Liszaj twardzinowy – przyczyny, objawy, leczenie liszaja twardzinowego sromu

Liszaj twardzinowy najczęściej pojawia się na narządach płciowych. Nie musisz się jednak martwić, że zarazisz nim partnera lub partnerkę podczas zbliżenia − nie jest chorobą zakaźną.

Choroba w przeważającej mierze dotyka kobiety, choć nie tylko. Zobacz, czym jest liszaj twardzinowy, jakie są jego przyczyny i jakie leczenie możesz włączyć, aby pozbyć się nieestetycznej zmiany skórnej.

Liszaj twardzinowy − kto na niego najczęściej choruje?

Liszaj twardzinowy (łac. lichen sclerosus), w przeszłości nazywany także liszajem twardzinowym i zanikowym lub liszajem białym, to stosunkowo rzadka, przewlekła choroba zapalna skóry i błon śluzowych. Możesz ją poznać po tym, że na swojej skórze zobaczysz zbielenie i zgrubienie.

Te zmiany skórne najczęściej występują w okolicy narządów płciowych. Zdecydowanie większa liczba zachorowań na liszaja twardzinowego dotyczy kobiet − aż 85% wszystkich przypadków.

  Może pojawić się w każdym wieku, ale najczęściej występuje u dziewczynek w 8 − 13 roku życia, a także u dojrzałych kobiet w okresie pomenopauzalnym (50 − 60 rok życia).

Choroba występuje także u mężczyzn, chociaż w dużo mniejszym odsetku (10 razy rzadziej). Objawy wyglądają podobnie, jak u kobiet − najczęściej występuje białawe, perlisto-białe ścieńczenie blaszki zazwyczaj na żołędzi prącia.

Liszaj twardzinowy − przyczyny

Liszaj twardzinowy nie należy do chorób zakaźnych − nie można się nim zarazić poprzez kontakt z osobą chorą.

 Do powstawania liszaja twardzinowego przyczynić się mogą Twoje uwarunkowania genetyczne,  zaburzenia immunologiczne (zauważono częstsze występowanie tej postaci liszaja u osób z chorobami autoimmunolgicznymi − np.

z chorobą Grevesa-Basedowa), zaburzenia hormonalne (szczególnie u kobiet w okresie pomenopauzalnym, np. przez wzrost stężenia testosteronu), przewlekłe infekcje (między innymi zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego − HPV), nawracające urazy czy zaburzenia ukrwienia.

Liszaj twardzinowy − objawy i przebieg choroby

Objawy choroby, czyli zmiany na skórze, najczęściej występują głównie okolicy anogenitelnej, czyli warg sromowych w przypadku kobiet, prącia w przypadku mężczyzn oraz okolicy odbytu. Dużo rzadziej liszaj twardzinowy występuje poza obszarem genitaliów. Może towarzyszyć zajęciu błon śluzowych narządów płciowych.

Liszaj twardzinowy jest dermatozą obejmującą zarówno Twój naskórek, jak i skórę właściwą. Pierwszym objawem, jaki możesz zauważyć jest zgrubienie i zbielenie skóry. W początkowym etapie choroby na Twojej skórze powstają białawe grudki, którym może towarzyszyć uczucie swędzenia zewnętrznych narządów płciowych oraz niewielkie dolegliwości bólowe.

Po pewnym czasie zmiany spłaszczają się, skóra staje się cieńsza, zanikowa i stwardniała. W wyniku tych zmian skóra narządów płciowych, sromu lub prącia, wygładza się (zanika), a powierzchnia zmian staje się biaława i perlista.

W późniejszym etapie choroby możesz odczuwać suchość i napięcie skóry, a zmiany mogą się lekko złuszczać.

  Mogą pojawić się także teleangiektazje − poszerzone naczynka krwionośne (potocznie nazywane pajączkami naczyniowymi), które prześwitują przez cienki naskórek.

Możesz też zauważyć, że skóra pokryta zmianami nie będzie miała włosów, gruczołów łojowych i potowych, czyli tzw. przydatków skóry.

Bywa i tak, że liszaj twardzinowy może nie dawać żadnych objawów.

Bardzo rzadko dochodzi do powstania zmian skórnych w lokalizacji poza narządami płciowymi. Wtedy zauważyć go możesz w okolicy tułowia, okolicy podsutkowej, górnej części pleców, barków, pach, nadgarstków i pośladków.

Liszaj twardzinowy a współżycie

Nie czarujmy się − obecność zmian skórnych w trakcie współżycia może budzić uczucie dyskomfortu i wstydu. Czasem nawet z racji stwardnienia i uczucia ciągnięcia skóry, możesz mieć problemy z odczuwaniem przyjemności.

Liszaj nie jest jednak chorobą zaraźliwa − nie musisz się więc martwić, że zarazisz nią partnera lub partnerkę.  Jeśli jednak zauważysz u siebie lub partnera odbarwienie, stwardnienie skóry w okolicy narządów płciowych warto skonsultować to z lekarzem (dermatologiem, wenerologiem, ginekologiem lub urologiem), nawet jeśli zmiany nie wywołują żadnych dolegliwości.

Nie myl liszaja twardzinowego z grzybicą pochwy. O tej drugiej chorobie możesz przeczytać w artykule: Znowu to samo! Nawracająca grzybica pochwy. 

Liszaj twardzinowy − leczenie

A jak leczyć liszaj twardzinowy? Leczenie polega głównie na stosowaniu preparatów miejscowych − najczęściej stosuje się terapie miejscowymi preparatami sterydowymi.

