Specjaliści alarmują, że obniża się średnia wieku zawałowca. Jeszcze niedawno wynosiła 50 lat, dziś zawał serca zdarza się już u osób, które mają nieco ponad 20 lat i nierzadko u 30-latków. W dużym stopniu można za to obwiniać stres – przekonywali na konferencji prasowej.
Wskazywali przy tym, że stres wymienia się rzadziej wśród czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych niż otyłość, brak ruchu, niezdrową dietę czy palenie. “Może to być związane z faktem, że uniknięcie stresu jest trudniejsze niż np. rzucenie palenia” – powiedział prof. Andrzej Tykarski z Uniwersytetu Medycznego im. Karola Macinkowskiego w Poznaniu.
Jednak, według dr Katarzyny Korpolewskiej, psychologa społecznego, choć działanie czynników stresogennych możemy zmniejszyć tylko w małym stopniu, bo o 15 proc., to mamy wpływ na to, w jaki sposób radzimy sobie ze stresem.
Specjalistka przypomniała, że w ostatnim czasie stres atakuje nas zewsząd. Stresujące są czynniki zewnętrzne, takie jak klimat, zanieczyszczenie środowiska, hałas, przeludnienie miast, natłok informacji, m.in. natrętne reklamy namawiające do zmiany samochodu, telefonu, koloru włosów.
Źródłem stresu jest też nasza sfera osobista – to, czy jesteśmy zadowoleni z dotychczasowych osiągnięć, nasze ambicje zawodowe. “Aby je zaspokoić, ciągle się gdzieś spieszymy, gonią nas terminy, bierzemy na siebie zbyt dużo obowiązków, nie mamy na nic czasu.
Obecnie panuje moda na działanie pod presją. Gdy ktoś idzie spacerowym krokiem, to oceniamy, że pewnie jest emerytem lub bezrobotnym” – powiedziała Korpolewska.
W rezultacie zapominamy o wartościach duchowych, o wierze, zaniedbujemy rodzinę, bliskich, swoje potrzeby emocjonalne.
Stresująca jest też sfera międzyludzka – konflikty z innymi ludźmi i to, na którym szczeblu hierarchii społecznej się znajdujemy, ciągle porównujemy się z innymi, z ich poziomem życia, karierą, osiągnięciami.
Jak przypomniała psycholog, pewien optymalny poziom stresu jest nam potrzebny do życia, pobudza nas do działania. Ale gdy go przekroczymy, zaczynamy czuć zmęczenie i przeciążenie. Gdy silny stres utrzymuje się długo, może dojść do zaburzeń snu, wzrostu nerwowości, agresji, nadużywania leków lub alkoholu, może pojawić się depresja, a nawet myśli samobójcze.
Pod wpływem stresu w naszym organizmie rośnie poziom tzw. hormonów stresu – adrenaliny i kortyzolu, które przyczyniają się do wzrostu ciśnienie krwi, przyspieszenia pulsu i oddechu, wzrostu napięcia mięśniowego.
Według prof. Tykarskiego, to m.in. w ten sposób przedłużający się stres prowadzi do rozwoju nadciśnienia, uważanego za najważniejszy czynnik ryzyka chorób sercowo-naczyniowych i zgonów na świecie. Dowiodły tego badania prowadzone wśród studentów medycyny i japońskich pracowników biurowych.
Rozpoczęty w 1986 roku amerykański program badawczy CARDIA, który dotyczy czynników ryzyka choroby wieńcowej u osób młodych – między 18. a 30. rokiem życia – wykazał, że ryzyko nadciśnienia tętniczego jest dwa razy wyższe u osób określanych jako niecierpliwe, czyli żyjące w ciągłym pośpiechu.
“Stres zwiększa aktywność układu współczulnego, co powoduje wzrost wydzielania m.in. cytokin pozapalnych. Związki te mogą doprowadzać do rozwoju procesu zapalnego w ścianie naczyń krwionośnych i przyspieszać powstawanie miażdżycy” – podkreślił prof. Tykarski.
Badania wskazują też, że stres nasila agregację płytek krwi, co zwiększa ryzyko powstania skrzepu zdolnego zablokować naczynie krwionośne i uniemożliwić przepływ krwi. Konsekwencją tego może być zawał serca – jeśli skrzep zablokuje naczynie wieńcowe lub udar mózgu – jeśli zablokowane zostanie naczynie krwionośne w mózgu.
Zdaniem dr Korpolewskiej, mimo że praktycznie nie mamy wpływu na działanie czynników stresujących, to możemy stosować odpowiednie techniki i strategie radzenia sobie ze stresem. Jest to równie ważny element profilaktyki chorób sercowo-naczyniowych, co aktywność fizyczna, odpowiednia dieta czy niepalenie.
Według psycholog, podstawą radzenia sobie ze stresem jest zmiana interpretacji stresujących nas zdarzeń, próba dostrzeżenia w nich jakichś dobrych stron.
