenu.
W wyniku hiperkapnii i hipoksemii zmniejsza się wentylacja pęcherzykowa, która – rozwijając się szybko – doprowadza do ostrej kwasicy oddechowej bądź przewlekłej, która trwa dłużej niż dobę.
Jak wspomniano, kwasica oddechowa może przyjąć dwie formy – może bowiem przybrać postać ostrą, podczas której dochodzi do nagłej retencji dwutlenku węgla we krwi z towarzyszącym jednoczesnym spadkiem pH krwi poniżej fizjologicznego poziomu wynoszącego około 7,35.
Drugą formą kwasicy oddechowej jest postać przewlekła, która rozwija się nieco dłużej, jej objawy mogą pojawić się dopiero po 5 dniach. Rozpoznanie kwasicy oddechowej na podstawie objawów jest dość trudne, jednakże przy ostrej kwasicy oddechowej dość charakterystyczne jest pojawienie się sinicy, które polega na sinym zabarwieniu błon śluzowych oraz powłok skórnych.
Ostra kwasica oddechowa wywiera niekorzystny wpływ na ośrodkowy układ nerwowy, przez co może powodować niepokój, lęk, drażliwość, różnego rodzaju psychozy, a nawet halucynacje czy urojenia. Dodatkowo gwałtowny wzrost ciśnienia nagromadzonego dwutlenku węgla we krwi może doprowadzić do utraty przytomności przez pacjenta.
Z kolei przewlekła kwasica oddechowa charakteryzuje się bólami głowy, znużeniem i apatią, sennością, trudnościami w skupieniu, w skrajnych przypadkach może powodować śpiączkę. Objawami przewlekłej kwasicy oddechowej są także sinica, która występuje również przy ostrej kwasicy oddechowej oraz hipoksemia, polegająca na obniżeniu ciśnienia parcjalnego tlenu we krwi.
Kwasica oddechowa objawia się również przekrwieniem spojówek i wzrostem ciśnienia parcjalnego dwutlenku węgla (hiperkapnią). Ponadto kwasica oddechowa objawiać się może nadmiernymi skurczami mięśni, wywołanymi wzrostem wydalania z moczem magnezu, wapnia czy fosforanów.
Kwasica oddechowa wynika z hiperkapnii, czyli zwiększenia ciśnienia parcjalnego dwutlenku węgla we krwi. Ciśnienie wzrasta powyżej 45 mm Hg. Ciśnienie parcjalne wzrasta najczęściej w wyniku utrudnionej wentylacji pęcherzykowej oraz, choć rzadziej – na skutek nadprodukcji dwutlenku węgla.
Jednakże przyczyny kwasicy wynikają najczęściej z różnych chorób w obrębie układu oddechowego. Wymienione przyczyny mogą wywołać zarówno ostrą, jak i przewlekłą postać kwasicy oddechowej. Będą to np.: choroby miąższu płuc, opłucnej, struktur klatki piersiowej, obturacje dolnych dróg oddechowych.
Kwasica oddechowa może być również spowodowana czynnikami takimi jak: schorzenia ośrodkowego układu nerwowego, nerwów, mięśni, sepsa, wstrząs, nagłe zatrzymanie krążenia. Ponadto kwasica oddechowa powoduje zaburzenia rytmu serca oraz wzrost stężenia kortyzolu we krwi.
Oprócz tego kwasicę oddechową mogą powodować leki przeciwdepresyjne, które oddziałują na ośrodek oddechowy lub leki zwiotczające mięśnie. Przyczynami kwasicy oddechowej mogą być również: nadmierna masa ciała i otyłość lub bezdech nocny, który prowadzi do obturacji (zwężenia) dróg oddechowych.
Leczenie kwasicy oddechowej musi obejmować również odpowiednio wykonane badania diagnostyczne. Obejmują one badanie gazometryczne krwi tętniczej.
W przypadku wystąpienia kwasicy oddechowej obserwowana jest hiperkapnia (podwyższenie ciśnienia parcjalnego dwutlenku węgla) oraz hipoksemia (obniżenie ciśnienia parcjalnego tlenu). Badaniu podlegają również stężenie glukozy, mocznika czy kreatyniny.
Niekiedy kwasica oddechowa wynika z obecności innych chorób, o których należy poinformować lekarza. Samo leczenie kwasicy oddechowej jest w znacznym stopniu zależne od choroby, która może stanowić podstawę występowania tej dolegliwości. Dlatego też stosowane leczenie polega na wykryciu przyczyny zaburzeń.
