Ból szyi – w jakich chorobach boli szyja?

Szyja umożliwia swobodę ruchów, odpowiada za utrzymanie głowy we właściwej pozycji. Ból szyi to częsta dolegliwość, która dotyka dużą grupę osób. Przyczyny bolącej szyi mogą być różne, od przeciążenia i napięcia mięśni, spowodowanego np.

wielogodzinną pracą przed komputerem, przez zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa szyjnego, aż po nowotwór. Sprawdź, jak przebiega diagnostyka bólów szyi, w jaki sposób się je leczy oraz jakie ćwiczenia można zastosować.

Szyja stanowi anatomiczne połączenie między głową a tułowiem i obręczą barkową. Tutaj zlokalizowane są także początkowe odcinki układu oddechowego, pokarmowego oraz gruczoł wydzielania wewnętrznego zwany tarczycą.

Dolegliwości w postaci bólu szyi są jednymi z najczęstszych dysfunkcji narządu ruchu i mogą być wynikiem zaburzeń funkcjonowania wymienionych wcześniej struktur anatomicznych. 

Najczęstszymi przyczynami bólu szyi są jednak dolegliwości przeciążeniowe i strukturalne, a wśród nich: 

• zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa szyjnego, 
• następstwa urazów, 
• neuralgia nerwu trójdzielnego, 
• zmiany naczyniowe, 
• stres prowokujący wzmożone napięcie mięśni szyi. 

U dziecka ból szyi może być spowodowany skrzywieniem kręgosłupa, garbieniem się podczas odrabiania lekcji czy pracy przy komputerze. Boląca szyja może być także wynikiem braku aktywności ruchowej, długotrwałego przesiadywania przed monitorem czy niewłaściwej pozycji podczas snu – ból szyi rano. Powodem może być także intensywne przeciążenie i naciągnięcie tej okolicy.  

W zależności od lokalizacji bólu szyi, za tę dokuczliwość mogą być też odpowiedzialne aktywne punkty spustowe – wyczuwalne jako zgrubiałe pasma włókien mięśniowych.

W przypadku bólu przy dotyku z przodu gardła, mogą to być punkty spustowe w strukturze mięśnia mostkowo–sutkowo–obojczykowego, dwubrzuśćcowego czy skrzydłowego przyśrodkowego. Naukowo dowiedziono podłoże psychicznego takich dolegliwości (ból w okolicy szyi może być objawem depresji).

Z kolei w przypadku choroby nowotworowej, jaką jest chłoniak Hodgkina, w lokalnych węzłach chłonnych może pojawiać się ból po wypiciu alkoholu. Jest to bardzo charakterystyczny objaw tego schorzenia.

Ból szyi – diagnostyka

Podstawowym narzędziem diagnostycznym jest wywiad z pacjentem. Określa się topografię – ból z przodu, z tyłu, ból szyi z lewej strony, ból szyi z prawej strony, ból po bokach, ból jednostronny…

Dokonuje się badania palpacyjnego oraz wykonuje testy oceniające ruchomość i możliwości funkcjonalne.

Wzbudzanie wątpliwości co do etiologii, sugeruje specjaliście wykonanie dodatkowych badań obrazowych i diagnostycznych.

Podejrzenie zwyrodnienia kręgów szyjnych, zmian pourazowych zmusza do wykonania zdjęcia rentgenowskiego (RTG).

Przewlekłe ból szyi, ramion, barku, karku, budzący chorego w nocy, sugeruje zmiany o charakterze zapalnym z podłożem organicznym i wskazane są wówczas badania obrazowe, takie jak rezonans magnetyczny (MRI) czy tomografia komputerowa (CT) kręgów szyjnych i/lub badania laboratoryjne.

Omdlenia czy utrata przytomności przy skręcaniu głowy mogą natomiast oznaczać zaburzenia przepływu krwi w obrębie tętnic szyjnych. Podejrzenie takiej naczyniopochodnej etiologii dolegliwości może oznaczać konieczność badań naczyniowych, jak np. doppler, który pozwala precyzyjnie ocenić stan naczyń krwionośnych.

Zaburzenia połykania połączone z bólem w szyi mogą wzbudzać podejrzenia problemów natury gastrologicznej. Zasadne może okazać się zastosowanie diagnostyki w postaci wideofluoroskopii, pH-metrii czy gastroskopii, aby zweryfikować pasaż kęsa pokarmowego, określić wartość pH oraz zrewidować stan przełyku.

Ból szyi – rehabilitacja

Terapię przeprowadza się w obszarze segmentów szyjnych i przejścia szyjno–piersiowego.

Powoduje to redukcję patologicznego napięcia mięśniowego sprzyjającego rozwojowi zaburzeń obejmujących struktury tkanek miękkich i kostnych.

Najlepsze rezultaty przynosi w szyjnopochodnych bólach głowy i takich, które promieniują do barku po lewej i po prawej stronie oraz w przypadku bolącej szyi przy skręcaniu – prawdopodobna przyczyna może być dyskowa.

Terapia tkanek miękkich jest łagodną formą leczenia wykorzystującą wiele technik.

Jedną z nich może być masaż mięśni szyi lub poizometryczna relaksacja wykorzystująca zjawisko rozluźnienia tkanek o wzmożonym napięciu po wcześniejszym kilkunastosekundowym skurczu.

Interwencja w okolicy szyi dyktuje zastosowanie tej terapii na strukturach jej tylnej części, mięśnia czworobocznego, dźwigacza łopatki, mięśniach pochyłych przednich, środkowych oraz tylnych, często też w obszarze struktur klatki piersiowej.

Zaletą tej metody jest możliwość zastosowania zarówno w stanach ostrych, jak i przewlekłych. Każda dysfunkcja szyi wymaga treningu siłowego. Wykorzystanie właściwie dobranych ćwiczeń fizycznych ma za zadanie wzmocnić mięśnie głębokie szyi.

