Grypa – fakty i mity

Na temat przeziębienia i grypy funkcjonuje wiele mitów. Niekiedy niewinnie objawiająca się choroba może prowadzić do groźnych powikłań. Jeśli nie masz pewności, czy złapało cię zwykłe przeziębienie, lepiej nie tracić czasu ani pieniędzy i jak najszybciej zwrócić się do lekarza.

Grypa czy jest odporna na mróz?

Wiele osób sądzi, że kiedy za oknem temperatura spada poniżej zera, znacznie zmniejsza się ryzyko zachorowania na grypę. Prawda jest jednak inna. Rozprzestrzenianiu się wirusa sprzyja suche i zimne powietrze. Takie warunki panują w Polsce w okresie jesieni i zimy.

Dodatkowo reklamy przekonują nas, że zażywanie preparatów zwiększających odporność zabezpiecza przed zakażeniem się wirusem grypy lub przeziębienia. Nie ma na to jednak żadnych dowodów. Najprostszą metodą prewencyjną jest częste mycie rąk.

Ochrona przed grypą

Wirusy przeziębienia i grypy przenoszą się drogą kropelkową. Unikanie kontaktu z osobami zainfekowanymi może ustrzec przed chorobą. Jednak wirusy zbieramy rękoma z klamek, poręczy i innych przedmiotów, a potem dotykając nosa czy ust łapiemy infekcję. Nawyk częstego mycia rąk warto wdrażać więc już u najmłodszych, żeby chronił ich w sezonie przeziębień i grypy.

 

Grypa czy jest groźna?

Istnieje też przekonanie, że grypa to demonizowana choroba będąca nieco ostrzejszym przeziębieniem. Tymczasem może ona prowadzić do grożącego śmiercią zapalenia płuc czy komplikacji sercowych lub neurologicznych. Nasila również wiele schorzeń, na które pacjenci już chorują.

Sezon grypowy

Dziś z powodu tej choroby nie umiera tylu ludzi co dawniej, dlatego, że mamy oddziały intensywnej terapii wyposażone w respiratory i tzw. „sztuczne płuca”.

Jednak w sezonie grypowym na takie oddziały trafiają nawet młodzi ludzie, którym wirus zniszczył pęcherzyki płucne i spowodował ostrą niewydolność oddechową. Pacjent taki dusi się, jak ryba wyciągnięta z wody.

Trzeba go wówczas podłączyć do aparatury, która będzie za niego oddychać.

Atak wirusa na serce również może je zniszczyć. Wirus doprowadza do tego, że serce rozciąga się i powiększa nadmiernie, przez co nie pompuje krwi. W najcięższych przypadkach jedynym ratunkiem jest przeszczep serca. Lekarze podkreślają, że można by takich sytuacji uniknąć, gdyby chory zaszczepił się przeciwko grypie.

Grypa leczenie

Wiele osób uważa, że grypę można leczyć lekami dostępnymi bez recepty. Tymczasem one tylko zmniejszają odczuwanie jej objawów. U większości chorych takie postępowanie powinno wystarczyć.

Jedynie niektórym pacjentom, takim z ciężkim przebiegiem choroby lub szczególnie zagrożonym wystąpieniem powikłań (czyli np. osobom z obniżoną odpornością lub kobietom w ciąży) lekarz może przepisać leki przeciwwirusowe dostępne na receptę.

Ważne jest, żeby zastosować je w ciągu 48 godzin od wystąpienia objawów.

Pamiętaj, że przeziębienie i grypa to choroby wirusowe i do ich leczenia nie stosuje się antybiotyków!

Grypa – fakty i mity

Grypa a przeziębienie różnice

Objawy grypopodobne wywołuje ponad 200 wirusów oddechowych.

Cechą charakterystyczną przeziębienia jest zazwyczaj:

  • katar,
  • osłabienie,
  • ból oczu,
  • kaszel,
  • stan podgorączkowy.

Natomiast grypa atakuje:

  • gorączką powyżej 38 stopni C trwającą 1-2 dni,
  • bólami stawów,
  • bólami mięśni,
  • kaszlem,
  • zmęczeniem,
  • osłabieniem.

W przypadku grypy, trzeba pozostać w domu przynajmniej pięć dni. W ten sposób nie tylko wspomagamy proces walki organizmu z wirusem, ale też nie zarażamy innych, więc hamujemy rozprzestrzenianie się choroby.

Osoba dorosła może zakażać grypą innych przez trzy do pięciu dni od chwili pojawienia się objawów chorobowych. Dziecko jest źródłem zakażenia nawet do 7 dni.

Pomimo ustąpienia gorączki i ostrych objawów, kaszel czy katar mogą utrzymywać się nawet do 3 tygodni.

Z lekarzem warto skonsultować się, gdy gorączka trwa dłużej niż 3 dni lub wystąpią trudności w oddychaniu albo pojawią się inne niepokojące objawy.

Grypa i przeziębienie – leki bez recepty nie zawsze bezpieczne

Często bierzemy pod uwagę, że dostępne bez recepty leki na przeziębienie lub grypę wcale nam nie pomogą, jednak jesteśmy przekonani, że i nie zaszkodzą. Tymczasem zawsze warto poradzić się farmaceuty lub lekarza.