Ważna jest też odpowiednia organizacja czasu: oddzielanie życia prywatnego od pracy, planowanie czasu wolnego – a nie tylko kariery zawodowej, poświęcanie go na przyjemności i hobby, sport, badania kontrolne, spotkania z osobami bliskimi oraz unikanie osób, które wprawiają nas w zły nastrój – wylicza Korpolewska.
Trzeba też dbać o to, by nie skracać czasu przeznaczonego na sen. Dorośli powinni spać 7-8 godzin dziennie, bo podczas snu regenerują się komórki nerwowe i cały nasz organizm.
Nauka w Polsce PAP
Stres i jego rola w rozwoju chorób układu krążenia – SercuNaRatunek.pl
Stres jest często wymieniany przez pacjentów jako jedna z głównych przyczyn pogorszenia zdrowia. Dotyczy on zwłaszcza w sytuacji zawału serca lub nasilenia wcześniejszych dolegliwości kardiologicznych.
Jednak sama definicja stresu i mechanizmy jego wpływu na zdrowie nie są dla wielu osób jasne, czego skutkiem jest brak skutecznych sposobów na jego zmniejszenie i ochronę przed konsekwencjami.
(wyrzuciłam „jego”)
Stres psychologiczny
Stresem psychologicznym najczęściej nazywa się , zgodnie z teorią R. Lazarusa i S.
Folkman, określoną relację między osobą a otoczeniem, która oceniana jest przez osobę jako obciążająca lub przekraczająca jej zasoby i zagrażająca jej dobrostanowi. Jest to, innymi słowy, brak równowagi psychicznej i fizycznej.
Wynika on z relacji pomiędzy możliwościami człowieka a wymogami sytuacji, w której się znalazł. Podejmowane przez daną osobę zachowania mają na celu przywrócenie tej równowagi.
Stres a choroby układu krążenia
Szacuje się, że osoby żyjące w warunkach stresu są bardziej narażone na choroby układu sercowo-naczyniowego lub udar niedokrwienny mózgu. Mowa tutaj o stresie związanym zarówno z życiem zawodowym, jak i prywatnym. Ryzyko to może wzrastać od 10% do nawet 60%.
Dotyczy to porównania z osobami, które mają mniejsze obciążenie napięciem emocjonalnym i stresem. Wśród poznanych stresorów psychologicznych największy wpływ na prawdopodobieństwo choroby ma doświadczenie licznych silnie stresujących sytuacji w dzieciństwie.
Natomiast wśród osób dorosłych przewlekłe przeżywanie stresu wpływa w mniejszym stopniu na ryzyko zachorowania niż takie czynniki ryzyka jak palenia tytoniu, nadciśnienie, otyłość, nieprawidłowy poziom cholesterolu.
Jednak nadal stres jego wpływ jest istotny dla możliwości prognozowania ryzyka pogorszenia stanu zdrowia i efektów leczenia u osób już wcześniej leczonych z powodu chorób kardiologicznych.
Efekty wysokiego poziomu stresu
Mechanizmy, które pośredniczą pomiędzy doświadczaniem napięcia i stresu a ich efektami dla zdrowia są coraz lepiej rozumiane. Wysoki poziom stresu obciążeń psychicznych wpływa na działanie tzw. osi stresu oraz zaburza równowagę w autonomicznym układzie nerwowym. Na oś stresu składają się podwzgórze, przysadka i nadnercza.
Stres może również zmieniać aktywność elektryczną serca przyczyniając się do epizodów zaburzeń rytmu serca. Silny lub długotrwały stres może także przyczyniać się do niedokrwienia mięśnia sercowego. Ponadto zwiększa ryzyko szybkiego wzrostu blaszki miażdżycowej lub formowania skrzeplin.
Wszystkie te czynniki mogą znacząco zwiększać ryzyko ostrego zespołu wieńcowego, kardiomiopatii lub udaru mózgu.
Wiedza na temat wpływu przewlekłego lub intensywnego napięcia emocjonalnego na stan organizmu jest bardzo istotna. Przyczyniła się do rozpoznania stresu jako ważnego czynnika ryzyka oraz czynnika wpływającego na przebieg i efekty leczenia u pacjentów kardiologicznych.
Stąd też w zaleceniach Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego, dotyczących zarówno prewencji chorób układu sercowo-naczyniowego, jak i rehabilitacji kardiologicznej, ujęte są rekomendacje dotyczące zmniejszania poziomu stresu u pacjentów.
Interwencje dotyczące emocji przeżywanych przez pacjentów są zazwyczaj domeną psychologów zdrowia i psychologów klinicznych lub psychoterapeutów. Posiadają oni umiejętności pozwalające na naukę technik redukujących odczuwanie stresu lub zmianę sposobów radzenia sobie z sytuacjami trudnymi.
Jednocześnie zmniejszanie poziomu napięcia można osiągnąć nie tylko poprzez współpracę z psychologiem.
