Rak podstawnokomórkowy skóry (carcinoma basocellulare) – rodzaje, objawy, leczenie

ReklamaReklama

Nowotwory złośliwe skóry dzieli się ze względu na podstawowe objawy oraz pochodzenie z poszczególnych warstw skóry. Ze względu na to, że choroby te często stanowią efekt nadmiernej ekspozycji skóry na słońce bardzo ważna jest jej prewencja przed działaniem promieniowania UV.

Nowotwory skóry

Najliczniejszą grupę nowotworów skóry stanowią raki skóry zajmując pierwsze miejsce w klasyfikacji onkologicznej. Pojawiają się one na skutek zbyt częstej ekspozycji skóry na działanie promieni UV.

W związku z tym nowotwory można zaliczyć do tak zwanych chorób zawodowych u osób, które pracują na otwartej przestrzeni środowiska nie zapewniając skórze odpowiedniej ochrony.

Niektóre rodzaje nowotworów mogą stanowić chorobę współistniejącą z innymi np. AIDS.

Do najczęściej występujących nowotworów skóry zalicza się:

• rak podstawnokomórkowy;
• rak kolczystokomórkowy;
• czerniak;
• rak z komórek Merkla (neuroendokrynny);
• mięsaki (sarcoma);
• rak brodawkujący;
• rak skóry Pageta.

1. Rak podstawnokomórkowy

Rak podstawnokomórkowy (carcinoma basocellulare) należy do najczęściej występujących nowotworów skóry. Stanowi bowiem około 70% wszystkich zmian.

Rozwija się na skutek nadmiernej ekspozycji skóry na słońce lub w wyniku działania arsenu.

Powstaje w skórze, która początkowo nie jest zmieniona lub ze stanów przedrakowych, do których należy róg skórny lub rogowacenie słoneczne. Rzadko daje przerzuty, częściej występuje u osób starszych.

Objawy przybierają postać guzka posiadającego połyskującą, gładką powierzchnię. Z biegiem czasu zmiana robi się coraz większa, wgłębia się w części środkowej oraz zostaje otoczona dość charakterystycznym wałem na obwodzie. Struktura wału składa się z drobnych perłowych guzków i posiada zlewny charakter. Środkowe wgłębienie pokryte jest strupkiem, a jego oderwanie może spowodować krwawienie.

Wyróżnia się kilka odmian raka podstawnokomórkowego. Najbardziej znaną jest postać guzkowa, który objawia się guzkiem o lśniącej i gładkiej powierzchni często z widocznymi teleangiektazjami.

Poważniejszą odmianą jest postać wrzodziejąca, której rozwój może spowodować niszczenie części twarzy w tym oczodołu, a także wejść w strukturę mózgu. Charakteryzuje się drążeniem w głąb budowy mięśni, kości oraz chrząstek.

Zmiany lokalizują się najczęściej na skórze twarzy, szyi oraz grzbiecie dłoni.

Do innych odmian zalicza się postać:

• barwnikowa;
• twardzinopodobna;
• powierzchniowa;
• włókonsto-nabłonkowa.

Leczenie raka podstawnokomórkowego polega na chirurgicznym usunięciu zmian. Zastosowanie znajduje tu również krioterapia.

2. Rak kolczystokomórkowy

Występuje rzadziej niż rak podstawnokomórkowy. Zwykle pojawia się u osób w wieku średnim oraz podeszłym. Charakteryzuje się szybkim rozwojem oraz wysokim stopniem złośliwości.

Zmiany lokalizują się w obrębie błon śluzowych oraz skóry (okolica nosa, oczodołów i narządów płciowych). Przyczyną jego występowania jest nadmierna ekspozycja skóry na słońce, a także częste drażnienie mechaniczne oraz działanie środków chemicznych.

Objawia się rogowaciejącą oraz łuszczącą się zmianą o charakterze brodawkowatym, która z czasem wrzodzieje i często pokryta jest strupem.

Rak kolczystokomórkowy daje przerzuty do węzłów chłonnych oraz krwi. Dzieje się tak gdy guz zwiększa swoje rozmiary i głębiej nacieka w tkanki.

3. Czerniak

Czerniak to nowotwór skóry wywodzący się z komórek barwnikowych – melanocytów. Może rozwinąć się na skórze niezmienionej chorobowo lub w obrębie znamion barwnikowych. W grupie ryzyka znajdują się m.in.

osoby, u których w rodzinie pojawił się czerniak, a także z jasnym fototypem skóry, jasnymi włosami, piegami i niebieskimi oczami. Główną przyczyną jego rozwoju jest ekspozycja skóry na słońce oraz ilość oparzeń słonecznych w okresie dzieciństwa.

Ponadto, narażone na wystąpienie czerniaka są osoby, które były poddawane immunosupresji lub chore na AIDS.

Czerniak rozwija się jako płaskie znamię, które początkowo przybiera niewielkie rozmiary. Z czasem jednak szybko się powiększa i nacieka do głębszych warstw skóry.

Do najbardziej złośliwych czerniaków należą te, które nie zawierają barwnika lub posiadają niewielkie jego ilości. Należy podkreślić, że może dotyczyć również błon śluzowych np. jamy ustnej. Czerniak daje przerzuty drogą naczyń krwionośnych oraz limfatycznych docierając do płuc, mózgu oraz wątroby.

Leczenie czerniaka opiera się głównie na wycięciu chirurgicznym z zajęciem marginesu zdrowej skóry.

3. Mięsaki (sarcoma)

Rozwijają się z komórek wrzecionowatych oraz naczyń włosowatych i dotyczą tkanek miękkich (mięsak tkanki tłuszczowej, mięśniowej, naczyniowej). Mimo to może również dotyczyć skóry.

Przyczyną rozwoju mięsaków jest ekspozycja skóry na promieniowanie jonizujące, skłonności genetyczne oraz stosowanie chemioterapeutyków.