Celem przywrócenia prawidłowej dyfuzji gazów przez pęcherzyki płucne stosowane są środki, które wywołają rozkurcz oskrzeli. W leczeniu kwasicy oddechowej stosuje się przede wszystkim glikokortykosteroidy, niekiedy tlenoterapię bądź wentylację mechaniczną.
Rokowania w przypadku kwasicy oddechowej zależą w dużej mierze od choroby układowej, która może wywołać wymienione wyżej objawy.
Nie ma konkretnych wskazań, które pozwoliłyby na zapobiegnięcie kwasicy ketonowej, gdyż jest to dolegliwość mająca różną etiologię.
Raport WHO: dzieci giną przez skażenia środowiska
Treści z serwisu medonet.pl mają na celu polepszenie, a nie zastąpienie, kontaktu pomiędzy Użytkownikiem Serwisu a jego lekarzem. Serwis ma z założenia charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny.
Przed zastosowaniem się do porad z zakresu wiedzy specjalistycznej, w szczególności medycznych, zawartych w naszym Serwisie należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.
Administrator nie ponosi żadnych konsekwencji wynikających z wykorzystania informacji zawartych w Serwisie.
- Kwasica
- kwasica oddechowa
- dwutlenek węgla
- halucynacje
- psychoza
- Hiperkapnia
- Cukrzyca ciążowa – przyczyny, objawy, leczenie i profilaktyka [WYJAŚNIAMY] Coraz więcej kobiet w ciąży zmaga się z tzw. cukrzycą ciążową. Choroba ta dotyka niemal co dziesiątą ciężarną. Nieleczona może być groźna zarówno dla matki, jak i…
- Cukrzyca – rodzaje, przyczyny, objawy, leczenie [WYJAŚNIAMY] Cukrzyca jest przewlekłym schorzeniem, którego przyczyną jest zaburzenie wydzielania insuliny. Za mała ilość insuliny w organizmie powoduje zaburzenia w zakresie… Kazimierz Janicki | Redakcja Medonet
- Lactulosum (laktuloza)
- Lactulosum (laktuloza) to lek stosowany w leczeniu zaparć, ostrej niewydolności wątroby, przewlekłej chorobie wątroby z podwyższeniem stężenia amoniaku we krwi.
- MP | Medycyna praktyczna
Gamma-glutamylotranspeptydaza (GGTP)
GGTP, Gamma-glutamylotranspeptydaza, to enzym występujący w błonie komórkowej wątroby, trzustki, nerek i jelit. Największe stężenie GGTP występuje w cewkach…
Dwutlenek węgla związany z doświadczeniem z pogranicza śmierci
Doświadczenie z pogranicza śmierci, do którego przyznaje się część osób po przeżyciu śmierci klinicznej może mieć związek z podwyższonym stężeniem dwutlenku węgla…
Wszystko co musisz wiedzieć o układzie oddechowym
Układ oddechowy jest odpowiedzialny za wymianę gazową pomiędzy organizmem żywym a jego otoczeniem. Niezwykle ważnym elementem układu oddechowego u człowieka są…
Kwasica metaboliczna – rodzaje, leczenie i zapobieganie
Kwasica metaboliczna może być objawem ciężkich chorób, szczególnie problemów niewydolności. Długotrwały stan może powodować upośledzenie układu krążenia i…
Pasożyty ludzkie: przyczyny, objawy, leczenie
Kojarzą się raczej ze zwierzętami niż człowiekiem. Niestety, mało kto pierwsze objawy kojarzy z obecnością pasożytów, przypisując symptomy innym powszechnie…
Julia Wizowska
Czym jest hiperkapnia?
Hiperkapnia jest to stan, w którym ciśnienie parcjalne dwutlenku węgla w naszej krwi jest zwiększone. Hiperkapnia pojawia się, gdy w powietrzu, którym oddychamy,…
Porfiria Dossa
Syn.: Porfiria ołowiowa.Def.: Bardzo rzadka postać porfirii o dziedziczeniu autosomalnym recesywnym z defektem dehydrogenezy kwasu δ-aminolewulinowego…
depresja trudności z oddychaniem astma duszności
- Artykuły
- Pytania do lekarzy
Przyczyny trudności w oddychaniu Trudności w oddychaniu, czyli duszności, problem ze złapaniem tchu czy wzięciem głębszego oddechu mają różne przyczyny (…) Badania…
Przewlekła bezsenność czasami stanowi jeden z objawów chorób psychicznych, np. depresji lub nerwicy. (…) W jaki sposób zatem radzić sobie z trudnościami z zasypianiem?
