Przeciętny okres cyklu menstruacyjnego wynosi od 21 do 35 dni. Organizm każdej kobiety jest inny, dlatego też cykle mogą być nieregularne. Na pewno nie raz doświadczyłaś, że miesiączka spóźniła się o kilka dni lub pojawiła się kilka dni za wcześnie.
Kobiety, których cykle są regularne mają od 11 do 13 cykli rocznie, ważne jest jednak aby pamiętać, że nie każda kobieta musi przechodzić cykl tak samo. To co dla jednej kobiety może być normalne, dla drugiej będzie już powodem do niepokoju.
W większości przypadków nieregularne miesiączki nie są powodem do niepokoju, jednak jeśli problem narasta, warto skonsultować się z lekarzem.
Zdjęcie 
nieregularny okres /© Photogenica
Zdjęcie 
wiek kobiety /© Photogenica
Kilka rzeczy może powodować nieregularne cykle menstruacyjne, niestety jest to niezależne od nas. Większość przyczyn możemy doszukać się w codziennym życiu, będzie to na przykład zła dieta, stres, nieregularne pory snu oraz wiele więcej. Jakie więc mogą być przyczyny nieregularnego okresu?
Wiek
W pewnym wieku kobiety mogą doświadczyć nieregularnej miesiączki. Jest to czas, w którym kobieta dojrzewa, czyli wiek około 13-14 lat oraz okres menopauzy, czyli przekwitania, który dotyka kobiety w wieku około 50 lat.
Zdjęcie 
stres /© Photogenica
Kiedy człowiek jest zestresowany, poziom kortyzolu w organizmie gwałtownie wzrasta i zaburza normalną równowagę hormonalną. Kortyzol zakłóca pracę estrogenów i progesteronu odpowiedzialnego za regulowanie cyklem miesiączkowym. Jeśli w organizmie za dużo jest kortyzolu, możemy spodziewać się, że cykl będzie nieregularny.
Zmienna waga
Waga naszego ciała dyktuje, jaką ilość hormonów będzie musiał wyprodukować nasz organizm. Jeśli waga drastycznie się zmienia, może to prowadzić do bałaganu w cyklu miesiączkowym.
Zdjęcie 
tabletki /© Photogenica
Sen ma wiele korzyści dla organizmu, jest to czas na naprawę i regenerację komórek, aby ciało mogło właściwie funkcjonować. Ilość i jakoś snu wpływa na hormon – leptynę, który następnie wpływa na owulację. Większość lekarzy zaleca, aby spać średnio 8-10 godzin snu, każdej nocy. Zbyt mała lub zbyt duża ilość snu wpłynie negatywnie na nasz organizm.
Leki
Niektóre leki, takie jak aspiryna, ibuprofen czy naproksen mogą mieć wpływ na wytwarzanie estrogenów i progesteronu, co z kolei prowadzi do nieregularnych cykli miesiączkowych.
Zdjęcie 
tarczyca kłopoty /© Photogenica
Niewielkie torbiele na jajnikach to problem coraz większej ilości kobiet. Nieleczone torbiele prowadzą do nieregularnych cyklów miesiączkowych, jak i również do innych zaburzeń, takich jak bezpłodność, zwiększone ryzyko chorób serca oraz cukrzyca czy nawaga.
Zaburzenia pracy tarczycy
Tarczyca w organizmie reguluje, to w jaki sposób do naszego organizmu uwalniana jest energia, wpływa na temperaturę ciała oraz tempo bicia serca. Zaburzenia czynności tarczycy mogą być dwa: niedoczynność lub nadczynność tarczycy.
W pierwszym wypadku mamy do czynienia z niewystarczającą ilością wytwarzanych hormonów.
Nadczynność tarczycy przyspiesza procesy zachodzące w organizmie, dlatego też osoby z zaburzeniami prawidłowej pracy tarczycy mają problem z nieregularnymi cyklami.
Zdjęcie 
wizyta u lekarza /© Photogenica
Jest to stan, w którym wyściółka macicy rośnie poza macicą. Stan ten powoduje silny ból w obrębie miednicy, nieregularne miesiączki oraz niepłodność.
Nieregularne miesiączki są jednak najbardziej pewnym objawem endometriozy. Zaburzone cykle mogą wystąpić, ponieważ błona śluzowa macicy, nie znajduje się tam gdzie powinna.
Jedynie badanie ginekologiczne może potwierdzić to, czy mamy do czynienia z endometriozą.
Kiedy kobieta powinna się martwić?
Nieregularne cykle miesiączkowe mogą zdarzyć się każdej kobiecie, w każdym wieku. Niemniej jednak, jeśli nieregularne cykle lub zaburzenia miesiączkowania powtarzają się ciągle, należy jak najszybciej zgłosić się do ginekologa.
Nieregularne miesiączki i brak owulacji – jak wpływają na płodność?
Nieregularne miesiączki często świadczą o zaburzeniach owulacji (jajeczkowania), które mogą utrudnić parze poczęcie dziecka. Dowiedz się, jak zaburzenia owulacji wpływają na rytm krwawień i jaki to wszystko ma związek z płodnością kobiety.
Każdej kobiecie przynajmniej raz w życiu zdarzyło się dostać okres poza spodziewanym terminem. Stres, zmiana klimatu, intensywne ćwiczenia, spadek wagi – niewiele potrzeba, by całkowicie rozregulować cykl miesiączkowy. Warto jednak pamiętać, że poza małymi odstępstwami miesiączka powinna pojawiać się mniej więcej w równych odstępach czasu.