Szacuje się, że w Polsce z powodu powikłań po dostępnych bez recepty i stosowanych przeciwbólowo oraz do obniżenia gorączki leków może umierać nawet 3000 osób rocznie.

Trzeba też wiedzieć, że leki obniżające gorączkę nie zawsze są naszym sprzymierzeńcem, bo gorączka pomaga walczyć z chorobą.

Przed zażyciem takich środków z porady lekarza powinien skorzystać przede wszystkim każdy, kto leczy się z powodu innych schorzeń.

Również w przypadku małych dzieci warto zachować ostrożność. Nie wolno podawać im syropów przeciwkaszlowych zawierających kodeinę lub popularnej aspiryny czy preparatów zawierających kwas acetylosalicylowy, bo grozi to nawet zgonem małego pacjenta.

Tabletki niwelujące skutki kataru obkurczają naczynia krwionośne nie tylko w nosie, dlatego mogą być ryzykowne dla osób cierpiących na nadciśnienie, cukrzycę choroby serca, tarczycy. Mogą zmieniać też działanie zażywanych innych leków.

Grypa – fakty i mity

Dowiedz się więcej:

  • Jak dzięki diecie zwiększyć odporność – 10 wskazówek dotyczących żywienia
  • https://medicovergo.com/dieta-na-zime
  • Infekcje górnych dróg oddechowych

https://www.medicover.pl/o-zdrowiu/infekcje-gornych-drog-oddechowych,3761,n,3711

Grypa żołądkowa (jelitówka, grypa jelitowa) – objawy i leczenie grypy żołądkowej

https://www.medicover.pl/o-zdrowiu/grypa-zoladkowa-jelitowka-grypa-jelitowa-objawy-i-leczenie-grypy-zoladkowej,88,n,192

Grypa – objawy powikłań, fakty i mity | Affidea Polska

Grypa jest niebezpieczną chorobą sezonową, która największe żniwo zbiera między styczniem a marcem. Na ten szczytowy okres przypada w Polsce nawet kilka milionów zachorowań.

Najważniejsze informacje o grypie:

  • Przenoszona jest przez wirusy m.in. z grup A i B.
  • Można się nią zarazić poprzez kontakt z osobą będącą nosicielem w/w wirusów, w czym udział mają mikroskopijne wydzielin z dróg oddechowych chorego.
  • Typowe jest nagłe wystąpienie – grypa rozwija się od 18 do 72 godzin od momentu wniknięcia wirusa do organizmu.
  • Objawy: wysoka gorączka (od 38°), bóle mięśni, złe samopoczucie, bóle głowy, duszności, ból gardła, kaszel, światłowstręt, wzmożona potliwość, poczucie ogólnego rozbicia.
  • Powinno się ją leczyć lekami nowej generacji zawierającymi substancje takie jak oseltamiwir lub zanamiwir. Im szybciej podane zostaną leki, tym większa jest skuteczność leczenia.
  • Zwykle przebiega łagodnie, ale nieodpowiednie leczenie zwiększa ryzyko wystąpienia groźnych dla zdrowia i życia powikłań.

Powikłania po grypie

Powikłania grypy mogą wystąpić zarówno po kilku dniach od wystąpienia infekcji, jak i nawet po kilku tygodniach od jej zakończenia. Na wystąpienie powikłań pogrypowych narażeni są przede wszystkim seniorzy, dzieci, osoby przewlekłe chore oraz pacjenci mający obniżoną odporność (np. cierpiący z powodu cukrzycy lub zaburzeń pracy tarczycy) oraz zmagający się z otyłością i nadwagą.

Grypa – fakty i mity

Do ponownej wizyty u lekarza powinny skłonić:

  • utrzymująca się gorączka,
  • kaszel,
  • duszności i problemy z oddychaniem,
  • silny ból zatok, głowy i ucha,
  • promieniujący do pleców ból zamostkowy,
  • wymioty,
  • przyśpieszone tętno.

Do najczęściej występujących powikłań po grypie zalicza się zapalenie oskrzeli, płuc, zatok, ucha środkowego, opon mózgowych oraz niezwykle niebezpieczne powikłania kardiologiczne (np. zapalenie mięśnia sercowego).

ChorobaBadanie diagnostyczneObjawy
Zapalenie oskrzeliTomografia komputerowauporczywy kaszel, odkrztuszanie wydzieliny o białym lub żółtym zabarwieniu, ból mięśni, świszczący oddech, złe samopoczucie
Zapalenie płucTomografia komputerowawysoka gorączka, duszności, ból w klatce piersiowej, przyśpieszony oddech, przyśpieszone bicie serca, potliwość, kaszel, czasami krwioplucie
Zapalenie zatokTomografia komputerowabóle głowy nasilające się przy schylaniu, kaszel, gorączka, obfity katar powodujący niedrożność nosa, ból zębów, osłabienie smaku i węchu
Zapalenie ucha środkowegoTomografia komputerowapogorszenie słyszenia, ostry i rozpierający ból głowy, gorączka, uczucie rozbicia, czasami wymioty
Zapalenie opon mózgowychPrzy podejrzeniu zapalenia opon mózgowo rdzeniowych badaniem, które może pomóc potwierdzić diagnozę jest badanie rezonansem magnetycznym. Jednak często u pacjentów z objawami zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych jako pierwsze wykonane będzie badanie TK w celu wykluczenia krwawienia wewnątrzczaszkowego.gorączka, ból głowy, wymioty, nudności, senność, nadwrażliwość na światło i dźwięki, utrata przytomności
Zapalenie mięśnia sercowegoRezonans magnetycznyból w klatce piersiowej, kołatanie serca, duszności, męczliwość, przyśpieszona akcja serca, zaburzenia rytmu serca

Fakty i mity na temat grypy

Grypa i przeziębienie to te same choroby – MIT

Przeziębienie wywołują wirusy grypopodobne i jego objawy są podobne jak w przypadku grypy. Mimo to oba schorzenia znaczącą się różnią. Przede wszystkim przeziębienie rozwija się dłużej, charakteryzuje się łagodniejszym przebiegiem, grypa atakuje znienacka i często rozpoczyna się od bardzo wysokiej gorączki.

