Trzynastoletni chłopiec (WM) zgłosił się z powodu trwającego od ponad 1,5 miesiąca krwawienia z dolnego odcinka przewodu pokarmowego (świeża krew w zmiennej ilości na stolcu i/lub na papierze toaletowym).
U pacjenta naprzemiennie występowały luźne i zaparte stolce, zwiększony wysiłek podczas defekacji oraz uczucie niepełnego wypróżnienia zmuszające sporadycznie do ręcznego wydobywania stolca z odbytnicy. Wcześniej zdarzały się sporadycznie incydenty nagłego parcia z nietrzymaniem stolca.
Chłopiec negował spadek masy ciała, bóle brzucha, bóle w okolicy odbytu oraz objawy ogólne.
Stan ogólny pacjenta był dobry, bez cech niedożywienia (BMI 50 centyli). Nie stwierdzano zmian okołoodbytowych. W badaniach laboratoryjnych bez niedokrwistości, podwyższonych wskaźników stanu zapalnego, nieprawidłowości w proteinogramie ani w układzie krzepnięcia.
Wykonano ileokolonoskopię, stwierdzając obecność ciągnących się w osi długiej jelita na długości 12 cm proksymalnie od brzegu odbytu głębokich różnokształtnych i obejmujących cały obwód jelita owrzodzeń. Błona śluzowa pomiędzy owrzodzeniami była niezmieniona, błyszcząca, z prawidłową siatką naczyń (rycina A).
Nie stwierdzono zmian makroskopowych w obrębie pozostałych części jelita grubego, końcowego odcinka jelita krętego oraz w obrębie górnego odcinka przewodu pokarmowego.
W trzech bioptatach błony śluzowej odbytnicy wykazano obfity wysięk włóknikowo-ropny, przewlekły naciek limfo-plazmocytarny oraz cechy dysplazji regeneracyjnej nabłonka krypt, a w jednym – prawidłową błonę śluzową jelita grubego.
Zastosowano leczenie miejscowe (czopki z prednisonem i sulfasalazyną), nie uzyskując poprawy klinicznej.
Wobec utrzymywania się objawów klinicznych i wątpliwości co do rozpoznania wstępnego (choroba Leśniowskiego-Crohna jelita grubego) powtórzono badanie endoskopowe, w którym obraz makroskopowy dolnego odcinka przewodu pokarmowego był podobny do stwierdzonego wcześniej (rycina B).
W badaniu histopatologicznym stwierdzono obecność nacieku zapalnego z komórek jednojądrzastych z wyraźnymi cechami kolagenizacji i proliferacją pęczków mięśni gładkich w blaszce właściwej błony śluzowej.
Na podstawie obrazu klinicznego, wyników badania endoskopowego i mikroskopowego rozpoznano wrzód samotny odbytnicy. Zastosowano leczenie przeciwzaparciowe (dieta bogatoresztkowa, trimebutyna, lactuloza) i przeciwzapalne (sulfasalazyna ogólnie i miejscowo, prednison miejscowo). Uzyskano złagodzenie dolegliwości i zmniejszenie, ale nie ustąpienie zmian endoskopowych (Zdjęcie 1C).
Zdjęcie 1. Wrzód samotny odbytnicy:
A – Obraz w badaniu wyjściowym.
B – Obraz po miejscowym leczeniu przeciwzapalnym (czopki z prednisonem i sulfosalazyną).
C – Obraz po leczeniu przeciwzaparciowym (dieta bogatoresztkowa, trimebutyna, lactuloza) oraz przeciwzapalnym (sulfasalazyna ogólnie i miejscowo, prednison miejscowo).
Komentarz:
Wrzód samotny odbytnicy jest schorzeniem rzadkim z zachorowalnością roczną szacowaną na 1:100 000 występującym głównie u mężczyzn w trzeciej, a u kobiet w czwartej dekadzie życia. Przypadki rozpoznania schorzenia u dzieci oraz u osób starszych są rzadkie.
Najczęściej manifestuje się krwawieniem z dolnego odcinka przewodu pokarmowego (świeża krew), wzmożonym wysiłkiem podczas defekacji, bólem brzucha i w okolicy odbytu, uczuciem niepełnego wypróżnienia, zaparciem stolca i rzadziej – wypadaniem odbytnicy.