Regularne cykle są jednym z ważniejszych wskaźników stanu zdrowia kobiety. Dlatego jeśli krwawienie przychodzi za szybko lub notorycznie się spóźnia, warto poinformować o tym swojego ginekologa.
Nieregularne miesiączki często świadczą bowiem o zaburzeniach owulacji (jajeczkowania), które mogą utrudnić parze poczęcie dziecka.
Przeczytaj ten artykuł i dowiedz się, jak zaburzenia owulacji wpływają na rytm krwawień i jaki to wszystko ma związek z płodnością kobiety.
Co ile powinna pojawiać się miesiączka?
Długość cyklu menstruacyjnego jest kwestią bardzo indywidualną.
Przyjęło się jednak, że pojedynczy cykl menstruacyjny powinien trwać od 21 do 35 dni – licząc od pierwszego dnia krwawienia do ostatniego dnia przed kolejnym krwawieniem.
Większość kobiet potrafi przewidzieć przypuszczalny dzień wystąpienia miesiączki. Są jednak panie, którym trudno ustalić przybliżoną datę menstruacji. Najczęściej właśnie z powodu nieregularnych cykli krwawień.
Gdy pierwsza miesiączka nie wystąpiła
Pierwsza miesiączka jest momentem szczególnym dla każdej dojrzewającej dziewczynki. Oznacza bowiem, że właśnie stała się kobietą. Za górną granicę normy, jeśli chodzi o moment pojawienia się pierwszej miesiączki (menarche), uznaje się 16. rok życia.
Jeśli do tego czasu krwawienie nie wystąpi, należy udać się do ginekologa, ponieważ pierwotny brak miesiączki (amenorrhoea primaria) wymaga leczenia hormonalnego.
Jego przyczyną mogą być nieprawidłowo wykształcone gonady (dysgenezja gonad), niewydolność jajników, niewydolność podwzgórza, wrodzony przerost nadnerczy albo guzy przysadki mózgowej.
Gdy miesiączka nagle przestaje się pojawiać
Do zaniku miesiączki może dojść u kobiet, które wcześniej normalnie miesiączkowały. Pierwsza myśl, jaka najczęściej przychodzi nam wtedy do głowy jest jedna: ciąża! To, że miesiączka nagle ustała nie musi jednak oznaczać, że doszło do zapłodnienia.
Tak zwany wtórny zanik miesiączki (amenorrhoea secundaria) często jest efektem zaburzeń na osi podwzgórze-przysadka-jajnik albo zespołu policystycznych jajników (PCOS). Czasem krwawienie zanika też pod wpływem takich czynników, jak stres, intensywny wysiłek fizyczny czy nagły spadek wagi.
Aby móc stwierdzić wtórny brak miesiączki, przerwa w krwawieniu musi wynosić co najmniej 6 miesięcy.
Gdy miesiączka występuje zbyt rzadko
Kolejne dni mijają, a po miesiączce ani śladu? O zbyt rzadkich miesiączkach (oligomenorrhoea) mówimy wtedy, gdy krwawienie nie pojawia się po upływie 34 dni. Tak długi cykl jest zwykle jednofazowy i bezowulacyjny. Najczęściej obserwuje się go u młodych dziewczyn w pierwszych latach miesiączkowania.
Na tym etapie rzadkie miesiączki nie wymagają leczenia, chyba, że są obfite lub przedłużają się. Jeśli jednak w kolejnych latach krwawienie nie ustabilizuje się, kobieta powinna iść do ginekologa w celu dalszej diagnostyki.
Rzadkie miesiączki mogą być bowiem objawem choroby tarczycy, policystycznych jajników czy niewydolności ciałka żółtego.
Gdy miesiączka występuje zbyt często
Ledwo skończyłaś krwawić, a już musisz zmagać się z kolejną menstruacją? O zbyt częstych miesiączkach (polymenorrhoea) mówi się wtedy, gdy cykl trwa krócej niż 21 dni. Niestety on również może być bezowulacyjny i wynikać z niewydolności ciałka żółtego, zespołu policystycznych jajników albo skrócenia fazy folikularnej.
Skąpe, obfite, regularne lub nie – czym są krwawienia czynnościowe?
Krwawienie czynnościowe może pojawić się na przestrzeni całego okresu prokreacyjnego. Nie ma ono związku z uszkodzeniem tkanek narządów rodnych. Występuje m.in. wtedy, gdy pęcherzyk jajnikowy nie ulegnie pęknięciu i nie uwolni się z niego komórka jajowa, tj.
nie dojdzie do owulacji. Krwawienia czynnościowe w ok. 20% przypadków to krwawienia młodocianych wynikające z zaburzeń hormonalnych, jakie mają miejsce jeszcze przed osiągnieciem dojrzałości płciowej.
Takie krwawienia mogą też pojawić się u kobiet będących w okresie okołomenopauzalnym.
Nieregularne miesiączki to sygnał, że owulacja nie przebiega prawidłowo
Owulacja jest niezbędna, aby mogło dojść do zapłodnienia. Bez niej wydanie na świat nowego życia jest po prostu niemożliwe. W trakcie owulacji dochodzi bowiem do uwolnienia komórki jajowej, która potem w jajowodzie łączy się z plemnikiem.
Przy zaburzeniach miesiączkowania cykle są najczęściej bezowulacyjne, tj. nie dochodzi do pęknięcia pęcherzyka Graffa i uwolnienia się komórki jajowej. Taka sytuacja uniemożliwia parze zajście w ciążę. Dlatego też cykle bezowulacyjne są jedną z możliwych przyczyn niepłodności.