Wyniki badań wskazują na pozytywny wpływ dbałości o dobre nawyki zdrowotne i aktywność fizyczną na samopoczucie psychiczne i redukcję stresu. Dlatego tak ważne w zapobieganiu stresowi jest budowanie swoich codziennych nawyków w oparciu o wskazówki lekarzy, fizjoterapeutów i psychologów. Pomaga to także w dbaniu o stan serca.
Dr n. o zdr. Anna MierzyńskaPracownia Psychologii KlinicznejKlinika Choroby Wieńcowej i Rehabilitacji Kardiologicznej
Narodowy Instytut Kardiologii w Warszawie
Stres to jeden z czynników chorób serca
Stres może mobilizować do działania, ale gdy trwa za długo potrafi wyniszczyć organizm. Wówczas mogą pojawić się różne choroby, takie jak np. cukrzyca lub łuszczyca. Jednak najbardziej z powodu stresu może cierpieć serce. Dlatego podpowiadamy, jak radzić sobie ze stresem, by nie wyrządzał szkody.
Stres jest reakcją organizmu na trudną sytuację, której wynik jest niejednoznaczny. Gdy zaczynamy się stresować, w organizmie dochodzi do wielu chemicznych reakcji, które sprawiają, że:
- przyspieszają nam tętno i oddech,
- procesy trawienne zostają zastopowane,
- rozszerzają się źrenice i oskrzela,
- dochodzi do dokrwienia mózgu i serca kosztem kończyn.
Wyostrzają się zmysły i napinają mięśnie, aby móc szybko zastosować jedną z dwóch strategii przetrwania: walkę lub ucieczkę. Ponadto pocimy się na potęgę, reagujemy na każdy, nawet niepozorny szelest, a serce pracuje na zwiększonych obrotach.
Skutki stresu mogą być poważne
Stres, jeśli ma charakter przewlekły, może mieć zgubne skutki dla naszego zdrowia zarówno psychicznego, jak i fizycznego. Bóle głowy, tiki nerwowe, suchość w ustać, kłopoty z koncentracją – nie są to jedyne konsekwencje stresu. Bagatelizowanie jego przyczyn może prowadzić do znacznie poważniejszych konsekwencji. Wśród nich są:
- problemy z kręgosłupem,
- zaburzenia snu,
- obniżenie odporności organizmu,
- problemy z trawieniem oraz
- choroby psychosomatyczne, takie jak łuszczyca, czy astma.
Stres powodować może również otyłość, cukrzycę oraz choroby układu krążenia.
Stres poprzez aktywację osi HPA oraz układu współczulnego prowadzi do nadmiernego uwalniania między innymi katecholamin i kortyzolu, które to substancje wywołują skurcz naczyń krwionośnych, podnosząc ciśnienie krwi oraz pośrednio mogą prowadzić do rozwoju miażdżycy.
Dochodzą do tego czynniki pośrednie: więcej palimy, więcej jemy, a wraz z tym zwiększa się nasz poziom cholesterolu. Grozi to rozwinięciem powikłań miażdżycy, z chorobą niedokrwienną serca na czele. W obliczu sytuacji stresogennych znacząco wzrasta liczba zawałów serca oraz tak zwanej nagłej śmierci sercowej.
Każdy, nawet nieświadomie, wypracowuje własne, skuteczne dla niego sposoby radzenia sobie ze stresem. Czasem jednak stresor jest zbyt silny, nietypowy, nagły. Co wtedy robić? Jak działać? Oto krótka lista technik pomocnych przy zwalczaniu stresu.
1. Sport – chodzi tu o jakąkolwiek aktywność fizyczną. Nie musi to być nic forsującego. Wystarczy zwykły spacer z psem. Byleby odbywało się to regularnie.
2. Kontakt z osobami bliskimi – zawsze pomaga. Zwykłe pocieszenie, słowo otuchy od drugiej osoby potrafi sprawić, ze stres się ulotni, a sytuacja, która go wywołała przestanie się stresującą wydawać.
3. Masaż – dobrze przeprowadzony, idealnie rozluźnia napięte mięśnie. Pozwala się zrelaksować przy minimum naszej aktywności.
4. Trening relaksacyjny Jacobsena – napinanie, a następnie rozluźnianie poszczególnych partii mięśni. Efekty będą podobne do masażu, tyle, że możemy go przeprowadzić samodzielnie i nawet siedząc przy biurku lub na ławce.
5. Trening oddechu – równomierny, regularny, głęboki oddech w takim samym stopniu, jak poprzednie techniki pomaga walczyć ze stresem.
6. Dużo się śmiej – badania naukowe wskazują, że nawet śmiech wywołany sztucznie, działa kojąco, a co za tym idzie, pozwala redukować negatywne skutki stresu.
horoby serca a koronawirus – ryzyko zachorowania na COVID-19 i leczenie | Poradnik NN.pl
Osoby, które chorują na serce, powinny zostać objęte szczególną ochroną. W ich przypadku istnieje większe ryzyko powikłań infekcji koronawirusem, ponieważ COVID-19 może prowadzić do uszkodzenia mięśnia sercowego. Należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza, gdy pojawią się niepokojące objawy.