Nieliczni pacjenci prezentują objawy przewlekłej krwistej biegunki sugerującej nieswoiste zapalenie jelit. 26% pacjentów jest asymptomatycznych, a schorzenie rozpoznawane jest przypadkowo.
Pomimo nazwy tylko 20% pacjentów ma pojedynczy wrzód w odbytnicy, najczęściej o średnicy od 0,5 do 4 cm (średnio 1–1,5 cm) zlokalizowany na ścianie przedniej, 3–10 cm od brzegu odbytu.
40% pacjentów ma liczne owrzodzenia, a pozostali – zmiany o różnej wielkości i kształcie, w tym obszary zaczerwienionej błony śluzowej oraz zmiany polipowate obejmujące czasami nie tylko odbytnicę, ale i esicę.
Podstawą rozpoznania choroby jest obraz mikroskopowy: przerost warstwy mięśniowej błony śluzowej, przebudowa włóknista blaszki właściwej błony śluzowej ze wzrostem ilości kolagenu (te cechy są swoistymi markerami choroby odróżniającymi od nieswoistych chorób zapalnych jelit) oraz zaburzenia architektoniki krypt.
Czas od wystąpienia pierwszych objawów choroby do ustalenia rozpoznania jest długi i u dzieci wynosi ok. 1,2–5,5 roku. Największą trudność sprawia różnicowanie z chorobą Crohna odbytnicy (jak u opisanego pacjenta), zwłaszcza u osób z przewlekłą krwistą biegunką.
Autorzy:
Collegium Medicum im. L. Rydygiera w Bydgoszczy: A. Szaflarska-Popławska, M. Parzęcka, M. Czerwionka-Szaflarska
Krwawienie z odbytu – przyczyny. O jakiej chorobie może świadczyć krew z odbytu?
Nawet niewielkie krwawienie z odbytu lub pojawienie się śladowej ilości krwi na papierze toaletowym nie powinno być bagatelizowane, choć najczęstszą jego przyczyną są hemoroidy. Mr. Smith Chetanachan (123RF)
Krwawienie z odbytu najczęściej kojarzone jest z hemoroidami, jednak taki objaw może wskazywać na znacznie poważniejsze schorzenie. Krew z odbytu widoczna na papierze toaletowym, na bieliźnie czy w stolcu nie powinna być ignorowana, ponieważ może wskazywać na groźne choroby, a w najgorszym przypadku nawet na rozwijający się nowotwór.
Krwawienie z odbytu odnosi się zarówno do obecności skrzepów, jak i świeżej krwi w stolcu. W większości przypadków krwawienie dotyczy dolnego odcinka przewodu pokarmowego.
Pojawia się wtedy krew świeża, otaczająca grudki kału lub widoczna w muszli klozetowej obok stolca. Zdarzają się jednak sytuacje, w których krew przybiera postać skrzepów lub miesza się z masami kałowymi.
W takim przypadku do krwawienia mogło dojść w świetle jelita grubego.
Określenie rodzaju widocznej krwi jest niezwykle istotne, ponieważ pozwala na wstępne oszacowanie źródła problemu. Może się okazać, że objaw wskazuje na stosunkowo niegroźną dolegliwość. Krew z odbytu może jednak być symptomem schorzenia zagrażającego życiu.
Krwawienie z odbytu – hemoroidy
Krwawienie z odbytu najczęściej wskazuje na występowanie choroby hemoroidalnej. Hemoroidy, inaczej guzki krwawnicze, mają za zadanie uszczelnienie kanału odbytu. Wraz ze zwieraczami umożliwiają panowanie nad oddawaniem stolca i gazów. Pod wpływem stymulacji wywołanej impulsem nerwowym guzki opróżniają się z krwi, umożliwiając tym samym oddanie stolca.
W sytuacji, gdy guzki nadmiernie wypełniają się krwią, która nie może odpłynąć w całości, dochodzi do rozwoju stanu zapalnego (wywołanego właśnie zaleganiem krwi), który obejmuje hemoroidy i tkanki odbytu. W konsekwencji rozwijają się żylaki odbytu.
W pierwszej kolejności choroba hemoroidalna objawia się uczuciem świądu w okolicy odbytu. Wraz z powiększaniem się guzków pojawia się uczucie sugerujące niepełne wypróżnienie, co zmusza do silniejszego parcia podczas defekacji.