You might be interested:  Co Na Uciazliwy Katar?

Grypę leczy się antybiotykiem – MIT

Antybiotyki zwalczają bakterie, a nie wirusy. Unika się więc ich w leczeniu grypy.

Osoba chora może zarażać wirusem przez 5 dni – FAKT

Prawda. Osoby dorosłe mogą zarażać wirusem od 3 do 5 dni, zaś dzieci ok. 10 dni. W przypadku osób mających obniżoną odporność może być to nawet kilka tygodni.

Szczepionki pomagają chronić się przed zachorowaniem na grypę – FAKT

Zgodnie z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia zaszczepić na grypę może się każdy – to najlepsza profilaktyka. Szczepienie zalecane jest przede wszystkim osobom starszym, dzieciom i ich opiekunom.

Potrzebujesz diagnostyki obrazowej? Nie zwlekaj, skontaktuj się z nami już dziś. Najważniejsze jest zdrowie.

e-Gazeta Uniwersytecka

Grypa – fakty i mity

Ptasia grypa, świńska grypa to hasła, które dla wielu brzmią niemal tak samo groźnie jak hiszpanka z 1919 r. Czy naprawdę powinniśmy się bać tych chorób?

Z mitami dotyczącymi ptasiej i świńskiej grypy rozprawiała się 7 czerwca prof. Iwona Markowska-Daniel z Państwowego Instytutu Weterynaryjnego w Puławach, wiceprezes Polskiego Towarzystwa Weterynaryjnego, specjalista od diagnostyki chorób odzwierzęcych.

Człowiek jest mocno związany ze środowiskiem. W tym środowisku bardzo blisko niego żyją zwierzęta. Naukowcy zbadali, że spośród 1400 czynników patogenicznych atakujących człowieka, aż 60 % pochodzi od zwierząt. Wśród nich są wirusy grypy. Grypa zatem prawdopodobnie jest tak samo stara jak człowiek, albo otaczające go zwierzęta. Ale uwaga: człowiek może zarazić się grypą od otaczających go zwierząt, ale z takim samym prawdopodobieństwem może zarazić zwierzęta, z którymi się styka. Dlaczego? Bo wirus gryp jest plastyczny. Ma specyficzną budowę, która umożliwia mu przystosowanie się do życia w różnych warunkach, czyli w organizmach różnych gatunków zwierząt. Ta budowa umożliwia także tworzenie nowych szczepów, co jak wiadomo bardzo utrudnia walkę z nimi, bowiem uodporniają się na leki. Naukowcy wyliczyli, że jeśli w organizmie człowieka spotkają się dwa różne szczepy grypy, to mówiąc potocznie skrzyżują się, ale ich krzyżówek może być aż 153!

Dla człowieka najgroźniejszy jest szczep ptasiej grypy oznaczony jako H5N1. Od 2003 r. odnotowano na całym świecie 626 przypadków zachorowania na niego. Ale uwaga, aż 60 % zachorowań zakończyło się śmiercią. Na najgroźniejszy dla człowieka szczep świńskiej grypy zachorowało w ostatnich latach na świecie 547 osób. 61 % miało kontakt ze świniami. Zmarło 101.

Jak to więc z tą grypa jest?- Zakładano przez długi czas, że ważnym ogniwem w przenoszeniu ptasiej grypy na człowieka tzw. mikserem są świnie.

Badania dowiodły jednak, że świnie nie są bardziej podatne od człowieka na ptasią grypę i nie one przenoszą ją na ludzi. To że ludzie chorują na grypę ptasią lub świńska jest skutkiem zbyt bliskiego kontaktu ze zwierzętami.

Prawdopodobnie wirusy grypy będą towarzyszyć ludziom zawsze – konkluduje prof. Iwona Markowska-Daniel.

Czy grypy ptasiej i świńskiej zatem trzeba się bać?Nie za bardzo, bo jak widać atakuje rzadko i pandemii w rodzaju hiszpanki z 1919 r., w czasie której na świecie zmarło od 50 do 100 mln ludzi nie wywołuje.

Ale jeśli ktoś już zachoruje to szanse na zejście śmiertelne ma duże. Pocieszeniem dla ludzkości jest to, że krzyżówki szczepów nie są trwałe.

Czy warto się szczepić przeciw grypie, skoro żyje tak wiele jej różnych szczepów? Warto, bo szczepienie daje odporność krzyżową, czyli na wybrany wirus i wiele z nim skrzyżowanych.

lek

Grypa – fakty i mity

Zgodnie z danymi Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) i Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP) medycyna od wielu lat dysponuje lekami przeciwgrypowymi nowej generacji, tzw. inhibitorami neuraminidazy, dostępnymi jedynie na receptę.