Jak możemy z tym walczyć?
Owulacja nie występuje? Spokojnie!
Można ją wywołać poprzez tzw. indukcję owulacji. Polega ona na zażywaniu leków hormonalnych w określonych dawkach – oczywiście ustalonych przez lekarza prowadzącego.
Pacjentka przyjmuje je doustnie lub w formie zastrzyków. Tym sposobem liczba oocytów zwiększa się, a szanse na zapłodnienie rosną.
Indukcja owulacji zwiększa więc płodność kobiety, dając jej szansę na spełnienie marzenia o macierzyństwie.
Masz nieregularne miesiączki? Nie bagatelizuj ich! Zaburzenia miesiączkowania wymagają konsultacji z lekarzem. Zadzwoń: 32 506 57 77
Napisz: [email protected]centrum.pl
Konsultacja merytoryczna:
dr n.med. Anna Bednarska-Czerwińska Ginekolog i położnik, endokrynolog Lekarz z ponad 20-letnim doświadczeniem zawodowym. Specjalista w zakresie leczenia niepłodności i endokrynologii rozrodu w Klinice Leczenia Niepłodności i Diagnostyki Prenatalnej Gyncentrum. Członek polskich i zagranicznych towarzystw ginekologicznych.
Nieregularne miesiączki – przyczyny
Nieregularne miesiączki niekiedy nie są przyczyną poważniejszych dolegliwości. Wydłużenie cyklu może spowodować stres, zmiana klimatu, a nawet kuracja odchudzająca.
Jakie są przyczyny nieregularnych miesiączek? Kiedy dłuższy lub krótszy cykl powinien nas zaniepokoić?
Pierwsze dwa lata od rozpoczęcia miesiączkowania mogą być jeszcze nieregularne. Kobieta osiąga bowiem wtedy dojrzałość płciową. Niekiedy jednak nieregularny cykl trwa dłużej. Wówczas należy skonsultować się z lekarzem.
Wykluczy on lub potwierdzi inną przyczynę wydłużonego lub skróconego cyklu – zespół policystycznych jajników. Niekiedy lekarz może zlecić przyjmowanie tabletek hormonalnych, które uregulują cykl.
1. Rzadki cykl miesiączkowy
Nieregularne miesiączki, w których cykl jest zdecydowanie za krótki, czyli menstruacja pojawia się rzadziej niż co 31 dni, mogą świadczyć o braku fazy jajeczkowania. Najczęściej wynika to z zaburzenia pracy przysadki mózgowej.
Przyczyna może w tym wypadku leżeć po stronie silnego stresu. Czasami tego typu zaburzenia w cyklu powodują również silne traumatyczne przeżycia – śmierć bliskiej osoby, wypadek itp.
Dobre rezultaty, poza kuracją hormonalną, daje w tym przypadku również psychoterapia.
2. Częsty cykl miesiączkowy
Jeżeli krwawienie menstruacyjne pojawia się częściej niż co 24 dni, można mówić o zbyt częstym miesiączkowaniu. Przyczyną może być niedojrzała błona śluzowa macicy – komórka jajowa nie ma szans, aby się w niej zagnieździć. Przed zastosowaniem kuracji hormonalnej lekarz najczęściej zleca badanie hormonalne.
Cykle miesiączkowe nie zawsze są regularne (123RF)
Najczęstsze przyczyny nieregularnych miesiączek to:
- • zaburzenia hormonalne;
- • stres;
- • traumatyczne przeżycia;
- • endometrioza;
• zapalenie przydatków;
• nowotwór narządów rodnych.
3. Inne zaburzenia cyklu menstruacyjnego
Nieregularne miesiączki powinny wzbudzić naszą czujność i skłonić do wizyty u lekarza. Z innych zaburzeń również zbyt obfite, jak i skąpe krwawienie może być przyczyną nieprawidłowości. Najczęstsze przyczyny zbyt obfitych miesiączek to:
• niedojrzałość narządów płciowych;
- • zaburzenia hormonalne;
- • niedobory tarczycy;
- • endometrioza;
- • polipy;
- • mięśniaki macicy;
- • wkładka domaciczna;
- • infekcje.
- Przyczyną zbyt skąpych miesiączek najczęściej jest:
- • zaburzenie hormonalne;
- • uszkodzenie błony śluzowej macicy;
- • gruźlica;
- • ostry stan zapalny narządu rodnego.
Nieregularne miesiączki – przyczyny i leczenie. Kiedy okres jest za krótki lub za długi?
Nieregularna długość cyklu menstruacyjnego lub nasilenie obfitości krwawienia mogą świadczyć o chorobach. Zawsze, gdy się pojawią należy skonsultować się z lekarzem. Kiedy okres jest uznawany za nieregularny? Jakie są przyczyny zaburzeń cyklu menstruacyjnego? Jak przebiega leczenie zaburzeń cyklu miesiączkowego?
Średni czas trwania cyklu miesiączkowego to 28 dni. Za prawidłowe uznaje się w ginekologii cykle, których długość waha się od 21-24 do 32-35 dni (w zależności od źródeł medycznych). Prawidłowy cykl menstruacyjny to złożony proces, który zaczyna się już w płodzie płci żeńskiej, trwa przez dzieciństwo, pokwitanie, dojrzewanie i okres dojrzałości płciowej kobiety.
Cykliczne zmiany w jajniku, endometrium i układzie hormonalnym mają podstawowe znaczenie dla funkcji rozrodczych i mają na celu:
- wytworzenie zdolnej do zapłodnienia komórki jajowej,
- przygotowanie błony śluzowej macicy na ciążę,
- prawidłowy rozwój płodu.