W konsekwencji dochodzi do zwiększenia nacisku tłoczni brzusznej i utrudnienia odpływu krwi z okolicy odbytu, a to prowadzi do powiększenia hemoroidów.
Można wtedy zaobserwować niezbyt nasilone krwawienie podczas wypróżniania (krew zwykle widoczna jest na papierze toaletowym).
W dalszym etapie rozwoju dolegliwości u chorego dochodzi do wypadania guza – po wypróżnieniu jest on wyczuwalny w okolicy odbytu. Początkowo następuje jego samoistne cofanie się, jednak z czasem wymaga to wywołania nacisku. W zaawansowanym stadium guz przez cały czas znajduje się na zewnątrz.
Sposób leczenia choroby hemoroidalnej zależy od stopnia jej rozwoju. Leczenie farmakologiczne przewidujące stosowanie maści, czopków lub tabletek o działaniu przeciwzapalnym ma zastosowanie w każdym stadium. Pozwala to zmniejszyć uporczywe uczucie świądu i obrzęk.
Wyraźną ulgę mogą przynieść też nasiadówki z wykorzystaniem naparu rumianku, kwiatu nagietka lub kory dębu. Lekarz może zalecić też przyjmowanie środków rozluźniających stolec.
W bardziej zaawansowanym stadium guzki wymagają usunięcia. Najczęściej stosowane sposoby leczenia hemoroidów to:
- metoda Barrona – polega na odcięciu dopływu krwi do guzka poprzez zaciśnięcie na jego powierzchni specjalnej opaski,
- skleroterapia – ma zastosowanie w leczeniu niezbyt dużych guzków, a polega na wstrzyknięciu preparatu, który doprowadza do wystąpienia zakrzepu w miejscu iniekcji,
- laseroterapia – guzek jest naświetlany promieniem lasera, co doprowadza do jego obkurczenia i do zamknięcia naczyń krwionośnych,
- krioterapia – guzek zostaje wymrożony,
- chirurgiczne usunięcie – stosuje się w sytuacji, gdy hemoroidy są mocno rozwinięte lub zakrzepłe.
Krwawienie z odbytu jest jednym z objawów szczeliny odbytu. W przebiegu schorzenia dochodzi do powstania długiego, wąskiego i płytkiego pęknięcia błony śluzowej w końcowym odcinku kanału odbytu. Schorzenie występuje pod postacią świeżą lub przewlekłą.
W pierwszym przypadku do wystąpienia pęknięcia dochodzi nagle. Nieleczona lub często nawracająca szczelina przechodzi w postać przewlekłą. W takiej sytuacji dochodzi do pojawienia się twz.
guzka wartowniczego (charakterystyczne zgrubienie fałdu skóry) i brodawek wartowniczych (zlokalizowanych wokół odbytu).
Do powstania szczeliny odbytu mogą przyczynić się częste zaparcia lub nawracające biegunki, jak również częste stosunki analne.
Przyczyną może być także utrudnione oddawanie stolca, stan zapalny gruczołów odbytowych, duża liczba porodów, jak również przedłużający się poród.
Szczelina odbytu pojawić się ponadto w przebiegu choroby Leśniowskiego-Crohna i wrzodziejącego zapalenia jelita grubego.
Jednym z objawów szczeliny odbytu jest krwawienie z odbytu podczas wypróżniania, zwykle niezbyt nasilone, choć w niektórych przypadkach związane z utratą znacznej ilości krwi.
Wśród innych symptomów należy wymienić ból odczuwany w okolicy odbytu, najczęściej pojawiający się przy defekacji i utrzymujący się przez kilkanaście minut po oddaniu stolca, pieczenie i świąd odbytu oraz uczucie parcia na stolec.
Leczenie i profilaktyka szczeliny odbytu przewidują wprowadzenie diety wysokobłonnikowej, przyjmowanie leków przeciwzapalnych i rozluźniających stolec, stosowanie nasiadówek w ciepłej wodzie i podanie środków, które doprowadzają do ograniczenia napięcia zwieraczy. W rzadkich przypadkach stosowane jest leczenie operacyjne, w ramach którego lekarz wykonuje częściowe boczne przecięcie zwieracza wewnętrznego. Lekarz może też zadecydować o wycięciu szczeliny.
