Lekomania – przyczyny, objawy, skutki, leczenie

Fot: 5second / fotolia.com

Najbardziej rozpowszechnione typy lekomanii dotyczą zażywania preparatów przeciwbólowych (narkotycznych leków opioidowych oraz nienarkotycznych, takich jak paracetamol, ibuprofen, aspiryna), uspokajających (benzodiazepin), nasennych (barbituranów). Uzależnienie wywołują także substancje dopingujące, euforyzujące i hormonalne.

Lekomania – przyczyny uzależnienia

Do nadmiernego zażywania leków mogą prowokować rzeczywiste objawy występujące w przebiegu chorób somatycznych i psychicznych. Zwykle jednak lekomania jest skutkiem niekontrolowanego przyjmowania różnego rodzaju preparatów, które wynika z przekonania o skuteczności takiego postępowania w trosce o zdrowie i dobrą kondycję. 

Współcześnie wielu ludzi doświadcza stresu i fizycznego przemęczenia. W obliczu zawrotnego tempa życia poszukują środków, które przyniosą im szybkie ukojenie. Kampanie reklamowe koncernów farmaceutycznych obiecują błyskawiczne i skuteczne remedia na wszelkie bolączki, więc ich odbiorcy chętniej udają się do aptek niż do lekarza. 

Osoby starsze szukają ulgi w licznych dolegliwościach, młodzi pragną cudownych środków, które bez zbędnego wysiłku zapewnią im pożądane samopoczucie, kondycję czy sylwetkę. Takie postępowanie jest jedną z najczęstszych przyczyn lekozależności. 

Inną może być hipochondria – irracjonalny lęk o własne zdrowie, połączony z nieuzasadnionymi przekonaniami na temat przechodzonych chorób.

Lekomania powstaje także wtórnie do zaburzeń emocjonalnych i schorzeń psychicznych. Może towarzyszyć depresji, nerwicom, psychozom, zaburzeniom osobowości.

Zwiększone ryzyko lekomanii dotyczy osób uzależnionych od innych substancji – alkoholików, nałogowych palaczy, narkomanów.

Objawy lekomanii

Lekomanię trudno zaobserwować, zwłaszcza że osoby uzależnione zazwyczaj nie przyznają się do nadużywania farmaceutyków. W pierwszej kolejności wytwarza się zależność psychiczna od zażywanej substancji. Fizyczny przymus pojawia się później i wiąże się ze zwiększaniem dawek leku. Dopiero ten proces wywołuje widoczne psychosomatyczne objawy nałogu.

Zachowania charakterystyczne w przebiegu lekomanii to:

• nieodparta potrzeba zażywania leku, koncentracja wokół jego zdobywania, często kosztem innych spraw,
• sięganie po coraz większe dawki preparatu celem uzyskania pożądanego efektu (rozwija się tolerancja na daną substancję i ilości przepisane przez lekarza przestają wywoływać określony skutek),
• zażywanie leku, mimo że wskazania do jego przyjmowania wygasły oraz niezależnie od tego, czy występują dolegliwości, na które został on pierwotnie przepisany,
• częste wizyty u wielu lekarzy – celem uzyskania wielu recept,
• noszenie leku cały czas przy sobie,
• panika w przypadku braku zapasu preparatu.

Skutki uzależnienia od leków

U lekomanów obserwuje się zmiany psychosomatyczne podobne do tych, które następują w przypadku innych uzależnień od substancji psychoaktywnych. Osobowość takich ludzi zubaża się, następuje degradacja uczuć wyższych.

W związku z koncentracją na nałogu, lekomani często zmagają się z problemami w pracy, rozpadem życia rodzinnego.

Zbyt duże dawki leków mogą powodować spadek zdolności psychomotorycznych, wahania nastroju, stany lękowe, bezsenność, problemy z koncentracją i pamięcią.

Lekomania to zjawisko groźne dla zdrowia, ponieważ farmaceutyki zażywane w dużych ilościach mogą wchodzić ze sobą w niebezpieczne interakcje oraz powodować wiele niepożądanych efektów ubocznych.

Ponadto osoba uzależniona musi przyjmować coraz większe dawki leku, skutkiem czego doprowadza do zachwiania równowagi metabolicznej organizmu i jego stopniowego wyniszczania.

Lekomani cierpią na wrzody żołądka, upośledzenie funkcji wątroby, nerek, układu trawiennego, zaburzenia krążenia, czynności serca. Przedawkowanie leków może skutkować zatruciem organizmu, a nawet śmiercią.

Z lekomanią wiążą się także objawy zespołu abstynencyjnego, podobnego do tego, który pojawia się w przebiegu choroby alkoholowej. Uzależnienie fizyczne zmienia funkcjonowanie organizmu na tyle, że nagłe odstawienie leku powoduje m.in. zaburzenia oddychania, zawroty głowy, skurcze mięśni, drżenie kończyn, problemy ze snem.

Lekomania – leczenie

Pierwszym krokiem w leczeniu lekomanii jest konsultacja lekarska, która pozwala na ustalenie ogólnego stanu zdrowia, stopnia zaawansowania powikłań nałogu i prawdopodobną intensywność zespołu abstynencyjnego.

Odtrucie i stabilizowanie stanu psychofizycznego osoby uzależnionej musi odbywać się pod specjalistyczną opieką, dlatego pacjentów często kieruje się na szpitalny oddział toksykologii.

Następnym etapem leczenia jest terapia uzależnień, w ramach której chory poznaje specyfikę choroby, uczy się radzić sobie z tzw. głodem lekowym i rozwiązywać problemy, nie wspierając się farmaceutykami.

Leczenie lekomanii jest trudne, ale rozpoczęte odpowiednio wcześnie pozwala uniknąć niebezpiecznych konsekwencji zdrowotnych i zerwać z nałogiem szkodliwym w skutkach nie tylko dla osoby uzależnionej, ale i dla jej najbliższego otoczenia.