Astma oskrzelowa (dychawica oskrzelowa) powoduje trudności w oddychaniu. Jest wywoływana zapalną chorobą dróg oddechowych oraz ich zwężeniem. (…) Sapka – powstają trudności w oddychaniu,…
Odczucie braku powietrza, trudności w oddychaniu, przyspieszenie i spłycenie oddechu to objawy napadu duszności. (…) Według przyjętej klasyfikacji zaostrzenie choroby może być łagodne, umiarkowane,…
Teraz badacze sugerują, że aby zwiększyć ich skuteczność, należy zacząć trenować jogę opartą na oddychaniu. (…) Bezsenność w depresjiKto choruje na depresję?
Wśród takich schorzeń, potęgujących problemy z oddychaniem, znajdują się: astma, gruźlica, obrzęk lub zapalenie płuc, choroby opłucnej (np. odma), wady (…) * Napad duszności * Duszności…
W konsekwencji dochodzi do zwężenia dróg oddechowych, a tym samym do trudności w oddychaniu. Nasilenie objawów jest zmienne. (…) Astma atopowa może powodować poważne trudności z oddychaniem.
Alergicy mają często problemy z oddychaniem lub duszności w klatce piersiowej. Czym zajmuje się pulmonolog? (…) trudności z oddychaniem, duszności, płytki oddech,ból…
Dlatego diagnostyka boreliozy nadal przysparza wielu trudności.
Mają one miejsce zazwyczaj po kilku minutach od energicznych ćwiczeń aerobowych, które wymagają oddychania zarówno przez nos, jak i przez usta. (…) Przy ataku astmy wysiłkowej występuje uczucie duszności, uporczywy…
Astma to niezwykle uciążliwa choroba dróg oddechowych. (…) Osoba w trakcie zaostrzenia astmy ma trudności z mówieniem, ponieważ nie oddycha prawidłowo. To również ważny objaw astmy.
Co to jest oddychanie holotropowe? (…) Korzyści z oddychania holotropowego Oddychanie holotropowe m.in.: może łagodzić skutki depresji,może pomóc w terapii stresu pourazowego PTSD,jest
Astma to choroba objawiająca się świszczącym oddechem, kaszlem, uciskiem w klatce piersiowej oraz problemami z oddychaniem. (…) Największe ich zwężenie notuje się między 5 a 20 minutą po rozpoczęciu ćwiczeń – chory…
Astma to niezwykle uciążliwa choroba dróg oddechowych. (…) Osoba w trakcie zaostrzenia astmy ma trudności z mówieniem, ponieważ nie oddycha prawidłowo. To również ważny objaw astmy.
Astma to choroba dróg oddechowych, ograniczająca przepływ powietrza przez drogi oddechowe i powodująca ataki duszności. (…) U dzieci najczęściej występują: trudności z oddychaniem,przyspieszony,…
Witam mam 27 lat i stwierdzoną astmę , miewam nocne duszności tzn w trakcie snu nagle zaczynam się dusić .Jestem na pół świadoma tego co się dzieje ..nagle serce zaczyna nierówno bić po czym nie mogę oddychać czy to może być astma sercowa ?czym się różni…
witam od pewnego czasu mam duszności, nie mogę złapać pelnego wdechu. Zazwyczaj jest to rano, strasznie to męczy. Czasem bywa tez w innych porach dnia lecz są mniej uciążliwe. Czy powinnam się martwić lub udac do lekarza?Najpewniej jest to na tle nerwowym. Można…
Na czym polega miedotlenienie mózgu? Czy ciężka astma i zwiazane z nia trudności oddechowe mogą powodować niedotlenienie i uszkodzenie mózgu w postaci zmian hiperintensywnych?Jeżelli astma powoduje ataki kaszlu, duszności, co wywołuje niedotlenienie…
Dzień dobry. Otóż od pewnego czasu z rana czuje duszności ciężej mi się oddycha ogólnie jestem osobą która często uprawia sport i nagle zaczęło mi się robić słabo. Ciężko mi się oddycha, jestem alergikiem byłem odczulany kiedyś 5 lat na kurz pył i roztocza….