Należy podkreślić, że mięsaki dają częste przerzuty do płuc oraz węzłów chłonnych.

Objawem mięsaków jest guz, a także zaburzenia ruchowe. Leczenie polega na wycięciu zmiany wraz z mięśniem, nerwami lub naczyniami.

Wyróżnia się kilka rodzajów mięsaków:

• tłuszczakomięsak;
• włókniakomięsak histocytarny;
• mięśniakomięsak prążkowanokomórkowy;
• mięśniakomięsak gładkokomórkowy;
• mięsak maziówki;
• nerwiakomięsak.

4. Rak z komórek Merkla (neuroendokrynny)

Rak z komórek Merkla to rzadko występujący rak skóry, jednak o wysokim stopniu złośliwości. Wywodzi się z komórek Merkla – komórek odbierających bodźce czuciowe.

Objawia się twardym, bezbolesnym guzkiem posiadającym gładką powierzchnię. Lokalizuje się na skórze głowy, szyi, kończyn oraz miejsc eksponowanych na działanie promieni UV.

Często daje przerzuty do węzłów chłonnych, płuc, mózgu, wątroby oraz kości.

Leczenie raka z komórek Merkla obejmuje wycięcie zmiany wraz z lokalnymi węzłami chłonnymi, a także radioterapię oraz chemioterapię.

5. Rak brodawkujący

Rak brodawkujący to nowotwór dotyczący narządów płciowych, jamy ustnej oraz stóp. W jego rozwoju stwierdza się komórki wirusa brodawczaka ludzkiego HPV6 i HPV11. Przyczyną rozwoju jest m.in. żucie tytoniu (jeśli dotyczy jamy ustnej) lub urazy stopy jeśli występuje na powierzchni stóp. Rozwój raka brodawkującego jest wolny i z reguły nie daje przerzutów.

6. Rak skóry Pageta

Rak skóry Pageta to rzadka postać nowotworu śródnabłonkowego. Pochodzi z gruczołów apokrynowych i stanowi odmianę pozasutkową.

Początkowo komórki nowotworowe rozmnażają się w warstwach naskórka, po czym roprzestrzeniają się do mieszków włosowych oraz gruczołów potowych.

Objawem są palmy o podłożu rumieniowym, które dają uczucie pieczenia i swędzenia. Zmiany lokalizują się w obszarach narządów płciowych.

Wskazówka

W profilaktyce nowotworów skóry zarówno w barwnikowych (czerniak) jak i rakach (podstawnokomórkowy, kolczystokomórkowy) bardzo ważna jest ochrona przeciwsłoneczna. W związku z tym należy pamiętać o stosowaniu kremów z filtrem o wysokim wskaźniku SPF.

Bibliografia

1. Padlewska K., Medycyna Estetyczna i Kosmetologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2019.

Polecane produkty:

Rak podstawnokomórkowy skóry – objawy, diagnostyka, leczenie

Nowotwory skóry występują często, a rak skóry stanowi około 8% wszystkich umiejscowień raka. Najliczniejszą grupę nowotworów złośliwych skóry stanowią raki – nowotwory złośliwe pochodzenia nabłonkowego.

Jedną z najczęściej występujących jednostek chorobowych w tej grupie jest rak podstawnokomórkowy skóry (BCC), który wywodzi się keranocytów i zaliczany jest do tzw. niebarwnikowych nowotworów skóry.

Poniżej przedstawiamy podstawowe informacje dotyczące objawów, diagnostyki oraz metod leczenia raka podstawnokomórkowego skóry.

Rak podstawnokomórkowy skóry

Rak podstawnokomórkowy skóry (carcinoma basocellulare) to najczęściej występująca postać raka skóry, stanowi około 75% przypadków. W zdecydowanej większości jego lokalizacja obejmuje skórę głowy i szyi.

Rozwija się w skórze powiek, czoła, nosa, policzków, nigdy na stopach, dłoniach czy błonach śluzowych. Rak przydatków skóry występuje równie często u mężczyzn, jak i kobiet, najczęściej po 60 roku życia.

Cechą charakterystyczną raka podstawnokomórkowego skóry jest brak przerzutów odległych oraz miejscowa złośliwość.

Eksperci wyróżniają dwie odmiany tej choroby – pierwsza rozwija się wolno, nie nacieka w głąb, a leczenie daje dobre efekty.

Druga odmiana raka podstawnokomórkowego skóry jest bardziej agresywna, ma zdolność do naciekania, niszczenia tkanek, jest wrzodziejąca i często nawraca, co utrudnia wyleczenia.

ZOBACZ POWIĄZANE: CZERNIAK – NOWOTWÓR ZŁOŚLIWY 

Rak podstawnokomórkowy skóry – objawy

Etiopatogeneza BCC jest związana z ekspozycję na promieniowanie UV, immunosupresją, przewlekłymi zakażeniami (m.in. wirusem brodawczaka ludzkiego HPV). Niewątpliwym kluczowym czynnikiem wpływającym na wzrost ryzyka zachorowania na raka podstawnokomórkowego skóry jest promieniowanie nadfioletowe w połączeniu z podwyższoną temperaturą otoczenia.

Nowotwory skóry stanowią grupę chorób, w których istnieją najlepsze warunki do wykrycia i leczenia już na wstępnym etapie. Objawy raka podstawnokomórkowego skóry są widoczne dla chorego, a łatwość pobrania materiału do badania histopatologicznego umożliwia szybką diagnozę.

Klasyczny wygląd raka podstawnokomórkowego cechuje niewielkie owrzodzenie z wałowatym przeświecającym brzegiem. Ten typ nowotworu spotyka się wokół oczu, na nosie, blisko kąta wewnętrznego oka.

Inną postacią są guzki o charakterze nietorbielowatym, czasami z dużą ilością pigmentu, późno wrzodziejące.