Czy artykuł okazał się pomocny?

Lekomania – skutki, objawy, przyczyny, leczenie

Polacy plasują się w ścisłej czołówce europejskiej pod kątem ilości zażywanych leków i suplementów diety. Sięgamy po nie często bez jakiegokolwiek zastanowienia, kierując się przekazem reklamowym. A przecież większość spotów telewizyjnych dotyczy właśnie różnego typu preparatów farmaceutycznych.

Niestety aktorzy zachwalający kolejne środki przeciwbólowe czy nasenne, nie ostrzegają nas przed zgubnymi skutkami zażywania leków. Lekomania to niestety poważny problem społeczny, którego nie można bagatelizować.

Dowiedz się zatem czym charakteryzuje się uzależnienie od leków, jakie osoby są najbardziej podatne oraz poznaj sposoby na wyjście z nałogu.

Lekomania – objawy

Lekomanią nazywany uzależnienie od przyjmowania leków, któremu towarzyszy szereg zmian zarówno o charakterze psychologicznym, jak i fizjologicznym.

Uzależnienie to możemy również spotkać pod nazwą lekozależności, zależności lekowej lub farmakomanii.

Najczęściej jest wywołane przez leki przeciwlękowe z grupy benzodiazepin, środki nasenne, preparaty przeciwbólowe, leki euforyzujące, dopingujące oraz hormonalne.

W pierwszej fazie mamy do czynienia z zależnością o charakterze psychologicznym. Wszystko zaczyna się niewinnie. Uzależniony jest przekonany, że leki są mu niezbędne. Motywacje sięganie po nie mogą być różne – na przykład chęć zniwelowania bólu, wyeliminowania lęków, czy pragnienie zwiększenia wydolności organizmu. Po czasie jednak pojawia się wewnętrzne uczucie przymusu.

Nawet w przypadku braku jakichkolwiek zaleceń medycznych, po leki sięga się w celu rozładowania psychicznego napięcia. Całe życie osoby uzależnionej zostaje podporządkowane lekom. Obsesyjnie o nich myśli, planuje w jaki sposób je zdobędzie, snuje wizję tego, jak przyjemnego stanu doświadczy po ponownym zażyciu preparatu. Dowiedz się więcej: http://terapie.net.pl/lekomania.html

Lekomania – skutki

Uzależniony zaczyna jednocześnie zaniedbywać obowiązki zawodowe i rodzinne. Popada w społeczną izolację, zamykając się w czterech ścianach. Jakiekolwiek próby zwrócenia uwagi na problem przez bliskie osoby, zwykle nie przynoszą żadnego rezultatu.

Lekoman stosuje bowiem szereg mechanizmów obronnych, takich jak wypieranie, racjonalizacja czy projekcja. Ciągle może przekonywać wszystkich wokół, że ma kontrolę nad sytuacją i gdyby chciał, to w każdej chwili mógłby odstawić leki. W rzeczywistości jednak byłoby to niemożliwe, zwłaszcza w przypadku uzależnienia fizycznego.

Wówczas uzależniony odczuwa przymus ciągłego zwiększania wcześniejszej dawki, gdyż zachodzi proces zwiększenia tolerancji na lek.

Długotrwałe przyjmowanie coraz większych dawek może doprowadzić do poważnych skutków zdrowotnych. Można do nich zaliczyć przede wszystkim stopniowe wyniszczanie narządów wewnętrznych organizmu, a zwłaszcza wątroby, żołądka, trzustki czy jelit.

Uzależnionemu coraz trudniej jest także zachować koncentrację, znajduje się w stanie ciągłego rozdrażnienia, cierpi na bóle głowy, bezsenność, palpitacje serca, drżenie mięśni, nadmierną potliwość czy też problemy z zachowaniem koncentracji.

Nagłe odstawienie leków doprowadziło by jednak do jeszcze poważniejszego nasilenia objawów. Mogłoby również wywołać myśli samobójcze.

Lekomania – przyczyny

Problem zależności lekowej dotyka najczęściej te osoby, które już wcześniej wykazywały innego typu problemy psychologiczne. Zalicza się do nich między innymi depresję, nerwice lękowe, psychozy, różnego rodzaju fobie, zespoły lęku uogólnionego, a także zaburzenia odżywiania (np.

bulimię czy anoreksję). Uzależnieni to zwykle osoby o niskim poczuciu wartości, które nie potrafią odnaleźć się w codziennym życiu, szukając doraźnej ucieczki. Najczęściej w grupie lekomanów znajdują się kobiety w przedziale wiekowym pomiędzy 35-50 lat.

Problem ten może jednak dotknąć każdego, bez względu na wiek i płeć.

Lekomania – leczenie

Zarówno w przypadku uzależnienia o podłożu psychicznym, jak i fizjologicznym, wskazane jest skorzystanie z pomocy psychologa lub terapeuty uzależnień. Lekoman powinien w pierwszej kolejności przepracować swoją przeszłość, nieraz konieczny jest powrót nawet do wczesnego dzieciństwa. Pozwoli mu to uświadomić sobie rzeczywiste przyczyny kompulsywnego sięgania po leki – np.

nierozwiązane konflikty, problemy z okazywaniem uczuć czy niewybaczone urazy. Pomocna może okazać się również grupa wsparcia – np. działająca w oparciu o metody terapii 12 kroków. W jej trakcie uzależniony może się przekonać, że nie tylko on zmaga się z takim problemem, doświadczyć wsparcia i akceptacji, a także poznać historie osób, którym udało się pokonać ten wyniszczający nałóg.