Ostatnio miewam bóle w plecach przy oddychaniu. Od urodzenia choruję na alergie. Miewam duszności. Często się budzę w nocy, bo się duszę. Miałam nie raz robioną spirometrię, która wykazała zmniejszoną pojemność płuc ale to nie astma. Czy to może być teraz…
Od jakiegoś czasu ciężko mi się oddycha i głęboko muszę łapać oddech dzieje się tak jak wyjdę na dwór lub gdzieś w sklepie łapią mnie takie duszności i do tego czasem mam kołatanie serca w domu dobrze się czuje nie łapią mnie takie duszności co to…
Witam, mam 22 lata jestem alergikiem została u mnie stwierdzona astma chociaż wyniki spirometrii są w porządku przy wysiłku fizycznym pojawiają się duszności (głownie siłownia), czasami nad ranem budzę się i nie mogę oddychać, dostałem leki alvesco 160…
Witam. Troszkę zagmatwana będzie ta moja historia, ale strasznie dużo różnych rzeczy się na mnie zwaliło i nie wiem czy to się łączy ze sobą, czy może nie. Ech, ale od początku. Pod koniec kwietnia, w którąś niedzielę położyłam się wieczorem spać, odczuwając…
Witam.Mam problem.Od około roku mam problem z bólem w klace piersiowej w okolicach mostka-ból nigdzie nie promieniuje.Towarzysza temu duszności,ciężki oddech,brak powietrza.Ból jest piekący i kłujący.Trzy dni temu skończyło się na tym,że nie mogłam oddychać…
W maju z uczuciem dziwnej pracy serca (potknięcie, spowolnienie, kołatanie?) oraz z uczuciem trudności w oddychaniu (mam astmę) i z dużym pulsem (stres?) trafiłem na SOR. EKG wyszło OK. Później zrobiłem 2 doby holter EKG – OK, Echo serca – OK. Jednak…
Miewam silne duszności i ucisk w klatce piersiowej. Do tego dochodzi wrażenie dziwnego bicia serca, uczucie zamierania, kołatania (skurcze dodatkowe?, arytmia?). Występuje=ą z różnym nasileniem od ok. 3 tygodni. Bardzo szybko się męczę, mam mało sił….
Dziedobry.Man 42 lata du so mie w gardle i ciezko Mi wziasc powietrze.Ciezko mi w klatce piersiowei.Papierosy zucilam 2 tygodnie temu.czy moge zazyc salbu Hexal N lub Foster 100/6 mikrogram.Przed zazyciem leków wskazana konsultacja osobista z lekarzem. Pozdrawiam…
Witam, mam problemy z oddychaniem, zaczęły się one, gdy podczas choroby (prawdopodobnie zapalenie gardła, byłem wtedy osłabiony, katar i te sprawy) zaciągnąłem się dymem, zacząłem strasznie, ale to strasznie kaszleć, od tamtego czasu, nie mogę złapać…
Mam 65lat ,od dzieciństwa mam kłopot z odkrztuszaniem ,pokasłuje i nieraz uda mi się troszkę odkrztusić co przynosi mi ulgę w oddychaniu. Leczenie zacząłem jakieś 10 lat temu lekami wzjewnymi.Badania spirometryczne w normie ,testy nie wskazały uczulenia…
Obawiam się że mogę mieć astmę. Nie wiem czy mój lekarz rodzinny może mi pomóc. Od roku utrzymują się u mnie duszności, bardzo ciężko mi się oddycha i towarzyszy temu taki dziwny uciska nazwałabym to w ten sposób mam wrażenie jakby mnie ubranie uciskało….
Niewydolność oddechowa
Niewydolność oddechowa to stan zagrożenia życia, w którym w płucach dochodzi do zaburzenia wymiany gazowej, czyli wymiany tlenu i dwutlenku węgla, powodując niedotlenienie tkanek organizmu.
Wyróżnia się kilka mechanizmów doprowadzających do wystąpienia niewydolności oddechowej. Mogą one występować pojedynczo lub w połączeniu. Należą do nich:
- zaburzenia stosunku wentylacji (dopływu powietrza do płuc) do perfuzji (przepływu krwi przez naczynia płucne); pojawiają się w większości chorób płuc, które doprowadzają do niewydolności oddechowej;
- hipowentylacja pęcherzykowa, czyli zmniejszenie przepływu powietrza w drogach oddechowych na skutek zmniejszenia liczby oddechów lub ich głębokości (np. w przebiegu deformacji klatki piersiowej, po przyjmowaniu niektórych leków, w chorobach neurologicznych);
- przeciek płucny powstaje gdy prawidłowo zaopatrywany przez krew obszar płuca nie jest wentylowany; dzieje się tak w niedodmie płuc, zapaleniu płuc, obrzęku płuc lub przy wysięku do opłucnej;
- zaburzenia dyfuzji (czyli przenikania tlenu przez ścianę pęcherzyków płucnych) są konsekwencją pogrubienia błony pęcherzyków płucnych, co powoduje utrudnienie przenikania tlenu lub tak krótkiego kontaktu powietrza z błoną, że tlen nie zdąży w odpowiedniej ilości przeniknąć do krwi. Jest to mechanizm niewydolności oddechowej w przebiegu chorób śródmiąższowych płuc lub w wyniku tzw. hiperkinetycznego krążenia (zbyt szybkiego, jak np. w nadczynności tarczycy, gorączce);
- małe stężenie tlenu we wdychanym powietrzu występuje na dużych wysokościach nad poziomem morza albo w dusznych pomieszczeniach.
Najważniejsze przyczyny mogące doprowadzić do niewydolności oddechowej u dzieci można podzielić na przyczyny bezpośrednio zależne od układu oddechowego oraz przyczyny związane z innymi układami.
Choroby układu oddechowego, które mogą prowadzić do niewydolności oddechowej to:
- infekcje górnych dróg oddechowych (zapalenie krtani, zapalenie nagłośni),
- infekcje dolnych dróg oddechowych (zapalenie płuc, zapalenie oskrzelików),
- aspiracja ciała obcego do dróg oddechowych (cząstki pokarmu, zabawki),
- choroby opłucnej (odma opłucnej, wysięk opłucnowy, krwiak opłucnowy),
- zaostrzenie przewlekłych chorób płuc (astmy oskrzelowej, mukowiscydozy, choroby śródmiąższowej),
- choroby wieku noworodkowego (zespół błon szklistych, zespół zachłyśnięcia smółką, zespół mokrego płuca, infekcja wewnątrzmaciczna, wady układu oddechowego).
Choroby spoza układu oddechowego, które mogą prowadzić do niewydolności oddechowej to:
- choroby układu krążenia (wady serca, niewydolność krążenia),
- choroby klatki piersiowej upośledzające mechanikę oddychania (znaczne skrzywienie kręgosłupa – kifoskolioza, złamanie mostka, żeber, wady żeber),
- choroby mięśni (dystrofia, miastenia),
- posocznica,
- choroby neurologiczne (zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, guzy mózgu),
- zatrucia (leki, jad kiełbasiany, tlenek węgla, toksyczne gazy).
Jak często występuje niewydolność oddechowa?
Niewydolność oddechowa może wystąpić w przebiegu bardzo różnych chorób. Niektóre z nich są częste (jak np. astma), a inne bardzo rzadkie (np. dystrofia mięśniowa).
Ponadto w niektórych chorobach niewydolność oddechowa jest zjawiskiem częstym (choroby układu oddechowego u noworodków), a w niektórych występuje rzadziej (np. astma).
Częstość występowania niewydolności oddechowej jest więc ściśle powiązana z częstością i ciężkością choroby, która ją wywołała.
Jak się objawia niewydolność oddechowa?
U pacjenta z niewydolnością oddechową obserwujemy:
- objawy duszności: trudność w mówieniu, karmieniu, napięcie i praca dodatkowych mięśni oddechowych (poruszanie skrzydełkami nosa, wciąganie międzyżebrzy, dołków nad i pod obojczykami), bardzo przyspieszony lub skrajnie zwolniony oddech, nieregularny oddech, zasinienie powłok skórnych;
- objawy niedotlenienia ośrodkowego układu nerwowego: zaburzenia świadomości, dezorientację, niepokój, zaburzenia zachowania (pobudzenie, apatia), drgawki, śpiączkę;
- objawy ze strony układu krążenia: przyspieszenie lub skrajne zwolnienie rytmu serca, wzrost lub spadek ciśnienia tętniczego, niekiedy nawet zatrzymanie krążenia.
Co robić w przypadku wystąpienia objawów niewydolności oddechowej?
Ostra, pojawiająca się w ciągu kilku minut, godzin niewydolność oddechowa jest bezpośrednim stanem zagrożenia życia. W przypadku wystąpienia jakichkolwiek jej objawów należy pilnie wezwać pogotowie ratunkowe.
W przypadku nagłego zatrzymania krążenia, bezdechu należy niezwłocznie rozpocząć resuscytację i kontynuować ją do czasu przyjazdu pomocy lekarskiej.