Inną opcją są inhibitory kalcyneryny, które dają mniej skutków niepożądanych. W niektórych przypadkach stosuje się także krioterapię czy laseroterapię.

Leczenie zmiany skórnej prowadzi do złagodzenia objawów, które możesz odczuwać, np. świądu, a także poprawia wygląd zmian skórnych.

Liszaj płaski, liszaj twardzinowy i liszaj rumieniowaty — czym są i jak je rozpoznać? Sprawdź, jakie są objawy i sposoby leczenia liszajów!

Jednym z objawów liszaja płaskiego jest świąd. Tharakorn [istockphoto.com]

Liszaj płaski jest przewlekłą chorobą zapalną skóry, paznokci i błon śluzowych o bliżej nieznanej etiologii. Charakteryzuje się występowaniem wykwitów skórnych, zlokalizowanych na kończynach, tułowiu i twarzy. Oprócz tego wyodrębnia się liszaj twardzinowy, który jest osobną jednostką chorobową, dotykającą miejsc intymnych. Objawia się on pogrubieniem sromu (u kobiet) i cewki moczowej (u mężczyzn), a także występowaniem białych grudek, którym towarzyszy intensywny ból i uporczywy świąd. Stosunkowo często można spotkać liszaj u dziecka, co ma bezpośredni związek z zaburzeniami w funkcjonowaniu systemu immunologicznego (odpornościowego). Leczenie liszaja uzależnione jest przede wszystkim od postaci klinicznej choroby i towarzyszących jej objawów. W niektórych przypadkach wystarczy leczenie domowe.

Liszaj płaski jest chorobą zapalną skóry, paznokci i błon śluzowych, charakteryzującą się przewlekłym przebiegiem i występowaniem drobnych, czerwonych grudek, którym często towarzyszy ból i świąd.

Zmiany skórne przy liszaju płaskim zwykle mają widoczną na powierzchni siatkę Wickhama, czyli delikatne linie, które układają się w siatkę (stąd ich nazwa). Wykwity te mają ok. 1-3 mm średnicy, a także płaską i błyszczącą powierzchnię.

Przy liszaju płaskim często występuje objaw Koebnera, który polega na tym, że po zadrapaniu zmian skórnych, po kilku dniach występuje nowy wysiew grudek w tym samym miejscu.

Choroba ta zwykle ma nagły i gwałtowny początek i jest szczególnie dotkliwa ze względu na uporczywy świąd, który towarzyszy zmianom skórnym. Biorąc pod uwagę odmienne cechy morfologiczne wykwitów skórnych, można wyróżnić kilka różnych typów liszaja płaskiego:

• Liszaj płaski obrączkowaty, który występuje zarówno na skórze, jak i na błonach śluzowych. Jak sama nazwa wskazuje, charakteryzuje się on układem obrączkowatym, który jest wynikiem występowania jednostkowych grudek liszajowatych.
• Liszaj płaski przerostowy, który lokalizuje się głównie na podudziach (rzadziej na rękach i tułowiu). Charakteryzuje się on grudkami o barwie czerwonej lub szaro-żółtej, a także uporczywym świądem. Powikłaniem po tej postaci liszaja jest rak kolczystokomórkowy.
• Liszaj płaski zanikowy, który jest bardzo rzadką postacią tej choroby. Lokalizuje się on głównie w obrębie kończyn dolnych.
• Liszaj płaski wrzodziejący, który lokalizuje się głównie na stopach (podeszwach i przestrzeniach międzypalcowych). Charakteryzuje się on występowaniem wykwitów w formie owrzodzeń lub nadżerek z ostrymi brzegami.
• Liszaj płaski pęcherzowy, który powstaje przede wszystkim na skórze kończyn dolnych. Charakteryzuje się on występowaniem licznych i drobnych pęcherzy, wypełnionych jasnym płynem.
• Liszaj płaski typu pemfigoidu, który powstaje na bazie liszaja pęcherzowego. Charakteryzuje się on występowaniem wykwitów skórnych zarówno w formie grudek, jak i pęcherzy.
• Liszaj płaski barwnikowy, który cechuje się występowaniem plam i grudek. Zajmuje on głównie zgięcia kończyn i okolice wyprzeniowe.
• Liszaj płaski erytrodermiczny, który jest bardzo rzadką postacią kliniczną choroby. Charakteryzuje się on występowaniem ognisk rumieniowych z obecnością łuszczenia.
• Liszaj płaski odwrócony, który powstaje przede wszystkim w obrębie: pach, pachwin i zgięć. Charakteryzuje się on występowaniem: nadżerek, ognisk rumieniowych i rogowaciejących grudek.
• Liszaj płaski linijny, który jest jednym z najczęściej diagnozowanych liszai u dzieci. Charakteryzuje się on występowaniem zmian skórnych o układzie segmentowym.
• Liszaj płaski mieszkowy, który powstaje przede wszystkim na skórze owłosionej. Często występuje u kobiet po menopauzie i może prowadzić do łysienia bliznowaciejącego.

Liszaj płaski błon śluzowych jest stosunkowo częstym wariantem liszaja płaskiego. Rozwija się on przede wszystkim w obrębie jamy ustnej. Rozmieszczenie wykwitów charakterystycznych dla tej formy liszaja może być różnorodne. Zmiany najczęściej lokalizują się na policzkach, podniebieniu i pod językiem.