Zaburzenia cyklu miesiączkowego – przyczyny i objawy
Fizjologiczne przyczyny zaburzeń miesiączkowania są najczęściej diagnozowane do trzech lat po pierwszej miesiączce oraz do pięciu lat przed wystąpieniem menopauzy. Najczęstszą fizjologiczną przyczyną braku miesiączki jest ciąża lub menopauza.
Krwawienia z narządów płciowych kobiety występują więc w stanach fizjologicznych, ale mogą też być objawem chorób lub powikłań związanych z:
- zaburzeniami cyklu miesiączkowego,
- patologicznym przebiegiem ciąży,
- patologią narządów płciowych – np. nowotwory.
Zaburzenia cyklu miesiączkowego objawiają się pierwotnym lub wtórnym brakiem krwawień oraz nieprawidłowym czasem trwania cyklu. Nieprawidłowości cyklu miesiączkowego występują:
- najczęściej w postaci jedno- lub trzydniowego krwawienia w połowie cyklu związanego z okresowym obniżeniem poziomu estrogenu w krwi;
- znacznie przedłużającego się krwawienia o różnej obfitości.
Przyczyny krwawienia to między innymi:
- Zapalenie endometrium – objawy to przedłużające się krwawienie miesiączkowe (np. w postaci brunatnego plamienia) oraz ból w dolnej części brzucha.
- Endometrioza – skąpe plamienie ciemną krwią przed okresem.
- Mięśniaki macicy – objawiające się obfitymi i przedłużającymi miesiączkami.
- Zapalenie przydatków – objawy to skąpe krwawienie, które nie jest związane z cyklem miesiączkowym, towarzyszą mu silne bóle podbrzusza i okolicy krzyżowo-lędźwiowej oraz stan podgorączkowy.
- Polip szyjkowy i nadżerka – niewielkie krwawienie podczas lub po stosunku.
- Rak szyjki macicy – krwawienia następują w następstwie dotyku lub urazu, mogą pojawić się także samoistnie z powodu uszkodzenia naczyń krwionośnych.
- Rak i rozrost endometrium – krwawienie pojawia się po menopauzie, może jednak nastąpić przed przekwitaniem lub w okresie przekwitania w postaci przedłużających się i nieregularnych krwawień miesiączkowych.
- Nowotwory jajnika – niecykliczne krwawienia o różnym nasileniu.
- Poronienia – w zależności od rodzaju poronienia krwawienia mają różną obfitość.
Najczęstsze objawy zaburzeń cyklu menstruacyjnego
- brak okresu powyżej 35 dni,
- miesiączkowanie częściej niż co 21 dni,
- różnice między cyklami powyżej 8 dni,
- krwawienia między menstruacjami,
- krwawienia, które trwają dłużej niż 7 dni,
- skrzepy krwi większe niż 2,5 cm,
- obfite krwawienia – konieczność częstego wymieniania podpaski, kubka menstruacyjnego lub tamponu z powodu ich przesiąkania.
Powyższe objawy zawsze należy skonsultować z lekarzem ginekologiem! Tylko po badaniach lekarz dobierze sposób leczenia.
Diagnostyka zaburzeń cyklu miesiączkowego
Aby postawić właściwą diagnozę – znaleźć przyczynę nieregularnych miesiączek – a następnie rozpocząć leczenie, ginekolog przeprowadza z pacjentką wywiad pozwalający określić możliwe przyczyny problemów z miesiączkowaniem. Wywiad pomoże lekarzowi dowiedzieć się więcej o możliwych przyczynach zaburzeń – takich jak: antykoncepcja, otyłość, restrykcyjne diety, stres, zbyt intensywne treningi, częste podróże, choroby itd.
Pacjentka zostanie zbadana ginekologicznie. Może zostać wykonane badanie USG przez pochwę i pobrana cytologia.
Lekarz może zlecić dodatkowe badania, które pomogą ustalić, czy przyczyną zaburzeń cyklu mogą być np.: choroby tarczycy, nerek czy cukrzyca lub anemia.
W zależności o podejrzeń odnośnie przyczyn zaburzeń – lekarz może zlecić badania hormonalne m.in.: poziomów FSH i LH, estradiolu, prolaktyny, testosteronu czy progesteronu.
Jeśli w badaniu USG widoczne są zmiany anatomiczne takie jak: podejrzenie przerostu błony śluzowej macicy, polipy czy mięśniaki – kobieta zostanie skierowana na diagnostyczną histeroskopię (endoskopowe badanie budowy macicy) lub abrazję (łyżeczkowanie jamy macicy).
Może także dostać skierowanie na biopsję endometrialną (pobranie wycinka śluzówki i badanie pod mikroskopem niewielkiej ilości komórek błony śluzowej macicy). Materiał, który zostanie pobrany podczas zabiegów poddawany jest badaniu histopatologicznemu.
W przypadku podejrzenia zapalenia błony śluzowej macicy lekarz zleci badanie na posiew z kanału szyjki.
Leczenie zaburzeń cyklu miesiączkowego
Leczenie zaburzeń miesiączkowania zależy od rozpoznania poprzedzonego wyżej opisanymi badaniami. W zależności o przyczyn zaburzeń, lekarz zaleci odpowiednie leczenie. Poniżej ogólne przykłady terapii:
Kobietom z miesiączkami krwotocznymi zaleca się hormonalną antykoncepcję dwuskładnikową, implanty podskórne lub założenie system wewnątrzmacicznego zawierającego lewonorgestel.