Choroby serca i naczyń krwionośnych są w Polsce najczęstszą przyczyną zgonów. Wiele z nich zyskało miano chorób cywilizacyjnych, ponieważ w ich powstawaniu duży udział ma nieprawidłowy styl życia.
Są to przede wszystkim: nadciśnienie tętnicze, choroba niedokrwienna serca oraz miażdżyca. Schorzenia te nie tylko prowadzą do niepełnosprawności i skrócenia życia, ale także pogarszają przebieg innych chorób (np.
infekcji) i zmniejszają szansę na ich wyleczenie.
Koronawirus a serce – czy choroby serca zwiększają ryzyko zachorowania na COVID-19?
Choroby serca znajdują się w grupie czynników ryzyka, które powodują cięższy przebieg i powikłania zakażenia koronawirusem. Zwłaszcza u pacjentów w starszym wieku i z wielochorobowością, ze względu na ogólne osłabienie organizmu, a także na uszkodzenie tkanek.
Pojawiają się również doniesienia na temat leków stosowanych na choroby serca. Nie ma jednak żadnych badań, które potwierdzałyby ich negatywny wpływ na przebieg COVID-19, dlatego nie należy przerywać terapii.
Warto także pamiętać, że koronawirus może zaatakować układ krążenia, uszkodzić go i pozostawić trwałe zmiany, np. w postaci niewydolności serca.
Jakie są najczęstsze choroby serca? Ich przyczyny i leczenie
Najczęstsze choroby serca i naczyń to:
- przewlekła choroba niedokrwienna serca
- zawał mięśnia sercowego,
- miażdżyca,
- zaburzenia rytmu serca (arytmia),
- wady serca,
- kardiomiopatie,
- nadciśnienie tętnicze,
- zapalenie mięśnia sercowego,
- niewydolność serca,
- ostre zapalenie osierdzia.
Przyczyn chorób serca upatruje się w czynnikach genetycznych (np. wady wrodzone), a także środowiskowych. Bardzo duży wpływ ma styl życia.
Na wystąpienie schorzeń układu krążenia najbardziej narażone są osoby, które: spożywają dużo soli i tłuszczów zwierzęcych, mają dietę ubogą w owoce, warzywa i błonnik, palą papierosy, nadużywają alkoholu, prowadzą siedzący tryb życia, są otyłe. Wśród czynników ryzyka chorób serca ważną rolę odgrywa również stres.
Leczenie chorób serca zależy w dużej mierze od rodzaju schorzenia, jednak zawsze konieczna jest zmiana stylu życia – codzienna aktywność fizyczna (rodzaj, intensywność i czas trwania dostosowane do możliwości), zdrowe odżywianie, zrezygnowanie z nałogów. U większości pacjentów trzeba włączyć także terapię farmakologiczną lub chirurgiczną. Nie mogą oni zapominać o regularnych wizytach u kardiologa i badaniach kontrolnych.
Na choroby serca narażone są wszystkie osoby. Schorzenia te prowadzą nie tylko do pogorszenia jakości życia, ale bardzo często wiążą się także z utratą samodzielności i zdolności do pracy.
Konieczna może być także długa hospitalizacja i kosztowna diagnostyka, dlatego warto zdecydować się na ubezpieczenie na życie oraz dodatkowe ubezpieczenie na wypadek poważnego zachorowania wraz z pakietem Kardiolog.
Nasza polisa zapewni Ci wsparcie finansowe, gdy będzie konieczna diagnostyka, leczenie i monitorowanie chorób serca. W pakiecie są także zabiegi rehabilitacyjne, które pozwolą szybciej wrócić do zdrowia np. po zawale.
Podobne objawy chorób serca i infekcji koronawirusem
Suchy kaszel jest jednym z objawów niewydolności serca. Dodatkowo, gdy dojdzie do zaostrzenia choroby, mogą towarzyszyć mu: odkrztuszanie wydzieliny, świszczący oddech, osłabienie, mniejsza tolerancja wysiłku, a także duszność. Są to także dolegliwości charakterystyczne dla zakażenia koronawirusem.
Chory musi umieć odróżnić objawy chorób serca od objawów infekcji koronawirusem. W obu przypadkach konieczne jest skontaktowanie się z lekarzem, jednak muszą zostać podjęte nieco inne działania. Poza kaszlem, dusznością i osłabieniem, COVID-19 może powodować również:
- gorączkę,
- zmęczenie,
- trudności z oddychaniem,
- ból mięśni,
- ból gardła,
- nudności i biegunkę.
Powyższe objawy wymagają odizolowania się od innych osób oraz zgłoszenia się do lekarza pierwszego kontaktu i powiatowej stacji sanitarno-epidemiologicznej. Tamtejsi pracownicy udzielą dalszych wskazówek.
W dobie pandemii koronawirusa nie należy bagatelizować innych dolegliwości (np. tych wywołanych przez choroby serca) i przerywać stałego leczenia.