Krwawienie z odbytu może wskazywać na obecność polipów w jelicie grubym. Tego typu zmiany najczęściej mają charakter łagodny, nienowotworowy. Do ich powstania dochodzi na skutek uwypuklenia błony śluzowej do światła jelita.
Polipy można podzielić na uszypułowane i nieuszypułowane. W pierwszym przypadku zmiany mają postać płaskich narośli, osadzonych na nóżce. Polipy nieuszypułowane przybierają formę guzowatą.
Łagodny charakter polipów nie oznacza, że nie wymagają one leczenia. W niektórych przypadkach mogą bowiem ulec uzłośliwieniu.
Największe ryzyko przekształcenia się w raka (100-procentowe), stwarzają zmiany pojawiające się w przebiegu rodzinnej polipowatości jelita grubego.
W przypadku rodzin obciążonych tą przypadłością, badania profilaktyczne powinny wykonywać nawet dzieci od 10. roku życia.
Często zdarza się, że polipom w jelicie grubym nie towarzyszą żadne wyraźne objawy. W niektórych przypadkach mogą być one przyczyną krwawienia z odbytu i występowania bólu w dole brzucha. Jeżeli zmiany nie są zbyt silnie rozwinięte, można usunąć je już podczas kolonoskopii.
W przypadku większych polipów konieczne jest wdrożenie leczenia chirurgicznego. Po wykonanym zabiegu pobrane tkanki poddawane są badaniu histopatologicznemu.
Pozwala to wykluczyć obecność w polipach komórek nowotworowych. Po zakończeniu leczenia konieczne jest odbywanie regularnych badań kontrolnych (minimum co 3 lata).
Wskazane jest też przestrzeganie diety bogatej w błonnik i ograniczenie spożywania czerwonego mięsa.
Krwawienie z odbytu jest jednym z symptomów raka jelita grubego. Choroba najczęściej rozwija się u mężczyzn po 40. roku życia, przy czym najwięcej przypadków dotyczy tych po 70. roku życia.
Na zachorowanie szczególnie narażone są osoby, w których rodzinie występowały przypadki raka jelita grubego, jak i chorujące na wrzodziejące zapalenie jelita grubego lub na chorobę Leśniowskiego-Crohna. W grupie ryzyka znajdują się także osoby otyłe, z nieleczonymi polipami jelita grubego oraz palacze.
Mężczyźni częściej umierają na raka! Jak rozpoznać nowotwór …
Symptomy raka jelita grubego są w dużej mierze uzależnione od miejsca wystąpienia zmian nowotworowych i od stopnia rozwoju choroby. Najczęściej występujące wczesne objawy to:
- powtarzające się krwawienie z odbytu,
- obecność krwi w stolcu,
- biegunki,
- zaparcia,
- zmiana objętości stolca,
- ból brzucha,
- anemia.
W późniejszej fazie rozwoju nowotworu pojawiają się kolejne objawy:
- redukcja masy ciała,
- utrata apetytu,
- osłabienie.
Sposób leczenia raka jelita grubego wynika ze stopnia jego zaawansowania. Bez względu na stadium choroby podstawową metodą leczenia jest operacja.
W przypadku ujawnienia niewielkiej zmiany możliwe jest usunięcie samego guza (lub polipa) bez konieczności wycinania fragmentu jelita. Tego rodzaju zabieg wykonywany jest laparoskopowo lub endoskopowo.
Większe guzy wymagają usunięcia zmienionego chorobowo fragmentu jelita grubego. W niektórych przypadkach konieczne okazuje się wycięcie esicy i górnej części odbytnicy lub odbytu.
Zdarza się, że w trakcie operacji konieczne jest wykonanie stomii, czyli otworu w ścianie brzucha, do którego odprowadzany jest końcowy odcinek jelita. Nad otworem umieszczany jest zbiornik (worek stomijny), do którego przedostaje się kał. Kolostomia, bo taką nazwę nosi ten rodzaj stomii, może być rozwiązaniem tymczasowym lub stałym.
W zaawansowanych przypadkach, gdy nowotwór nacieka okoliczne organy, konieczne może okazać się przeprowadzenie operacji wielonarządowych.
Lekarz może zadecydować też o wdrożeniu chemioterapii, zarówno przed leczeniem operacyjnym, jak i po nim. Natomiast radioterapia ma zastosowanie wtedy, gdy zmiany umiejscowione są w odbytnicy.