Leki te znajdują zastosowanie nie tylko w leczeniu, lecz także w profilaktyce.

W przypadku grypy sezonowej leczenie stosuje się po wcześniejszym potwierdzeniu laboratoryjnym, że przyczyną choroby jest zakażenie wirusem grypy, ze względu na konieczność ograniczenia możliwości powstawania szczepów wirusa grypy opornych na te leki.

Aby były one skuteczne, muszą być podane jak najszybciej od momentu wystąpienia choroby, tj. najlepiej w ciągu 36 godzin, maksymalnie 48 godzin po uprzedniej diagnostyce laboratoryjnej. Należy jednak pamiętać o profilaktyce, a przede wszystkim o szczepieniach przeciwko grypie, wówczas leczenie nie byłoby potrzebne.

Czy witamina C pomaga w leczeniu grypy?

Witamina C ani nie pomaga ani nie szkodzi. Z dotychczas przeprowadzonych badań naukowych wynika, że nie ma ona wpływu na przebieg infekcji.

Jaki mają wpływ  preparaty OTC (leki dostępne bez recepty lekarskiej) na leczenie grypy?

Często słyszy się o stosowaniu preparatów OTC w leczeniu grypy. Grypa nie jest chorobą, w której powszechnie stosowane leki „przeciwgrypowe” mogą zapobiec wielonarządowym komplikacjom. Preparaty, o których mowa, jedynie zmniejszają nasilenie objawów, ale nie mają wpływu na wirusa grypy.

Czym różni się grypa od przeziębienia, w jaki sposób można to rozróżnić?

Objawy grypy nie są specyficzne, co oznacza, że różne objawy kliniczne wywołane przez wirusa grypy mogą być również wywołane przez inne wirusy oddechowe, bowiem, w tym  samym  czasie, kiedy krąży wirus grypy, w populacji są obecne również wirusy grypopodobne. Objawy grypopodobne może wywołać ponad 200 wirusów oddechowych.

Przeziębienie: cechą charakterystyczną przeziębienia jest zazwyczaj zmniejszenie drożności nosa, średnie objawy zmęczenia, osłabienia, ból oczu, kaszel. Temperatura, stan podgorączkowy, utrata apetytu, ból głowy występują rzadko.

Grypa: kliniczny obraz grypy obejmuje: nagłe wystąpienie choroby, gorączkę powyżej 39 st. C trwającą 1-2 dni, dreszcze, bóle głowy, stawów, mięśni, znacznie osłabienie, zajęcie układu oddechowego objawiającego się kichaniem, zapaleniem błony śluzowej nosa, bólem gardła, suchym napadowym kaszlem, poczuciem ogólnego rozbicia.

Czy można w warunkach domowych zdiagnozować grypę?

Rozpoznanie grypy jedynie na podstawie objawów klinicznych możliwe jest tylko podczas epidemii, ale infekcję grypową można potwierdzić laboratoryjnie. Obecnie istnieją tzw. szybkie testy przyłóżkowe, a wynik otrzymujemy w ciągu 15 minut.

Czułość i specyficzność takiego testu jest niższa w porównaniu z badaniami wykonywanymi w specjalistycznym laboratorium, ale niejednokrotnie są pomocne. Materiał do badań pobierany jest np.: z wymazu z nosa, z nosogardzieli, z popłuczyn z gardła, z wysięku z ucha środkowego, z płynu mózgowo-rdzeniowego, z materiału biopsyjnego.

Istnieje kilka metod identyfikacji infekcji spowodowanej przez wirusa grypy, począwszy od prostych, wykonywanych w gabinetach lekarskich, aż do biologii molekularnej włącznie.

Kiedy osoba chora przestaje zakażać grypą, czy dopiero wtedy, gdy ustępują objawy?

Osoba dorosła zakażona wirusem grypy może zakażać innych przez 3-5 dni od chwili pojawienia się objawów chorobowych, natomiast dziecko może być źródłem zakażenia dla innych nawet do 7 dni.

W jaki sposób zakażamy się grypą?

Podczas bezpośredniego kontaktu z osobą zarażona wirusem grypy. Wirus jest przenoszony poprzez wdychanie mikroskopijnych wydzielin z dróg oddechowych chorego, który wykazuje największą zakaźność w objawowym okresie infekcji.

Czy w leczeniu grypy pomagają antybiotyki?

Antybiotyki nie pomagają w leczeniu grypy, ponieważ antybiotyki, przeznaczone są do zwalczania bakterii, a nie wirusów. Zatem przy infekcji grypowej należy unikać podawania antybiotyków, jeżeli nie ma wskazań lekarskich.

Jak na wirusa z aktualnego sezonu może pomóc szczepionka, która powstała z wirusa z poprzedniego sezonu skoro wirusy grypy się tak szybko mutują?

Dzięki zastosowaniu najnowszej techniki biologii molekularnej, szczepy wirusa grypy użyte do szczepionek przeciwko grypie są prawie w 100% zgodne z tymi, które pojawią się w kolejnym sezonie epidemicznym, co potwierdzają badania laboratoryjne.

Co należy zrobić, aby uchronić siebie i swoją rodzinę przed zachorowaniem na grypę?