Objawy raka podstawnokomórkowego skóry mogą być związane z płytkimi owrzodzeniami na czole lub nosie z nieregularnymi i źle zaznaczonymi granicami. Z jednej strony wydaje się, ze niepokojąca zmniejsza się, a z drugiej powoli się rozszerza.

Leczenie raka podstawnokomórkowego skóry

Leczenie radykalne raka podstawnokomórkowego skóry polega na chirurgicznym usunięciu zmiany wraz z marginesem zdrowych tkanek. Doszczętność wycięcia stanowi czynnik rokowniczy. W przypadku braku doszczętności wznowa raka podstawnokomórkowego występuje u 25% pacjentów.

Jeśli zabieg chirurgiczny jest niemożliwy, eksperci zalecają rozważenie radioterapii. W przypadku niskiego ryzyka nawrotu dopuszczalne są metody leczenia miejscowego raka podstawnokomórkowy skóry takie jak: krioterapia, laseroterapia, elektrokoagulacja lub stosowanie 5-fluorouracylu.

W rzadkich przypadkach przerzutowych stosuje się chemioterapię opartą na cisplatynie.

W leczeniu zaawansowanego raka podstawnokomórkowego skóry stosuje się również terapię celowaną lekiem wismodegib. Działanie terapii celowanej polega na blokowaniu szlaku sygnałowego Hedgehog, czyli hamowaniu podziału komórek rakowych.

PRZEJDŹ DO: NOWOTWORY SKÓRY

Rak podstawnokomórkowy – objawy i leczenie

Rak podstawnokomórkowy skóry jest nowotworem miejscowo złośliwym, pojawiającym się najczęściej na skórze twarzy, a w szczególności nosa i małżowiny ucha. Rokowania są bardzo dobre pod warunkiem jego szybkiego rozpoznania i leczenia.

Naskórek to najbardziej zewnętrzna powłoka ciała człowieka. Składa się z kilku warstw. Idąc od zewnątrz, warstwy skóry to: warstwa rogowa (ulegająca złuszczeniu), jasna (obecna tylko w niektórych miejscach), ziarnista, kolczysta i podstawna. Dwie ostatnie stanowią część rozrodczą.

Rak podstawnokomórkowy jest nowotworem złośliwym skóry rozwijającym się z warstwy najgłębszej, czyli podstawnej. Najczęściej pojawia się w obrębie skóry odsłoniętych części ciała, czyli twarzy, karku, rąk. Może też pojawić się w innych miejscach na ciele.

Nie jest to nowotwór dający przerzuty, jego złośliwość jest miejscowa. Inna nazwa tego nowotworu to nabłoniak.

Jakie są rodzaje raka podstawno komórkowego?

We wczesnym etapie choroby rak podstawnokomórkowy przypomina wyglądem najczęściej drobną grudkę z licznymi małymi naczynkami. W jej środkowej części czasem daje się zauważyć strupek, który odpada np. podczas golenia lub w nocy podczas snu. Towarzyszy temu zazwyczaj niewielkie krwawienie.

Charakterystyczną cechą wczesnej postaci BCC jest brak zanikania zmiany pod wpływem stosowania leków w postaci kremów czy maści. Rak podstawnokomórkowy skóry następnie może przybierać kilka postaci, co skłoniło badaczy do podziału nowotworu na kilka podtypów morfologicznych.
Guzkowy rak podstawnokomórkowy. Najczęstsza postać BCC.

Pojawia się zwykle na głowie (skrzydełka nosa, czoło), na szyi lub górnej części pleców. Wyglądem przypomina półprzezroczysty guzek o perłowych lub woskowych brzegach. Przy uważnej obserwacji w jego obrębie daje się zauważyć teleangiektazje, tzn. poszerzone drobne naczynka często określane przez pacjentów jako „pajączki naczyniowe”.

W środku może pojawić się zagłębienie lub niewielka ranka pokryta strupem. Jego usunięcie powoduje krwawienie. Większe zmiany są związane z centralnie występującym owrzodzeniem.
Naciekający rak podstawnokomórkowy (wrzodziejący). Zmiany nowotworowe przyjmują postać niebolesnego owrzodzenia, które może naciekać i niszczyć okoliczne tkanki, a nawet kości i mięśnie.

Granica owrzodzenia jest zwykle niewyraźna, może przypominać łańcuszek pereł. Do tej postaci BCC odnosi się nazwa wrzód drążący (ulcus rodens). Ogniska raka lokalizują się zwykle w okolicy fałdu nosowo-wargowego, kątu oka, wokół uszu.
Powierzchniowy rak podstawnokomórkowy.

Zmianą nowotworową jest dobrze odgraniczona plama, najczęściej wieloogniskowa, mająca charakter rumieniowy, często pokryta strupami, która ulega powolnemu wzrostowi. Ten typ najczęściej lokalizuje się na plecach, rzadko w ciemieniowej części głowy. Guz może imitować ognisko łuszczycy.
Barwnikowy rak podstawnokomórkowy.

Ognisko nowotworowe przybiera najczęściej postać grudkową lub guzkową, a barwę od sinoniebieskiej do czarnej. Może być mylone z czerniakiem.
Twardzinopodobny rak podstawnokomórkowy. Przyjmuje postać zanikowej blizny w kolorze skóry z nielicznymi drobnymi naczynkami. Umiejscawia się zwykle na twarzy – w okolicy nosa, na czole lub policzkach.

Bardzo rzadko może pojawić się owrzodzenie czy pokrycie strupkiem.
Torbielowaty rak podstawnokomórkowy. Ten typ BCC wygląda jak miękka przezroczysta grudka, zlokalizowana zwykle w okolicy oczu.
Mieszany rak podstawnokomórkowy. W obrębie tego samego ogniska występuje utkanie różnych nowotworów skóry.

Oprócz raka podstawnokomórkowego mogą pojawić się komórki raka płaskonabłonkowego (SCC) lub raka kolczystokomórkowego. Jest to podtyp o zwiększonej agresywności nowotworowej.
Metastatyczny (ze skłonnością do przerzutów) rak podstawnokomórkowy. Dotyczy zwłaszcza dwóch bardzo rzadkich odmian nowotworu.

Jakie są przyczyny i czynniki ryzyka wystąpienia raka podstawnokomórkowego?

Rak podstawnokomórkowy ma postać niedużego guzka otoczonego wałowatym brzegiem. Uwagę chorego powinna zwrócić niegojąca się ranka pokryta strupem, który cyklicznie odpada, odsłaniając niewielkie owrzodzenie („rankę”), która szybko pokrywa się nowym strupem.

Rak podstawnokomórkowy może mieć również postać płaską łub płasko-wyniosłą, łuszczącą się i zaczerwienioną.
Zmiany nowotworowe zlokalizowane są najczęściej w miejscach eksponowanych na słońce, głównie na czole, wargach, nosie, policzkach, szyi, a także udach, ramionach czy okolicach krocza.

Umiejscowienie tych nieestetycznych zmian na twarzy często powoduje, że pogarsza się jakość życia chorych. Wyłączają się oni z życia zawodowego i aktywności, zamykają w domu.

Rak podstawnokomórkowy może rozwinąć się też na podłożu uszkodzonej skóry, np. w obrębie blizny poszczepiennej, blizn pourazowych oraz pod protezami.

Jak przebiega diagnostyka i leczenie raka podstawnokomórkowego?

Wygląd schorzenia jest bardzo charakterystyczny. Dzięki temu już obejrzenie skóry pacjenta w większości przypadków daje możliwość stwierdzenie z dużym przekonaniem raka podstawnokomórkowego skóry.
W niektórych przypadkach przydatne jest skorzystanie z urządzenia optycznego o nazwie dermatoskop, które pozwala na obejrzenie zmiany w dużym powiększeniu.

Chorobę bezsprzecznie potwierdza dopiero jej usunięcie. Jeśli zmiana jest niewielkich rozmiarów lekarz chirurg onkolog zaleca jej wycięcie i poddanie badaniu histopatologicznemu.

Jeśli jej rozmiar jest znaczny lub znajduje się w lokalizacji, z której usunięcie może być utrudnione, np.

powieka oka to lekarz chirurg onkolog rozważa pobranie niewielkiego wycinka w celu potwierdzenia rozpoznania i zaplanowania dalszego leczenia.

Najpowszechniejszą metodą leczenia tego nowotworu jest jego chirurgiczne usunięcie. Konieczne jest wycięcie zmiany z zapasem zdrowej tkanki i poddanie jej badaniu histopatologicznemu, które pomoże również ocenić czy operacja pozwoliła na pozbycie się zmiany w całości.
Jeśli wcześniej dokonano potwierdzenia za pomocą badania histopatologicznego zmiany to można również zastosować leczenie za pomocą:

• laseroterapii,
• krioterapii.

Postać powierzchniowa raka podstawnokomórkowego może być również leczona z zastosowaniem metody fotodynamicznej.

W celu umówienia się na konsultację u chirurga onkologa w Poradni Noowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków skontaktuj się z placówką Onkolmed Lecznica Onkologiczna pod numerem telefonu: +48222902337

Szanowni Pacjenci,

Przed zapisem do onkologa bardzo prosimy o dokładne zapoznanie się z zakresem działalności danego lekarza (każdy lekarz onkolog leczy inną część ciała).

W przypadku problemu z wyborem właściwego specjalisty onkologa, prosimy o kontakt z Recepcją Onkolmed. Chętnie służymy pomocą. W celu prawidłowego zapisu do specjalisty, przeprowadzamy wywiad z Pacjentem.

Mając tę wiedzę łatwiej jest nam zaoferować konkretną pomoc i wybór odpowiedniego lekarza.

Ze względu na długą listę oczekujących w przypadku rezygnacji z wizyty prosimy o wcześniejsze jej odwołanie. 

Szanujmy się wzajemnie.

Rak skóry i jego objawy

Według statystyk zachorowalność na raka skóry, zwłaszcza czerniaka, w ciągu ostatnich 30 lat wzrosła aż czterokrotnie. Rak skóry stanowi jedną czwartą wszystkich przypadków raka.

W Stanach Zjednoczonych większość przypadków raka skóry została odnotowana u młodych kobiet.

Fakt ten może być skutkiem stale rosnącej popularności relaksu w słońcu, ewentualnie nadmiernego opalania się w solariach.  

Jak Penoxal pomaga w chorobie raka skóry?

Silny układ immunologiczny potrafi poradzić sobie z komórkami nowotworowymi i  je zniszczyć, jednak czasami potrzebuje pomocy. PENOXAL stymuluje układ immunologiczny i pomaga w ten sposób zoptymalizować jego działanie, które jest wystarczająco skuteczne w walce z komórkami nowotworowymi.

Produkt może być również stosowany w trakcie radioterapii i chemioterapii, aby złagodzić niektóre skutki uboczne leczenia.

Ponadto stymuluje aktywność przewodu pokarmowego, wątroby, nerek i innych narządów, które są bardzo obciążane leczeniem onkologicznym, przyczyniając się w ten sposób do prawidłowego funkcjonowania organizmu i ogólnego dobrego samopoczucia.

 Jest zatem odpowiednim suplementem w ogólnym leczeniu choroby onkologicznej, co potwierdza  w swojej opinii na temat Penoxalu lek. med. Anna Galambošová, farmaceuta PharmDr. Tomáš Arndt oraz inni lekarze. O doświadczeniach tych, którzy zażywają Penoxal, więcej można dowiedzieć się TUTAJ.

Zalecane dawkowanie podczas terapii onkologicznej to 4 kapsułki dziennie przez okres 4 miesięcy

O chorobie raka skóry

Rak skóry obejmuje wiele rodzajów nowotworów skóry. Niektóre są łagodne (benigne) i stanowią raczej problem kosmetyczny.

Do najczęstszych złośliwych typów raka skóry należą przede wszystkim nowotwory górnej warstwy skóry, to znaczy rak naskórka – rak podstawnokomórkowy (łac. carcinoma basocellulare, basalioma), rak płaskonabłonkowy (łac.

carcinoma spinocellulare) i najbardziej niebezpieczny oraz najbardziej znany czerniak (melanom).

Rak podstawnokomórkowy uszkadza przede wszystkim miejsce, z którego pochodzi oraz jego okolicę, rak płaskonabłonkowy jednak już wytwarza przerzuty nawet w odległych narządach, dlatego wczesne wykrycie objawów jest bardzo ważne.

Innym typowym objawem czerniaka jest początkowo niepozorna plamka, która może pojawić się zarówno na czystej skórze, jak i na podstawie znamiona bądź plamki pigmentowej, w dużej mierze pojawiają się przerzuty nie tylko do innych miejsc na skórze, ale także do węzłów chłonnych, mózgu, płuc lub wątroby.

Przyczyny choroby

Specjaliści przypisują wzrost liczby chorób nowotworowych skóry nie tylko rozwojowi ruchu turystycznego i lepszej sytuacji ekonomicznej, która pozwala na podróżowanie za słońcem, ale także utrzymującym się trendom opalonej skóry, „zmuszając” wiele osób do nadmiernej i niechronionej ekspozycji na promienie słoneczne lub odwiedzania solaria.

Można z całą pewnością stwierdzić, że przyczyną raka skóry są przede wszystkim promienie słoneczne, zwłaszcza tzw. promieniowanie UVB, które uszkadzają komórki skóry i powodują ich niekontrolowane mnożenie i dzielenie.

Bardzo ryzykowne jest opalanie się osób o jasnej i wrażliwej skórze lub osób z dużą liczbą znaków pigmentowych, jak również osób, które często wcześniej poparzyły się na słońcu, zwłaszcza w okresie do 18 lat, kiedy skóra jest najbardziej wrażliwa.

Kolejnym czynnikiem są predyspozycje rodzinne, u osób, które już miały raka skóry, prawdopodobieństwo wystąpienia choroby jest aż 10 razy większe. Specjaliści nie wykluczają wpływu osłabionego układu immunologicznego na powstanie choroby.  

Objawy raka  

Do najczęstszych objawów, na które należy zwrócić uwagę, należą zmiany koloru (ściemnienie), kształt (nieostra krawędź, asymetria, wyboista powierzchnia) albo rozmiary znamiona pigmentowego. Nagłe pojawienie się plamy, ewentualnie jej krwawienie, powinno natychmiast skłonić do wizyty u lekarza dermatologa.  

Profilaktyka nowotworów skóry

Czerniaki i inne nowotwory skóry mogą być bardzo niebezpieczne, dlatego ważne jest, aby nie lekceważyć zmian na skórze ani żadnych innych objawów. Dzięki widocznym objawom łatwiej można wcześnie wykryć raka i rozpocząć leczenie. Jednak najlepszą obroną jest profilaktyka.

Ważne jest, żeby chronić się przed działaniem promieni słonecznych odpowiednią odzieżą lub preparatami ze współczynnikiem ochronny UV poprzez ich odpowiednią aplikację (w odpowiednim czasie i wystarczająca warstwa, odnawiana po 2-3 godzinach, dobór wystarczającej siły współczynnika UV).

W każdym razie lepiej w ogóle nie wystawiać małych dzieci działaniu promieni słonecznych.

  Między godziną 11:00 a 15:00 zaleca się całkowite unikanie promieni słonecznych, ponieważ w tym czasie wpływ promieniowania UVB przez atmosferę jest najmniej filtrowany.  

Wpływ układu immunologicznego na raka skóry 

Skóra jest organem, który jest codziennie narażany na wiele niekorzystnych czynników, takich jak płyny do płukania tkanin, zapachy, kremy kosmetyczne, a nawet promienie słoneczne.

Chociaż ludzie nie zdają sobie z tego sprawy, naskórek trzeba chronić tak samo, jak wewnętrzne środowisko organizmu. Układ immunologiczny jest pierwszym czynnikiem, który zapobiega chorobom skóry.

Może się wydawać, że wzmocnienie układu immunologicznego jest ważne tylko dla narządów wewnętrznych, jednak silny układ immunologiczny walczy również z możliwym wystąpieniem plam skórnych lub znamion na skórze.

W przypadku dostatecznie silnej odporności wystąpienie anomalii skórnych bywa tylko kosmetyczną wadą lub manifestacją detoksykacji. Jeżeli jednak profilaktyka jest zignorowania i rozwija się rak skóry, wzmocnienie układu immunologicznego ma zasadnicze znaczenie dla pomyślnych wyników leczenia.  

Inne informacje

Rak podstawnokomórkowy – charakterystyka

Rak podstawnokomórkowy (carcinoma basocellulare, BCC) – złośliwy nowotwór skóry charakteryzujący się powolnym wzrostem oraz dużym stopniem destrukcji tkanek, które zajmuje. Występuje głównie w okolicach skóry głowy, szyi, rzadziej może występować na skórze tułowia i kończyn dolnych. Przerzuty spowodowane występowaniem BCC zdarzają się niezwykle rzadko.

Odmiany raka podstawnokomórkowego

Najczęściej występującą odmiana kliniczna BCC jest postać guzkowa (carcinoma basocellulare nodosum). Charakteryzuje się obecnością niezapalnego guzka, który możne być otoczony perlistobialym walem.

Inna często występująca odmiana raka podstawnokomorkowego jest postać wrzodziejaca- ulcus rodens – w obrazie klinicznym której dominuje głębokie owrzodzenie z mniejszym, wałowato uniesionym brzegiem. Rzadziej występująca odmiana kliniczna raka podstawnokomorkowego jest postać barwnikowa, przypominająca swym obrazem klinicznym czerniaka.

Do bardziej agresywnych form BCC zalicza się odmiany twardzinopodobna oraz bliznowaciejaca. Występują one rzadko- u około 5 do 10% chorych z rakiem skory, lecz są niezwykle trudne do zdiagnozowania, a ich leczenie może stanowić problem. Rak podstawnokomorkowy może szerzyć się powierzchownie i nie naciekać głębszych tkanek (odmiana carcinoma basocellulare superficiale).

Na uwagę zasługują bardzo rzadkie odmiany BCC, które są guzami o typie wloknisto-nablonkowym- guzy Pinkusa. Guzy te w obrazie histopatologicznym moga zawierac fragmenty nowotworzenia podstawnokomorkowego- tak jak w przypadku BCC.

Diagnoza BCC

Pierwsze objawy kliniczne raka podstawnokomorkowego skory mogą być dyskretne i bardzo często są bagatelizowane, jednak ich lekceważenie może po latach naciekania spowodować znaczne ubytki tkanek zlokalizowanych w głębszych warstwach skóry.

W niektórych przypadkach objawy kliniczne raka podstawnokomorkowego skory maja postać płaskich blaszek rumieniowych z odgraniczonym brzegiem, i mogą przypominać m. in. łuszczycę, wyprysk kontaktowy lub chorobę Bowena.

Rak podstawnokomórkowy – rozpoznanie

Rozpoznanie raka skory powinien postawić doświadczony lekarz specjalizujący się w dermatologii. Dermatolog dokonuje oceny wszystkich zmian chorobowych, w przypadku podejrzenia występowania nowotworu- pobiera biopsje ze zmian chorobowych do badania histopatologicznego. Wynik biopsji pozwala na rozpoznanie raka skory wraz z określeniem jego odmiany.

Na tej podstawie dermatolog możne zakwalifikować pacjenta do odpowiedniej metody leczenia. Istotne znaczenie ma oszacowanie ryzyka wznowy raka podstawnokomorkowego.

W przypadku leczenia BCC niskiego ryzyka wznowy w pierwszej kolejności można zastosować metody niechirurgiczne, zaś w przypadku odmian raka wysokiego ryzyka wznowy, pacjent zostanie skierowany na usunięcie chirurgiczne nowotworu w całości lub radioterapię.

Rak podstawnokomórkowy skóry

Rak podstawnokomórkowy (BCC, basal cell carcinoma) jest najczęściej występującym nowotworem złośliwym występującym wśród osób o jasnym zabarwieniu skóry, stanowi 80% raków skóry. Wywodzi się z keratynocytów, zaliczany jest do tzw. niebarwnikowych nowotworów skóry.

Rozwija się w skórze powiek, czoła, nosa, policzków, nigdy na stopach, dłoniach czy błonach śluzowych. Eksperci wyróżniają dwie odmiany tej choroby – pierwsza rozwija się wolno, nie nacieka w głąb, a leczenie daje dobre efekty.

Druga odmiana raka podstawnokomórkowego skóry jest bardziej agresywna, ma zdolność do naciekania, niszczenia tkanek, jest wrzodziejąca i często nawraca, co utrudnia wyleczenie.

Rak skóry podstawnokomórkowy na ogół jest efektem przewlekłej ekspozycji na słońce, ze szczególnym uwzględnieniem promieniowania UVB; obecności tzw.

stanów przednowotworowych (czyli chorób, które szczególnie predysponują do rozwoju procesu nowotworowego); uszkodzenie skóry substancjami chemicznymi (np. arsenem).

Nierzadko przyczyną tego rodzaju raka jest owrzodzenie powstające w miejscu blizny po oparzeniu czy zranieniu. Ważne są czynniki genetyczne.

Objawami podstawnokomórkowego raka skóry są zmiany guzkowate, rany o różnym stopniu zaczerwienienia, mające perłową powierzchnię oraz rozszerzone naczynia krwionośne, są widoczne dla chorego.

Mogą też wystąpić guzki o charakterze nietorbielowatym, czasami z dużą ilością pigmentu, późno wrzodziejące. BCC rozwija się z komórek macierzystych warstwy podstawnej naskórka, również na podłożu stanów przedrakowych, jak i w skórze niezmienionej.

Rośnie wolniej niż rak kolczystokomórkowy skóry.

Podstawowe postaci raka podstawnokomórkowego skóry  :

• powierzchowna – zlokalizowana najczęściej na tułowiu, przybiera postać drobnych, licznych, płaskich zmian, niekiedy o łuszczącej się powierzchni, ostro odgraniczonych, rozwijających się przez wiele lat;
• twardzinopodobna – pod postacią białawo-żółtawych, błyszczących ognisk ;
• guzkowa – rozpoznawana najczęściej; powierzchnia zmiany nierzadko ulega owrzodzeniu; należy do niej postać barwnikowa, sprawiająca problemy diagnostyczne ze względu na podobieństwo do czerniaka złośliwego, charakteryzuje się obecnością melanocytów wśród komórek nowotworowych, co prawda najczęściej opisuje się ją jako postać raka guzkowego, ale może też towarzyszyć każdej innej odmianie;
• wrzodziejąca – może występować jako postać płaska (wzrost horyzontalny), częściej jednak drąży głęboko niszcząc otaczające tkanki, w tym mięśnie i kości (wzrost wertykalny).

Rozpoznanie raka podstawnokomórkowego dokonuje się na podstawie najpierw dermatoskopu, później badania histopatologicznego. Łatwość pobrania materiału do badania histopatologicznego umożliwia szybką diagnozę.

Natomiast wśród pacjentów z zaawansowanym procesem nowotworowym o wieloletnim przebiegu choroby, z dużym prawdopodobieństwem naciekania tkanek głębokich, konieczne jest poszerzenie diagnostyki o badania obrazowe, takie jak TK lub MRI.

Przy raku podstawnokomórkowym przerzuty są rzadkie, głównie zmiana odrasta w tym samym miejscu.

Leczenie radykalne raka podstawnokomórkowego skóry polega na chirurgicznym usunięciu zmiany wraz z marginesem zdrowych tkanek.

 Jest to najczęściej stosowana metoda leczenia raka skóry (zarówno w przypadku wysokiego, jak i niskiego ryzyka nawrotu).

 Jeśli zabieg chirurgiczny jest niemożliwy, eksperci zalecają rozważenie radioterapii.

Metody leczenia miejscowego raka podstawnokomórkowego skóry :

• Farmakoterapia miejscowa : imikwimod (modulator odpowiedzi immunologicznej). zastosowanie w terapii rogowacenia słonecznego,) w postaci kremu, 5-fluorouracyl (lek ma zastosowanie w terapii rogowacenia słonecznego, powierzchownego).
• Terapia fotodynamiczna : fotochemioterapia (kwas metyloaminolewulinowy).  To forma leczenia, w której wykorzystywane są nietoksyczne związki światłoczułe. Po ekspozycji na specyficzny rodzaj światła uruchamia się proces aktywnego fotoutleniania. Terapia ta działa toksycznie na komórki nowotworowe i inne chore komórki.
• Radioterapia (techniki brachyterapii i teleterapii). Wyniki odległego leczenia BCC z zastosowaniem radioterapii są bardzo dobre i sięgają ponad 90% wyleczeń w okresie 5-letnim, zarówno dla zmian pierwotnych, jak i nawrotowych. Radioterapia może być postępowaniem alternatywnym, jeśli istnieją przeciwwskazania do zabiegu operacyjnego lub chory nie wyraża zgody na leczenie chirurgiczne.
• Laseroterapia jest rzadko stosowana, wykorzystuje wąski strumień światła do usunięcia lub zniszczenia komórek nowotworowych. Zwykle stosuje się ją do zmian na wierzchniej warstwie skóry.
• Kriochirurgia – stosowana jest, kiedy nie można dokonać innej operacji, jest rzadko zalecana. Metoda ta wykorzystuje bardzo niskie temperatury do usuwania bardzo cienkich warstw nowotworowych lub nowotworów w bardzo wczesnym stadium.
• Metoda chirurgiczna Mohsa ( polega na wieloetapowym wycinaniu zmiany z wąskim marginesem zdrowych tkanek oraz ich natychmiastowej ocenie pod względem czystości onkologicznej w badaniu mikroskopowym; w przypadku zmian pierwotnych, odsetek wyleczeń bez nawrotu w okresie 5-letnim wynosi 99%, a w przypadku usunięcia wznowy guza – 94%).
• Techniki ablacyjne (np. łyżeczkowanie, polegające najczęściej na kilkukrotnym powtórzeniu zabiegu, który często jest uzupełniany elektrodesykacją tkanek zmienionych chorobowo).

Leczenie zaawansowanego raka podstawnokomórkowego skóry :

• operacyjne,
• radioterapia,
• systemowe. Stosuje się terapię celowanąlekami sonidegib iwismodegib(inhibitory szlakuHedgehog). Są doustnymi, małocząsteczkowymi substancjami, które wiążą się z białkiem SMO, hamując jego funkcję, tym samym prowadząc do zablokowania transdukcji sygnału przekazywanego szlakiem Hedgehog (HH). Innymi słowy hamują podział komórek rakowych. Wismodegib i sonidegib wykazują bardzo wysoką aktywność u chorych na zaawansowanego BCC.

W ciągu 3 lat zarejestrowano ponad 160 pacjentów, czyli ok. 50 rocznie w ok. 20 ośrodkach, które prowadzą leczenie tego nowotworu. Jest to więc system dobrze rozdystrybuowany w kraju.

Po leczeniu konieczna jest obserwacja pacjenta.

Zasady obserwacji po leczeniu:

• całoroczna fotoprotekcja SPF 30–50+,
• samokontrola pacjenta raz w miesiącu,
• badanie dermatologiczne i dermoskopowe skóry całego ciała: co 4–6 miesięcy przez 5 lat, następnie co 6–12 miesięcy do końca życia;

BCC zaawansowany regionalnie/w stadium rozsiewu :

• całoroczna fotoprotekcja SPF 30–50+,
• samokontrola pacjenta raz w miesiącu,
• badanie dermatologiczne i dermoskopowe skóry całego ciała: co 1–3 miesiące przez pierwszy rok, co 2–4 miesiące w drugim roku, co 4–6 miesięcy w trzecim roku, następnie co 6–12 miesięcy do końca życia,
• opieka wielospecjalistyczna (m.in. dermatologiczna, onkologiczna, radioterapeutyczna, neurologiczna, okulistyczna).

Bibliografia :

1.  ,,Rak skóry. Czerniak i znamiona skóry'' z serii Co warto wiedzieć, Wydawnictwo Primopro, Warszawa 2018
2. Raport ,,Rak kolczystokomórkowy w Polsce'', Kampania edukacyjna RAK UV,  przygotowanie PARS, 2020
3. Onkologia w Praktyce Klinicznej, Tom 6, 2020 Raki skóry, VIA MEDICA (Rutkowski P, Owczarek W, Nejc D et al. Skin carcinomas. Oncol Clin Pract 2020; 16. DOI: 10.5603/OCP.2020.0018) – link do publikacji tutaj
4. SkinCancer Virtual Meetings, 2020
5. Akademia Dobrych Praktyk 2020, Nowotwory skóry, Link

Rak podstawnokomórkowy ( basalioma, BCC)

Rak podstawnokomórkowy skóry (łac. carcinoma basocellulare, basalioma, ang.

basal cell carcinoma, BCC) – nowotwór złośliwy skóry charakteryzujący się niskim stopniem złośliwości, powolnym wzrostem i bardzo rzadkim prze rzutowaniem.