Pacjentki z przerostem endometrium zostaną skierowane na zabieg wycięcia lub wyłuszczenia i ewentualnie poddane uzupełniającej terapii hormonalnej. Jeśli doszło do stanu zapalnego podaje się antybiotyki.
Czytaj więcej: Hormonalna terapia zastepcza (HTZ) – na czym polega?
Kobiety z zespołem policystycznych jajników
Nieregularne miesiączki – najczęstsze przyczyny
Nieregularne miesiączki mogą mieć kilka przyczyn, od braku równowagi hormonalnej po inne stany, powodujące zaburzenia miesiączkowania, w tym różne choroby i niedobory składników odżywczych. Oto kilka najpopularniejszych przyczyn nieregularnych miesiączek lub braku miesiączki.
Ciąża
Ciąża powoduje zanik miesiączki, jednak na początku mogą pojawiać się plamienia, które kobieta błędnie określa miesiączką.
Do innych objawów ciąży zalicza się też nudności, mrowienie i wrażliwość skóry w obrębie piersi, wyczulenie na zapachy, senność. Jeśli podejrzewamy ciążę, warto wybrać się do ginekologa, by potwierdzić nasze przypuszczenia lub wykluczyć ciążę.
Co więcej, lekarz sprawdzi też, czy nie rozwija się ciąża pozamaciczna, w przebiegu której może występować plamienie.
Czytaj też:7 wczesnych objawów ciąży
Antykoncepcja
Antykoncepcja hormonalna może powodować nieregularne krwawienia, a także plamienia między okresami, szczególnie w ciągu pierwszych trzech miesięcy, a także po odstawieniu leków czy też usunięciu wkładki.
Choroby tarczycy
Niedoczynność tarczycy może powodować dłuższe, cięższe miesiączki. Natomiast wysoki poziom hormonów tarczycy obserwowany w nadczynności tarczycy może powodować krótsze i lżejsze miesiączki. W przypadku zaburzeń miesiączkowania lekarze zawsze zalecają wykonanie badań hormonów tarczycy.
Zespół policystycznych jajników
Choroba ta jest najczęstszą przyczyną występowania nieregularnych miesiączek. Nieleczona może prowadzić do bezpłodności. Zaniepokoić powinny nie tylko nieregularne krwawienia, ale także wypadanie włosów i zwiększenie owłosienia na twarzy, przyrost masy ciała, problemy z zajściem w ciążę.
Okres przedmenopauzalny
Kilka lat przed wystąpieniem menopauzy, kobieta może zmagać się z nieregularnymi miesiączkami. Jest to wynik spadku żeńskich hormonów płciowych. Inne objawy zbliżającej się menopauzy obejmują wahania nastroju, przyrost masy ciała, uderzenia gorąca, zmęczenie.
Czytaj też:Menopauza – jak zmniejszyć objawy?
Endometrioza
Endometrioza jest chorobą, w przebiegu której endometrium (tkanka wyściełająca ściany macicy) rośnie także poza macicą, a w trakcie miesiączki złuszcza się w podobny sposób. Przy endometriozie miesiączki są wyjątkowo bolesne, mogą pojawić się także plamienia. Zaniepokoić powinien także częsty ból brzucha, dyskomfort/ból w trakcie i po stosunku, obfite krwawienia menstruacyjne.
Zaburzenia odżywiania
Zaburzenia odżywiania, takie jak anoreksja i bulimia mogą spowodować zatrzymanie miesiączki. Podobnie dzieje się przy nagłym i ekstremalnym spadku masy ciała. Niedożywiony organizm produkuje zbyt mało hormonów, by mogło dojść do owulacji. Intensywne treningi również mogą spowodować zaburzenia miesiączkowania.
Czytaj też:Zespół policystycznych jajników – jak się objawia?
Nieregularne miesiączki – kiedy konieczna jest wizyta u lekarza?
Nie zwlekaj z wizytą u lekarza, jeśli:
- nieregularne miesiączki pojawiły się nagle i nie potrafisz wskazać żadnej, prozaicznej przyczyny,
- miesiączki stały się wyjątkowo obfite, bolesne i utrudniają normalne funkcjonowanie,
- miesiączki nagle stały się skąpe i bardziej przypominają plamienie,
- okres nie pojawia się, choć prawdopodobieństwo ciąży jest bliskie zeru,
- cykle menstruacyjny jest krótszy niż 21 dni lub dłuższy niż 35 dni,
- oprócz nieregularnych miesiączek pojawiły się dodatkowe, niepokojące objawy (np. ból w podbrzuszu, gorączka, zmęczenie),
- pojawia się plamienie między miesiączkami.
Czytaj też:13 najlepszych witamin dla kobiet
Nieregularne miesiączki – po porodzie, a ciąża, przyczyny | Dimedic.eu
Chcesz opóźnić miesiączkę? Skorzystaj z porady online
Nieregularna miesiączka jest powodem do niepokoju, regularna miesiączka jest oznaką zdrowia kobiety. Comiesięczne krwawienie świadczy o tym, że prawidłowo działa układ hormonalny, jajniki, błona śluzowa macicy.
Zdrowa kobieta miesiączkuje od około 12-13 roku życia aż do momentu menopauzy, która w Polsce występuje zwykle w wieku 45-55 lat. Co miesiąc w wyniku złuszczania się błony śluzowej macicy, czyli endometrium docwhodzi do krwawienia.
U dojrzałej kobiety prawidłowy cykl menstruacyjny wynosi nie więcej niż 35 i nie mniej niż 22 dni (przeciętnie okres pojawia się co 28 dni i trwa zwykle 3-5 dni).