Liszaj płaski błon śluzowych może przyjmować różną postać morfologiczną, w tym: siateczkowatą, tarczkowatą, zanikową, grudkową, nadżerkową i pęcherzową. Przy czym zarówno postaci nadżerkowej, jak i zanikowej często towarzyszy piekący ból, który może być potęgowany przez kwaśne, ostre i gorące potrawy.

Niekiedy liszaj w jamie ustnej zwiastuje rozwój nowotworu gardła lub okolicznych tkanek.

Liszaj płaski płytek paznokciowych jest trudną do rozpoznania chorobą, ze względu na stosunkowo powolny rozwój i wspólnotę symptomów z innymi dolegliwościami. Charakterystyczne objawy liszaja płaskiego płytek paznokciowych to:

• Ścieczenie płytki paznokciowej.
• Podłużne bruzdowanie.
• Szorstkość płytek paznokciowych.
• Spełzanie płytek paznokciowych.
• Wklęśnięcie płytek paznokciowych.
• Zmiana zabarwienia płytek paznokciowych.
• Złuszczanie płytek paznokciowych (w ostatnim stadium rozwoju).

Liszaj twardzinowy jest autonomiczną jednostką chorobową i nie ma wielu związków z liszajem płaskim. Występuje on głównie w miejscach intymnych i w okolicy odbytu.

Przyczyny występowania liszai twardzinowych nie są do końca poznane.

Prawdopodobnie duży wpływ na ich powstawanie mają predyspozycje genetyczne do tego typu zmian skórnych, a także zaburzenia związane z dysfunkcją układu immunologicznego (odpornościowego).

Zobacz, czy domowe sposoby na odporność są skuteczne.

Badania wykazały również, że liszaje twardzinowe mają związek z zakażeniem wirusem brodawczaka ludzkiego i krętkami. Choroba ta zwykle zaczyna się stwardnieniem miejsc intymnych i pojawieniem się małych, perłowych wykwitów skórnych, które wraz z postępem choroby przekształcają się w blaszki o nieregularnych kształtach.

W obrębie stanów zapalnych pojawiają się wybroczyny, pęcherze i owrzodzenia. Przy występowaniu liszaja twardzinowego niewskazane jest odbywanie stosunków seksualnych ze względu na dyskomfort i możliwość zaostrzenia objawów choroby.

Warto przy tym podkreślić, że liszaj twardzinowy jest chorobą, która dotyka przede wszystkim kobiety, u których wykwity pojawiają się na sromie, kroczu i okolicach odbytu.

Liszaj rumieniowaty, nazywany częściej toczniem rumieniowatym, jest chorobą immunologiczną, która oprócz skóry, może obejmować również narządy wewnętrzne (nerki, płuca, serce i układ nerwowy).

Trudno jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, jak objawia się toczeń rumieniowaty, ponieważ symptomy tej choroby mogą się różnić w zależności od konkretnego przypadku chorobowego.

Wśród typowych objawów liszaja rumieniowatego można wymienić: rumień na twarzy, podwyższoną temperaturę ciała, drętwienie palców i dłoni, bóle stawowe i kostno-mięśniowe, a także chroniczne poczucie zmęczenia, a nawet wyczerpania organizmu. Leczenie liszaja rumieniowatego jest bardzo trudne i zazwyczaj skupia się wyłącznie na zniwelowaniu dotkliwości występujących objawów.

Liszaj płaski, liszaj twardzinowy i liszaj rumieniowaty to trzy różne jednostki chorobowe, przy których należy wdrożyć inne postępowania lecznicze. W przypadku rozpoznania liszaja płaskiego (bez względu na zdiagnozowaną postać) stosuje się zarówno leczenie miejscowe, jak i ogólne.

Pierwsze z nich polega na zastosowaniu glikokortykosteroidów, których jednak nie należy stosować przez dłuższy czas ze względu na długą listę skutków ubocznych. Z kolei leczenie ogólne polega w głównej mierze na poddaniu się zabiegowi fototerapii z użyciem UVA, UVA1 i UVB.

Wówczas, gdy leczenie liszaja płaskiego glikokortykosteroidami i naświetlaniem, nie przynosi zadowalających rezultatów, można zastosować również terapię fotodynamiczną.

Leczenie liszaja twardzinowego, zlokalizowanego w miejscach intymnych przebiega inaczej u kobiet, a inaczej u mężczyzn. Związane jest to przede wszystkim z charakterem zmian i różnicami w anatomii obu płci.

Niestety wiele osób z liszajem twardzinowym, zgłasza się do lekarza stosunkowo późno, co podyktowane jest przede wszystkim poczuciem wstydu. Warto przy tym podkreślić, że zaniechanie leczenia w przypadku liszaja twardzinowego, może nieść konsekwencje w postaci nieestetycznych blizn i nadkażenia.

Podstawą w leczeniu liszaja miejsc intymnych u kobiet są sterydy (stosowane miejscowo), a także środki zmniejszające dotkliwość objawów. W ciężkich przypadkach chorobowych stosuje się również antybiotykoterapię. W początkowym stadium rozwoju liszaja twardzinowego u mężczyzn również stosuje się sterydy.

W bardziej zaawansowanych stadiach zazwyczaj konieczne jest obrzezanie, ponieważ liszaje bardzo często prowadzą do stulejki.

Leczenie liszaja rumieniowatego jest bardzo trudne, a niekiedy wręcz niemożliwe ze względu na nieznaną etiologię choroby. Zazwyczaj skupia się ono na ograniczeniu dotkliwości objawów. Ponadto po zdiagnozowaniu tocznia rumieniowatego bardzo ważna jest profilaktyka przed ewentualnym uszkodzeniem organów wewnętrznych.