W niektórych przypadkach w ramach leczenia uzupełniającego wdrażana jest terapia ukierunkowana molekularnie. Metoda przewiduje podawanie choremu leków, które wywierają działanie na komórki nowotworowe bez nadmiernego uszkadzania zdrowych komórek.
Krwawienie z odbytu – pozostałe przyczyny
Krwawienie z odbytu może być też symptomem rzadziej występujących dolegliwości. W tym miejscu należy wskazać na schorzenia takie jak m.in.:
- Angiodysplazja jelit – nazwa ta odnosi się do wady rozwojowej jelit o charakterze naczyniowym. Poza krwawieniem, chory może odczuwać ból z lewej strony brzucha, często pojawia się też uczucie niepełnego wypróżnienia.
- Uchyłki jelita grubego – najczęściej pojawiają się u osób po 40. roku życia, a za główną przyczynę ich występowania należy uznać dietę ubogą w błonnik. W przebiegu choroby krew pojawia się w stolcu.
- Wrzód samotny odbytnicy – łagodna zmiana o nieznanej etiologii, objawiająca się krwawieniem (świeżą krwią) i obecnością śluzu w stolcu.
W rzadkich przypadkach krwawienia z odbytu wskazują także na wrzodziejące zapalenie jelita grubego, chorobę Leśniowskiego-Crohna, endometriozę lub zespół Dieulafoy'a okrężnicy, mogą być też objawem chorób o podłożu pasożytniczym.
Zobacz nowoczesną metodą usunięcia guza jelita.
Wrzodziejące zapalenie odbytnicy – objawy, przyczyny, diagnostyka, leczenie, zapobieganie
Wrzodziejące zapalenie odbytu jest łagodną postacią wrzodziejącego zapalenia jelita grubego (colitis ulcerosa), przewlekłej zapalnej choroby jelit (IBD) składającej się z drobnych owrzodzeń w wewnętrznej śluzówce jelita grubego, które nie przenikają przez ścianę mięśnia jelita. W przypadku wrzodziejącego zapalenia odbytu, owrzodzenie rozpoczyna się w odbytnicy i rozprzestrzenia się nie więcej niż około 20 cm do okrężnicy. Około 25-30% osób ze zdiagnozowanym wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego (WZJG) ma tę postać choroby.
Zapalenie odbytu – objawy
Objawy wrzodziejącego zapalenia odbytnicy odnoszą się do okolic odbytu. Powszechnym objawem jest biegunka, która może pojawiać się z okresami zaparć, co stanowi naturalną reakcję organizmu na utrzymanie prawidłowego funkcjonowania jelit.
Krew w stolcu występuje u prawie wszystkich pacjentów. Ponadto zapalenie odbytnicy może powodować nagłe ruchy jelit, dyskomfort po wypróżnieniu i wrażenie niepełnego opróżnienia jelit.
Rzadko pojawiają się objawy ogólnoustrojowe takie jak: gorączka, zmęczenie, nudności i utrata masy ciała.
Wrzodziejące zapalenie odbytnicy –przyczyny
Przyczyna wrzodziejącego zapalenia odbytu jest nieokreślona.
Istnieją jednak dowody naukowe sugerujące, że za stan odpowiedzialne są interakcje między czynnikami środowiskowymi, florą jelitową, dysregulacją immunologiczną i predyspozycjami genetycznymi.
Nie jest jasne, dlaczego zapalenie jest ograniczone do odbytnicy. Istnieje nieznacznie zwiększone ryzyko wystąpienia wrzodziejącego zapalenia odbytnicy u osób, których odnotowano przypadki zachorowań w rodzinie.
Wrzodziejące zapalenie odbytnicy – diagnostyka
Zazwyczaj lekarz diagnozuje wrzodziejące zapalenie odbytu po wywiadzie z pacjentem, wykonaniu ogólnego badania i standardowej sigmoidoskopii (badania endoskopowego obejmującego ostatnie 60-80 cm jelita grubego czyli odbytnicę, esicę, i część zstępnicy).
Sigmoidoskop to instrument z niewielkim światłem i kamerą, wprowadzony przez odbyt, który pozwala lekarzowi zobaczyć podszewkę jelitową. Małe biopsje wykonane podczas sigmoidoskopii mogą pomóc wykluczyć inne możliwe przyczyny zapalenia odbytnicy. Pomocne w diagnozie mogą być także kształty stolca.