Trzeba niezwłocznie wezwać pogotowie lub zgłosić się do szpitala, gdy:
- pojawi się ostry i silny ból w klatce piersiowej,
- dojdzie do nasilenia obrzęków kończyn dolnych,
- pomiar ciśnienia wskaże bardzo wysoki lub niski wynik,
- dojdzie do znacznego pogorszenia samopoczucia,
- pojawią się zaburzenia rytmu serca.
W czasie pandemii koronawirusa zalecane jest ograniczenie wizyt w przychodni i szpitalu, ale nie całkowite zrezygnowanie z nich. Stan zagrożenia życia, na który wskazują powyższe objawy, wymaga bowiem pilnego leczenia.
Tagi:
#choroby cywilizacyjne
#koronawirus
#zdrowe serce
Gniecie, piecze, boli w klatce piersiowej? Sprwadź, co może być tego przyczyną
Ból w klatce piersiowej to często występujący objaw wielu chorób. Choć kojarzy się głównie z chorobami serca, ból w klatce piersiowej może być objawem chorób układu pokarmowego, chorób zakaźnych, a nawet nerwicy. Jest to subiektywne, przykre uczucie, któremu zwykle towarzyszą dodatkowe dolegliwości, takie jak duszność, kaszel, ból brzucha, poty, niepokój czy mdłości.
Ból w klatce piersiowej może być wywołany wieloma czynnikami, nie zawsze groźnymi, może również pochodzić z narządów umiejscowionych poza klatką piersiową.
W obrębie klatki piersiowej znajduje się serce z dużymi naczyniami krwionośnymi, węzły i naczynia chłonne, nerwy i zwoje nerwowe, płuca wraz z drzewem oskrzelowym, przełyk, który dołem przechodzi w początkową część żołądka (wpust żołądka) oraz grasicę. Zatem oprócz miąższu płuc, każda z tych struktur może być przyczyną bólu.
Najczęstsze źródła bólu w klatce piersiowej:
- serce (dławica piersiowa, zawał serca, zapalenie osierdzia)
- aorta (rozwarstwienie aorty)
- opłucna (zapalenie płuc, zawał płuca, odma opłucnowa)
- tchawica, oskrzela
- ściana klatki piersiowej (nerwobóle, ból kostno-mięśniowy, choroby gruczołów sutkowych)
- narządy jamy brzusznej (refluks żołądkowo-przełykowy, choroba wrzodowa, kamica żółciowa, zapalenie trzustki)
Uwaga! Choroba klatki piersiowej może manifestować się również bólem barku, szczęki, a nawet palców dłoni.
Ból w klatce piersiowej: przyczyny
Ból w klatce piersiowej jest częstym objawem wielu chorób. Może pojawić się nagle lub narastać od jakiegoś czasu. Może trwać długo lub tylko przez chwilę. Dlatego źródło bólu rozpoznaje się zwykle po jego charakterze. To właśnie odpowiedni wywiad z pacjentem i odpowiedź na pytanie: jak boli, gdzie boli, jak długo boli, jest podstawą do wdrożenia odpowiedniej diagnostyki.
Ból zamostkowy, promieniujący do szyi, żuchwy, ramion, łokci, nadbrzusza: ból może być gniotący, piekący lub ściskający, trwa zwykle od 2 do 10 minut. Ból zwykle nasila się podczas wysiłku fizycznego, w wyniku stresu, po obfitym posiłku, często towarzyszy mu duszność.
Przyczyną tego typu bólu może być dławica piersiowa. Jeśli ból przedłuża się, nie ustępuje po zaprzestaniu wysiłku fizycznego i towarzyszą mu duszność, poty, osłabienie, nudności, wymioty, to przyczyną może być zawał serca.
Ból za mostkiem lub w okolicy uderzenia koniuszkowego, może promieniować do szyi i lewego barku, jest zwykle ostry, kłujący, o zmiennym natężeniu. Ból tego typu może wywoływać głęboki wdech, skręcenie tułowia, pozycja leżąca, kaszel. Dolegliwość zmniejsza się natomiast w pozycji siedzącej z pochyleniem do przodu. Przyczyną może być zapalenie osierdzia.
Ból w przedniej ścianie klatki piersiowej, może promieniować do okolicy międzyłopatkowej lub lędźwiowej, jest najczęściej niezwykle silny, rozdzierający, pojawia się nagle. Czynnikiem wywołującym ból może być podwyższone ciśnienie tętnicze, a przyczyną rozwarstwienie aorty.
Ból jednostronny, może promieniować do okolicy międzyłopatkowej, jest zwykle ostry, kłujący. To tzw. ból opłucnowy, który może wywoływać nawet głęboki wdech, kaszel, czy ruchy tułowia. Ból zmniejsza się po ułożeniu ciała na boku, w którym występuje ból.
Ból jednostronny w półpaścu, może być obustronny przy zmianach w kręgosłupie, jest ostry i nasila się przy dotyku. Jest to nerwoból powodowany przez zapalenie nerwu u chorych na półpasiec lub przez ucisk wywoływany przez zmiany w kręgosłupie.