Nowotwór ten ma szereg nazw synonimicznych i eponimów, m.in.: ulcus Jacobi, ulcus rodens, wrzód drążący Krompechera (tumor Krompecheri), epithelioma basocellulare, adnexoblastoma.

JAK ROZPOZNAĆ RAKA SKÓRY OBJAWY ZDJĘCIA ==>> https://mojachoroba.pl/artykul/jak-rozpoznac-raka-skory-objawy-rodzaje-d…

Rak podstawnokomórkowy (rak podstawnokomórkowy, podstawnokomórkowy, nabłonek podstawnokomórkowy) jest najczęstszym nowotworem występującym u ludzi. Składa się z komórek podobnych do komórek warstwy podstawnej naskórka.

Różni się od innych nowotworów niezwykle rzadkimi przerzutami, ale jest zdolny do rozległego wzrostu lokalnego, co prowadzi do znacznych zaburzeń kosmetycznych i funkcjonalnych.
Rak podstawnokomórkowy jest najczęstszym nowotworem nabłonkowym skóry, stanowiącym 45–90% wszystkich złośliwych guzów nabłonkowych o tej lokalizacji.

Choroba występuje głównie u osób powyżej 50 roku życia, ale występuje również w młodszym wieku – 20-49 lat. Rak podstawnokomórkowy rozwija się równie często u mężczyzn i u kobiet.

Rak podstawnokomórkowy zwykle rozwija się w miejscach otwartych, nasłonecznionych: na skórze nosa, fałdach nosowo-wargowych, w okolicach okołooczodołowych i okołowierzchołkowych, na małżowinach usznych, skórze głowy, czole w okolicach skroniowych, szyi.

Rzadziej rak podstawnokomórkowy jest zlokalizowany na tułowiu, kończynach. Jako rzadkie lokalizacje zaznacza się okolice fałdów pachowych, podeszew, dłoni, pośladków, odbytu. „Nietypową” lokalizację w 39% przypadków stwierdzono jako pierwotny rak podstawnokomórkowy mnogi.

• Leczenie Basalioma
• Wybór metody leczenia raka podstawnokomórkowego i jego skuteczność często zależy od charakteru guza (pierwotny, nawrotowy), jego klinicznej charakterystyki morfologicznej, liczby ognisk i ich lokalizacji, wielkości guza i głębokości inwazji, wieku pacjentów i obecności chorób współistniejących itp.
• W terapii raka podstawnokomórkowego, oprócz chirurgicznego usunięcia, stosują RTG z bliska, kriodestrukcję, laseroterapię, fotochemioterapię, elektrokoagulację i łyżeczkowanie, chemioterapię, immunoterapię oraz terapię kompleksową.

Terapia promieniowaniem rentgenowskim z bliskiej ogniskowej jest zwykle stosowana w leczeniu pojedynczych raków podstawnokomórkowych o wielkości do 3 cm, jednak częstość nawrotów w tym przypadku wynosi od 1,6 do 18%, a gdy rak podstawnokomórkowy jest zlokalizowany na twarzy – od 10 do 30% przypadków, zwłaszcza w obszarach anatomicznie złożonych (małżowiny uszne) , kąciki oczu itp.). Pod tym względem możliwe jest połączenie chirurgicznego wycięcia guza i radioterapii, ale może to prowadzić do znacznych defektów kosmetycznych.

Najczęstsza kriodestrukcja jest skuteczna w 70-98% przypadków z ograniczonymi postaciami raka podstawnokomórkowego.

Laseroterapia zapewnia dobry efekt terapeutyczno-kosmetyczny z oszczędnym miejscowym oddziaływaniem na guz w trybie pulsacyjnym (laser neodymowy) lub ciągłym (laser dwutlenku węgla), powodując koagulacyjną martwicę tkanki o wyraźnych granicach. Terapia laserowa jest stosowana głównie w przypadku powierzchownych typów raka podstawnokomórkowego.

Nawroty raka podstawnokomórkowego przy terapii pulsacyjnej wynoszą 1,1-3,8% – z pierwotnym 4,8-5,6% w nawrotowych odmianach raka podstawnokomórkowego; przy ciągłej ekspozycji – odpowiednio 2,8 i 5,7-6,9%.

Jedną z nowych metod jest terapia fotodynamiczna, która polega na fotouczulaniu z zastosowaniem fotochemii, a następnie naświetlania światłem o długości fali 630-670 nm. Ta metoda leczenia jest stosowana zarówno w przypadku ognisk powierzchownych, jak i guzkowych postaci wrzodziejących podstawniaków, zarówno pojedynczych, jak i mnogich.

W przypadku stosowania elektrokoagulacji i łyżeczkowania jako niezależnych metod, nawrót guza obserwuje się w 10-26% przypadków.

Spośród środków chemioterapeutycznych stosuje się maści cytostatyczne: 5% 5-fluorouracyl, 5-10% fluorofuric, 30-50% prospidin itp. W ciągu 2-4 tygodni. zwykle u osób starszych, z licznymi powierzchownymi rakami podstawnokomórkowymi.

Złożona metoda leczenia raka podstawnokomórkowego, obejmująca pozajelitowe podanie prospidyny i późniejszą kriodestrukcję guza, jest stosowana w wielu wariantach raka podstawnokomórkowego, dużych rozmiarach guzów i postaciach wrzodziejących.

Możliwe jest również zastosowanie izotretynoiny i etretynatu w leczeniu i profilaktyce raka podstawnokomórkowego, leków normalizujących aktywność enzymów układu cyklaz, a także iniekcji intron-A lub interferonu-A w przypadku raka podstawnokomórkowego.