Rentgen promieniami X na ogół nie jest wymagany, chociaż czasami może być konieczny do oceny jelita cienkiego lub innych części okrężnicy.
Wrzodziejące zapalenie odbytnicy – leczenie
Leczenie wrzodziejącego zapalenia odbytnicy jest wieloaspektowe. Kuracja obejmuje łagodzenie objawów wraz z terapią, której celem jest zmniejszenie stanu zapalnego. Uciążliwe objawy wpływają na jakość życia pacjenta, dlatego leczenie skierowane jest na łagodzenie bólu i krwawej biegunki. Korzystne efekty przynosi także stosowanie odpowiedniej diety.
Może ona przynieść korzystne rezultaty, a leki przeciwbiegunkowe wpływają na poprawę komfortu pacjenta. W przypadku dokuczliwych objawów, pomocne mogą być środki przeciwbólowe i czopki. U osób z owrzodzeniem odbytnicy może pojawić się anemia, będąca skutkiem częstych biegunek i niemożności odpowiedniego przyswajania składników pokarmowych.
W takich przypadkach konieczna jest suplementacja witaminami i żelazem.
Chociaż istnieje szereg metod leczenia łagodzących objawy i powodujących ich remisję, nie ma lekarstwa, które byłoby remedium na chorobę. Rozpoznanie wrzodziejącego zapalenia odbytnicy może wystąpić w dowolnym momencie życia.
Jednak bardzo wysoki wskaźnik wykrywalności odnotowuje się u małych dzieci oraz u pacjentów w wieku około 40-50 lat. Progresja tej choroby często wpływa na stan zapalenia okrężnicy, po czym rozciąga się dalej w górę jelita i zajmuje esicę.
Taki stan występuje u około 30-50% pacjentów z wrzodziejącym zapaleniem odbytnicy.
Wrzodziejące zapalenie odbytnicy – powikłania
Wrzodziejące zapalenie odbytu wiąże się z możliwością nielicznych powikłań. Przy przewlekłym, zwiększonym podrażnieniu błony śluzowej okolicy odbytu i odbytnicy mogą pojawić się hemoroidy.
Rzadko występują inne powikłania, takie jak ropnie i objawy pozajelitowe.
Pacjenci z wrzodziejącym zapaleniem odbytnicy nie są bardziej zagrożeni zachorowaniem na raka jelita grubego niż zdrowe osoby, które nie cierpią na tą chorobę.
Wrzód samotny odbytnicy
Niektóre z chorób atakujących układ pokarmowy, występują głównie u młodych osób dorosłych. Wrzód samotny odbytnicy jest schorzeniem, które charakteryzuje się przewlekłym przebiegiem. Jak objawia się ta choroba?
Wrzód samotny odbytnicy – trudna choroba
Wrzód samotny odbytnicy występuje stosunkowo rzadka. Najczęściej przysparza problemów młodym ludziom, atakując przednią ścianę odbytnicy. Lekarze wciąż poszukują konkretnych przyczyn rozwoju choroby, która w dużym stopniu dotyczy układu wydalniczego.
Nie u wszystkich przypadków zachorowań stwierdza się typowe owrzodzenie. Równie dobrze pojawić może się polip czy zmiana płaska, o widocznym zaczerwienieniu. Choroba może być związana z zaburzeniami rozkurczu mięśnia łonowo-odbytniczego.
Wśród ewentualnych przyczyn choroby podaje się także podrażnienia ściany odbytu, czynniki genetyczne czy nieswoiste zapalenie jelit.
Objawy choroby
Objawy choroby są określane jako niecharakterystyczne. Te, które występują najczęściej, to problemy z wypróżnianiem i pojawienie się krwi w stolcu. Dodatkowo mogą wystąpić zaparcia czy wzdęcia.
Pacjentom może wówczas towarzyszyć uciążliwy ból. Wrzód samotny odbytnicy wymaga odróżnienia do innego, podobnego schorzenia, jakim jest nieswoiste zapalenie jelit.
Zmiany pojawiające się w odbytnicy mogą mieć postać mnogą.