Czytaj więcej o lekomanii na farmakomania.pl

Co to jest lekomania – przyczyny, objawy i leczenie

Żyjemy w czasach wygodnych, gdy wiele problemów lubimy rozwiązywać szybko i możliwie najmniejszym wysiłkiem, w tym przypadku leki zaczyna brać jako rozwiązanie okazjonalne jak leki uspokajające na stres, pobudzające na zmęczenie, przeciwbólowe, pobudzających oraz wiele innych które zażywane w dużych ilościach są otwartą drogą do lekomanii. Lekomania podobnie jak każde uzależnienie jest interakcją zewnętrznej substancji która prowadzi do przymusowego zażywania w określonym czasie przez uzależnionego. Jak każde uzależnienie powoduje, że każda kolejna dawka jest większa od poprzedniej. Niekontrolowane przyjmowanie leków to powolne wyniszczanie organizmu, nie mówiąc o momentach mocnego przedawkowania które w krytycznych sytuacjach kończy się śmiercią. Lekomanię dzielimy na dwa rodzaje, lżejszą w postaci przyzwyczajenia, a zdecydowanie mocniejszą zwaną nałogiem.

Tak jak narkomani i alkoholicy osoba której to dotyczy nie widzi problemu, a jeśli nawet to niezwykle dobrze się z tym kamufluje albowiem lekomania w początkowym stadium jest praktycznie niewidoczna dla otoczenia.

Uzależnienie psychiczne to najszybszy symptom, gdy myśli zaczynają krążyć wokół nałogu, zaczynamy ustawiać swoje plany pod okresy przyjmowania danego leku, zdobywania recepty i określonych zapasów aby nigdy go nie zabrakło.

Chęć zażywania jest coraz większa, oprócz tego dochodzą później symptomy uzależnienia fizycznego, które powodują że uzależniona osoba powoli zwiększa dawki albowiem poprzednie zaczynają działać zbyt słabo.

Odstawienie leków powoduje reakcje organizmu jak tiki nerwowe, drżenie rąk, wahania nastrojów, agresję, zaburzenia psychoruchowe i spadkiem koncentracji.

Lekomania Przyczyny

Statystyki potwierdzają że najbardziej narażoną grupą są kobiety w wieku od 30 – 50 lat, zalążkiem uzależnienia mogą być problemy natury psychicznej, lęki, depresja, nerwica, traumatyczne przeżycia z przeszłości, czy również pochodzenie z paralogicznego środowiska.

Również wieczna obawa o swoje zdrowie prowadzące do hipochondrii są jedną z przyczyn lekomanii.

Zachodnie rozwinięte kraje przeważają w statystykach krajów gdzie suplementy diety oraz leki przeciwbólowe są spożywane w bardzo wysokich ilościach, wiele leków z racji dostępności bez recepty są przyjmowane bez konsultacji z lekarzem co zwiększa ich ryzyko stania się swoistym narkotykiem lekomana.

Lekomania Leczenie

Leczenie lekomanii jak każdego uzależnienia wymaga opieki specjalistycznej i to najlepiej w wybranych ośrodkach specjalizujących się w indywidualnym nastawieniu do terapii uzależnionych od leków. Im wcześniej taka osoba trafi do ośrodka tym większe rokowania na wyjście z uzależnienia.

Zbyt późno wykryta powoduje że osoba uzależniona może przedawkować lub popełnić samobójstwo. Powolne odstawianie leków to oczywiście pojawiające się symptomy odstawienia które objawia się lękiem i niepokojem, wzrostem agresji, podniecenie, zaburzenia snu, brakiem apetytu, apatią przez które niestety uzależniony musi przejść.

Odpowiednio dopasowana terapia, mocne wsparcie otoczenia a także sama wola uzależnionego aby wyjść z nałogu pozwolą mu otworzyć nowy etap w swoim życiu.

Lekomania – Skutki uzależnienia od leków, lekozależność – Ośrodek leczenia uzależnień Oaza

Nie można zaprzeczyć, że uzależnienie od leków (lekozależność) jest jednym z najpopularniejszych nałogów. Przychodzi jak każdy niepostrzeżenie, jednak w społeczeństwie, w którym każdy kupuje mnóstwo środków farmaceutycznych i suplementów diety, naprawdę ciężko zauważyć, kiedy mamy już do czynienia z lekomanią.

Nie ma znaczenia to, czy zażywamy leki wydawane na receptę, czy bez. Te pierwsze mają więcej substancji uzależniających, dlatego są wydawane pod kontrolą lekarza, jednak lekoman jest w stanie ją sprytnie ominąć. Bardzo łatwo też uzależnić się od bezpiecznych leków, które sami możemy nabyć w aptece, np.

nasennych, przeciwbólowych, przeciwzapalnych.

Zadzwoń i zapytaj o terapię w prywatnym ośrodku Oaza

Kiedy rodzi się problem?

Osobie przewrażliwionej na punkcie zdrowia lub hipochondrykowi jest naprawdę łatwo wpaść w nałóg. Jednak nie tylko im. Dostępność leków sprawia, że często są źle dawkowane, bez konsultacji z lekarzem lub farmaceutą, a także z pominięciem czytania ulotki.

A to już prosta droga do złego stosowania medykamentów i stworzenia możliwości popadnięcia w nałóg. Ogromnym problemem jest tolerancja na leki, która sprawia, że pacjent sam zaczyna zwiększać sobie dawkę.

Często bagatelizuje przy tym różne, niepożądane objawy uboczne i naraża się na trwały uszczerbek na zdrowiu.

Skutki uzależnienia od leków

Nadmierne zażywanie leków powoduje wiele, poważnych konsekwencji zarówno fizycznych, jak i psychicznych, a także społecznych, biorąc pod uwagę np. to, jak nałóg destrukcyjnie wpływa na relacje rodzinne. Skutków uzależnienia może być wiele, w zależności od przyjmowanych substancji. Zalicza się do nich:

• nadciśnienie tętnicze,
• wzrost tolerancji na przyjmowany lek i odczuwany w związku z tym przymus zwiększenia jego dawki,
• uczucie zmęczenia,
• senność lub bezsenność,
• zaburzenia umysłowe,
• uszkodzenia różnych organów ciała, np. wątroby, czy nerek podczas długotrwałego przyjmowania środków przeciwbólowych,
• powikłania wynikające ze wzajemnych interakcji stosowanych leków,
• zaburzenia pamięci i trudności w skupieniu uwagi,
• w przypadku nadużywania leków uspokajających, czy nasennych może pojawić się dodatkowo poczucie zobojętnienia, wiotczenie mięśni a tym samym niewyraźna mowa, utrata zainteresowań,
• otępienie i problemy z myśleniem,
• zmniejszenie koordynacji ruchowej i idące za tym ryzyko upadków i złamań,
• niewydolność oddechowa,
• działanie odwrotne, np. pobudzające przy zażywaniu leków nasennych.