Liszaj twardzinowy: przyczyny, objawy, leczenie

2017-06-01 8:32 lek. Piotr Podwysocki

Liszaj twardzinowy (lichen sclerosus) jest schorzeniem o nieznanej etiologii, charakteryzującym się przewlekłym stanem zapalnym skóry w postaci porcelanowobiałych zmian o grudkowym charakterze i rogowacenia okołomieszkowego. Jakie są inne objawy liszaja twardzinowego? Jak przebiega jego leczenie?

Liszaj twardzinowy (lichen sclerosus) objawia się występowaniem porcelanowobiałych zmian o grudkowym charakterze, zlewających się w większe, lekko stwardniałe ogniska, którym towarzyszyć może różnie nasilona hiperkeratoza mieszkowa – nadmierne rogowacenie ujść mieszków włosowych. Liszaj twardzinowy występuje u obu płci, jednak częściej dotyczy kobiet, u których obserwuje się dwa szczyty zachorowań – przed okresem dojrzewania oraz między 5. a 6. dekadą życia. Choroba może również dotyczyć dzieci.

Liszaj twardzinowy: przyczyny

Przypuszcza się, że w rozwoju tej choroby odgrywają rolę czynniki autoimmunologiczne oraz pewne predyspozycje genetyczne.

U około 75% kobiet z liszajem twardzinowym stwierdzić można przeciwciała przeciwko białku macierzy zewnątrzkomórkowej typu 1 (extracellular matrix protein 1, ECM-1), co wskazuje na to, że białko to jest jednym z prawdopodobnych autoantygenów.

Co ciekawe, u niektórych kobiet w okresie pokwitania obserwuje się samoistne remisje, co sugerować może prawdopodobny udział czynników hormonalnych w rozwoju tej choroby skóry.

Liszaj twardzinowy: objawy

Pierwszym niepokojącym chorego wykwitem jest pojedyncza plama lub mnogie rozsiane plamy o mniejszej średnicy. Zmiany te mogą się lokalizować na bocznych powierzchniach szyi, okolicy obojczyków, ramionach, okolicy między piersiami i poniżej nich oraz na powierzchniach zgięciowych dłoni.

Bardzo rzadkie jest występowanie zmian w obrębie błon śluzowych jamy ustnej – szczególnie policzków i pod językiem. Przybierają one wtedy postać białych blaszek.

We wczesnym okresie choroby obserwuje się porcelanowobiałe, lekko wyniosłe blaszki, o średnicy poniżej 1 cm, które mogą się stopniowo powiększać i zlewać, tworząc większe wykwity o nieregularnych kształtach.

Starsze zmiany są atroficzne, mają pergaminowatą powierzchnię i współwystępują z podobnymi do zaskórników ogniskami rogowacenia mieszkowego. Możliwe jest też oddzielenie się naskórka od skóry właściwej z wytworzeniem pęcherza.

W przypadku wystąpienia liszaja twardzinowego w obrębie zewnętrznych narządów płciowych, u kobiet najczęściej zajęty jest srom, krocze i okolica okołoodbytnicza, a u mężczyzn żołądź i napletek.

W tych miejscach może dochodzić do bliznowacenia, zniekształceń i tworzenia krwotocznych pęcherzy, co prowadzi do dyspareunii (odczuwanie bólu w czasie stosunku). U mężczyzn może dodatkowo powstać zapalanie żołędzi i stulejka, a u kobiet marskość sromu. Charakterystyczne jest też występowanie dokuczliwego świądu.

Warto pamiętać, że ogniska liszaja twardzinowego w obrębie narządów płciowych mogą stanowić potencjalne zmiany przednowotworowe.

Liszaj twardzinowy: diagnostyka i różnicowanie

Diagnostyka liszaja twardzinowego opiera się na dokładnym badaniu dermatologicznym i stwierdzeniu charakterystycznych zmian skórnych. W wątpliwych przypadkach pobiera się wycinek do badania histopatologicznego.

W różnicowaniu uwzględnia się takie choroby jak twardzina ograniczona (morphea), postać ogniskowa tocznia rumieniowatego (DLE), liszaj płaski zanikowy, łuszczyca, choroba Bowena oraz bielactwo.

Liszaj twardzinowy: leczenie

W leczeniu miejscowym zazwyczaj skuteczne jest miejscowe stosowanie 0,05% propionianu klobetazolu, dwa razy dziennie, do 4 tygodni.

W przypadkach opornych wykorzystuje się doogniskowe iniekcje kortykosteroidów (roztwór acetonidu triamcinolonu ze środkiem do znieczulenia miejscowego). Ma to szczególne zastosowanie przy występowaniu intensywnie swędzących lub przewlekłych zmian na zewnętrznych narządach płciowych.

Należy mieć jednak na uwadze to, że stosowanie glikokortykosteroidów może doprowadzić do wystąpienia zmian zanikowych skóry. W przypadku uczucia suchości dobry efekt przynosi stosowanie lubrykantów.

Pacjenci powinni również zachować higienę i unikać środków drażniących, jak również częstych kąpieli z użyciem twardych mydeł. Oprócz tego w miejscowej terapii zastosowanie mają inhibitory kalcyneuryny oraz terapia UVA1 lub PUVA-bath.

W leczeniu ogólnym używa się doustnie retinoidów takich ja Acitretina czy Izotretinoina, ale ich stosowanie wymaga ścisłego monitorowania (szczególnie u kobiet) i dalszych badań.