Wrzód samotny odbytnicy – leczenie
Choroba taka jak wrzód samotny odbytnicy jest niezwykle rzadka. Jej leczenie jest trudne i wymaga długiego okresu czasu. Często okazuje się, że nie jest wystarczająco efektywne lub całkowicie nieskuteczne. U chorych stosuje się więc leczenie zachowawcze, polegające na podawaniu glikokortykosteroidów czy specjalnych wlewek. Jednak takie formy farmakologiczne są skuteczne tylko u części pacjentów, chorujących na wrzód. Na rozpoznanie zmian, które zachodzą w odbytnicy pozwala biopsja i badanie histopatologiczne. U chorych sprawdza się dieta bogato-resztkowa, którą może zalecić lekarz. Choroba niekiedy prowadzi do operacji odbytnicy czy wycięcia miejscowych zmian.
Katarzyna Antos
Powiązane artykuły
Krwawienie z odbytu – GASTROMED Toruńskie Centrum Gastrologii, gastroskopia kolonoskopia w znieczuleniu
Pojawienie się krwawienia z odbytu zawsze wydaje się być alarmujące. Czasami jest zupełnie niespodziewane.
Jednak niewielkie krwawienie nie zawsze jest niebezpieczne, szczególnie, jeśli towarzyszy występowaniu hemoroidów.
Jeśli wydalamy znaczną ilość krwi z odbytu lub jeśli ta krew pojawia się wraz z innymi objawami, powinno się to skonsultować z gastroenterologiem – może to być oznaką raka jelita grubego.
Objawy krwawienia z odbytu
Niewielkie krwawienie z odbytu to sytuacja kiedy zauważamy jasnoczerwoną krew w stolcu, na papierze toaletowym lub na muszli toaletowej. Możemy, ale nie musimy, jednocześnie odczuwać ból. Jeśli ból się pojawia, może on być łagodny, jak w przypadku hemoroidów, lub ostry, jak w przypadku szczelin odbytu.
Jeśli stolec pokryty jest śluzem, może to być oznaka zapalenia odbytnicy. Zapalenie błony śluzowej odbytu może sprawić, że czujemy, że musimy skorzystać z toalety nawet, jeśli właśnie się wypróżniliśmy. Zaburzenie to może również powodować, że będziemy czuć ten przymus często.
Jeśli stolec jest czarny, smolisty lub bordowy, powinieneś natychmiast skontaktować się z lekarzem, który cię przebada. Krwawienie z odbytu, niezależnie od tego jak niewielkie, może być oznaką nowotworu okrężnicy, który może być leczony jeśli jest wcześnie wykryty.
Przyczyny krwawienia z odbytu
Istnieje kilka mniej poważnych przyczyn niewielkiego krwawienia z odbytu, takich jak hemoroidy. Krwawienie to może czasami oznaczać inne zaburzenia stanu zdrowia, takie jak obecność szczelin odbytnicy lub polipów. Rak okrężnicy może wywołać znaczny wypływ krwi z odbytu.
Hemoroidy
Hemoroidy to naczynia krwionośne zaraz pod powierzchnią skóry, które ulegają zapaleniu lub opuchnięciu.
Mogą one pojawić się na skórze wokół odbytu (hemoroidy zewnętrzne) lub wewnątrz odbytnicy (hemoroidy wewnętrzne). Same w sobie wrażliwe, krwawią, jeśli są podrażnione.
Jeśli cierpisz na hemoroidy i zauważysz jasnoczerwoną krew, to na ogół nie ma się czym martwić. Wśród częstych przyczyn hemoroidów znajdują się:
- zbyt długie siedzenie na toalecie
- wysiłek podczas wypróżniania się
- starzenie się
- przewlekłe biegunki lub zatwardzenia
- ciąża
- otyłość
- dieta o niskiej zawartości błonnika
Polipy jelita grubego
Polipy okrężnicy lub odbytu są łagodnymi naroślami wewnątrz błony śluzowej okrężnicy lub odbytnicy. Niektóre z nich mogą powodować niewielkie krwawienie. Polipy są zwykle wynikiem nieprawidłowego rozrostu komórek.
Chociaż znakomita większość polipów nie prowadzi do powstania nowotworów, niektóre mają ten właśnie efekt jeśli są pozostawione bez leczenia. Ważne jest więc ich usunięcie. Dlatego też wszystkie towarzystwa naukowe zalecają regularne kolonoskopie dla osób powyżej 50-ego roku życia.