Najskuteczniejszą i najtańszą metodą zapobiegania grypie jest poddanie się szczepieniu. Zgodnie z zaleceniami WHO, ACIP zaszczepić się powinni wszyscy chętni, a zwłaszcza osoby z grup wysokiego ryzyka bez względu na wiek, członkowie ich rodzin, dzieci od 6 m.ż-18 r. ż  oraz osoby opiekujące się dziećmi poniżej 6 m.ż.

You might be interested:  Jak Długo Leczyć Koci Katar?

Kiedy jest najlepszy moment aby się szczepić przeciwko grypie, czy to prawda, że powinno się zaszczepić najpóźniej w październiku?

Nie ma terminu dotyczącego szczepień, ale osoby z grup podwyższonego ryzyka powinny się zaszczepić jak tylko szczepionka dostępna jest w aptece i szczepimy się co sezon epidemiczny, ze względu na dużą zmienność wirusa grypy.

Należy jednak pamiętać, że o szczepieniu decyduje lekarz na podstawie zaleceń najnowszych ACIP, WHO, który bierze pod uwagę, czy nie jesteśmy w trakcie leczenia, np. antybiotykami, lub nie byliśmy szczepieni innymi szczepionkami itp.

Z danych WHO i Zakładu Badania Wirusów Grypy, Krajowego Ośrodka ds. Grypy wynika, że Polska pod względem wszczepialności przeciwko grypie zajmuje bardzo niska pozycję na tle Europy. Z czego to może wynikać? Co robi rząd w kierunku ratowania ludzi przed epidemia grypy?

W Polsce liczba osób szczepiących się przeciwko grypie maleje, a wg wskazań WHO powinno się szczepić jak największy procent populacji osób w kraju.

W Polsce od wielu sezonów epidemicznych Urzędy Marszałkowskie prowadziły darmowe akcje szczepień przeciwko grypie osób powyżej 64 r.ż. Nasz kraj znajduje się na przedostatnim miejscu w Europie odnośnie odsetka zaszczepionych osób.

 Z powodu ryzyka wystąpienia wielonarządowych powikłań, szczepienie powinno być traktowane jako rzetelna praktyka lekarska i dbałość o zdrowie.

Dlaczego Polacy nie chcą się szczepić przeciwko grypie?

Wynika to prawdopodobnie ze zbyt małej wiedzy o samej chorobie, komplikacjach pogrypowych, rodzajach szczepionki i w tym miejscu należy stwierdzić, że zarejestrowane w Polsce szczepionki przeciwko grypie zawierają jedynie fragment wirusa grypa, który nie jest zdolny do namnażania się w organiźmie i wywołania choroby, mylenie przeziębienie z grypą, mylenie niepożądanych odczynów poszczepiennych z powikłaniami pogrypowymi, itp. Zakład Badania Wirusów Grypy, Krajowy Ośrodek ds. Grypy informuje, że skutki wielonarządowych powikłań pogrypowych należy rozpatrywać nie tylko w aspekcie zdrowotnym, tragedii ludzkich z powodu zgonu osoby bliskiej, które nie są do oszacowania, ale również w aspekcie ekonomicznym. Dlatego sposobem na zwiększenie liczby osób zaszczepionych powinna być ciągła edukacja społeczna.

Wielu ludzi twierdzi, że szczepienia przeciwko grypie są nieskuteczne i napędzają tylko zysk firm farmaceutycznych, czy to prawda?

Szczepionki to dobrodziejstwo współczesnej medycyny, które pomogły poradzić sobie z wieloma chorobami, stanowiącymi wcześniej śmiertelne niebezpieczeństwo dla człowieka.

Aktualnie wiele chorób dzięki szczepionkom albo ma łagodniejszy przebieg, albo praktycznie zostały wyeliminowane. Podobnie sytuacja wygląda w przypadku grypy – szczepionka od dziesiątków lat stała się sposobem na zapobieganie grypy.

Zatem określanie sukcesu medycyny jakim jest szczepionka w kategoriach zysku firm farmaceutycznym, jest przekreśleniem dorobku naukowego wielu naukowców.

Prof. dr hab. Lidia B. Brydak Kierownik Zakładu Badania Wirusów Grypy, Krajowego Ośrodka ds. Grypy, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – PZH.

Źródło: MZ

Podziel się

Grypa – fakty i mity

Szczepienia przeciwko grypie – fakty i mity

Szczepienia ochronne przeciwko wirusowi grypy nie są w Polsce obligatoryjne, jednak Ministerstwo Zdrowia rekomenduje je zarówno dla dzieci powyżej 6. roku życia, jak i dla dorosłych.

Istnieją też grupy osób, którym szczepienie jest szczególnie zalecane. Wytyczne krajowe to pochodna zaleceń Światowej Organizacji Zdrowia. Mimo to,  szczepienia przeciwko grypie ciągle wywołują sporo kontrowersji.

Wiele osób, nawet z grupy ryzyka, czyli takich, u których może dojść do ciężkich powikłań pogrypowych nie decyduje się na szczepienie. Tłumaczą to tym, że po podaniu szczepionki na pewno natychmiast zachorują, czyli że, de facto, szczepienia wywołują chorobę.

Jest to chyba jeden z najbardziej rozpowszechnionych mitów na temat szczepień w sezonie grypowym. Słychać też opinie osób, które, mimo szczepienia, zachorowały w danym roku na grypę, więc wnioskują, że szczepionki są absolutnie nieskuteczne.