Liszaj twardzinowy: przyczyny, objawy, leczenie

Liszaj twardzinowy (LS, Lichen sclerosus), dawniej określany był także nazwą liszaj twardzinowy i zanikowy – jest niezłośliwą i rzadką chorobą zapalną skóry. Po raz pierwszy schorzenie zostało opisane już pod koniec XIX wieku.

Liszaj twardzinowy atakuje głównie kobiety, które stanowią 85 proc. przypadków.

Do zachorowań dochodzi w każdym wieku, jednak najczęściej w dwóch okresach życia kobiety: najpierw w czasie dojrzewania, czyli od 8 do 13 roku życia, a potem w wieku 60-70 lat.

Liszaj twardzinowy pojawia się zazwyczaj na skórze i błonach śluzowych narządów płciowych, a także – rzadziej – na tułowiu, w okolicy podsutkowej, w górnej części pleców, na karku, pod pachami, na nadgarstkach, pośladkach i udach. Liszaj twardzinowy zdarza się także na dłoniach i podeszwach stóp, na sutkach, głowie oraz na twarzy.

Liszaj twardzinowy, objawiający się na narządach płciowych powoduje silny świąd i pieczenie. U kobiet może doprowadzić do marskości sromu, u mężczyzn natomiast do stulejki lub zapalenia żołędzi. Liszaj twardzinowy na karku czy plecach nie wywoduje dodatkowych objawów.

Jak wygląda typowa postać liszaja twardzinowego? Są to porcelanowo-białe, opalizujące grudki na skórze, które zlewają się ze sobą, zajmując większe obszary skóry i tworząc pogrubioną warstwę zrogowaciałego naskórka na powierzchni.

Powierzchnia jest lekko pomarszczona, z tendencją do złuszczania się. W miejscu ujścia mieszków włosowych tworzą się czopy rogowe. Po pewnym czasie skóra staje się cienka, wysuszona, wrażliwa na urazy, z tworzącymi się bliznami.

Etiologia choroby nie jest do końca znana. Podejrzewa się, że jest to choroba autoimmunologiczna, albo związana ze zmianami hormonalnymi w organizmie i brakami estrogenu. Ponadto, za chorobą mogą stać predyspozycje genetyczne lub infekcje krętkami.

Na przyczyny autoimmunologiczne choroby wskazuje obecność we krwi przeciwciał przeciwko białku macierzy zewnątrzkomórkowej. Dodatkowo za tą hipotezą przemawiają towarzyszące schorzeniu inne choroby o etiologii autoimmunologicznej, takie jak zapalenie tarczycy, łysienie plackowate, bielactwo nabyte, niedokrwistość złośliwa.

Liszaj twardzinowy ma tak charakterystyczne objawy, że lekarz dermatolog łatwo je rozpoznaje. Dodatkowo, pomocne bywa badanie histopatologiczne wycinka skóry.

Liszaj twardzinowy ulokowany poza genitaliami jest trudniejszy do wyleczenia. Stosuje się zazwyczaj silne glikokortykosteroidy w postaci maści, przez 6-8 tygodni, a także glikokortykosteroidy podawane doogniskowo. Zaleca się ponadto miejscowe inhibitory kalcyneuryny (primekrolimus i takrolimus) oraz pochodne witaminy A.

Pomocna może być fototerapia (PUVA). Jest to technika leczenia polegająca na naświetlaniu promieniami ultrafioletowymi zmian skórnych, z wykorzystaniem specjalnych substancji fotouczulających, takich jak np. psolareny (z ang.

Psoralen Ultra-Violet A). W postaci genitalnej liszaja twardzinowego do leczenia używa się dodatkowo acytretyny.

Jest to syntetyczny, aromatyczny analog kwasu retinowego, zmniejszający rogowacenie i wspierający procesy odnowy skóry.

Liszaj twardzinowy na narządach płciowych, opierający się leczeniu i przekształcający się w pęcherze, może być usunięty chirurgicznie. U mężczyzn stosuje się wówczas zabieg obrzezania.

Dawniej uważano, że liszaj twardzinowy prowadzi do nowotworów skóry. Nie potwierdzają tego jednak aktualne badania naukowe. Niemniej jednak schorzenie wymaga leczenia i monitorowania przebiegu choroby.

Liszaj twardzinowy

Liszaj twardzinowy (lichen sclerosus; dawniej określany jako liszaj twardzinowy i zanikowy) jest chorobą o nie w pełni poznanej etiologii.

We krwi 75% kobiet z liszajem twardzinowym stwierdza się przeciwciała skierowane przeciwko białku macierzy zewnątrzkomórkowej typu I (ECM-1), co potwierdza podłoże autoimmunologiczne choroby.

Pacjenci z liszajem twardzinowym są podatni na rozwój innych chorób o podłożu autoimmunologicznym, takich jak choroby tarczycy czy niedokrwistość złośliwa.

Jak często występuje liszaj twardzinowy?

Liszaj twardzinowy jest bardzo częstą chorobą u kobiet, obserwuje się dwa szczyty zachorowań, pomiędzy 5. a 6. dekadą życia oraz przed okresem dojrzewania.

Jakie są objawy liszaja twardzinowego?

W liszaju twardzinowym wykwitem skórnym jest porcelanowobiała zmiana grudkowa, zlewająca się w większe, lekko stwardniałe ogniska, z różnie nasiloną hiperkeratozą mieszkową.

Zmiany mogą być umiejscowione na karku i plecach, ale najczęściej zajmują skórę i błony śluzowe narządów płciowych, gdzie często dominują zmiany zanikowe.