Atak paniki czy atak serca?
Ból w klatce piersiowej może być objawem zarówno choroby serca (w tym zawału), jak i problemów emocjonalnych, nerwicy, choroby lękowej.
Ból zamostkowy, może promieniować do pleców, jest piekący lub gniotący. Jeśli pojawia się po obfitym posiłku, w pozycji leżącej lub po pochyleniu ciała i towarzyszą mu dyspepsja oraz ból w nadbrzuszu, to można podejrzeć refluks żołądkowo-przełykowy.
Natomiast ból zamostkowy o dużym nasileniu, piekący, występujący nagle, któremu towarzyszą wymioty, może świadczyć o pęknięciu przełyku.
Ból w prawym podżebrzu lub nadbrzuszu, może promieniować do prawego barku, jest zazwyczaj silny, narastający, następnie stały, ustępuje wolno i trwa od kilkunastu minut do kilku godzin. Pojawia się po tłustym posiłku i zmniejsza się w pozycji leżącej bez ruchu. Jeśli towarzyszą mu nudności, wymioty, czy jadłowstręt, to można podejrzewać kamicę żółciową.
Ból w nadbrzuszu, czasem w dolnej części klatki piersiowej, zwykle tępy, a rzadziej ostry i piekący. Może występować po zjedzeniu posiłku lub na czczo. Może towarzyszyć mu niestrawność. Taki ból świadczy najczęściej o chorobie wrzodowej żołądka lub dwunastnicy.
Ból miejscowy w przedniej ścianie klatki piersiowej -–ostry lub gniotący, pojawiający się podczas ruchów klatki piersiowej, głównie kaszlu, może świadczyć o stanie zapalnym stawów mostkowo-żebrowych i mostkowo-obojczykowych, jest też objawem urazu klatki piersiowej.
Natomiast ból w przedniej ścianie klatki piersiowej, zmienny, pojawiający się podczas silnego stresu emocjonalnego, któremu towarzyszy duszność, kołatanie serca i niepokój, może wskazywać na nerwicę (tzw. ból nerwicowy).
Ból w klatce piersiowej: diagnozowanie (badania)
Szybkiej konsultacji z lekarzem wymaga ból charakterystyczny dla chorób serca. To ból tępy, dławiący, gniotący, piekący, rozdzierający. Umiejscowiony najczęściej zamostkowo, często promieniujący do lewej ręki, lewej połowy szyi i żuchwy, a także do pleców.
Jeśli charakter bólu w klatce piersiowej wskazuje, że można mieć do czynienia z chorobą serca, to w pierwszej kolejności wykonuje się badanie EKG. Dodatkowe badania to m.in. echokardiografia, USG serca, próba wysiłkowa, badania biochemiczne krwi.
Podejrzenie tętniaka aorty wymaga wykonania RTG klatki piersiowej, tomografii komputerowa klatki piersiowej. Ból związany z chorobami układu pokarmowego diagnozuje się za pomocą USG jamy brzusznej, gastroskopii, zdjęcia kontrastowe górnego odcinka przewodu pokarmowego, manometrii zwieracza przełyku.
Ból w klatce piersiowej związany ze stresem emocjonalnym wymaga konsultacji psychologa i psychiatry.
Na co uważać?
Koniecznie wezwij karetkę pogotowia, gdy ból w klatce piersiowej jest nagły i silny. Szczególnie groźne jest wystąpienie dodatkowych objawów, takich jak: spadek ciśnienia tętniczego, zasłabnięcie, duszność, sinica, zaburzenia rytmu serca, gorączka, nudności, wymioty.
Powyższa porada nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku jakichkolwiek problemów ze zdrowiem należy skonsultować się z lekarzem.
Źródło: mp.pl; portalbhp.pl
Hipercholesterolemia
Cholesterol to substancja z grupy lipidów, niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Cholesterol jest obecny w błonach komórek znajdujących się w całym naszym organizmie, łącznie z mózgiem i sercem.
Cholesterol nie rozpuszcza się we krwi. Jest transportowany wraz z lipoproteinami, czyli cząsteczkami zbudowanymi z tłuszczów i białek.
Wyróżnia się dwa typy lipoprotein: LDL – lipoproteiny o małej gęstości i HDL – lipoproteiny o dużej gęstości.
Cholesterol LDL bywa potocznie nazywany “złym cholesterolem”, ponieważ przyczynia się do powstawania blaszek miażdżycowych, które prowadzą do zwężenia tętnic.
Miażdżyca może prowadzić do zawału serca, udaru niedokrwiennego lub niedokrwienia kończyn. Cholesterol HDL jest uznawany za „dobry cholesterol”, ponieważ ułatwia usuwanie cholesterolu LDL.
Niski poziom HDL zwiększa ryzyko chorób serca.