Jak to wytłumaczyć?

>>  Leki na przeziębienie i grypę

>> Leki na grypę i przeziębienie dla dzieci

Skuteczność szczepień przeciwko grypie

Szczepionki przeciwko grypie mają za zadanie przygotować układ odpornościowy na wirusy grypy, które w danym sezonie będą wywoływały chorobę. Wirus grypy charakteryzuje się dużą zmiennością, dlatego co sezon szczepionka jest dostosowywana do tych szczepów, które  w danym roku będą dominowały.

Szacuje się, że szczepionki są skuteczne u około 90 proc. szczepiących się. Zatem może zdarzyć się tak, że osoba zaszczepiona i tak zachoruje na grypę. Jednak jak podkreślają specjaliści, osoby zaszczepione, które nawet zachorują, przechodzą grypę znacznie łagodniej i nie dochodzi u nich do rozwoju powikłań pogrypowych.

Dlatego też, kiedy mówi się o celowości szczepień, wskazuje się na te dwie korzyści:

  • uniknięcie zachorowania,
  • brak powikłań pogrypowych.

Sama szczepionka nie może doprowadzić do rozwoju choroby, ponieważ zawiera jedynie martwe fragmenty wirusa grypy.

Są wystarczające, by pobudzić układ odpornościowy do wytworzenia przeciwciał przeciwko wirusowi (będą przydatne, kiedy zaatakuje nas prawdziwy wirus), ale nie są w stanie wywołać choroby.

Może jednak zdarzyć się tak, że w ciągu 1−3 dni po szczepieniu doświadczymy reakcji poszczepiennej, którą niektórzy mylą z samą chorobą.

Najczęstsze reakcje po szczepieniu to:

  • zaczerwienienie skóry w miejscu podawania szczepionki,
  • bolesność ramienia,
  • obrzęk.

Rzadziej pojawiają się objawy ogólne, takie jak podwyższona temperatura, ból głowy czy bolesność mięśni, które są zbieżne z objawami grypy, jednak ich natężenie jest znacznie mniejsze i szybko ustępują.

Jeśli ktoś faktycznie zachoruje na grypę zaraz po szczepieniu, oznacza to, że w momencie szczepienia był już zakażony wirusem grypy, ale nie miał jeszcze objawów choroby (te pojawiają się po około 3 dobach od wtargnięcia wirusa do organizmu).

Czy szczepić się mogą jedynie zdrowi?

Obecnie uważa się, że jedynym przeciwwskazaniem do zaszczepiania się jest alergia na białko jaja kurzego, które wchodzi w skład szczepionki. Ze szczepienia muszą też rezygnować osoby, które wcześniej zareagowały silną alergią na szczepionkę.

Szczepienie warto odłożyć, kiedy dokucza nam silne przeziębienie  i gorączka, żeby nadmiernie nie obciążać układu odpornościowego.

Natomiast lekki ból gardła, kaszel czy katar nie są obecnie traktowane jako przeciwwskazanie do szczepienia.

Warto też zaznaczyć, że osoby chore przewlekle (np. z cukrzycą, chorobami nerek, po przeszczepach, ze schorzeniami układu krążenia) powinny w pierwszej kolejności korzystać ze szczepień.

Choroby przewlekłe zwiększają ryzyko ciężkiego przebiegu grypy i rozwoju powikłań choroby, a sama grypa bardzo utrudnia leczenie choroby podstawowej, np.

bardzo niekorzystnie wpływa na poziom cukru we krwi u diabetyków lub zwiększa ryzyko odrzutu przeszczepu u pacjentów po transplantacji narządu.

Czy szczepienia przeciwko grypie osłabiają układ odpornościowy?

Coroczne szczepienia, dostosowane do dominującego w danym sezonie typu wirusa, uczą układ odpornościowy, jak walczyć z grypą sezonową. Jeśli nie szczepimy się przeciwko grypie, to w momencie wniknięcia do organizmu wirusa grypy, układ odpornościowy musi go najpierw rozpoznać i wytworzyć przeciwko niemu przeciwciała.

Szczepionka powoduje, że w momencie wniknięcia wirusa choroby układ odpornościowy już doskonale zna „wroga” i wie co ma robić.

W żaden sposób szczepienie nie rozleniwia układu odpornościowego, wręcz przeciwnie wzmacnia go.

To, że trzeba szczepić się co roku, to wynik tego, że co roku atakuje inny typ wirusa grypy, a nie dlatego, że jak się raz zaszczepiło, to układ odpornościowy przestał być samodzielny i trzeba go na stałe wspomagać.

Co z przeziębieniem i innymi chorobami?

Szczepionka przeciwko grypie chroni wyłącznie przed wirusami grypy zawartymi w szczepionce. Nie ma działania protekcyjnego w odniesieniu do przeziębienia, anginy czy innych chorób wirusowych. Nie chroni też przed tzw. grypą żołądkową, która z grypą sezonową nie ma nic wspólnego.

You might be interested:  Jak Leczyc Przewlekly Katar?

Grypa jelitowa, czyli fakty i mity na jej temat

Grypa jelitowa nieodłącznie kojarzy nam się z dwoma objawami: biegunką i wymiotami. Czy jednak naprawdę jest ona grypą, jak mogłaby wskazywać nazwa?