Korzyści z wykonywanych w ten sposób elementów treningu siłowego przynosi największe korzyści ze wszystkich wspomnianych wcześniej sposobów usprawniania.

Pozwala złagodzić dolegliwości i zapobiegać ich nawrotom stanowiąc tym samym element profilaktyki.

Wielokrotnie fizjoterapia daje możliwość zastosowania czynników fizykalnych wspomagających zabiegi z obszaru terapii ruchem.

Jest to chociażby leczenie zimnem – krioterapia, która oddziałuje analgetycznie, regenerująco i przeciwzapalnie, co ma duże znaczenie w zapaleniach szyi, jej ścięgien oraz w zapaleniach mięśni karku. Wykorzystuje się laseroterapię, elektroterapię, ekspozycję na zmienne pole magnetyczne oraz składowe balneologii.

Niektóre z nich mogą być stosowane w domu, jak np. plastry borowinowe, które dzięki wymianie ciepła i zawartości cennych składników mineralnych niwelują napięcie i pozwalają złagodzić ból.

Czasami istnieje konieczność wykorzystania środków farmakologicznych. Jest to klasyczna odpowiedź na pytanie – czym leczyć? Specjalista może zaordynować leki przeciwbólowe w postaci tabletek lub iniekcji oraz maści. Zazwyczaj należą one do grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych o działaniu przeciwbólowym i redukującym zapalenie. 

Ból szyi – ćwiczenia w domu 

Przykładem działania korzystnie wpływającego na regulację napięć mięśniowo–powięziowych jest stosowanie autoterapii. Aby rozluźnić przednią część powięzi szyi, należy usiąść z prostymi plecami.

Ręce należy skrzyżować, ułożyć na mostku i przycisnąć do klatki piersiowej, jednocześnie przesuwając je razem ze skórą w dół. Głowa powinna być lekko uniesiona.

Utrzymywanie takiej pozycji przez 90 sekund dziennie pozwoli sukcesywnie niwelować napięcie.

Następna propozycja na zmniejszenie bólu szyi i bólu karku to wykonywanie ruchu, który polega na robieniu skłonu głowy do przodu – tak, aby dotknąć brodą do mostka, potem wyprostu oraz znów skłonu, tym razem do jednego i drugiego boku, dotykając uchem do barku oraz skrętów głowy w obie strony. Pozwoli to odtworzyć właściwy zakres ruchomości.

Efektywnym ćwiczeniem rozciągającym mięśnie boczne szyi i karku jest także siedzenie na taborecie: lewa ręka ułożona na prawej skroni, prawa ręka trzyma taboret, głową wykonujemy delikatny nacisk na lewą rękę, utrzymując napięcie 10–20 sekund. Następnie rozluźniamy głowę i próbujemy lewą ręką zwiększyć zgięcie boczne z jednoczesnym pociągnięciem prawą ręką kantu krzesła. Po kilku powtórzeniach następuje zmiana stron. 

wróć do bloga czytaj kolejny

1. H. Vernon, B. K. Humphreys, C. Hagino, The outcome of control groups in clinical trials of conservative treatments for chronic mechanical neck pain: a systematic review, “BMC Musculoskel Disord” 2006, v. 7, s. 58. 
2. The Canadian Chiropractic Association, Canadian Federation of Chiropractic Regulatory Boards, Clinical Practice Guidelines Development Initiative, Guidelines Development Committee (GDC), Chiropractic clinical practice guideline: evidence-based treatment of adult neck pain not due to whiplash, “The Journal of the Canadian Chiropractic Association” 2005, v. 49, s.158–209. 
3. B. Cagnie, L. Danneels, D. Van Tiggelen i in., Individual and work related risk factors for neck pain among office workers: a cross sectional study, “European Spine Journal” 2007, v. 16(5), s. 679–86. 
4. L. C. Carlesso, J. C. MacDermid, P. L. Santaguida, L. Thabane, Determining adverse events in patients with neck pain receiving orthopaedic manual physiotherapy: a pilot and feasibility study, “Physiotherapy Canada” 2013, v. 65, s. 255– 265. 
5. P. S. Amenta, G. M. Ghobrial, K. Krespan i in., Cervical spondylotic myelopathy in the young adult: a review of the literature and clinical diagnostic criteria in an uncommon demographic, “Clinical Neurology and Neurosurgery” 2014, v. 120, s. 68–72. 

• diklofenak, tabletka, ból, stan zapalny 11.99 zł
• ibuprofen, tabletka, ból, gorączka, przeziębienie, grypa, stan zapalny 8.99 zł
• plaster, reumatyzm, stan zapalny, ból 29.99 zł
• plaster, otarcia, rana, skaleczenie 4.99 zł