Gdy cykle trwają tę samą ilość dni – uznaje się je za regularne, gdy jednak ich długość jest zmienna mamy do czynienia z nieregularnymi miesiączkami.
Nieregularne miesiączki najczęściej pojawiają się u nastolatek i u kobiet dojrzałych, gdy spada w ich organizmie poziom żeńskich hormonów.
Zobacz: Plamienie przed okresem i po okresie – co oznacza, ciąża
Zaburzenia miesiączkowania – rodzaje
Prawidłowy cykl menstruacyjny to Eumonorrhoea. Tymczasem nieregularne miesiączki dzieli się na:
- Oligomenorrhoeę – to wydłużone cykle, które wiążą się ze zbyt rzadkimi menstruacjami. Cykle, zwykle są bezowulacyjne i mogą trwać od 36 do 6 miesięcy. Główną przyczyną tego zaburzenia jest niewydolność ciałka żółtego i wydłużenie fazy folikularnej.
- Polymenorrhoeę –to skrócone cykle (trwają mniej niż 21 dni), w których miesiączkowanie jest zbyt częste.
- Amenorrheę –to brak miesiączkowania.
Zobacz również: Jak wywołać okres – tabletki, luteina, domowe sposoby
Nieregularne miesiączki – przyczyny
Najczęściej przyczyną nieregularnych miesiączek są zaburzenia hormonalne. Mogą one wynikać z uwarunkowań genetycznych, wad, czynników środowiskowych, zmiany klimatu, stylu życia. Nieregularne miesiączki często są pierwszym sygnałem rozwijających się chorób i stanów patologicznych, takich jak na przykład:
- endometrioza,
- zespół policystycznych jajników,
- hiperprolaktynemia,
- niewydolność ciałka żółtego,
- guzy powstałe w wyniku stanów zapalnych lub guzy pourazowe okolicy podwzgórzowo-przysadkowej,
- pierwotna niewydolność jajników,
- wady lub uszkodzenia macicy,
- zaburzenia czynności osi podwzgórze-przysadka,
- niedoczynność i nadczynność tarczycy
- cukrzyca,
- stany zapalne narządów rozrodczych,
- choroby weneryczne,
- mięśniaki macicy,
- zapalenia przydatków,
- nowotwory narządów rodnych,
- polipy, nadżerki,
- choroby wątroby.
Według klasyfikacji zaburzeń miesiączkowania Światowej Organizacji Zdrowia winę za nieregularne miesiączki może ponosić także zaburzenia odżywiania, czyli bulimia i anoreksja.
Nieregularna miesiączka może być wywołana zbyt rygorystyczną dietą odchudzającą lub wręcz przeciwnie szybkim przyrostem wagi.
Wystarczy gwałtowna zmiana klimatu w trakcie podróży, żeby okres przesunął się o kilka dni.
Okazuje się także, że aż 40 procent przypadków nieregularnego miesiączkowania ma swoje podłoże w stresie. Pod wpływem bardzo silnego stresu i traumatycznych przeżyć, takich jak ciężka choroba lub śmierć bliskiej osoby, rozwód, zwolnienie z pracy, zaburzeniu ulega praca przysadki mózgowej.
Nieregularny cykl miesiączkowy może być również skutkiem ubocznym przyjmowania leków, w tym antydepresantów, sterydów, chemioterapeutyków, a także antykoncepcyjnych leków hormonalnych (zwłaszcza po odstawieniu pigułek).
Bardzo często na nieregularne miesiączki skarżą się kobiety, które prowadzą nieregularny tryb życia, intensywnie a nawet wyczynowo trenują jakąś dyscyplinę sportu.
Sprawdź: Co zrobić, żeby okres się szybciej skończył. Jak zakończyć?
Nieregularne miesiączki – diagnozowanie
Nieregularne miesiączki powinny wzbudzić czujność kobiety i zostać zdiagnozowane przez lekarza. W zależności od wieku kobiety lekarz przeprowadzi szereg badań, w tym:
- wywiad rodzinny,
- wywiad na temat sposobu życia, stresu, przemęczenia,
- wywiad na temat wahań wagi, stosowanych diet,
- wywiad na temat planowanego macierzyństwa, ewentualnie przebytych ciąż, wykluczenie ciąży,
- wywiad w celu zdiagnozowania zakażenia ośrodkowego układu nerwowego (może się objawiać gorączką, osłabieniem, nadmierną potliwością, przyspieszeniem lub spowolnieniem akcji serca, bólami głowy, nudnościami, światłowstrętem, wymiotami, urojeniami),
- badanie dojrzałości płciowej, ocena wzrostu,
- badanie ginekologiczne,
- badania poziomu hormonów we krwi – prolaktyny, hormonu luteinizującego (LH) i hormonu folikulotropowego (FSH),
- test progesteronowy (przez 5-7 dni pacjentka otrzymuje hormon w postaci dopochwowej lub doustnej. Po kilku dniach przyjmowania progesteronu, odstawia się go i oczekuje krwawienia, które powinno pojawić się w ciągu 3-7 dni. Jeśli krwawienie wystąpi test progesteronowy dał wynik pozytywny. Oznacza to, że czynności jajników i macicy są prawidłowe, a za nieregularne miesiączki odpowiadają zaburzenie osi podwzgórzowo-przysadkowych. Wynik testu jest negatywny, jeśli krwawienia nie będzie do 14 dni od odstawienia. Ujemny wynik testu może wskazywać na to, że jajniki nie produkują estrogenów lub ujście krwi z macicy zostało zablokowane, jak dzieje się przy zroście narządów rodnych. Wynik oznacza też, że kobieta może być w ciąży, ma wadę narządu rodnego lub weszła w okres menopauzy.