Dzieci, u których rozpoznano przewlekłą niewydolność oddechową powinny się znajdować pod stałą opieką lekarza specjalisty. W przypadku zaostrzenia choroby, nagłego pogorszenia stanu dziecka, nasilenia duszności, konieczny jest pilny kontakt z lekarzem, a niekiedy wezwanie pogotowia ratunkowego.
W jaki sposób lekarz ustala rozpoznanie niewydolności oddechowej?
Rozpoznanie niewydolności oddechowej jest możliwe po wykonaniu badania gazometrycznego krwi pobranej zazwyczaj z dobrze rozgrzanego palca lub płatka usznego, a w warunkach szpitalnych bezpośrednio z tętnicy.
Badaniem przesiewowym, pozwalającym oszacować utlenowanie krwi jest pomiar saturacji krwi za pomocą pulsoksymetru. Jest to urządzenie zakładane na palec u dorosłych lub dzieci starszych lub na piętę u dzieci młodszych. Prawidłowa saturacja mieści się w granicach 95–100%. Nieprawidłowe wskazanie pulsoksymetru obliguje do wykonania badania gazometrycznego w laboratorium.
Biorąc pod uwagę szybkość narastania zaburzeń w utlenowaniu krwi, rozpoznaje się:
- ostrą niewydolność oddechową – rozwijającą się w ciągu kilku minut lub godzin u uprzednio zdrowego dziecka,
- przewlekłą niewydolność oddechową – powstającą w ciągu tygodni lub miesięcy.
W rozpoznaniu niewydolności oddechowej poza badaniem gazometrycznym pomocny jest wywiad oraz badanie lekarskie, które łącznie z badaniami dodatkowymi pozwala ustalić przyczynę.
Najczęściej zlecane badania dodatkowe to:
- morfologia krwi obwodowej, wskaźniki stanu zapalnego (CRP),
- zdjęcie przeglądowe klatki piersiowej, ew. tomografia klatki piersiowej.
- EKG, echo serca,
- spirometria.
Jakie są metody leczenia niewydolności oddechowej?
Leczenie niewydolności oddechowej jest złożone i wielokierunkowe. Podstawą jest leczenie przyczyny, która doprowadziła do niewydolności oddechowej. Ważnym elementem terapii jest poprawa utlenowania krwi poprzez podawanie tlenu oraz wspomaganie wentylacji (CPAP, respirator).
Czy możliwe jest całkowite wyleczenie niewydolności oddechowej?
Ostra niewydolność oddechowa w przebiegu chorób infekcyjnych układu oddechowego mija wraz z wyleczeniem infekcji. W przypadku aspiracji ciała obcego do dróg oddechowych jego całkowite usunięcie likwiduje zarazem przyczynę niewydolności oddechowej. Ustąpienie odmy opłucnowej, samoistne bądź po drenażu, prowadzi do ustąpienia objawów niewydolności oddechowej.
Choroby przewlekłe doprowadzające do przewlekłej niewydolności oddechowej są najczęściej nieuleczalne. Odpowiednim postępowaniem, w tym tlenoterapią w warunkach domowych i systematyczną kontrolą lekarską, można niejednokrotnie uzyskać opanowanie objawów choroby i satysfakcjonującą jakość życia.
Co trzeba robić po zakończeniu leczenia niewydolności oddechowej?
Zazwyczaj w przypadku wystąpienia ostrej niewydolności oddechowej, której przyczyna była znana oraz została wyeliminowana kontrola nie jest wymagana.
Przewlekła niewydolność oddechowa spowodowana przez choroby przewlekłe wymaga leczenia bezterminowego i stałej opieki lekarza rodzinnego/POZ oraz ośrodka specjalistycznego.
Co robić, aby uniknąć wystąpienia niewydolności oddechowej?
Nie ma metody, która dawałaby pełne zabezpieczenie przed wystąpieniem niewydolności oddechowej. Istnieją natomiast sposoby na zmniejszenie ryzyka jej wystąpienia.
W przypadku infekcji można zastosować profilaktykę w postaci szczepień ochronnych. Oprócz obowiązkowych szczepionek będących w programie szczepień ochronnych dostępne są szczepionki zalecane, jak na przykład przeciw pneumokokom, meningokokom czy ospie wietrznej. Nie mniej ważny jest stan uodpornienia osób opiekujących się dziećmi.
W przypadku chorób przewlekłych działaniem zmniejszającym ryzyko wystąpienia niewydolności oddechowej będzie stosowanie się do zaleceń lekarskich, systematyczna kontrola w ośrodkach i poradniach specjalistycznych.