Jeżeli w twojej najbliższej rodzinie występowały rak jelita grubego lub polipy, regularne badania kolonoskopowe należy rozpocząć wiele lat wcześniej.
Wrzody odbytnicy
Zespół samotnego wrzodu odbytnicy jest rzadkim stanem chorobowym wywoływanym przez długotrwałe zatwardzenie lub przewlekły wysiłek podczas wypróżniania się. Wrzody tworzą się w postaci otwartych podrażnień lub ranek w wyściółce odbytnicy spowodowanych bakteriami lub niektórymi lekami. Zaburzenie to zwykle prowadzi do niewielkiego krwawienia.
Zapalenie odbytnicy
Zapalenie odbytnicy jest stanem chorobowym, który pojawia się, gdy błona śluzowa odbytnicy ulega zapaleniu. Schorzenie to może być bolesne. Wśród przyczyn znajdziemy:
- infekcje
- niektóre lekarstwa
- przebytą radioterapię chorób nowotworowych
- niektóre formy nieswoistych zapaleń jelit (IBD)
Szczeliny odbytu
Pęknięcia w błonie śluzowej odbytu są zwane szczelinami odbytu. Najczęściej pojawiają się one po długotrwałych zaparciach, wydalaniu twardych stolców, biegunkach lub zapaleniach. Szczeliny odbytu mogą powodować ból w trakcie lub bezpośrednio po wypróżnieniach.
Rak okrężnicy
Jedną z głównych przyczyn śmierci wywołanych czynnikami nowotworowymi jest rak okrężnicy – części jelita grubego. Dzięki temu, że rozwija się powoli, może być skutecznie leczony jeśli jest wcześnie wykryty.
W większości przypadków rak okrężnicy pochodzi od polipów jelita grubego. Odkrycie polipów w trakcie kolonoskopii i usunięcie ich redukuje ryzyko powstania nowotworu.
Rak odbytu jest rzadziej spotykany, ale również jest wyleczalny, jeśli jest wcześnie zdiagnozowany.
Diagnozowanie krwawienia z odbytu
Podczas badania lekarz specjalista ma kilka opcji znalezienia źródła krwawienia z odbytu – może:
- przyjrzeć się samemu odbytowi
- wyczuć nieprawidłowości wewnątrz odbytu palcem w rękawiczce i przy użyciu leku znieczulającego
- przeprowadzić kolonoskopię
- zlecić elastyczną sigmoidoskopię
- użyć rektoskopu (krótkiej tuby ze źródłem światła)
Leczenie krwawienia z odbytu
Chociaż jest kilka sposobów leczenia hemoroidów, lekarz specjalista może zalecić koagulację podczerwienią jako definitywny sposób pozbycia się uporczywych hemoroidów.
Ta najnowocześniejsza, minimalnie inwazyjna, ambulatoryjna metoda wykorzystuje światło podczerwone do tego, żeby małe, krwawiące, wewnętrzne hemoroidy stwardniały i obkurczyły się. Proces ten może również zapobiec powstawaniu hemoroidów w przyszłości.
Inne metody leczenia hemoroidów to między innymi używanie kremów o działaniu miejscowym, zakładanie gumowych opasek, skleroterapia i operacja chirurgiczna.
Pozostałe schorzenia wymagają innych rodzajów leczenia. Polipy znalezione w okrężnicy są usuwane podczas kolonoskopii. Leczenie wrzodów odbytu polega na przyjmowaniu suplementów błonnika, żeby ulżyć zaparciom. Jeśli wrzody nie reagują lub są w zaawansowanym stadium, może być potrzebna ingerencja chirurgiczna.
Leczenie zapalenia odbytu jest uzależnione od jego przyczyny. Większość szczelin odbytu może być zaleczonych kremami o działaniu miejscowym, ciepłymi kąpielami lub zmiękczaczami stolca. Na oporne szczeliny lekarz specjalista może zapisać lekarstwo na rozluźnienie mięśni zwieraczy. Operacja chirurgiczna to rzadko wybierana opcja.
WAŻNE: Informacje tu zawarte stanowią jedynie wskazówki, a nie porady medyczne. Prosimy skonsultować się z odpowiednim lekarzem odnośnie swojego stanu zdrowia, gdyż tylko wykwalifikowany i doświadczony specjalista może dokonać trafnej diagnozy i zalecić odpowiednie leczenie.