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi

• Ból biodra może dotknąć osoby w każdym wieku, nie tylko seniorów. Przyczynami bólu stawu biodrowego mogą być zmiany zwyrodnieniowe, ale także urazy czy rwa kulszowa. Często bólom bioder towarzyszy uczucie trzaskania bądź przeskakiwania biodra (tzw. zespół trzaskającego biodra). Leczenie bolącego biodra opiera się przede wszystkim na fizjoterapii – odpowiednio dobranych zabiegach fizykoterapeutycznych i ćwiczeniach, część z nich można wykonywać także w domu. Rzadziej stosuje się leczenie operacyjne w postaci wszczepienia endoprotezy stawu biodrowego.
• Co miesiąc powtarza się niemal ten sam scenariusz – dopada Cię huśtawka nastrojów, nie możesz się skoncentrować, przybierasz na wadze nawet do 3 kg, czujesz się opuchnięta, piersi sprawiają Ci ból, nie możesz spać, masz migrenę, nudności, zaparcia lub biegunkę, a twarz i dekolt pokrywają się wypryskami? To tylko część z ponad 100 objawów, które  świadczą o zespole napięcia przedmiesiączkowego, czyli PMS. Jak złagodzić jego objawy?
• Katar sienny, zwany też katarem alergicznym, to zmora uczuleniowców. Jego objawy to nie tylko cieknąca, bezbarwna wydzielina z nosa czy świąd i zaczerwienienie nosa. Katar może odbijać się na naszym samopoczuciu, jakości snu, powodować bóle głowy lub gorączkę. Czy istnieje domowy sposób na katar alergiczny? Jak go wyleczyć i ile trwa? Kiedy z katarem siennym pójść do lekarza? 
• Chromanie przestankowe to nie jednostka chorobowa, a objaw zwężenia bądź niedrożności tętnic spowodowany najczęściej nasiloną miażdżycą. Chromanie przestankowe charakteryzuje się pojawianiem się silnego bólu kończyn dolnych oraz drętwieniem nóg podczas marszu. Dolegliwości ustępują w momencie zatrzymania i chwilowego odpoczynku. Jak wygląda diagnostyka i leczenie chromania przestankowego?
• Przyczyn bólu miednicy może być wiele, inne z nich będą dotyczyły kobiet, inne mężczyzn. Wśród kobiecych przyczyn zespołu bólowego miednicy mniejszej znajdują się przede wszystkim czynniki i schorzenia ginekologiczne oraz choroby układu moczowego, m.in. endometrioza, mięśniaki macicy, zapalenie pęcherza moczowego. U mężczyzn najczęstszą przyczyną dolegliwości w okolicy miednicy są natomiast choroby gruczołu krokowego oraz układu pokarmowego, np. zaparcia czy IBS. 
• Terminem wole określa się nieprawidłowe powiększenie tarczycy. Może ono oznaczać niedoczynność tarczycy, schorzenie autoimmunologiczne, takie jak choroba Hashimoto czy choroba Gravesa-Basedowa, lecz może również świadczyć o niedoborze jodu  czy niektórych witamin i minerałów (selenu, żelaza, witaminy A). Jakie rodzaje wola tarczycy się wyróżnia? Czym jest wole guzkowe? 
• Rumień wędrujący (łac. erythema migrans) to charakterystyczna wysypka skórna pojawiająca się jako objaw wczesnego stadium boreliozy. Rumień po ukłuciu kleszcza ma kolisty kształt, wędruje, stopniowo się powiększając (przypomina tarczę strzelniczą – pomiędzy jego centrum a okręgiem zewnętrznym pojawia się blada obręcz). Rumień wędrujący jest widoczny średnio od 1 do 3 tygodni od ukąszenia u ok. 80 % chorych na boreliozę. Jak odróżnić go od reakcji alergicznej? Jak długo utrzymuje się rumień wędrujący?
• Przyczyn zaburzeń równowagi może być wiele, najczęściej są to schorzenia neurologiczne, takie jak choroba Parkinsona, laryngologiczne, np. choroba Meniere'a czy też zaburzenia psychiczne, m.in. nerwica. Problemy z zachowaniem równowagi mogą również pojawić się w przebiegu chorób kardiologicznych, migreny, cukrzycy, a także jako skutek zatrucia alkoholem bądź lekami. Ponieważ zaburzenia stabilności ciała mogą zwiastować również stany zagrażające życiu, takie jak guz mózgu czy udar, w przypadku nasilonych dolegliwości zawsze należy zasięgnąć porady lekarskiej. 

Ból karku – przyczyny, objawy, postępowanie przedlekarskie

Bóle karku występują prawie u wszystkich. Bardzo często narzekamy na drętwienie ramion i karku, a jakiekolwiek nim poruszanie sprawia ból.

Występowanie takich dolegliwości każdego dnia jest sytuacją niebezpieczną, która wymaga pilnej konsultacji z lekarzem w celu ustalenia jej przyczyny.

Ból karku może występować na skutek długotrwałego stresu, pracy w pozycji siedzącej lub spania w nieodpowiedniej pozycji.

Ból karku występuje zwykle jako konsekwencja napięcia mięśni oraz przeciążenia kręgów kręgosłupa.

Odkształceniom kręgosłupa szyjnego sprzyjają nie tylko wielogodzinne sesje przed komputerem i związane z nimi napięcia mięśni, ale także bierny sposób wypoczywania oraz spędzania wolnego czasu – często zamiast podpierać głowę i kręgi szyjne, podpieramy na oparciu samą głowę.

Winę może ponosić również wystawianie się na przeciąg, wówczas zimne powietrze podrażnia zakończenia nerwowe na skórze, tzw. korzonki. Do zawiania może dojść podczas jazdy samochodem czy z powodu odsuniętej szyby w pociągu podczas podróży. Nie należy zapominać zmianach zwyrodnieniowych, które pojawiać się mogą z wiekiem.

Ponadto brak aktywności fizycznej osłabia mięśnie karku. Brak jakichkolwiek ćwiczeń tych okolic powoduje brak stabilizacji odcinka szyjnego kręgosłupa, co objawia się bólem. Również podejmowanie wysiłku fizycznego bez wcześniejszej rozgrzewki może spowodować przypadkowe naciągnięcie mięśni i ból karku.

Niewłaściwa pozycja głowy ma duży wpływ na powstawanie dolegliwości bólowych karku. Zdarza się, że podczas pracy nasza głowa jest zbyt wysoko uniesiona, skręcona lub opuszczona. W dużej mierze zależy to od wysokości na jakiej znajduję się monitor komputera.

Wówczas dochodzi do napięcia mięśni, które uwidacznia się szczególnie po kilkugodzinnej pracy.

Warto wspomnieć, że przyjmowanie niewłaściwej pozycji przed komputerem może w następstwie powodować przykurcz mięśni oraz zmiany zwyrodnieniowe kręgów i dysków, powodujące ból o przewlekłym charakterze.

Diagnostykę zmian zwyrodnieniowych warto rozpocząć od pakietu badań reumatologicznych, oferowanych przez firmę uPacjenta, która specjalizuje się w pobieraniu materiału do badań w domu pacjenta.

Nerwoból zaczyna się stopniowym nasileniem bólów karku i głowy w okolicy potylicznej. Chory zmaga się z bólem najczęściej tuż po przebudzeniu. Oprócz dolegliwości bólowych karku, pojawiać się może wrażenie drętwienia, mrowienia oraz ograniczenie ruchów.

W przypadku, gdy ból karku dokucza nam od czasu do czasu, nie należy się zbytnio martwić. Wystarczy zastosować domowe metody.

Inaczej sytuacja wygląda, gdy ból karku występuje przewlekle – wówczas konieczna jest konsultacja z lekarzem.

Specjalista powinien w pierwszej kolejności znaleźć przyczynę tego bólu, a w razie konieczności przeprowadzić potrzebne badania. Wśród badań pomocnych w rozpoznaniu wyróżnia się:

1. badanie krwi,

2. badanie tomograficzne,

3. badanie radiologiczne kręgosłupa szyjnego,

4. badanie ultrasonograficzne przepływów w tętnicach kręgowych oraz szyjnych.

Podstawowe badanie laboratoryjne, które pomoże w diagnostyce bólu w okolicy karku, oferuje centrum medyczne DrDiagnoza.com.

Ból karku – postępowanie przedlekarskie

Jeżeli bóle karku nie wynikają z urazu tej okolicy, to w celu zmniejszenia lub wyeliminowania dolegliwości należy:

1. wkładać pracę w usprawnienie ruchowe tej okolicy kręgosłupa za pomocą ćwiczeń ruchowych lub delikatnych masaży rozluźniających układ mięśniowo-więzadłowy oraz utrzymujących sprawność ruchową w stawach międzykręgowych, masaż leczniczy kupisz na medonetmarket.pl,

2. pamiętać o prawidłowym położeniu głowy w stosunku do kręgów szyjnych i właściwą ruchomość w tym zakresie,

3. bolące miejsca nacierać spirytusem salicylowym lub maścią/żelem rozgrzewającym, aby wzmocnić w ten sposób mięśnie karku i spowodować ich okresowe rozluźnienie, żel rozgrzewający kupisz na Medonet Market,

4. usunąć ewentualne współistniejące ogniska zakażenia, które prowadzą do podtrzymywania procesu zapalnego w stawach międzykręgowych i tkankach otaczających te stawy,

5. pamiętać o przyjmowanie odpowiedniej pozycji podczas leżenia oraz – jeżeli to możliwe – leżenie na twardym podłożu,

6. wziąć ciepłą kąpiel, aby się zrelaksować i tym samym rozluźnić napięte mięśnie,

7. wystawić się na promienie słoneczne.

Jeśli zlecone postępowanie nie przynosi ulgi, należy skonsultować się z lekarzem. Nie czekaj z wizytą i umów wizytę z lekarzem rodzinnym w ramach NFZ za pośrednictwem portalu halodoctor.pl.

WAŻNE: należy pamiętać, że nie istnieją skuteczne sposoby leczenia dolegliwości zwyrodnieniowych; możemy jedynie zmniejszyć towarzyszące jej objawy – w tym celu stosuje się preparaty przeciwbólowe w formie doustnej lub maści oraz środki przeciwzapalne i witaminy. Dobre działanie mają również plastry rozgrzewające, które działają rozkurczająco.

Przykładem preparatu rozgrzewającego do stosowania zewnętrznego przy bólu karku jest przeciwbólowy krem CBD z glukozaminą. Tego rodzaju środek łagodzi bóle mięśniowo-stawowe.

Migrena to nie wyrok. Co pomaga na ból, który ścina z nóg

Jak wiadomo brak ruchu ma negatywny wpływ na nasz kręgosłup, dlatego podczas długotrwałej pracy przed komputerem należy robić sobie co jakiś czas przerwy. Należy wykonywać kilka obrotów głową (raz w lewo, raz w prawo). Ponadto zalecane jest wykonywanie kilka razy w tygodniu ćwiczeń rozciągających i wzmacniających mięśnie szyi oraz obręczy barkowej.

• Przykładowe ćwiczenia:
• – prawą rękę połóż na swojej prawej skroni, a następnie przechylaj głowę w prawo jednocześnie stawiając jej opór ręką; następnie staraj się napierać głową w lewo, do tyłu oraz do przodu, blokując za każdym razem ruch głowy ręką;
• – lewą ręką należy objąć głowę od tyłu, a następnie ułożyć na niej prawą dłoń i naciskać nią przez chwilę, aby zmusić głowę do przechylenia się w lewo; potem zmień stronę i powtórz;
• – przechylaj głowę raz do tyłu, raz do przodu, potem do prawego oraz lewego ramienia; następnie możesz ją do oporu skręcić w lewo i prawo.

Osoby z bólem napięciowym mogą uzyskać ulgę stosując ciepłe okłady. W tym celu należy na karku położyć zmoczony uprzednio w ciepłej wodzie ręcznik lub termofor. Z kolei przy urazach, którym towarzyszy ból szyi i ograniczony ruch głową – zastosowanie znajdują zimne okłady, np. mrożonka owinięta ścierką, zimne kompresy dostępne w aptece.

Oprócz tego zaleca się spanie na jednej, najlepiej płaskiej poduszce zmniejszającej napięcie karku i barków.

Lekarze polecają zainwestowanie w poduszkę ortopedyczną, która posiada specjalne zagłębienie na głowę oraz wybrzuszenie pod szyję. Jej zaletą jest fizjologiczne ułożenie odcinka szyjne kręgosłupa oraz rozkurczanie napiętych mięśni.

Możesz wypróbować, również elektryczną poduszkę rozgrzewającą, która poprzez wydzielane ciepło rozluźnia mięśnie i niweluje ból karku.

UWAGA! Jeśli cierpisz na bóle karku unikaj spania na brzuchu z głową przekrzywioną w bok.

Treści z serwisu medonet.pl mają na celu polepszenie, a nie zastąpienie, kontaktu pomiędzy Użytkownikiem Serwisu a jego lekarzem. Serwis ma z założenia charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny.