U kobiet zmiany te mogą prowadzić do marskości sromu, u mężczyzn do stulejki lub zapalenia żołędzi.

Co robić w przypadku pojawienia się zmian wskazujących na liszaj twardzinowy?

W przypadku pojawienia się objawów wskazujących na liszaj twardzinowy należy zgłosić się do dermatologa.

W jaki sposób lekarz rozpoznaje liszaj twardzinowy?

Lekarz ustala rozpoznanie liszaja twardzinowego na podstawie charakterystycznych zmian skórnych i typowego wyniku badania histopatologicznego wycinka z miejsca chorobowo zmienionego.

Jakie są metody leczenia liszaja twardzinowego?

W większości przypadków liszaja twardzinowego wystarczające jest leczenie miejscowe. Zalecane jest stosowanie glikokortykosteroidów miejscowych o dużej sile działania. W terapii miejscowej pomocne są również inhibitory kalcyneuryny (takrolimus, pimekrolimus).

W leczeniu ogólnym wykorzystywana jest witamina E. W przypadku zmian bardzo rozległych lub pęcherzowych zaleca się stosowanie glikokortykosteroidów doustnie. Niekiedy stosuje się również PUVA, głównie u chorych ze zmianami zlokalizowanymi na tułowiu i kończynach.

W przypadkach zmian pęcherzowych na narządach płciowych stosowane jest chirurgiczne usunięcie zmiany, natomiast w sytuacji zajęcia napletka może być konieczne obrzezanie.

Co robić, by zmniejszyć ryzyko zachorowania na liszaj twardzinowy?

Brak działań profilaktycznych, które chroniłyby nas przed rozwojem liszaja twardzinowego. Osoby, u których rozpoznano liszaj twardzinowy, powinny regularnie zgłaszać się na wizyty kontrolne (co 3–6 mies.), ponieważ zmiany zlokalizowane na błonach śluzowych narządów płciowych mogą być punktem wyjścia nowotworów.

Leczenie Liszaja Twardzinowego – Gdańsk

Liszaj twardzinowy to choroba atakująca narządy płciowe u mężczyzn i kobiet. Z tego względu uważana jest za chorobę przenoszoną podczas stosunków seksualnych, ale jak dotąd nie potwierdzono tego w żadnych badaniach. Do dziś nie wiadomo co konkretnie powoduje pojawienie się wykwitów na narządach płciowych, ale wiadomo jak je leczyć.

Zmiany wywołane liszajem twardzinowym lokalizują się w okolicach narządów płciowych i odbytu. Zdarza się jednak, że pojawiają się także na innych częściach ciała takich jak szyja, ramiona, barki czy tułów.

Najczęściej uskarżają się na nie kobiety, rzadziej mężczyźni, a niewiele przypadków dotyczy dzieci. Szacuje się, że nawet 40% stulejek u chłopców jest spowodowane przez liszaja twardzinowego.

U kobiet choroba pojawia najczęściej się w czasie zmian hormonalnych wywołanych menopauzą, a u mężczyzn pomiędzy 30 a 50 rokiem życia.

Przyczyny liszaja twardzinowego

Niestety, nie są one do końca znane, głównie ze względu na to, że chorzy niechętnie dzielą się informacjami z lekarzem, uznając tę chorobę za wstydliwą. Wiadomo jednak co prawdopodobnie ma wpływ na pojawienie się liszaja twardzinowego.

Na pewno należy wymienić tu czynniki genetyczne, gdyż  częściej notuje się tę chorobę u osób, które deklarują, że w ich rodzinie już występowała. Sprzyja mu też cukrzyca, bielactwo i inne choroby autoimmunologiczne oraz zaburzenia hormonalne.

Choroba częściej pojawia się też po zakażeniu krętkami, wirusem brodawczaka ludzkiego, czy atopowymi mikobakteriami.

Objawy liszaja twardzinowego

Liszaj twardzinowy objawia się przede wszystkim na narządach płciowych oraz odbycie, rzadziej w okolicach tułowia. W bardzo nielicznych przypadkach także w jamie ustnej.

Mężczyźni mogą spodziewać się perłowych i białawych wykwitów na napletku, żołądzi, a nawet w cewce moczowej i jej ujściu oraz na mosznie. Początkowe plamki przekształcają się w większe zmiany, które łączą się, powodując pieczenie, swędzenie i ból.

U kobiet objawy te obejmują okolice łechtaczki, warg sromowych, krocza i wzgórka łonowego.

Liszaj twardzinowy u kobiet

Kobiety chorują na liszaj twardzinowy 10 razy częściej niż mężczyźni. U co piątej z nich atakuje nie tylko narządy płciowe, ale też tułów, szyję i barki. Szczyt zachorowań to okres menopauzy, ale choroba przytrafia się także małym dziewczynkom i starszym kobietom.

Zmiany skórne pojawiające się w postaci białych grudek   mogą przekształcić się w blizny, co jest bardzo bolesne podczas zbliżenia seksualnego. Zwłaszcza, że skóra może w tych miejscach pękać. Silny ból pojawia się także przy oddawaniu moczu i kału.

Zmiany skórne nie muszą przy tym swędzieć, ani piec. Jeśli tak jednak jest, nie powinno się pocierać zmienionych chorobowo miejsc, bo blizny po takich otarciach mogą pozostać do końca życia. Mogą też pojawić się  bakteryjne i grzybicze nadkażenia skóry. Leczenie trzeba więc rozpocząć jak najszybciej, bo choroba sama nie ustąpi. Mogą za to pojawić się groźne powikłania.

więcej informacji na temat liszaja u kobiet: http://liszajtwardzinowy.pl/liszaj-twardzinowy-u-kobiet/

Liszaj twardzinowy u mężczyzn

Mężczyźni chorują na liszaj twardzinowy rzadziej niż kobiety, ale za to diagnozuje się u nich stadia bardziej zaawansowane.  Zwłaszcza jeśli choroba atakuje jednocześnie narządy płciowe i odbyt.