Bardzo ważnym skutkiem nadużywania leków jest także to, iż maskują one inne problemy zdrowotne, stąd leczenie lekomanii może dosłownie uratować nam życie i podjąć kontrolowaną walkę z właściwymi dolegliwościami.

Artykuły związane z lekomanią na naszym blogu

Więcej artykułów można znaleźć na naszym blogu.

Autor: Zespół Oaza | Opublikowano: 2018-04-10 | Ostatnia aktualizacja: 19 czerwca 2020

Leczenie uzależnienia od leków

Prywatny ośrodek Be Free zajmuje się leczeniem uzależnienia od leków. Zapewniamy diagnozę problemu, terapię indywidualną i grupową, opiekę medyczn oraz wsparcie psychologiczne.

Specjalnie dla osób podejrzewających zależność lekową u siebie lub kogoś bliskiego przygotowaliśmy merytoryczne informacje o lekomanii. Przedstawiamy objawy uzależnienia, wzory zachowań występujące u osób uzależnionych oraz najskuteczniejsze metody leczenia.

Czym jest lekomania?

Lekomania (określana także zależnością lekową) to uzależnienie od środków farmaceutycznych. Lekozależność wywołuje niepożądane skutki fizyczne i psychiczne, wpływa na procesy metaboliczne przeprowadzane przez organizm. Substancje zawarte w lekach mogą uzależniać dokładnie w taki sam sposób, jak toksyny z narkotyków, dopalaczy lub alkoholu.

Osoba chorująca na lekomanię ma problem z odstawieniem przyjmowanego środka, ponieważ pojawiają się nieprzyjemne objawy zespołu abstynencyjnego. Rosnące dawki leków mogą doprowadzić do zatrucia, a nawet śmierci.

Najsilniej uzależniają leki uspokajające, dopingujące, euforyzujące oraz nasenne. Uzależnienie mogą spowodować również tabletki przeciwbólowe i hormonalne.

Szczególną ostrożność należy zachować podczas kuracji lekami z grupy opioidów, benzodiazepin oraz barbituranów.

Główne objawy uzależnienia od leków

Lekomania zaliczana jest do uzależnień najtrudniejszych do zdiagnozowania. Sam chory nie przyznaje się, że nadużywa leków, a bliscy nie widzą nic złego w przyjmowaniu tabletek przepisanych przez lekarza.

Do głównych objawów zależności lekowej zalicza się:

• przyjmowanie coraz większych dawek leku
• samodzielne przedłużanie kuracji przepisanych przez lekarza
• zmiany osobowości (obojętność na bodźce zewnętrzne, niskie zdolności psychomotoryczne)
• nadmierną koncentrację na zdobywaniu leku
• pojawienie się objawów zespołu abstynencyjnego

Uzależnieni przedłużają kuracje lekowe powyżej 6 tygodni, cały czas zwiększają zalecane dawki, ponieważ tabletki przestają wywoływać pożądany skutek.

Objawy odstawienia leków – zespół abstynencyjny

 Samodzielne odstawienie leku jest bardzo trudne, ponieważ u uzależnionego pojawiają się objawy zespołu abstynencyjnego do złudzenia przypominające symptomy towarzyszące alkoholizmowi czy narkomanii. Po około 10-48 godzinach mogą pojawić się bóle głowy i mięśni, drgawki, zawroty głowy. Często osoby uzależnione uskarżają się na nieprzyjemne objawy ze strony układu nerwowego:

• bezsenność lub ospałość
• lęki
• nerwowość
• płaczliwość
• objawy depresyjne
• pogorszenie koncentracji

W przypadku silnego uzależnienia zespół abstynencyjny może wywołać urojenia, halucynacje i omamy.

Sygnały uzależnienia od leków

Lekomania jest trudna do zdiagnozowania. Wielu chorych nawet przed samym sobą nie przyznaje się do uzależnienia lub próbuje ukryć problem przed bliskimi. Terapeuci wyróżniają jednak szereg sygnałów mogących wskazywać na zależność lekową. Należą do nich:

• sięganie po środki farmaceutyczne bez wskazań medycznych
• zwiększanie dawek przyjmowanego leku
• przyjmowanie leków po ustąpieniu objawów choroby
• umawianie wizyt u wielu specjalistów w celu zdobycia kilku lub kilkunastu recept
• bardzo częste wizyty w gabinetach lekarskich
• mieszanie kilku środków farmaceutycznych o takim samym działaniu (np. tabletek uspokajających czy przeciwbólowych)
• lęk pojawiający się w momencie, gdy zapas leków zaczyna się kończyć
• kłopoty ze snem, płaczliwość, osłabiona koncentracja, otępienie
• pojawienie się objawów zespołu abstynencyjnego

Wzory zachowań u osób uzależnionych od leków

Pewne wzory zachowań wobec lekarza mogą sugerować, że pacjent ma problem z uzależnieniem lekowym. Niepokój powinny wzbudzić:

• prośby o przepisanie konkretnego leku (pacjent sugeruje, że zamienniki w ogóle nie działają)
• prośby o przepisanie większej dawki leku, częste zgłaszanie się do przychodni i próby manipulacji (pacjent może twierdzić, że nie wykupił wcześniejszej recepty)
• wizyty u kilku specjalistów w celu zdobycia wielu recept
• stwierdzenia, że tylko silniejsze dawki leku przynoszą skutek

Leczenie lekomanii

Opioidy , benzodiazepiny, barbiturany i inne substancje psychoaktywne zawarte w niektórych lekach wykazują silne działanie uzależniające.

Osoby, które popadną w nałóg mogą mieć problemy z odstawieniem przyjmowanych środków, ponieważ pojawią się u nich psychiczne i fizyczne objawy zespołu abstynencyjnego (ponowne sięgnięcie po lek łagodzi ich skutki), które nie pozwalają normalnie funkcjonować. Dla osoby uzależnionej jedynym ratunkiem może stać się detoks i terapia w specjalistycznym ośrodku.

Jak zacząć leczenie lekomanii?

Terapię zawsze należy rozpocząć od zdiagnozowania problemu. Chory sam przed sobą musi przyznać się do uzależnienia lekowego  i poszukać motywacji do zmiany.

Silna lekomania wymaga detoksykacji. Detoks lekowy to stopniowe zmniejszanie dawek przyjmowanego środka, co powoli pozwala wyeliminować z układu krwionośnego substancję uzależniającą. Terapia odwykowa jest kolejnym krokiem leczenia.

Leczenie lekomanii – dokładny przebieg terapii

Leczenie lekomanii obejmuję motywację do zmian, detoks lekowy, terapię indywidualną i grupową oraz wsparcie psychologa.

Lekarz ustala rodzaj przyjmowanej substancji uzależniającej, wykonuje badania, które pozwalają określić, czy nadużywanie leku spowodowało w organizmie pacjenta poważne powikłania medyczne.

W przypadku chorych, u których pojawiły się objawy zespołu abstynencyjnego, niezbędna jest detoksykacja.

Polega ona na stopniowym odtruciu organizmu, uzupełnieniu poziomu płynów i minerałów oraz sukcesywnym zmniejszaniem dawki leków.

W przypadku leków uspokajających oraz nasennych zwykle zmniejsza się dawki przyjmowanych substancji aż do momentu ich całkowitego wyeliminowania. Leczenie farmakologiczne zawsze uzupełnia się terapią, która pozwala pacjentowi poznać podłoże problemu skłaniającego do sięgania po substancje odurzające i wyeliminować takie zachowania.

Sposoby leczenia lekomanii

W leczeniu zależności lekowej wykorzystuje się kilka modeli terapeutycznych. Wiele ośrodków stosuje leczenie łączące indywidualne rozmowy ze specjalistą z terapią grupową. Pacjent poznaje działanie przyjmowanych leków, wspólnie z terapeutą ustala psychologiczne podłoże choroby i uczy się nowych zachowań pozwalających poradzić sobie z nieprzyjemnymi objawami zespołu abstynencyjnego.

Terapia uzależnienia lekowego może zostać oparta o model Minnesota. Leczenie polega na opracowaniu indywidualnej mapy problemu, motywacji do zmiany i działań, które pozwolą pokonać problem.

W leczeniu uzależnienia od benzodiazepin (główny składnik wielu środków uspokajających i nasennych) doskonale sprawdza się model społeczności terapeutycznej. Osoby uzależnione skupiają się na innych aspektach życia (wspólnie pracują, zdobywają nowe umiejętności), co pozwala im nawiązać właściwe relacje z otoczeniem i zwalczyć objawy zespołu abstynencyjnego.

Dlaczego warto skorzystać z leczenia w Be Free?

Ośrodek leczenia uzależnień Be Free w Ślesinie to kameralny obiekt, który specjalizuje się m.in. w leczeniu zależności lekowej. Wszystkim pacjentom zapewniamy kompleksową opiekę – diagnozę problemu, detoks lekowy, terapię odwykową oraz wsparcie psychologiczne.

Nad bezpieczeństwem osób przebywających w ośrodku czuwa personel medyczny i certyfikowani terapeuci. Zapewniamy nie tylko skuteczną terapię, ale i pełną dyskrecję oraz doskonałe warunki podczas pobytu (wygodne pokoje, smaczne posiłki, tereny rekreacyjne, ciekawe zajęcia dodatkowe).

Ty lub ktoś z Twoich bliskich ma problem z nadużywaniem leków? Skontaktuj się z nami i rozpocznij walkę z nałogiem pod okiem doświadczonych ekspertów.

Lekomania – przyczyny, objawy, skutki

Mianem lekomanii nazywane jest nadużywanie leków. Wśród różnych rodzajów uzależnień, lekomania występuje wyjątkowo często. Uzależnienie to polega na zbyt częstym przyjmowaniu leków.

Bardzo często są to też leki przyjmowane w zbyt dużych dawkach.

Uzależnienie od leków jest wyjątkowo groźne; leki zażywane w nadmiernych ilościach, mogą bowiem wywoływać skutki uboczne zagrażające nie tylko zdrowiu, ale także życiu osoby uzależnionej.

Przyczyny uzależnienia od leków

Lekomania może wystąpić u osób, które cierpią z powodu pewnych zaburzeń psychicznych. Także niektóre choroby somatyczne mogą być bodźcem do nadmiernego zażywania leków. Najczęściej jednak lekomanami są osoby, które w sposób niekontrolowany przyjmują różnego rodzaju preparaty. Czynią to z troski o swoje zdrowie.

Wśród uzależnionych od leków są osoby w bardzo różnym wieku. Są wśród nich zarówno osoby młode, które szukały cudownych środków na zmęczenie, szczupłą sylwetkę bez konieczności stosowania diety, jak też osoby starsze, które bardzo często cierpią na różnego rodzaju dolegliwości i szukają na nie skutecznego remedium.

Wśród przyczyn lekomanii bardzo często wymieniana jest także hipochondria. Jest to zaburzenie, które występuje u osób przekonanych o tym, że cierpią przynajmniej na jedną, poważną chorobę somatyczną. Ryzyko lekomanii zwiększa się u osób, które cierpią na zaburzenia osobowości, depresję, nerwicę czy stany lękowe.

Także w przypadku osób, które uzależnione są od innych substancji (nałogowych palaczy, narkomanów, alkoholików) ryzyko lekomanii jest większe.

Jak objawia się uzależnienie od leków?

Osoby postronne mogą nie zauważyć, że ktoś z ich bliskiego otoczenia jest uzależniony od zażywania nadmiernych ilości leków. Lekomanii nie chwalą się tym, że zażywają duże ilości leków. W pierwszej fazie uzależnienia u lekomanów powstaje psychiczna zależność od substancji, którą zażywają.

W następnej fazie dołącza fizyczny przymus, który skutkuje tym, że osoba uzależniona zwiększa przyjmowaną dawkę leku. Psychosomatyczne objawy lekomanii widoczne są dopiero w tej kolejnej fazie. Osoby uzależnione czują nieodpartą potrzebę zażycia leku. Wszystkie ich działania skoncentrowane są na tym, aby dany lek zdobyć.

Wraz z postępem uzależnienia rozwija się w organizmie tolerancja na daną substancję; w efekcie osoba uzależniona sięga po coraz większe dawki preparatu. Charakterystyczne jest także zażywanie leku po ustaniu wskazań do jego przyjmowania, składanie wizyt u wielu lekarzy i wyłudzanie od nich recept.

Osoby uzależnione od leków noszą dany preparat przez cały czas przy sobie, gdy zapomną uzupełnić zapas, wpadają w panikę.

Jakie są skutki uzależnienia od leków?

Uzależnienie to daje bardzo podobne skutki, jak inne uzależnienia od substancji psychoaktywnych. Poprzez skoncentrowanie się na swoim nałogu, lekomani bardzo często tracą pracę, ich nałóg staje się także przyczyną rozpadu rodziny. Bezsenność, problemy z koncentracją i pamięcią, stany lękowe, wahania nastroju: są to problemy wynikające z uzależnienia od leków.

Przyczyny uzależnienia od leków

„Przyczyny rozwoju zależności lekowej wśród społeczeństwa nie są jednoznaczne. W bardzo wielu przypadkach mają związek z próbą ucieczki od doczesnych problemów i od trudności życiowych, przekraczających możliwości adaptacyjne do życia we współczesnym świecie.“

Uzależnienie od leków powstaje na skutek odczuwania silnej presji wypełniania różnorodnych ról społecznych, a także podążania za trendami i bezkrytycznego naśladownictwa. Jednej, konkretnej przyczyny lekomanii nie da się po prostu wymienić. W przypadku tego problemu, wyróżnia się przede wszystkim stany, które predysponują chorych do rozwinięcia się u nich zależności od leków.

Lekomania znacznie częściej dotyka kobiet w wieku od około 30 do 50 lat. O zwiększonym ryzyku lekomanii, można mówić w przypadku osób już uzależnionych od innych substancji, np. osób uzależnionych od alkoholu, czy też nałogowo palących papierosy.

Ważnym aspektem uzależnienia od leków jest również to, że występuje częściej u pacjentów, którzy cierpią na zaburzenia psychiczne. W grupie zwiększonego ryzyka znajdą się więc osoby zmagające się z depresją, zaburzeniami snu lub zaburzeniami lękowymi.

NA CZYM POLEGA LEKOMANIA?

Do nadmiernego zażywania leków mogą prowokować rzeczywiste objawy, które pojawiają się w przebiegu chorób somatycznych i psychicznych. Lekomania jest skutkiem niekontrolowanego przyjmowania różnego typu preparatów, wynikających z przekonań o prawidłowości takiego postępowania, głównie w trosce o dobrą kondycję i własne zdrowie.

Wielu ludzi doświadcza nie tylko stresu ale także fizycznego przemęczenia. W obliczu zawrotnego tempa życia, poszukują oni środków, które są w stanie przynieść upragnione ukojenie. Przez kampanie reklamowe koncernów farmaceutycznych, chorzy przepełniają się nadzieją na błyskawiczne i skuteczne remedia na wszelkie dolegliwości oraz bolączki.

Odbiorcy takich kampanii reklamowych, chętniej udają się do aptek niż do lekarza. Osoby starsze poszukują ulgi w problemach zdrowotnych, a młodzi oczekują cudownych środków, które bez większego wysiłki zagwarantują im pożądaną kondycję, samopoczucie lub sylwetkę.

Wymienione przykłady postępowań zaliczają się do jednych z najczęstszych przyczyn lekozależności.

Innym źródłem uzależnienia od leków jest lęk o własne zdrowie, czyli hipochondria, która w bardzo wielu przypadkach jest połączona z nieuzasadnionymi przekonaniami na temat przechodzonych chorób.

Uwagę zwraca się także na to, że lekomania częściej występuje u osób samotnych i tych, którzy doświadczają niewielkiego wsparcia od swoich bliskich. Niekiedy farmaceutyki używane są dla zaspokojenia ciekawości, doświadczenia nowych przeżyć oraz chęci podjęcia ryzyka.

Czasami ich zażycie, zwłaszcza w towarzystwie stanowi okazanie odwagi, a odmowa spróbowania jest piętnowana i wyśmiewana. Eksperymentowanie związane jest z wypróbowaniem działania różnorodnych substancji w sposób jednorazowy lub kilkukrotny.

Takie użytkowanie nie musi mieć poważniejszych następstw społecznych i medycznych dla użytkownika, jednak należy mieć świadomość, iż istnieje ryzyko uzależnienia się od konkretnej substancji.

Jedną z przyczyn powstawania uzależnienia od leków, o której nie można zapomnieć jest także złe stosowanie leku. Używanie danego leku nie zawsze jest dobrze określone przez lekarza specjalistę.

Wiele osób przyjmuje ten sam lek od dawna i nie jest są nawet świadomi swojego uzależnienia.

Częstym przejawem jego rozpoznania okazuje się być samowolne zwiększenie dawki, gdyż w miarę jego przyjmowania – tolerancja na lek znacznie wzrasta, co doprowadza do szeregu konsekwencji fizycznych oraz psychicznych osoby uzależnionej.

Uzależnienie od leków | Dlaczego rośnie liczba lekomanów?

• Jeśli masz zawsze pod ręką zapas leków przeciwbólowych, nasennych lub poprawiających nastrój i często od ich zażycia rozpoczynasz dzień…
• Jeżeli regularnie przyjmujesz jakiś lek, lecz nie potrafisz precyzyjnie określić ilości dawek…
• Jeżeli sięgasz po leki uśmierzające w każdej sytuacji, gdy poczujesz nawet lekki ból lub doświadczasz drobnej przykrości…

Zadzwoń! 504 437 952 (24H)

Lekomania bywa nazywana “uzależnieniem XXI w.” – jedną z najpowszechniejszych chorób cywilizacyjnych. Chociaż pierwsze przypadki lekozależności odnotowano w poł. XX w., to dopiero początek nowego tysiąclecia przyniósł gwałtowne rozprzestrzenienie się geograficzne tego uzależnienia oraz lawinowy przyrost liczby dotkniętych nim osób. Bez wątpienia trzy zjawiska przyczyniły się do wzrostu liczby uzależnień o leków:

• wzrost liczby osób z zaburzeniami psychicznymi – w 2019 r. tylko na terenie Unii Europejskiej na różnego typu dolegliwości psychiczne cierpiało ponad 80 mln osób,
• zwiększona dostępność farmaceutyków – wszelkiego rodzaju środki przeciwbólowe, poprawiające nastrój czy zwalczające objawy przeziębienia są nie tylko powszechnie dostępne, ale także agresywnie i bardzo sugestywnie reklamowane,
• rozwój handlu internetowego – w Internecie, szczególnie na popularnych portalach ogłoszeń drobnych, można zaopatrzyć się praktycznie w każdy lek.

Niebezpieczeństwa związane z lekomanią

Środki przeciwbólowe, nasenne, łagodzące stres, poprawiające nastrój – wszelkiego rodzaju substancje uśmierzające, przyjmowane w niekontrolowany sposób, mogą doprowadzić do bardzo groźnych następstw. Jedno z niebezpieczeństw polega na tym, że np.

łagodząc różnego typu dolegliwości bólowe mogą ukrywać ich prawdziwe przyczyny, a w efekcie odwlekać moment wizyty u lekarza i zdiagnozowanie poważnej choroby.

Nie mniej niebezpieczne jest to, że w miarę rozwoju uzależnienia od danego specyfiku potrzebne są coraz większe dawki. Przyjmowanie dużej ilości nawet stosunkowo niegroźnego specyfiku może doprowadzić do ciężkiego zatrucia organizmu.

Trzecie zagrożenie wynika z faktu, że niektóre leki zawierają substancje wywołujące uzależnienie chemicznie, którego leczenie jest równie trudne, jak terapia uzależnienia od narkotyków.

Warto zaznaczyć, że osoba cierpiąca na lekomanię może być nieświadoma swego uzależnienia – przekonana, że nie ma nic złego w przyjmowaniu lekarstwa w momencie, gdy pojawia się dolegliwość.

Ponadto często ma miejsce spontaniczne zwiększanie dawki np. pod wpływem nasilającego się bólu czy obawy, że środek nie zadziała odpowiednio szybko i skutecznie.

W ten sposób łatwo tracimy kontrolę nad liczbą dawek i wkraczamy na drogę prowadzącą do wytworzenia lekozależności.

Leki nie zawsze leczą

Jeżeli chcesz wiedzieć, czy bierzesz zbyt wiele leków, które mogą uzależnić, odpowiedz na poniższe pytania. Pamiętaj, że test nie jest narzędziem diagnostycznym – jeżeli potrzebujesz profesjonalnej oceny swojego stosunku do stosowania leków, powinieneś zasięgnąć rady specjalisty. Zapraszamy do kontaktu z naszymi psychoterapeutami.

Uzależnienie od leków określa się inaczej mianem lekomanii. Dla lekomana najbliższym „przyjacielem” stają się tabletki, kapsułki i różnego rodzaju medykamenty. Kiedy przyjaciele, rodzina, znajomi i lekarze próbują uświadomić choremu siłę nałogu i niebezpieczeństwo wynikające z przedawkowania leków, odbiera on ich interwencje i sugestie jako zamach na jego autonomię i wolność. Przyjmując środki przeciwbólowe, człowiek jedynie „oszukuje” siebie, znosząc wrażenie bólu, a przecież ból to sygnał dla organizmu, że „coś jest nie tak”. Leki przeciwbólowe eliminują objaw, a nie przyczynę choroby. Bezmyślne faszerowanie się pastylkami, zamiast pomagać – szkodzi i stopniowo degraduje zdrowie człowieka.

W podręcznikach psychiatrycznych znajduje się kilka terminów-substytutów na opis tego samego zjawiska: uzależnienie od leków, lekomania, farmakomania, zależność lekowa albo lekozależność.

Uzależnienie od leków wywołuje stan fizyczny lub psychiczny, który wynika z interakcji leku z żywym organizmem, prowadząc do zmian zachowania łącznie z uczuciem przymusu stałego lub okresowego zażywania leku.

Chory w miarę rozwoju nałogu musi przyjmować coraz większe dawki substancji, by otrzymać pożądany efekt lub aby uniknąć nieprzyjemnych doznań w związku z brakiem leku.

W ten sposób wzrasta niebezpieczeństwo przedawkowania leków, wystąpienia skutków ubocznych, zatrucia, a nawet śmierci. Lekomania to forma toksykomanii, która najczęściej dotyczy leków przeciwbólowych,nasennych, dopingujących, euforyzujących i hormonalnych.