Przed zastosowaniem się do porad z zakresu wiedzy specjalistycznej, w szczególności medycznych, zawartych w naszym Serwisie należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem. Administrator nie ponosi żadnych konsekwencji wynikających z wykorzystania informacji zawartych w Serwisie.

Potrzebujesz konsultacji lekarskiej lub e-recepty? Wejdź na halodoctor.pl, gdzie uzyskasz pomoc online – szybko, bezpiecznie i bez wychodzenia z domu.

Źródła

• Domowy Poradnik Medyczny, PZWL

• Zgubne skutki nadstawiania karku Najpierw pojawia się delikatne mrowienie, potem odrętwienie, a na koniec niemal sztywne mięśnie ograniczają swobodne ruchy głową. Na bóle karku uskarżają się nie…
• 1. Przezierność karku płodu
  2. Na ile wiarygodny jest wynik przezierności karkowej płodu w 12 tygodniu ciąży?
  3. Lek. Ewa Zarudzka
• Bóle głowy w następstwie zmian w obrębie szyi i karku Bóle głowy w wyniku zmian w szyi i karku są związane ze zmianami zwyrodnieniowymi (najczęściej), urazowymi lub są następstwem wypadnięcia jądra galaretowatego… Kazimierz Janicki | Redakcja Medonet
• Sztywność karku Sztywność karku jest objawem, z którym prawdopodobnie spotkał się każdy z nas. Jest to odruchowa reakcja, którą można wywołać w sytuacji podrażnienia opon… Kazimierz Janicki | Redakcja Medonet
• Kurczowy kręcz karku Kurczowy kręcz karku jest jedną z najczęściej spotykanych form dystonii. Przez pojęcie dystonii rozumie się niekontrolowane wzmożenie napięcia mięśni i ich… Andrzej Szczudlik | Redakcja Medonet
• Stenoza kanału kręgowego Stenoza kanału kręgowego ma swoją przyczynę w zbyt wąskim kanale kręgowym, przez co uciskane są struktury rdzenia kręgowego. Znajduje się on w kanale kręgowym…
• Torbiel Bakera Torbiel Bakera, zwana również cystą Bakera albo torbielą dołu podkolanowego, tworzy się pod kolanem i łatwo wyczuć ją w badaniu palpacyjnym. Nie stwarza…
• Pierwsza taka operacja kręgosłupa Kolejny sukces lekarzy z Olsztyna. Tym razem eksperci ze Szpitala Dziecięcego wszczepili 7-letniemu chłopcu implant kręgosłupa wykorzystując tzw. technologię… PAP | Redakcja Medonet
• Rwa kulszowa – przyczyny, objawy, leczenie [WYJAŚNIAMY] Rwa kulszowa pojawia się zwykle w niespodziewanym momencie. Przeszywający, paraliżujący ból pleców i nóg, który nie pozwala wyjść z łóżka, zjawia się podczas byle… Adriana Siess

Ból szyi – przyczyny, diagnozowanie i leczenie

Odczuwasz ból szyi? Objaw ten może wskazywać na różne dolegliwości lub choroby organizmu. Czasami powód bólu może być prozaiczny i wynikać z przyjęcia niewłaściwej pozycji i ułożenia szyi (np. podczas snu). W niektórych przypadkach przyczyna może być znacznie poważniejsza. Dowiedz się, o czym może świadczyć dokuczliwy ból szyi.

1. Funkcje szyi

Szyja pełni odpowiedzialną rolę w ciele człowieka, to ona odpowiada za utrzymanie głowy w odpowiedniej pozycji i zapewnia swobodę ruchów. Łączy głowę z obręczą barkową a także z kręgosłupem w odcinku piersiowym.

To w niej znajduje się tarczyca oraz elementy miękkie, takie jak układ głosotwórczy, przewód pokarmowy i część układu oddechowego. Dysfunkcja jakiegoś elementu może objawiać się bólem szyi, dlatego konieczne jest rozpoznanie przyczyny by móc przeciwdziałać bólowi.

2. Przyczyny bólu szyi

Ból szyi może być spowodowany przeciążeniem mięśni, a także ich naciągnięciem lub przykurczeniem. Powstanie bólu szyi często łączy się ze stanami zapalnymi w obrębie jamy ustnej, gardła, krtani lub ucha. Mogą być one wywołane zakażeniem albo chorobą o charakterze autoimmunologicznym.

Najczęściej w takim wypadku jest to reumatoidalne zapalenie stawów. Ból szyi może powstać wskutek nieprawidłowego lub nadmiernego napięci mięśni, które może pojawić się przy długotrwałym przebywaniu w jednej pozycji lub nieprawidłowym ułożeniu szyi (np. długie siedzenie przed komputerem, spanie na nieodpowiedniej poduszce).

Ból szyi może wynikać z braku aktywności fizycznej lub przeciążenia wysiłkowego mięśni szyi. Ból szyi to także możliwy objaw stanów zwyrodnieniowych w kręgosłupie szyjnym lub innych odcinków osi ciała. Zaburzenie funkcjonowania tarczycy często objawia się bólem szyi.

Nie zawsze dolegliwość musi być objawem poważnych uszkodzeń lub schorzeń organizmu, w niektórych przypadkach ból szyi może wystąpić z powodu zbyt energicznego ruchu głowy, przewiania spowodowanego przebywaniem w przeciągu.

Poważniejsze przyczyny wywołujące ból szyi to nowotwór lub neuralgia nerwu trójdzielnego twarzy.

Ból szyi może być objawem zbyt długiego przebywania w jednej pozycji

3. Objawy bólu szyi

Ból szyi objawia się sztywnością, trudnością w wykonywaniu podstawowych ruchów, a także promieniowaniem bólu do barków i ramion. Bólowi szyi może również towarzyszyć dzwonienie w uszach, omdlenia i mdłości.

4. Diagnozowanie bólu szyi

Jeśli przyczyna bólu szyi była prozaiczna, objawy powinny ustąpić samoistnie.