Perłowe zmiany skórne powodują, że skóra wokół grudek jest pomarszczona, a także znacznie cieńsza. Z tego powodu łatwiej o jej uszkodzenia i pęknięcia. Szybko pojawiają się siniaki, a potem także blizny.

Mogą również wystąpić krwawiące pęcherze, które w skrajnych przypadkach przekształcają się w nowotwór.

Najlepiej więc szybko rozpocząć terapię, bo wtedy jest ona najbardziej skuteczna. Rzadko się to jednak zdarza, bo najczęściej pacjenci przychodzą do dermatologa, gdy objawy są już bardzo zaawansowane. Wtedy do wyboru pozostaje niewiele metod, a czasami niezbędne są zabiegi chirurgiczne, m.in. obrzezanie. W niektórych przypadkach niezbędne będą natomiast przeszczepy skóry czy błony śluzowej.

więcej informacji na temat liszaja u mężczyzn: http://liszajtwardzinowy.pl/liszaj-twardzinowy-u-mezczyzn/

Skuteczne leczenie nie finansowane przez NFZ?

Choroba występuje często, ale diagnozowana jest rzadko. Jej objawy przypominają symptomy innych schorzeń, dlatego pacjentki leczone są przez dermatologów lub ginekologów, którzy nie diagnozują u nich liszaja twardzinowego.

Najczęściej na tę chorobę zapadają kobiety w okresie menopauzy, choć może też zaatakować młodsze. – Najmłodsza pacjentka, która leczyliśmy z powodu liszaju twardzinowego miała 5 lat – mówi prof.

Anita Olejek kierownik Katedry i Oddziału Klinicznego Położnictwa i Ginekologii Śląskiej Akademii Medycznej.

Głównym objawem choroby jest uczucie pieczenia i swędzenia okolic intymnych. Jest ono tak silne, że pacjentki nie mogą spać, pracować, odczuwają ból podczas uprawiania seksu. W związku z tym występują zaburzenia nastrojów, a nawet depresja. Na sromie pojawiają się drobne biało – perłowe plamy. Są one efektem zaniku nabłonka skóry.

Choroba ma najprawdopodobniej podłoże autoimmunologiczne, podobnie jak łuszczyca, czy bielactwo, co oznacza, że organizm z niewiadomych przyczyn sam się uszkadza. Zmieniona chorobowo skóra często ulega urazom przez co dochodzi do zakażeń grzybiczych lub bakteryjnych. Dlatego schorzenie to jest często mylone z zakażeniami grzybiczymi.

Liszaj twardzinowy można zdiagnozować poprzez pobranie wycinka zmienionego chorobowo nabłonka i poddaniu go badaniom histopatologicznym. Choroba ma charakter przewlekły i nawracający. W leczeniu najczęściej stosuje się maści sterydowe. W okresie zaostrzeń choroby – codziennie, w czasie poprawy – raz na tydzień.

Leczenie maściami sterydowymi nie zawsze przynosi trwałe efekty. Poza tym sterydy mają wiele działań niepożądanych. Chorym podaje się dodatkowo doustne leki przeciwświądowe. Prof.

Anita Olejek z mówi, że bardzo dobre efekty przynosi naświetlanie światłem o określonej długości fali po podaniu środka uczulającego na światło.

Seria dziesięciu naświetleń daje bardzo dobre wyniki leczenia. Na naświetlania pacjentki przychodzą do ambulatorium. Najpierw zmienione chorobowo okolice smaruje się maścią fotouczulającą, a potem się je naświetla. Zabieg jest bezbolesny i trwa około 15 minut. – Leczenie tą metodą przynosi bardzo dobre efekty i nie daje skutków ubocznych – mówi prof. Anita Olejek.

NFZ nie chce płacić szpitalom i przychodniom za leczenie fotodynamiczne liszaja twardzinowego, ponieważ nie ma go w swoich wykazach procedur. Problemem jest również to, że sama choroba nie widnieje w katalogach NFZ. Na całym świecie jest to jednak powszechnie stosowany sposób leczenia, nie tylko chorób ginekologicznych, ale i urologicznych oraz onkologicznych.

Kilka ośrodków w Polsce stosuje jednak tę metodę mając nadzieję, że NFZ sfinansuje w końcu tę procedurę. W prywatnych placówkach jedno naświetlanie kosztuje około 120 zł.

Tekst: Halina Pilonis

• Leczenie szyte na miarę Test umożliwiający leczenie pacjentów chorych na raka przy pomocy genetycznie dostosowanej terapii wykazał swoją skuteczność w codziennej medycynie – dowiodło…
• Chorzy na czerniaka nie mogą liczyć na leczenie Mój pacjent był bardzo dzielny. Popłakał się dopiero, gdy dowiedział się, że NFZ nie zapłaci za lek, który może uratować mu życie. Fundusz stwierdził, że byłoby… Halina Pilonis | Onet.
• Nadzieja na skuteczniejsze leczenie wirusowych zakażeń wątroby Telaprewir, boceprewir i interferon lambda to nowe, obiecujące leki przeznaczone do terapii wirusowego zapalenia wątroby typu C (WZW C). W leczeniu wirusowego…
• Leczenie arytmii – przewodnik dla pacjenta Pacjentom z arytmią sugeruje się bardzo różne metody leczenia, przez co mogą czuć się zagubieni. Wynika to z tego, że istnieją dziesiątki typów tego schorzenia…. Maria Janiszewska | Onet.
• Trudne leczenie dorosłych pacjentów z hemofilią Większość dorosłych Polaków chorych na hemofilię zmaga się jednocześnie z wieloma innymi schorzeniami. Jednym z nich jest przewlekłe zapalenie wątroby, będące…
• Najpowszechniejsze pozaoperacyjne metody leczenia nowotworów Nowotwór można leczyć. Co więcej, można go wyleczyć. Diagnoza ścina z nóg, myśl o śmierci pojawia się, bo musi się pojawić, ale niezależnie od tego, czy szok… Julia Wolin
• Koniec leczenia u dr Googla? Po śmierci chorego na raka studenta, który zdecydował się na terapię podpowiedzianą przez Baidu, chińską wyszukiwarkę internetową, komisja ds. zdrowia z Pekinu… PAP | PAP
• Leczenie w sanatorium. Zabiegi, z jakich można skorzystać Wiele zabiegów pomocnych w leczeniu schorzeń reumatycznych, jak np. krioterapię i masaże, możemy wykonać w gabinetach rehabilitacyjnych i ośrodkach spa, ale tylko… Piotr Janczarek | Żyjmy dłużej
• • Przełom w leczeniu białaczki
  • Wszystko wskazuje na to, że już niebawem część chorych na śmiertelną jeszcze do niedawna postać białaczki zostanie wyleczona.
  • Halina Pilonis | Onet.
• 1. Metody leczenia przeciwkrzepliwego
  2. Współczesna medycyna oferuje chorym z migotaniem przedsionków coraz nowocześniejsze leki zapobiegające powstawaniu zakrzepów będących przyczyną udaru mózgu.
  3. Maria Janiszewska | Onet.

Leczenie Liszaja Twardzinowego – Gdańsk

Liszaj twardzinowy jest schorzeniem dotyczącym zarówno mężczyzn jak i kobiet. Do tej pory nie do końca poznano, w jaki sposób choroba może się rozprzestrzeniać.  Istnieją hipotezy, że dermoza ta może się przenosić droga stosunków płciowych jednak wciąż nie ma wystarczających dowodów na potwierdzenie tych danych.

Objawy liszaja twardzi nowego to białe odbarwienia na skórze i błonach śluzowych, które mogą być z czasem stwardniale.

Objawy występują w okolicy odbytu i narządów płciowych, rzadziej zmiany chorobowe mogą się pojawiać  na tułowiu, barkach, ramionach i szyi.

Najczęściej chorują kobiety, jednak problem może dotyczyć także mężczyzn i chłopców. U płci męskiej nieleczony liszaj twardzi nowy prowadzi do stulejki.

Przyczyny liszaja twardzi nowego

Przyczyny liszaja twardzi nowego są nie do końca poznane. Według niektórych badaczy w powstawaniu choroby biorą udział pewne czynniki genetyczne.

Zmiany chorobowe są bardziej nasilone u osób z przewlekłymi chorobami, takimi jak cukrzyca, bielactwo i inne choroby autoimmunologiczne oraz zaburzenia hormonalne.

Zakażenie krętkami, atypowymi mikrobakteriami lub wirusem brodawczaka ludzkiego to częste czynniki zwiększające ryzyko pojawienia się liszaja twardzi nowego.

Objawy liszaja twardzi nowego

Objawy liszaja twardzi nowego różnią się u kobiet i mężczyzn. Pierwsze objawy chorobowe u mężczyzn pojawiają się na napletku, żołędzi, cewce moczowej lub na mosznie.

Początkowo maja postać drobnych białawych plamek, które mogą się zlewać w większe ogniska chorobowe. Zmianom skórnym towarzyszy ból i świąd.

U kobiet wykwity mogą występować na łechtaczce, wzgórku łonowym i wargach sromowych. Objawy mogą też objąć tułów i jamę ustną.

Liszaj twardzi nowy u kobiet

Liszaj twardzi nowy u kobiet występuje 10 razy częściej, niż u mężczyzn. Najwięcej zachorowań notuje się u kobiet w okresie menopauzalnym, jednak zdarzają się pacjentki znacznie młodsze.

Zmiany chorobowe sa dość rozlegle powodując bolesność podczas stosunków seksualnych. Bole tej okolicy mogą się również pojawić podczas oddawania moczu i kału. Drażnione mechanicznie zmiany chorobowe mogą przekształcić się w blizny.

Liszaj twardzinowy zwiększa wrażliwość na bakteryjne i grzybicze nadkażenia skóry.

Liszaj twardzinowy u mężczyzn

Liszaj twardzinowy występuje rzadziej u mężczyzn. Jednak objawy chorobowe są znacznie bardziej nasilone– perłowe grudki na zmarszczonej skórze, mające  skłonność do bliznowacenia pojawiają się głównie na narządach płciowych i w okolicy odbytu.

Najbardziej niepokojącym stadium są krwawiące pęcherze, a ostatecznie objawy guza nowotworowego. Duże znaczenie ma jak najszybsza diagnostyka i leczenie zmian skórnych.

  Nie leczone ogniska spowodują progresje zmian chorobowych które trzeba będzie leczyć wyłącznie chirurgicznie –  obrzezanie, przeszczepy skóry czy błony śluzowej.