Nasz organizm wykorzystuje cholesterol do produkcji hormonów, witaminy D i kwasów żółciowych, potrzebnych do trawienia tłuszczów. Wystarczy niewielka ilość cholesterolu, by sprostać tym potrzebom. Jeśli we krwi znajduje się zbyt dużo cholesterolu, jego nadmiar może odkładać się w ścianach różnych tętnic, łącznie z tętnicami wieńcowymi, tętnicami szyjnymi i tętnicami kończyn dolnych.
Złogi cholesterolu są elementem blaszek miażdżycowych, które zwężają i blokują tętnice, prowadząc do objawów niedokrwienia. Zablokowanie tętnic w obrębie kończyn dolnych prowadzi do tzw. chromania przestankowego (bólu podczas chodzenia). Zablokowanie tętnic szyjnych może być przyczyną udaru, a zatkanie tętnic wieńcowych może być przyczyną zawału serca.
Choroba wieńcowa jest spowodowana odkładaniem się cholesterolu w postaci blaszek miażdżycowych, tworzących się w ścianach tętnic zaopatrujących serce w tlen i składniki odżywcze.
Zwężenie tętnic wieńcowych prowadzi do bólu w klatce piersiowej (ból dławicowy), ponieważ serce nie otrzymuje wystarczającej ilości tlenu.
Blaszki miażdżycowe mogą ulec pęknięciu, prowadząc do powstania zakrzepu, który całkowicie zamknie światło naczynia, wywołując zawał serca.
Poziomy cholesterolu we krwi różnią się wśród mieszkańców odmiennych państw. Ogólnie rzecz biorąc, osoby, które żyją w krajach, gdzie poziomy cholesterolu są niskie, np. w Japonii, mają jednocześnie niższe ryzyko zachorowania na choroby serca.
W krajach, gdzie poziomy cholesterolu są bardzo wysokie, np. w Finlandii, występuje wysoki odsetek zachorowań na choroby serca.
Jednakże, niektóre populacje o zbliżonym poziomie cholesterolu we krwi różnią się pod względem zachorowalności na choroby serca, co sugeruje, że inne czynniki również wpływają na choroby układu krążenia.
Wysokie poziomy cholesterolu we krwi występują u osób w różnym wieku, pochodzących z różnych środowisk.
2. Przyczyny hipercholesterolemii
Hipercholesterolemia może być spowodowana różnymi przyczynami, łącznie z czynnikami genetycznymi, dietą i stylem życia. W rzadszych przypadkach hipercholesterolemia jest skutkiem schorzeń wątroby, tarczycy lub nerek. Do głównych przyczyn hipercholesterolemii należą:
– Czynniki genetyczne: geny mogą wpływać na metabolizm cholesterolu frakcji LDL. Hipercholesterolemia rodzinna to dziedziczna forma hipercholesterolemii, która może prowadzić do chorób serca. – Nadwaga/otyłość: zbyt duża masa ciała może podwyższać poziom cholesterolu frakcji LDL. Zmniejszenie masy ciała może pomóc obniżyć cholesterol frakcji LDL i podwyższyć cholesterol frakcji HDL.
– Wiek i płeć: kobiety przed menopauzą zwykle mają niższy poziom cholesterolu całkowitego, niż mężczyźni w tym samym wieku. W wieku około 50 lat poziom cholesterolu całkowitego jest wyższy u kobiet niż u mężczyzn. – – Żeńskie hormony płciowe, estrogeny, podwyższają poziom cholesterolu frakcji HDL, dlatego kobiety generalnie mają wyższy poziom HDL niż mężczyźni.
Największa produkcja estrogenów ma miejsce w okresie rozrodczym, co może tłumaczyć, dlaczego kobiety w okresie przedmenopauzalnym są chronione przed rozwojem chorób serca. – Spożywanie alkoholu: spożywanie umiarkowanych ilości alkoholu (1-2 drinki dziennie) podwyższa poziom cholesterolu HDL, ale nie obniża poziomu cholesterolu LDL.
Lekarze nie są do końca pewni, czy alkohol może obniżać ryzyko chorób serca.
– Stres psychiczny: kilka badań naukowych wykazało, że długotrwały stres podwyższa poziom cholesterolu we krwi. Możliwe, że ma to związek z wpływem stresu na styl życia, np. niektóre osoby pod wpływem stresu objadają się tłustym jedzeniem. Z kolei nasycone kwasy tłuszczowe i cholesterol zawarty w jedzeniu przyczyniają się do podwyższenia poziomu cholesterolu we krwi.
3. Zapobieganie hipercholesterolemii
W większości przypadków można utrzymywać niski poziom cholesterolu we krwi poprzez stosowanie zbilansowanej diety – tu może się przydać pomoc dietetyka. Dodatkowo zalecane jest wykonywanie regularnych ćwiczeń fizycznych i redukcję masy ciała.
Zdrowa dieta Zdrowa dieta pomaga w zmniejszeniu masy ciała. Zmniejszenie masy ciała o zaledwie 5-6 kg wystarczy, by obniżyć poziom cholesterolu.
Zalecenia jakościowe:
Ograniczenie spożywania nasyconych kwasów tłuszczowych oraz nienasyconych kwasów tłuszczowych typu trans.