Jednak w przypadkach poważniejszych konieczna jest konsultacja z lekarzem, który odkryje powód wystąpienia dolegliwości i zaleci odpowiednie leczenie.

Czasami należy udać się do różnych specjalistów, aby zdiagnozować rzeczywistą przyczynę bólu szyi. Pomóc może w szczególności ortopeda, neurolog lub stomatolog.

Podczas diagnozowania należy określić czas trwania bólu (ból szyi utrzymujący się ponad 3 miesiące traktowany jest jak przewlekły), jego natężenie i charakter bólu oraz objawy, które mu towarzyszą. Ból szyi może być bowiem zlokalizowany w jednym miejscu lub promieniować do innych tkanek.

Aby zapobiegać bólowi szyi zaleca się wykonywanie ćwiczeń gimnastycznych szyi podczas długiej pracy przed komputerem, korzystanie z profilowanej poduszki, która zapewni prawidłowe ułożenie szyi, ponadto należy unikać przeciągów.

5. Leczenie bólu szyi

Leczenie bólu szyi polega przede wszystkim na odciążaniu mięśni, ich rozluźnieniu i wzmocnieniu. Niekiedy nie da się uniknąć przyjmowania leków przeciwbólowych, gdy dolegliwości nie pozwalają normalnie funkcjonować. Lekarz ortopeda może również zlecić rehabilitację, gdy uraz jest bardzo poważny.

Ważne jest, aby wiedzieć, jak zapobiegać bólowi szyi. Przede wszystkim istotny jest ruch i ciągłe wzmacnianie mięśni. Jeżeli pracujemy przy komputerze, warto co jakiś czas, poruszać głową w lewo i w prawo.

Zalecane są także ćwiczenia rozciągające kilka razy w tygodniu. Wzmocnią one mięśnie szyi i obręcz barkową. Możemy także zainwestować w dobrą jakości poduszkę ortopedyczną. Dzięki niej odciążymy mięśnie szyi podczas snu. Poduszka ortopedyczna zapewnia bowiem fizjologiczne ułożenie odcinka szyjnego kręgosłupa.

5.1. Masaż szyi

Masaż szyi polegający na rozluźnieniu mięśni karku i pleców, powinien wykonać profesjonalista, szczególnie jeżeli objawy są bardzo nasilone. Podczas masażu dobrze jest użyć olejku rozmarynowego lub majerankowego. Napiętym mięśniom ulgę przyniosą także ciepłe okłady, które z powodzeniem możemy wykonać w domu. Wystarczy położyć przy karku termofor lub skorzystać z gorącego prysznica.

Ból szyi – przyczyny dolegliwości ze strony kręgosłupa szyjnego, bólu szyi z boku, z tyłu oraz promieniującego do karku, głowy i ramion

Ból szyi to dokuczliwa dolegliwość, która może pojawiać się po spaniu w nieprawidłowej pozycji, w wyniku długotrwałego korzystania ze smartfona czy przewiania.

Przyczyny bolącej szyi mogą być też jednak bardziej poważne, dlatego przy znacznym nasileniu objawów czy ich przedłużonym występowaniu nie należy ich lekceważyć.

Wyjaśniamy, skąd bierze się ból szyi i karku, i jak można sobie z nim poradzić.

Ból szyi najczęściej dotyczy mięśni szyi, a często obejmuje również kark czy barki. Może osiągnąć na tyle silne natężenie, że ogranicza zakres ruchu głowy i utrudnia normalne fukcjonowanie.

Ból może też promieniować do czaszki, uszu czy gardła, a także łopatek, kończyn górnych i niższego obszaru pleców. Mogą też towarzyszy mu inne objawy, takie jak drętwienie rąk czy nóg, szumy uszne czy zawroty głowy.

W wielu przypadkach ból szyi i karku nie wynika jednak z poważnych stanów chorobowych.

Najczęstsze przyczyny bólu szyi

Ból szyi najczęściej wynika z nadmiernego napięcia mięśni przykręgosłupowych, z powodu długotrwałego utrzymywania jednej pozycji, zwłaszcza z pochyloną głową.

Taki stan może być efektem nadmiernego korzystania z urządzeń elektronicznych, takich jak smartfon czy tablet, jak i wielogodzinnej pracy przy komputerze, zwłaszcza gdy ergonomia stanowiska pozostawia sporo do życzenia.

W takiej sytuacji często występuje też ból pleców między łopatkami.

Szyja może boleć z tyłu lub z boku m.in. w sytuacji, gdy monitor ustawiony jest zbyt wysoko lub nisko (wymusza unoszenie lub opuszczanie głowy) lub nie znajduje się na wprost oczu, co wymusza skręt szyi.

Nie bez znaczenia jest też wysokość siedziska, bo ustawione zbyt nisko wymaga nienaturalnego uniesienia ramion i może powodować ból w szyi i karku.

O ile dolegliwości bólowe można w takich sytuacjach skutecznie łagodzić za pomocą środków dostępnych bez recepty, częste występowanie takiego stanu może prowadzić do rozwoju choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa.

Do wystąpienia wzmożonego napięcia mięśni może przyczynić się także stres, który doprowadza do mimowolnego napinania mięśni głowy i szyi, jak również powoduje przykurcz mięśni przykręgosłupowych, które powodują kompresję kręgów. Gdy tego typu przykurcze utrzymują się przez dłuższy czas, mogą doprowadzić do wystąpienia dolegliwości bólowych.

Ból z prawej lub lewej strony szyi może być rezultatem przewiania.

Strumień powietrze powstający przy przeciągu lub w okolicach wylotu nawiewu powietrza lub klimatyzacji, zwłaszcza chłodnego, może doprowadzić do podrażnienia obecnych w skórze zakończeń nerwowych i przyczyniać się do powstania bolesnego przykurczu mięśni.