- test estro-progesteronowy (pacjenta otrzyma kombinację estrogenu i progesteronu np. estradiol przez 10 lub 21 lub 28 dni wraz z gestagenem lub luteinę w dwóch dawkach doustnie lub dopochwowo przez 10 dni. Krwawienie występujące po 5-7 dniach oznacza, że zaburzenia miesiączkowania wynikają z zaburzeń układu podwzgórze – przysadka. Brak krwawienia wskazuje na maciczną przyczynę zaburzenia, np. nieprawidłowości błony śluzowej, wady wrodzone lub nabyte.
- test z gonadoliberyną (GnRH) – pozwala ocenić wydolności osi podwzgórze-przysadka-jajniki. Głównie stosowany jest do diagnozowania opóźnionego pokwitania. Test przeprowadza się rano pomiędzy godziną 8.00-10.00. W tym czasie pobiera się krew i oznacza hormony LH i FSH, po czym sprawdza ich poziom po 30 i 60 minutach od dożylnego podania 100 µg gonadoliberyny.
- test z klomifenem – przez 5 dni pacjentka otrzymuje cytrynian klomifenu, jednocześnie oznacza się stężenie gonadotropin w 1, 7 i 9 dniu testu. U kobiet zdrowych obserwuje się zwiększenie stężenia gonadotropin do wartości 40-80 jm./l. Dodatni wynik testu oznacza zaburzenie układu podwzgórze-przysadka o charakterze regulacyjnym. Jeśli stężenie gonadotropin nie zwiększa się, świadczy to o organicznej niewydolności przysadki lub podwzgórza.
- badania hormonów pokazujące jak funkcjonuje tarczyca (w celu wykluczenia niedoczynności i nadczynności tarczycy).
Czytaj także: Spóźniający się okres – ile może, przyczyny, jak wywołać?
Nieregularny okres po porodzie
Nieregularny okres może pojawić się po porodzie i najczęściej jest wynikiem nadmiaru prolaktyny, która odpowiada za produkcję mleka. Prolaktyna równocześnie blokuje wytwarzanie przez jajniki hormonu FSH, stąd nieregularne miesiączki. Czasem nawet miesiączki nie występują, jeśli mama karmi na żądanie, czyli nie tylko w dzień, ale także w nocy.
U młodych mam, które podają dodatkowo sztuczne mleko dziecku, miesiączka powinna pojawić się po zakończeniu połogu, czyli 6-8 tygodni po porodzie. Mimo nieregularnych miesiączek i karmienia piersią może pojawić się owulacja, dlatego młoda mama, która wróciła do aktywności seksualnej powinna stosować zabezpieczenie przed niechciana ciążą.
Jak obliczyć długość cyklu przy nieregularnych miesiączkach?
Jak zajść w ciążę przy nieregularnych miesiączkach? Nie jest to łatwe, ale bardzo często możliwe. Trzeba w prawidłowy sposób obliczyć dni płodne.
Najlepiej, kiedy spróbujemy to zrobić na podstawie obserwacji śluzu szyjkowego, którego wygląd zmienia się w zależności od fazy cyklu. W czasie owulacji jest przezroczysty, ciągliwy.
Do tego można mierzyć temperaturę ciała, która w czasie owulacji jest wyższa.
W aptece można kupić także test owulacyjny, który wykrywa stężenie hormonu luteinizującego, jeśli jego poziom jest równy lub wyższy niż 25-30 mIU/ml, to w ciągu 24-36 istnieje największe prawdopodobieństwo na zajście w ciążę.
Nieregularne miesiączki po 40. roku życia
Gdy miesiączki zaczynają się pojawiać nieregularnie u kobiety w czwartej dekadzie życia istnieje ogromne prawdopodobieństwo, że zaczyna ona wchodzić w okres przekwitania.
U niektórych pań mogą pojawić się krótsze i mniej obfite krwawienia, u innych wręcz przeciwnie krwawienie będzie dłuższe i obfitsze niż do tej pory. Mogą wystąpić także plamienia w środku cyklu.
Z badań wynika, że średni czas premenopauzy to około 4 lata, choć są kobiety, u których trwa to 10 lat.
Nieregularne miesiączki u nastolatków
Do lekarzy ginekologów zgłasza się coraz więcej nastolatek, które mają problem z nieregularnymi miesiączkami. Lekarze podejrzewają, że ma to związek z coraz wcześniejszym występowaniem pierwszej miesiączki.
W pierwszych latach po menarche, w wyniku nadmiernego obciążenia psycho-emocjonalnego, redukcji masy ciała lub wysiłku fizycznego może dochodzić do dysfunkcji układu podwzgórze-przysadka i zaburzeń miesiączkowania.
Nieregularne miesiączki u nastolatków mogą się też wiązać z brakiem równowagi hormonalnej i trwać nawet kilka lat.
Młode kobiety z takimi problemami zawsze powinny znajdować się pod opieką i obserwacją lekarza specjalisty.
Nieregularne miesiączki: przyczyny. Nieregularne miesiączki a ciąża
Za prawidłowe cykle miesiączkowe uznaje się cykle trwające od 21 do 35 dni. Zwykle co 28 dni, plus minus 4 dni zaczyna się miesiączka. Różnice wynikają z indywidualnych predyspozycji organizmu kobiety. Objętość krwi miesięcznej powinna wynosić od 30 do 70 ml. Zazwyczaj też miesiączka trwa 3 do 5 dni. W każdym cyklu powinno także dojść do owulacji.
O nieregularnych miesiączkach świadczą natomiast następujące symptomy:
- nieregularne miesiączki, z przerwami wynoszącymi mniej niż 21 dni lub więcej niż 35
- brak miesiączki przez 3 miesiące od czasu regularnego krwawienia
- bardzo obfite krwawienie w ilości większej niż 100 ml lub przeciwnie, zbyt skąpe, poniżej 30 ml
- całkowity brak krwawienia miesięcznego
- dodatkowo mogą nam dokuczać plamienia lub krwawienie między miesiączkami, przed właściwą miesiączką lub w środku cyklu lub dodatkowe krwawienia, nie związane z jedną fazą, lecz zdarzające się co miesiąc w innym momencie
Nieregularne miesiączki u dziewcząt, na początku dojrzewania płciowego, związane są z brakiem owulacji w tym okresie. Może się tak zdarzać nawet przez dwa lata. Dopiero po tym okresie powinno zacząć budzić niepokój.
Drugi moment w życiu kobiety, gdy miesiączki zaczynają być bardzo nieregularne, to okres menopauzy, co jest normalnym objawem wygasania pracy jajników. Stopniowo miesiączka zaczyna zanikać, aż do zupełnego ustania.
Ponadto, nie muszą budzić niepokoju nieregularne miesiączki w czasie karmienia piersią.
Mamy wtedy do czynienia z wysokim poziomem hormonu prolaktyny, który hamuje wydzielanie dwóch hormonów tropowych: folikutropowego oraz luteinizującego, regulujących jajeczkowanie.
Nie dochodzi więc do miesiączkowania. Najbardziej rozregulowany cykl miesiączkowy występuje w pierwszych miesiącach po porodzie.
Nasz styl życia także ma wpływ na częstotliwość występowania miesiączki. Mówimy tutaj o życiu w stresie. Zbyt silny lub przewlekły stres także zaburza cykle miesiączkowe.
Może dojść do ustania krwawienia w czasie, gdy jesteśmy nadmiernie zmęczone, dokucza nam długotrwały brak snu. Lub przeciwnie – może dość do przyspieszenia krwawienia. Ponadto, do zablokowania krwawienia może dojść w wyniku dużego wysiłku fizycznego.
Nieregularne miesiączki zdarzają się kobietom otyłym oraz osobom zbyt szczupłym.
Za nieregularne miesiączki najczęściej odpowiadają jednak zaburzenia hormonalne.
- Zespół policystycznych jajników, związany m.in. z podwyższonym poziomem androgenów, w którym dochodzi do zaburzeń owulacji, a nawet całkowitego braku jajeczkowania. Zdarzające się nieregularnie krwawienia mogą być wtedy bardzo obfite, przypominające krwotoki.
- Drugim zaburzeniem hormonalnym jest hiperprolaktynemia. To stan, w którym w organizmie kobiety jest zbyt dużo prolaktyny, hormonu wytwarzanego przez przysadkę mózgową. Powoduje to zanik miesiączkowania lub bardzo skąpe krwawienie. W okresie poporodowym jest to stan normalny. Natomiast w innych przypadkach nadprodukcja prolaktyny może być spowodowana chorobami przysadki mózgowej, nadmiernym stresem, a także zażywaniem niektórych leków (antagoniści dopaminy i podobne leki psychoaktywne, antagoniści receptorów H2, czyli środki obniżające kwasowość, estrogeny i opiaty).
- Kolejną przyczyną nieregularnych miesiączek może być przedwczesne wygaszanie czynności jajników, zdarzające się przed 40-tym rokiem życia u niektórych kobiet.
- Do zaburzeń miesiączkowania prowadzą ponadto choroby tarczycy: nadczynność i niedoczynność tarczycy.
- Choroby osi podwzgórze-przysadka mózgowa powodują zaburzenia w produkcji hormonów tropowych, a co za tym idzie, zaburzenia miesiączkowania.
- Antykoncepcja hormonalna także zmienia rytm miesiączkowy, szczególnie w początkowym okresie zażywania oraz przez kilka miesięcy po zaprzestaniu.
W tym miejscu należy wspomnieć o dwóch istotnych czynnikach: to bulimia oraz anoreksja. Oba zaburzenia odżywiania wpływają silnie na cykle miesiączkowe, powodując nawet całkowity zanik krwawienia z powodu wyniszczenia organizmu.
Na zaburzenia miesiączkowania skarżą się także kobiety chore na cukrzycę, ze schorzeniami wątroby oraz przyjmujące leki psychotropowe i na nadciśnienie. Ponadto infekcje, które złapał nasz organizm, rozregulowują cykl menstruacyjny.
Ponadto, za nieregularną miesiączką mogą stać schorzenia, takie jak: endometrioza, choroby zapalne miednicy mniejszej (zapalenie przydatków), nowotwór narządów rodnych.
Gdy jesteśmy w ciąży miesiączka definitywnie zanika. Ale zdarza się, że gdy już jesteśmy pewne, że zostaniemy mamą, pojawia się krwawienie. Nie jest to jednak normalne krwawienie miesięczne lecz krwawienie z pochwy.
Co oznacza? Po pierwsze, u co piątej kobiety do takiego krwawienia dochodzi w momencie zagnieżdżania się zarodka w macicy, między 2 a 4 tygodniem ciąży. Niewielkie krwawienia mogą także wystąpić po stosunku.
Natomiast obfite i połączone z innymi objawami, to sygnał do natychmiastowej wizyty u lekarza.