Większość osób uzależnionych od leków to kobiety w wieku 35-50 lat. Lekozależność powstaje zazwyczaj wtórnie do pierwotnych problemów, jakimi są zaburzenia emocjonalne, depresja, nerwice, psychozy, nierozwiązane problemy z okresu dzieciństwa czy wczesnej młodości. Do nadmiernego zażywania tabletek prowokują również rzeczywiste objawy bólowe w przebiegu poważnych chorób somatycznych (np. nowotworów), również w celu łagodzenia objawów odstawiennych od np. alkoholu, co częstuje staje się przyczyna powstania uzależnienia krzyżowego.

Do lekomanii przyczyniają się także kampanie reklamowe koncernów farmaceutycznych. Polacy znajdują się w czołówce, jeśli chodzi o nadmierne kupowanie medykamentów w aptekach.

Mamy skłonność do leczenia się „na własną rękę”, łykamy mnóstwo suplementów, preparatów wspomagających, witamin, pastylek ziołowych i środków na poprawę samopoczucia czy leczenie problemów ze snem.

Zazwyczaj człowiek wybiera specyfiki propagowane przez reklamy, a kiedy tabletki zawodzą, dopiero wtedy udaje się do lekarza z prośbą o fachową pomoc. Tymczasem kierunek działania powinien być odwrotny – najpierw wizyta u doktora, potem zażycie lekarstw zgodnie z jego zaleceniami.

Nadmiernie i zbyt często przyjmowane dawki leków powodują przestrojenie czynności psychicznych i somatycznych organizmu. W wyniku nagłego odstawienia środka mogą pojawić się objawy abstynencyjne, które wywołują nieprzyjemne doznania i niejako zmuszają do ponownego zażycia leku. Najszybciej i najczęściej wytwarza się u lekomana uzależnienie psychiczne, które objawia się trudnościami w przezwyciężeniu chęci przyjmowania substancji działającej na psychikę.

Uzależnienie fizyczne (somatyczne) pojawia się rzadziej i później, a wiąże się ze zjawiskiem tolerancji – koniecznością przyjmowania coraz większej dawki, ponieważ poprzednio przyjmowana już nie działa ze względu na przyzwyczajenie się mózgu do stałej obecności substancji we krwi.

Uzależnienie fizyczne powoduje zmiany pracy narządów wewnętrznych. Może doprowadzić do powstania wrzodów żołądka, upośledzenia funkcji wątroby lub nerek, a u astmatyków nasilać skurcz oskrzeli. Inne konsekwencje nadużywania leków to m.in.

: zaburzenia ciśnienia krwi, czynności serca, oddychania i funkcji układu trawiennego.

Człowiek najczęściej sięga po leki, gdy odczuwa dyskomfort fizyczny (ból somatyczny) albo kiedy „boli dusza”, a więc ze względu na brak równowagi psychicznej, nierozwiązane konflikty wewnętrzne, labilność emocjonalną albo trudności w codziennym funkcjonowaniu. W przypadku problemów natury psychicznej lepszą metodą pomocy jest wsparcie najbliższych, psychoterapia, wgląd w siebie, autoanaliza niż leczenie objawowe – farmakologiczne. Szczególne niebezpieczeństwo niesie fakt krzyżowego łączenia się dwóch typów uzależnień (lekomania + alkoholizm) – popijanie tabletek alkoholem.

W polskim społeczeństwie ciągle funkcjonuje stereotyp „osoby z problemami psychicznymi”. W obliczu trudności i nieumiejętności poradzenia sobie człowiek zazwyczaj myśli: „Przecież nie jestem jakimś wariatem, żeby iść do psychiatry albo na rozmowę do psychologa”. Zaczyna szukać pomocy i wzmocnienia indywidualnie, np.

w lekach albo środkach odurzających. Alkohol, psychostymulanty i niektóre kapsułki umożliwiają poprawę nastroju, łagodzenie kompleksów, dodawanie sobie odwagi bez narażania się na ostracyzm społeczny w związku z wizytą u psychiatry.

Niejednokrotnie uzależnienie psychiczne od leków powstaje dlatego, że najbliżsi chcą ukryć przed otoczeniem wstydliwy problem natury psychicznej jednego z członków rodziny. I tak nałóg rozwija się „w czterech ścianach”, degradując życie człowieka.

Najlepszym rozwiązaniem jest odcięcie lekomana od środków uzależniających i nakłonienie go do leczenia, a nie podświadome wypieranie problemu i udawanie, że nic niepokojącego się nie dzieje.

Najbardziej rozpowszechnione typy lekozależności dotyczą zażywania leków nasennych (typ barbituranowy i benzodiazepinowy) oraz leków przeciwbólowych. Wyróżnia się dwie główne grupy leków przeciwbólowych – narkotyczne (opioidowe), których działanie jest bardzo silnie uzależniające oraz nienarkotyczne, najczęściej nadużywane, np.

paracetamol, ibuprofen, aspiryna, ketoprofen. Silne uzależnienie fizyczne i psychiczne wywołują długo przyjmowane barbiturany, które zwiększają niebezpieczeństwo popełnienia samobójstwa.

Barbiturany nie są polecane jako leki nasenne ze względu na szybki rozwój zjawiska tolerancji oraz silne właściwości tłumiące na ośrodkowy układ nerwowy. Należą do starszej generacji leków i wykazują tendencję do kumulowania się w organizmie, prowadząc do zatruć.

Mniejsze działanie uzależniające mają pochodne benzodiazepiny o właściwościach nie tylko nasennych, ale i uspokajających oraz przeciwlękowych. Jednak i one po jakimś czasie uzależniają i pogarszają jakość snu.

Nadmierne dawki leków nasennych obejmują szereg skutków ubocznych: ospałość, apatię, senność, uczucie rozbicia, niepamięć, bełkotliwą mowę, drżenie, oczopląs, dezorientację, spadek koncentracji uwagi, zaburzenia koordynacji ruchowej. U osób starszych mogą pojawić się stany lękowe, niepokój, pobudzenie, drażliwość, majaczenie oraz nasilenie objawów otępiennych.