W takim przypadku zwykle pojawia się też sztywność karku i dochodzi do ograniczenia ruchów szyjnego odcinka kręgosłupa. Mogą też wystąpić objawy przeziębienia, jak kaszel, ból gardła, katar, ból głowy i podwyższona temperatura ciała.

Do bezpośrednich przyczyn występowania bólu szyi i karku można zaliczyć czynniki takie jak m.in.:

• nadmierne obciążenie szyjnego odcinka kręgosłupa,
• niewłaściwa pozycja podczas snu (np. spanie na kilku poduszkach),
• niewłaściwa pozycja ciała,
• wady postawy,
• urazy będące następstwem wypadków,
• osłabienie mięśni wynikające z braku aktywności fizycznej,
• uraz spowodowany brakiem rozgrzewki przed aktywnością sportową.

Instrukcja obsługi zdrowego kręgosłupa – jak siedzieć, wstaw…

Ból szyi pojawiający się często lub występujący przewlekle należy uznać za stan niebezpieczny, który wymaga konsultacji lekarskiej.

Dolegliwości mogą wskazywać na schorzenia takie jak m.in.:

• Zwyrodnienia odcinka szyjnego kręgosłupa

Głównym objawem tego schorzenia, zaliczanego do chorób cywilizacyjnych, jest ból karku, nasilający się w bezruchu, zwłaszcza w porze nocnej.

W wyniku postępującego procesu chorobowego przestrzenie międzykręgowe ulegają zmniejszeniu, mogą też wystąpić przepukliny w tym obszarze.

Dolegliwościom bólowym może towarzyszyć ograniczenie ruchomości szyi, drętwienie i mrowienie kończyn i sztywność karku.

Schorzenie może być spowodowane m.in. postępującą degradacją kręgów, towarzyszącą procesowi starzenia się organizmu, a także urazami spowodowanymi gwałtownym szarpnięciem szyją przy jednoczesnym unieruchomieniu tułowia, np. podczas wypadku samochodowego. Przyczyną rozwoju schorzenia może być praca siedząca, bierny wypoczynek i regularne przeciążanie szyi.

Zaawansowana choroba zwyrodnieniowa może doprowadzić do pogorszenia wzroku, słuchu, a nawet do wystąpienia niedowładu rąk. Do innych objawów choroby należą często szumy uszne, nudności i zawroty głowy. Leczenie farmakologiczne polega na przyjmowaniu leków przeciwbólowych, przeciwzapalnych i rozluźniających mięśnie, połączonym z właściwą rehabilitacją.

Ból karku i tyłu głowy może być objawem nerwobólu potylicznego (neuralgii Arnolda). Dolegliwości bólowe pojawiają się nagle i osiągają znaczne natężenie. Ból może promieniować aż do czoła.

Przyczyną nerwobólu może być zwyrodnieni odcinka szyjnego kręgosłupa, gdy zmiany wywołują ucisk na nerw. Może być też rezultatem napięcia mięśni, wynikającego z przewlekłego stresu.

Wśród innych możliwych przyczyn należy wymienić siedzącą pracę, skrzywienie kręgosłupa w odcinku szyjnym oraz choroby takie jak cukrzyca i dna moczanowa (czyli podagra).

Dolegliwościom bólowym mogą towarzyszyć inne objawy, jak zaburzenia widzenia, szum w uszach, wymioty, nadwrażliwość na dotyk i światło.

Leczenie polega na przyjmowaniu leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych i wdrożeniu zabiegów terapeutycznych.

W stanach silnego napięcia mięśniowego może też wymagać czasowego unieruchomienia szyi za pomocą kołnierza ortopedycznego. W niektórych przypadkach stosuje się leczenie chirurgiczne.

• Niesteroidowe leki przeciwzapalne – działanie skutki uboczne

• Uraz typu smagnięcie biczem

Pod tą nazwą, pochodzącą z języka angielskiego („whiplash injury”) kryje się uraz będący najczęściej następstwem wypadku komunikacyjnego (uderzenia w tył samochodu, rzadziej w przednią lub w boczną część pojazdu).

W następstwie urazu struktur kostnych, tkanek miękkich i nerwów zaburzona zostaje równowaga między mięśniami podpotylicznymi a stawem skroniowo-żuchwowym. U ofiary pojawia się szereg dolegliwości – ból, mrowienie i drętwienie w kończyn oraz osłabienie siły mięśniowej w rękach i w nogach.

Wśród innych symptomów należy wymienić ograniczenie ruchomości szyi, zmniejszenie funkcji stabilizującej więzadeł, ból i zawroty głowy, zwiększenie napięcia spoczynkowego mięśni i sztywnienie mięśni, zwłaszcza po przebudzeniu.

Objawy neurologiczne smagnięcia biczem mogą występować przez długi czas po zdarzeniu, które doprowadziło do ich wystąpienia, a w niektórych przypadkach nawet do końca życia.

W leczeniu stosowane są niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), ćwiczenia rehabilitacyjne umożliwiające rozluźnienie mięśniowo-powięziowych punktów spustowych, a co za tym idzie – zwiększenie ruchomości szyi i ograniczenia bólu.

Konieczne bywa usztywnienie szyi za pomocą miękkiego kołnierza ortopedycznego.

• Reumatoidalne zapalenie stawów

W początkowej fazie RZS dochodzi do zapalenia błony maziowej, a w następstwie jej pogrubienia i przerostu. Wraz z postępem schorzenia chrząstki stawowe przestają otrzymywać substancje odżywcze, co doprowadza do ich nieodwracalnej degradacji i uszkodzenia okołostawowych tkanek miękkich. W następstwie deformacji stawów ograniczona zostaje sprawność ruchowa.

Wczesne objawy choroby to ból mięśni, poranna sztywność mięśni, ból stawów, osłabienie, pogorszenie apetytu i stan podgorączkowy.

Wraz z rozwojem schorzenia, u chorego pojawiają się także inne symptomy: ból karku, zawroty głowy, zaburzenia równowagi, obrzęki, tkliwość, zmniejszenie ruchomości stawów, przykurcze stawów, osłabienie i zanik mięśni oraz guzki reumatoidalne nad stawami.