Grypa, która nie jest grypą

Choć potocznie chorobę tę nazywamy grypą jelitową bądź żołądkową, to z grypą ma tyle wspólnego, że za jej wywołanie również odpowiadają wirusy i że przenosi się drogą kropelkową. Wirusowe zakażenie układu pokarmowego, czyli tak zwana „jelitówka”, może zdarzyć się każdemu.

Za jej wywołanie odpowiedzialne są najczęściej rotawirusy, rzadziej zaś norowirusy bądź adenwirusy. Zarazić się można poprzez kontakt z osobą chorą, nawet jeżeli nie wykazuje ona objawów choroby, a tylko jest zakażona. Choroba bowiem jest zakaźna zarówno przed wystąpieniem pierwszych objawów, jak i do kilku dni po nich.

Zarazić się można także drogą pokarmową, na przykład jedząc nieumyte owoce, które dotykane były przez osobę chorą.

Objawy choroby

Najbardziej charakterystycznymi objawami wirusowego zapalenia układu pokarmowego są biegunka oraz wymioty. Oprócz nich pojawia się gorączka, ogólne osłabienie organizmu i ból brzucha. Grypa jelitowa jest nieprzyjemna, ale zwykle trwa maksymalnie dwa lub trzy dni.

Jeżeli objawy się przedłużają, to należy skonsultować się z lekarzem, ponieważ istnieje ryzyko odwodnienia się organizmu. W przypadku wystąpienia wymiotów i biegunki u małych dzieci warto wybrać się do pediatry jak najszybciej, gdyż zagrożenie odwonieniem jest większe niż u osób dorosłych.

Dzieci zwykle gorzej przechodzą zakażenie rotawirusowe i choroba może skończyć się dla nich hospitalizacją.

Leczenie grypy jelitowej

W leczeniu grypy jelitowej zwykle stosuje się leki łagodzące jej objawy i nie dopuszcza do odwodnienia. Pomocne będą leki zawierające loperamid. Oba środki łagodzą objawy biegunki. Zalecane jest także uzupełnianie elektrolitów i stosowanie probiotyków.

Choć chory nie ma apetytu, to zalecone jest spożywanie potraw o działaniu zapierającym i nie podrażniającym żołądka, na przykład ryżu, gotowanej marchewki, sucharków, kleiku ryżowego czy gotowanego kurczaka. Bardzo ważne jest nawodnienie organizmu, więc należy dużo pić, uważając jednak by nie pić naraz za dużo.

Najlepsza będzie słaba czarna herbata bądź woda mineralna o temperaturze pokojowej, wypijana małymi łykami. Unikać należy napojów, które mogą podrażnić żołądek, na przykład soków owocowych oraz napojów gazowanych. W leczeniu grypy żołądkowej zalecany jest odpoczynek, a także zwiększenie dbałości o higienę, aby uniknąć zarażania.

Aby uniknąć wirusów, odpowiedzialnych za grypę jelitową, należy pamiętać o częstym myciu rąk, zwłaszcza po korzystaniu z publicznych toalet. Sezon zachorowań przypada od grudnia do kwietnia, więc w tym samym czasie, kiedy i sezon zachorowań na grypę.

Zdrowie dziś – Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Lesznie

GRYPA SEZONOWA

Grypa, a przeziębienie

Objawy grypy nie są specyficzne, tzn. różne objawy kliniczne wywołane przez wirusa grypy mogą być również wywołane przez inne wirusy oddechowe. W tym samym czasie, kiedy w populacji krąży wirus grypy, w środowisku są obecne również wirusy grypopodobne.

Objawy grypopodobne może wywołać ponad 200 wirusów oddechowych. Cechą charakterystyczną przeziębienia jest zazwyczaj zmniejszenie drożności nosa, średnie objawy zmęczenia, osłabienie, ból oczu, kaszel.

Temperatura, stan podgorączkowy, utrata apetytu, ból głowy występują rzadko.

Charakterystyka grypy

Wirus grypyGrypa to bardzo zaraźliwa choroba zakaźna, występująca corocznie, która przebiega pod postacią ostrej infekcji układu oddechowego – atakowane są przede wszystkim górne drogi oddechowe: nos, gardło, oskrzela, rzadziej płuca.

Zakażenie wirusem grypy szerzy się drogą kropelkową przez kontakt bezpośredni (z osoby na osobę) – podczas kaszlu lub kichania osoby zainfekowanej, także przez skażone przedmioty (klawiatury komputerowe, klamki, uchwyty w komunikacji miejskiej itp.).

Do zakażenia może także dojść poprzez dotkniecie ust lub nosa rękoma, na których znajdują się cząstki wirusa. Po okresie inkubacji trwającym 1-4 dni (średnio 1-2 dni), nagle pojawiają się objawy.

Objawy grypy:

  • gorączka > 38°C,
  • dreszcze,
  • uczucie rozbicia, osłabienia,
  • bóle mięśniowe, stawowe,
  • katar,
  • ból gardła,
  • suchy napadowy kaszel,
  • bóle głowy.

W przypadku wystąpienia objawów, skontaktuj się ze swoim lekarzem.W sytuacji wystąpienia któregokolwiek z powyższych objawów należy bezwzględnie pozostać w domu i w trybie pilnym skontaktować się ze swoim lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej.