Ograniczenie cholesterolu spożywanego w diecie Spożywanie produktów pełnoziarnistych Spożywanie dużych ilości owoców i warzyw, które pomagają w obniżeniu poziomu cholesterolu Spożywanie tłustych ryb (np.
łosoś, śledź) Spożywanie fitosteroli i stanoli, które są zawarte w orzechach, nasionach i olejach roślinnych
- Spożywanie pokarmów bogatych w błonnik
- Zalecenia ilościowe:
- Warzywa: 3-5 porcji dziennie Owoce: 4-5 porcji dzinnie Odtłuszczone przetwory mleczne: 2-3 porcje dziennie Chude mięso, drób I owoce morza: 100-200 g dziennie Tłuszcze i oleje: 2-3 łyżki stołowe dziennie (tłuszcze zawierające kwasy tłuszczowe nienasycone, np. oliwa z oliwek) Orzechy, nasiona, rosliny strączkowe: 3-5 porcji tygodniowo
- Cukier, słodycze: maksymalnie 5 porcji tygodniowo (im mniej, tym lepiej)
Redukcja masy ciała Nadwaga zwiększa ryzyko wysokiego poziomu cholesterolu oraz chorób serca. Obniżenie masy ciała pozwala zmniejszyć poziom cholesterolu LDL i trójglicerydów oraz zwiększyć stężenie cholesterolu HDL. Optymalne jest zmniejszanie masy ciała o około 0,5-1 kg tygodniowo.
– Regularne ćwiczenia fizyczne
Regularny wysiłek fizyczny redukuje ryzyko zgonu z powodu chorób serca i pomaga w obniżeniu poziomu cholesterolu LDL. Wystarczy 30 minut wysiłku dziennie, 5 razy w tygodniu, by obniżyć masę ciała, zredukować poziom cholesterolu LDL i trój glicerydów oraz zwiększyć stężenie cholesterolu HDL. Przed rozpoczęciem programu ćwiczeń fizycznych należy skonsultować sie z lekarzem.
4. Objawy hipercholesterolemii
Hipercholesterolemia jest czynnikiem ryzyka innych chorób, ale sama w sobie generalnie nie wywołuje objawów. Może zostać wykryta przypadkowo, podczas rutynowych badań krwi.
Objawy hipercholesterolemii pojawiają się zwykle dopiero, gdy doprowadzi ona do rozwoju miażdżycy tętnic wieńcowych lub szyjnych.
Wówczas może pojawiać się ból w klatce piersiowej lub objawy zmniejszonego dopływu krwi do mózgu (przejściowe ataki niedokrwienne lub udar).
Około jedna na 500 osób dziedziczy chorobę zwaną hipercholesterolemią rodzinną, która może powodować bardzo wysokie poziomy cholesterolu we krwi (ponad 300mg/dl).
U osób z tym schorzeniem mogą powstawać guzki wypełnione złogami cholesterolu (tzw. kępki żółte lub żółtaki), umiejscowione nad ścięgnami (zwłaszcza nad ścięgnem Achillesa).
Cholesterol może również odkładać się w powiekach w postaci tzw. żółtaków powiek.
5. Diagnostyka hipercholesterolemii
Zaleca się, by wszystkie osoby w wieku 20 lat i więcej badały poziom cholesterolu we krwi co 4-6 lat. Badanie poziomu cholesterolu polega na pomiarze stężenia cholesterolu we frakcji HDL, LDL i trójglicerydów. Podczas badania pobierana jest niewielka próbka krwi z przedramienia. Następnie pobrana krew jest poddawana analizie w laboratorium.
Lekarz poinformuje Cię, czy powinieneś być na czczo przed badaniem krwi. Jeśli nie będziesz na czczo, wiarygodne będzie tylko badanie cholesterolu całkowitego oraz cholesterolu HDL. Stężenie cholesterolu LDL i trójglicerydów może zmienić się w zależności od ostatnio spożywanego posiłku.
Wynik badania przedstawia stężenie cholesterolu w miligramach na decylitr (mg/dl).
Żeby dokładnie określić, w jakim stopniu poziom cholesterolu wpływa na Twoje ryzyko chorób serca, lekarz weźmie pod uwagę również inne czynniki ryzyka, takie jak wiek, obciążenie rodzinne, palenie tytoniu i nadciśnienie tętnicze.
Pełny profil lipidów na czczo (lipidogram) zawiera następujące parametry:
Stężenie cholesterolu całkowitego Stężenie cholesterolu całkowitego jest obliczane przy użyciu następującego równania: HDL+LDL+20% stężenia trójglicerydów. Całkowite stężenie cholesterolu poniżej 180 mg/dl jest uznawane za optymalne.
- Stężenie cholesterolu HDL
- Stężenie cholesterolu LDL
- Stężenie trójglicerydów
- Interpretacja wyników badań wygląda następująco:
- Cholesterol całkowity:
- 240 mg/dl – wysoki poziom
- Cholesterol HDL:
- Mężczyźni