W ramach leczenia stosuje się terapię farmakologiczną niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi, glikokortykosteroidami, lekami modyfikującymi przebieg choroby i tymi biologicznymi. Ważna jest odpowiednia rehabilitacja. Niektóre przypadki schorzenia wymagają wdrożenia leczenia chirurgicznego. 

• Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa

Wśród najbardziej charakterystycznych wczesnych objawów tego schorzenia, należy wymienić dolegliwości bólowe i sztywność stawową. Wraz z postępem, choroba doprowadza do zesztywnienia okolicznych tkanek, wystąpienia zrostów między trzonami kręgów i ograniczenia ruchomości kręgosłupa.

Ból pojawia się przede wszystkim w godzinach porannych i ma charakter usztywniający. Promieniuje do pośladków i kończyn dolny, a jeżeli choroba obejmie szyjny odcinek kręgosłupa – do kończyn górnych i głowy. Dolegliwości ulegają nasileniu w bezruchu.

W niektórych przypadkach, choroba obejmuje także stawy biodrowe, kolanowe, barkowe i łokciowe.

Warto podkreślić, że ZZSK nie dotyczy wyłącznie narządu ruchu. Choroba może objąć także serce, nerki, płuca i narząd wzroku. Całkowite wyleczenie choroby nie jest możliwe, można tylko ograniczać jej objawy i nie dopuszczać do dalszego rozwoju. chorym podawane są leki przeciwbólowe i przeciwzapalne, wdrażana jest fizjoterapia.

Ból szyi może osiągać natężenie, które wymusza utrzymywanie głowy w jednej pozycji. Choć pozwala to chwilowo ograniczyć dolegliwości, nie pomaga w ich wyeliminowaniu. Należy jednak pamiętać, że bezruch jest szkodliwy dla kręgosłupa i przeciwdziałać jego skutkom zanim dolegliwości osiągną duże nasilenie, a najlepiej w ramach profilaktyki bólu.

Pracując przy komputerze warto co godzinę robić sobie 5 minut przerwy i poświęcić ten czas nie tylko na wstanie od biurka, ale właśnie na ćwiczenia szyi. Dobrze wykonywać kilka obrotów głową w prawo i w lewo, jak również pochylać ją w stroną obu ramion oraz w tył i przód. 

Aby uniknąć przykrych dolegliwości, kilka razy w tygodniu warto też wykonywać ćwiczenia, które rozluźnią i wzmocnią mięśnie obręczy barkowej i szyi.

Żadne z nich nie wymaga ponadprzeciętnej sprawności fizycznej, a czas treningu to ledwie kilkanaście minut.

Oprócz ruchów opisanych wyżej warto też pochylać głowę, kierując podbródek jak najbliżej szyi, z jednoczesnym wydłużaniem mięśni przebiegających wzdłuż szyi i tyłu głowy.

Kolejne przydatne ćwiczenie polega na objęciu głowy od góry lewym przedramieniem i położeniu lewej dłoni po prawej stronie głowy na uchu, natomiast prawą dłoń należy położyć z lewej strony żuchwy, by podtrzymać brodę.

Następnie należy wykonać skręt głowy w lewo, przez kilka sekund wytrzymać napięcie, a następnie rozluźnić mięśnie. W ramach kolejnego ćwiczenia należy położyć dłoń na prawej skroni i stawiając opór napierać głową w kierunku prawego ramienia.

Ruchy należy powtórzyć na obie strony, odpowiednio zmieniając ręce.

Każde z opisanych ćwiczeń należy wykonać 3-10 razy.

Zdrowy kręgosłup – 8 kroków w profilaktyce bólu kręgosłupa i…

Ból szyi, który pojawia się jedynie sporadycznie, najczęściej nie powinien wzbudzać niepokoju. Jeżeli jednak jest następstwem urazu, nawet tego pozornie niegroźnego (np. w wyniku gwałtownego hamowania samochodu), utrzymuje się przez długi czas lub pojawia się często, wymaga pilnej konsultacji lekarskiej.

Ból szyi i karku nie jest jednostką chorobową, a stanem, który może jej towarzyszyć. Na podstawie przeprowadzonego wywiadu i badania fizykalnego lekarz zleci wykonanie badań właściwych dla podejrzewanej jednostki chorobowej oraz tych pomocniczych, takich jak m.in.:

• morfologia krwi,
• tomografia komputerowa,
• RTG odcinka szyjnego kręgosłupa,
• USG przepływów w tętnicach kręgowych i szyjnych.

Co na ból szyi?

Ból szyi, który wynika z nadmiernego napięcia mięśni karku i barków, można zniwelować poprzez odpoczynek, ćwiczenia rozciągające i zmianę codziennych nawyków. Należy zadbać zwłaszcza o odpowiednią pozycję podczas snu.

Istotną ulgę może przynieść poduszka ortopedyczna, która dzięki odpowiedniemu wyprofilowaniu umożliwia przyjmowanie fizjologicznej pozycji ciała.

Należy unikać zwłaszcza spania na brzuchu z przekrzywioną głową, które doprowadza to do silnego napięcia mięśni i do przeciążenia kręgów. 

Napięciowy ból szyi wynikający można łagodzić za pomocą ciepłych okładów, a także plastrów i maści rozgrzewających, ponieważ ciepło wykazuje działanie rozkurczające.

Jeżeli jednak przyczyną dolegliwości bólowych jest uraz, należy zastosować zimny okład.

Można też sięgnąć po leki przeciwbólowe i przeciwzapalne, miejscowe lub ogólne, gdy jednak dolegliwości się utrzymują, należy skonsultować się z lekarzem ortopedą.

ZOBACZ: Co to jest „smartfonowa szyja” i jak uniknąć spowodowanych nią dolegliwości? Ekspert: Tomasz Jurkiewicz, fizjoterapeuta