Okres zakaźności utrzymuje się 1 dzień przed i 3-5 dni po wystąpieniu objawów. Dzieci poniżej 12 r.ż. mogą być źródłem zakażenia dla innych osób przez okres do 10 dni, przy czym u małych dzieci okres zaraźliwości może mieć początek nawet na 6 dni przed wystąpieniem objawów.

Osoby szczególnie narażone na zakażenie

Do grupy osób szczególnie podatnych na zakażenie należą:

  • małe dzieci,
  • osoby powyżej 60 r.ż.,
  • osoby chorujące na choroby przewlekłe min.: choroby układu oddechowego, układu sercowo-naczyniowego i cukrzycę,
  • osoby po przeszczepach,
  • osoby zakażone wirusem HIV.

Powikłania po przebiegu grypy

Do najczęszych powikłań w przebiegu grypy należą:

  • zapalenie płuc, oskrzeli,
  • zaostrzenie obturacyjnej choroby płuc,
  • zapalenie mięśnia sercowego i osierdzia,
  • ostre zapalenie ucha środkowego, zatok przynosowych,
  • zapalenie krtani, tchawicy.

Do powikłań rzadko występujących należą:

  • zapalenie mózgu,
  • zapalenie opon móżgowo-rdzeniowych,
  • zespół wstrząsu toksycznego.

Każdego roku z powodu ciężkiego przebiegu grypy i występujących powikłań pewien odsetek chorych wymaga hospitalizacji. Z powodu grypy rejestruje się zgony.

Zapobieganie zakażeniom wirusem grypy

Ze względu na bardzo dużą zmienność wirusa grypy, wrażliwość populacji na zakażenie jest bardzo powszechna. W roku 2014 w Wielkopolsce zarejestrowano 422 561 zachorowań oraz podejrzeń zachorowań na grypę (współczynnik zapadalności 12179,4/100 tys. mieszkańców).

Najskuteczniejszą metodą zapobiegania zakażeniu wirusem grypy jest szczepienie. Skład szczepionki jest każdego roku weryfikowany na podstawie obserwacji typów i podtypów wirusa grypy w wielu rejonach świata, aby zapewnić jej skuteczność w aktualnym sezonie.

To pociąga za sobą konieczność powtarzania szczepienia w każdym kolejnym roku, celem zabezpieczenia się przed aktualnie krążącymi szczepami wirusa grupy. Odporność poszczepienna utrzymuje się zwykle do 6 miesięcy i zapewnia ochronę w sezonie epidemicznym.

Podstawowe zasady higieny osobistej w zapobieganiu zakażeniu wirusem grypy:

  • higiena kaszlu (zasłanianie nosa i ust chusteczką higieniczną podczas kichania i kaszlu),
  • używanie jednorazowych chusteczek higienicznych i wyrzucanie ich do kosza natychmiast po użyciu,
  • bezwzględne przestrzeganie higieny rąk (częste mycie rąk wodą z mydłem),
  • częste i dokładne wietrzenie pomieszczeń,
  • unikanie kontaktów z osobami zakażonymi.

Zasłaniamy usta przy kaszlu Korzystamy z jednorazowych chusteczek i wyrzucamy je natychmiast po użyciu Często myjemy ręce wodą z mydłem.

Antybiotyki, a leczenie grypy

Antybiotyki nie pomagają w leczeniu grypy, ponieważ przeznaczone są do zwalczania bakterii, a nie wirusów. Przy infekcji grypowej należy unikać podawania antybiotyków, jeżeli nie ma wskazań lekarskich.

Dodatkowe informacje również w zakładce “Zdrowie i profilaktyka – Grypa” na stronach Ministerstwa Zdrowia.

Literatura:

  • Baumann-Popczyk A., Sadkowska-Todys M., Zieliński A.: Choroby zakaźne i pasożytnicze – epidemiologia i profilaktyka, Wydanie VII, Bielsko-Biała 2014.
  • Informacje z Krajowego Ośrodka ds. Grupy w Narodowym Instytucie Zdrowia Publicznego, www.pzh.gov.pl/grypa/.
  • Portal – Szczepienia info, www.szczepienia.pzh.gov.pl
  • Program szczepień ochronnych na rok 2015, Załącznik do komunikatu Głównego Inspektora Sanitarnego z dnia 30 października 2014 r. (poz. 72).
  • Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Poznaniu, Ocena Stanu Sanitarnego i sytuacja epidemiologiczna województwa wielkopolskiego w roku 2014, Poznań 2015r.

BAJKA – “Przygody dzielnego Niedźwiadka Szczepana”

Bajka autorstwa Izabeli Filc-Redlińskiej “Przygody dzielnego Niedźwiadka Szczepana” powstała w ramach kampanii “Zaszczep się wiedzą” – „Przygody dzielnego niedźwiadka Szczepana”, audiobook do pobrania na stronie www.zaszczepsiewiedza.pl

“Fakty i mity na temat grypy”
fakty-i-mity-na-temat-grypy.pdf
9.89MB

Broszura “STOP grypa. Szczepisz czy ryzykujesz?”
grypa-ulotka-infografika.pdf
1.13MB

“Szczepisz czy ryzykujesz?”
grypa-plakat.jpg
3.06MB

“Grypa czy przeziębienie?”
ulotka-grypa-czy-przeziebienie.jpg
0.50MB

Leave a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *