Ból korzonków to powszechna dolegliwość, która atakuje znienacka i objawia się paraliżującym bólem dolnej części kręgosłupa. Może promieniować od pośladków aż do stóp, czasem towarzyszy jej osłabienie mięśni, a nawet zaburzenia czucia.
Przyczyną bólu korzonków jest ucisk nerwu kulszowego i jego stan zapalny. Odpowiadają za to zwyrodnienia kręgosłupa, forsowne treningi, ale też wyziębienie organizmu.
Czy przed atakiem rwy kulszowej można się uchronić? Kto jest na niego najbardziej narażony? Jak objawia się ból korzonków i na czym polega leczenie?
Zdjęcie 
Czym jest ból korzonków i jak z nim walczyć? /©123RF/PICSEL
Wideo
Siedzenie równie szkodliwe jak papierosy? newsrm.tv
Zdjęcie 
Przyczyny bólu korzonków /©123RF/PICSEL
Ból korzonków to potoczna nazwa ataku rwy kulszowej. Dochodzi do niego w wyniku ucisku nerwu kulszowego, który składa się z kilku korzeni nerwowych. Swój początek mają one w kanale kręgowym kręgosłupa krzyżowo-lędźwiowego. Następnie biegną przez pośladek aż do całej nogi.
Ból korzonków jest najczęściej spowodowany uciskiem nerwu przez krążek międzykręgowy – gdy dochodzi do jego zwyrodnienia, czyli dyskopatii. To efekt nieprawidłowej postawy ciała, przeciążeń kręgosłupa (np. podczas pracy, treningów sportowych, na skutek kontuzji), ale też otyłości i braku ruchu.
Atakom rwy kulszowej sprzyjają również choroby stawów i kości, nieprawidłowa budowa miednicy, infekcje bakteryjne lub wirusowe czy wyziębienie organizmu. Na ból korzonków bardzo często skarżą się też kobiety w zaawansowanej ciąży. To efekt zmiany środka ciężkości i obciążenia kręgosłupa.
Nawracającego bólu pleców nie powinno się jednak nigdy bagatelizować. Zdarza się, że w ten sposób objawiają się cukrzyca, półpasiec, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, a nawet nowotwór kręgosłupa.
Zdjęcie 
Objawy rwy kulszowej /©123RF/PICSEL
Zdarza się, że atak rwy kulszowej jest poprzedzony bólem krzyżowej części kręgosłupa. Początkowo obejmuje miejsce ucisku danego korzonka – najczęściej jest to udo lub pośladek. Jednak w przeważającej większości przypadków ból dopada nas znienacka – w trakcie gwałtownego pochylania się lub podnoszenia ciężkiego przedmiotu.
Ból ma charakter ostry i paraliżujący – obejmuje dolną część kręgosłupa, pośladki i uda, a nawet całe nogi – aż do kostek. Uniemożliwia normalne funkcjonowanie – nasila się przy nawet najmniejszym ruchu, także podczas kaszlu czy kichania.
Ulgę przynosi jedynie pozostawanie w bezruchu, najlepiej leżenie na plecach na twardej powierzchni.
Rwie kulszowej często towarzyszą też inne objawy, takie jak zaburzenia czucia (drętwienie i mrowienie skóry, osłabienie mięśni, trudności ze zginaniem lub prostowaniem kończyn lub palców), a także problemy z oddawaniem moczu i wypróżnianiem się. W tej sytuacji należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.
Zdjęcie 
Diagnostyka i leczenie /©123RF/PICSEL
Diagnostyka bólu korzonków opiera się na wywiadzie lekarskim, a także prostych badaniach, w trakcie których ocenia się siłę i napięcie mięśniowe oraz odruchy. Kluczowy jest tzw.
objaw Lasegue’a – jeśli pacjent leży na plecach i czuje silny ból podczas unoszenia wyprostowanej nogi, najprawdopodobniej mamy do czynienia z atakiem rwy kulszowej.
W przypadku podejrzenia zwyrodnień kręgosłupa wykonuje się jeszcze diagnostykę obrazową – tomografię komputerową lub rezonans magnetyczny.
Leczenie bólu korzonków początkowo ma charakter objawowy. Pacjentowi podaje się środki przeciwzapalne i przeciwbólowe (najczęściej w postaci maści) oraz rozluźniające mięśnie, a dodatkowo stosuje się masaże i chłodne kompresy.
Ulgę przynoszą też zastrzyki z witaminami z grupy B.
Po ustąpieniu bólu konieczny jest drugi etap leczenia – rehabilitacja pod okiem specjalisty oraz fizykoterapia – pole magnetyczne, krioterapia, jonofereza, kąpiele borowinowe i zabiegi laserowe.
Zapalenie korzonków nerwowych – pytania i odpowiedzi
Wielu z Was zadaje pytania odnośnie zespołu korzeniowego, czyli inaczej zapalenia korzonków nerwowych lub potocznie korzonków. W drugim artykule z serii „pytania i odpowiedzi” zajmiemy się właśnie tym zagadnieniem. Jeśli cierpicie z powodu zapalenia korzonków z poniższego artykułu dowiecie się jakie są objawy korzonków, sposoby ich leczenia, jak długo trwa schorzenie oraz jak przyspieszyć rekonwalescencję. Zapraszamy do czytania!
Spis treści: (klikalny)
Co to jest zapalenie korzonków?
Aby wygrać z wrogiem należy go najpierw poznać.
Czym są zatem tajemnicze korzonki? To potoczna nazwa schorzenia znanego jako zespół korzeniowy – ból spowodowany podrażnieniem korzeni nerwowych na skutek urazu, zmian zwyrodnieniowo-wytwórczych w obrębie stawów unko-wertebralnych, zwężenia przestrzeni międzykręgowych czy przemieszczeń w obrębie stawów międzykręgowych (dysków kręgosłupa). Tyle mówi ta skomplikowana definicja. Z czym jest to jednak najczęściej związane? Zazwyczaj z przeciążeniem kręgosłupa. Więcej o przyczynach i objawach zapalenia korzonków.
Zaczekaj! Odwiedź nasz sklep. Wejdź, aby zobaczyć produkty które przygotowaliśmy dla zdrowia Twojego kręgosłupa!
Jak leczyć ból w chorobie?
Leczenie korzonków odbywa się na kilku płaszczyznach m.in.
podaniu choremu środków przeciwzapalnych i przeciwbólowych, rozluźnieniu mięśni pleców wokół bolących miejsc poprzez masaż lub stosowanie naprzemiennie zimnych i ciepłych okładów, odpoczynek, jak również wprowadzenie do swojego trybu życia aktywności ruchowej w postaci regularnej dawki ćwiczeń, (nie prowadzącej do przeciążenia) takich jak jazda na rowerze stacjonarnym, chód na bieżni lub spacery w terenie czy pływanie.
Korzonki czy nerki?
Ze względu na sąsiadujące występowanie chore nerki mogą dawać podobne objawy bólowe jak zapalenie korzonków.
W razie wątpliwości, aby wykluczyć problemy z nerkami lekarz może zlecić ogólne badanie moczu i badanie USG, które są w stanie wykluczyć powszechne problemy z nerkami np. stan zapalny czy kamice nerkową.
Możemy podejrzewać wystąpienie problemów z nerkami jeśli zaobserwujemy zmianę koloru i zapachu moczu lub zwiększoną częstotliwość oddawania moczu. Jeśli takie objawy nie mają miejsca rośnie prawdopodobieństwo że to jednak dolegają nam korzonki.
Gdzie zlokalizowany jest ból?
Zespół korzeniowy może dotyczyć każdego odcinka kręgosłupa dlatego ból może być zlokalizowany na całej jego długości, a nawet promieniować do innych części ciała. Najczęściej jednak ból związany z zapaleniem korzonków dotyczy odcinka lędźwiowego kręgosłupa.
Co stosować na schorzenie – jaki lek na korzonki?
Na korzonki można stosować doraźnie leki bez recepty: przeciwbólowe oraz przeciwzapalne w formie tabletek dostępnych w aptece na bazie ibuprofenu lub naproxenu, wspomagając się równocześnie maściami np. Voltaren, Fastum.
Leki te nie zawsze wystarczą dlatego warto udać się do lekarza który może przepisać leki na receptę w formie zastrzyków domięśniowych (różne zastrzyki na bazie substancji diklofenak o działaniu przeciwzapalnym oraz dodatkowo witaminę B12), które najczęściej w krótkim czasie dają znaczącą poprawę.
Jak długo trwa zapalenie korzonków?
Objawy bólowe mogą trwać kilka, kilkanaście dni do kilku tygodni. Dobrą wiadomością jest to, że w dużej mierze na okres ten ma wpływ sam chory.
W zależności od szybkości podjętego leczenia i systematyczności w stosowaniu się do rad lekarza oraz podjęcia dobrych praktyk dla zlikwidowania bólu korzeniowego okres ten można znacząco skrócić.
Dowiedz się również jak walczyć ze szczególnym rodzajem bólu korzeniowego – rwą kulszową.
Czy przy ostrym bólu korzeniowym stosować ciepłe czy zimne okłady?
Są dwie szkoły stara i nowa – tam gdzie nasze babcie i prababcie stosowały gorące kompresy, dzisiaj lekarze zalecają przykładać zimne okłady. Nowa szkoła zakłada, że w początkowej fazie ostrej na krótko od wystąpienia zapalenia korzonków nie powinno się działać ciepłem.
Ciepło z jednej strony rozluźnia mięśnie i może przynieść chwilową ulgę, jednak na dłuższą metę ciepłe okłady – zwłaszcza, gdy użyjemy zbyt wysokiej temperatury – mogą podgrzać istniejący lokalnie stan zapalny, przyśpieszyć dopływ krwi w miejscu urazu i dodatkowo podrażnić nerwy, w rezultacie pogarszając tylko stan zapalny.
Ciepłe okłady należy stosować dopiero w okresie podostrym lub przewlekłym. W fazie ostrego bólu, bezpośrednio po wystąpieniu urazu lepiej stosować zimne okłady. Gdy nie mamy akurat w zamrażalniku kostek lodu ani żelowego kompresu możemy ratować się czymkolwiek – może to być np. paczka z mrożonymi warzywami.
Należy tylko pamiętać, żeby nie kłaść lodu bezpośrednio na skórę, bo możemy ją odmrozić – lód należy zawsze owinąć suchym ręcznikiem bądź ściereczką. Przykładamy go do ciała przez maksimum 10-15 minut i nie częściej niż co trzy godziny.
Czy objawy przejdą same?
Korzonki zazwyczaj ustępują samoistnie po kilku – kilkunastu dniach. Niekiedy ból korzonków przeciąga się do kilku tygodni. Ból korzeniowy może jednak powracać i bez zasadniczych zmian w trybie życia (zmiana nieprawidłowych nawyków ruchowych, redukcja wagi) może powtarzać się coraz częściej i przybierać ostrzejsze formy.
Bardzo istotne jest zwiększenie aktywności fizycznej i maksymalne ograniczenie siedzenia, które prowadzi do przeciążeń kręgosłupa. Osoby, które np.
ze względu na charakter wykonywanej pracy przebywają w pozycji siedzącej nieraz 8-10 godzin w ciągu dnia powinny zaopatrzyć się w ergonomiczne krzesło biurowe, które pomaga w utrzymaniu prawidłowej postawy.
Polecane przez nas ergonomiczne krzesła biurowe
Czy zapalenie korzonków można wygrzewać?
Zależy to od intensywności bólu i od tego czy korzonki są w fazie ostrej, podostrej czy przewlekłej (zobacz pytanie wyżej). Generalnie stosowanie ciepłych okładów wskazane jest w późniejszej fazie, po ustąpieniu najsilniejszego bólu.
Dobre efekty w fazie podostrej zapalenia korzonków daje także naprzemienne stosowanie ciepłych i zimnych okładów. Można stosować specjalistyczne kompresy żelowe lub poduszki elektryczne, jak również termofor z ciepłą wodą lub ręcznik zmoczony w gorącej wodzie, który przykładamy do bolącego miejsca.
Niezależnie od tego czego używamy do terapii ciepłem – zawsze pamiętajmy, aby nie przesadzić z temperaturą – powinno to być 35-40 stopni Celsjusza. Ciepłe okłady stosujemy przez 20-30 minut, doraźnie, kiedy czujemy ból, maksimum trzy razy dziennie.
W aptekach znajdziemy również plastry rozgrzewające, które przykleja się do pleców. Poza tym że rozluźniają mięśnie w rejonie bólu, często zawierają środek przeciwbólowy lub przeciwzapalny. Można zastosować również ciepłą kąpiel z dodatkiem rozgrzewającego olejku, która powinna dać podobne działanie.
Ciepło (nie gorąco) w kontakcie z mięśniami daje efekt rozluźnienia, co ma zasadnicze działanie, gdyż podczas bólów kręgosłupa mięśnie pleców odruchowo kurczą się często potęgując uczucie bólu.
Czy to korzonki czy rwa kulszowa?
Często, chociaż niezbyt poprawnie terminy zapalenie korzonków lub korzonki używa się jako synonim rwy kulszowej.
Rwa kulszowa jest ostrym bólem korzeniowym wywołanym mechanicznym uciskiem konkretnie na nerw kulszowy, natomiast omawiana dolegliwość jest podrażnieniem korzeni nerwowych na dowolnym odcinku kręgosłupa.
Korzonki mogą dotyczyć kręgosłupa lędźwiowego (bardzo często tam właśnie bolą), ale również mogą wywołać ból w odcinku piersiowym czy szyjnym. W zależności od miejsca, w którym doszło do ucisku nerwów ból i charakter objawów towarzyszących będzie inny.
Korzonki w odcinku lędźwiowym może faktycznie dawać objawy rwy kulszowej, jednakże widzimy tutaj że ból korzeniowy jest pojęciem szerszym, natomiast rwa kulszowa jest szczególnym jego przypadkiem. Sprawdź jakie są objawy rwy kulszowej.
Zapalenie korzonków – jak sobie z nim radzić?
Ból korzonków to funkcjonujące w języku potocznym określenie bólu okolicy lędźwiowej kręgosłupa, najczęściej z towarzyszącymi objawami neurologicznymi w postaci promieniowania bólu do kończyn oraz ich drętwienia. Zapalenie korzonków nerwowych można traktować jako pojęcie równoważne do ucisku lub podrażnienia korzeni nerwowych, które zaliczane są do tzw. zespołów korzeniowych.
Pojęcie „korzonków” wywodzi się od struktur nerwowych tworzących nerwy rdzeniowe. Każdy nerw rdzeniowy tworzą bowiem dwa korzenie nerwowe (korzeń przedni i korzeń tylny). Z połączenia obu korzeni powstaje pień nerwu, z którego z kolei odchodzą gałęzie nerwowe tworzące sploty. W organizmie człowieka występuje 31 par nerwów rdzeniowych.
Najbardziej znanym i rozpoznawalnym z nerwów rdzeniowych, który ulega częstym podrażnieniom jest nerw kulszowy wywodzący się ze splotu krzyżowego.
Ucisk lub proces chorobowy w jego obszarze prowadzi do powstania rwy kulszowej, jednostki chorobowej bardzo często określanej właśnie jako ból korzonków oraz mylonej z innymi problemami dyskowymi i przeciążeniowymi.
Przyczyny zapalenia korzonków nerwowych
Bezpośrednią przyczyną zapalenia korzonków jest stan chorobowy w okolicy włókien nerwowych lub ich mechaniczny ucisk.
Powodem, który może doprowadzić do zmian w okolicy korzeni są przeciążenia, urazy, zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa (w tym dyskopatia), choroby zakaźne i infekcje, skolioza, nowotwory, niedobory witamin i mikroelementów (witaminy: D3, B12, K, wapń).
Także nadmierne wychłodzenie okolicy kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego może doprowadzić do wystąpienia dolegliwości.
To najczęściej kojarzona w potocznym rozumieniu przez pacjentów przyczyna, którzy najczęściej określają moment wystąpienia objawów jako „zawiało mi plecy” co oznacza powstanie stanu zapalnego na skutek wyziębienia dolnych partii pleców. Równie często w gabinetach spotykamy się z określeniem „postrzyknęło mnie” co z kolei wskazuje na uraz lub przeciążenie skutkujące uciskiem dysku międzykręgowego na korzenie nerwowe.
Jak rozpoznać objawy
Głównym, a jednocześnie pierwszym objawem zapalenia korzonków nerwowych jest nagły, intensywny ból pleców. Ból dotyczy najczęściej dolnej partii kręgosłupa.
Ból tego pochodzenia jest bardzo intensywny, określany jako ostry, piekący, przeszywający ból, nasilający się podczas wykonywania niektórych ruchów i często uniemożliwiający poruszanie się.
Objawy bólowe mają charakter promieniujący do całej dolnej części pleców, pośladków, a także kończyn.
Ból i towarzyszące mu objawy neurologiczne lokalizują się na przebiegu nerwu, który uległ podrażnieniu. Pacjent przyjmuje pozycję analgetyczną (pozycja przeciwbólowa).
Bardzo uciążliwe i niepokojące dla pacjentów objawy to mrowienie, drętwienie, przeczulica unerwianego obszaru i osłabienie lub niedowład mięśni tej okolicy.
Objawy nasilają się podczas ruchu lub czynności zwiększających ciśnienie w kanale nerwowych takich jak kichanie, kaszel, śmiech, parcie na stolec.
Zapalenie korzonków kręgosłupa lędźwiowego określane często mianem „lumbago”.
Objawy pochodzące z dolnych odcinków kręgosłupa (kręgosłup lędźwiowy i krzyżowy) dotyczą kończyn dolnych, a zmiany zlokalizowane w odcinku piersiowym i szyjnym wywołują objawy górnej części ciała i kończyn górnych.
W niektórych źródłach wskazuje się na wystąpienie objawów towarzyszących miejscowemu stanu zapalnemu, dotyczących całego organizmu takich jak bóle stawowe i mięśniowe, gorączka, bóle głowy.
Profilaktyka zapalenia korzonków
Profilaktyka zespołów korzeniowych dotyczy zarówno osób, u których dotychczas nie występowały opisane objawy, jak również, a nawet przede wszystkim, tych pacjentów, którzy mają za sobą epizod ataku bólu pochodzenia korzeniowego. Oczywistym jest, że lepiej zapobiegać niż leczyć.
Zapobieganie tego typu schorzeniom obejmuje przede wszystkim odpowiednie nawyki ruchowe podczas wykonywania aktywności fizycznej oraz podstawowych czynności dnia codziennego.
Właściwe podnoszenie ciężkich przedmiotów, pochylanie się, prawidłowa pozycja podczas siadu i leżenia, to najważniejsze elementy codziennego funkcjonowania.
Dodatkowo istotna jest aktywność fizyczna, w której jednym z elementów powinno być ćwiczenia właściwej postawy ciała, balansu mięśniowego oraz wzmacnianie mięśni stabilizujących kręgosłup. Prawidłowa masa ciała oraz odpowiednia dieta i podaż mikro i makroelementów także pomogą uniknąć wystąpieniu choroby.
Leczenie rehabilitacyjne w przebiegu zapalenia korzonków
W ostrej fazie choroby zaleca się przede wszystkim odpoczynek, unikanie aktywności fizycznej i ograniczenie prac nasilających ból. Przyjmowanie pozycji leżącej, przeciwbólowej przynosi ulgę i pozwala na szybszy powrót do sprawności. W tyk okresie stosuje się leki przeciwbólowe, przeciwzapalne, rozluźniające mięśnie i wspomagające pracę układu nerwowego ( także preparaty witaminowe).
Rehabilitacja w fazie ostrej obejmuje fizykoterapię (pole magnetyczne, laser, krioterapia) oraz metody powięziowe.
Po ustąpieniu ostrych objawów bólowych i neurologicznych wprowadza się do terapii ćwiczenia mające na celu wzmocnienie gorsetu mięśniowego, stabilizację kręgosłupa oraz naukę prawidłowych wzorców (metoda PNF) i nawyków ruchowych.
W przypadku nasilonych i niepokojących objawów neurologicznych i znacznej przepukliny konieczne może być wdrożenie leczenia operacyjnego, o którym decyduje prowadzący lekarz ortopeda lub neurolog.
Domowe sposoby leczenia
Bóle korzonków to dolegliwość, która u wielu osób nawraca oraz jest lekceważona i leczona w myśl zasady „samo przejdzie”. Jest to dolegliwość, która nie leczona może prowadzić do wystąpienia poważnych skutków zdrowotnych.
Domowe metody leczenia mogą zmniejszyć objawy bólowe, złagodzić dolegliwości i umożliwić funkcjonowanie oraz wizytę u specjalisty, która jest niezbędna. Przede wszystkim należy odpoczywać przyjmując pozycję przeciwbólową (często to pozycja z kolanami uniesionymi do kąta 90 stopni).
W okresie bólu należy zrezygnować z aktywności ruchowej i pracy fizycznej oraz długotrwałego siedzenia. W wielu źródłach zaleca się stosowanie maści i plastrów rozgrzewających lub nagrzewanie bolesnej okolicy w inny sposób. W stanie ostrym jest to nie wskazane, ponieważ może nasilać stan zapalny.
Okolicę zapalną należy schładzać. Zabiegi rozgrzewające można stosować dopiero po ustąpieniu stanu zapalnego w celu rozluźnienia mięśni przykręgosłupowych.
Autor: dr Katarzyna Kubasiak
Fizjoterapeutka, absolwentka Akademii Wychowania Fizycznego w Krakowie. Fizjoterapeutka z 7-letnim stażem w pracy z pacjentami ortopedycznymi oraz sportowcami. Adiunkt w Zakładzie Anatomii Człowieka AWF w Krakowie. Ukończyła liczne kursy z zakresu anatomii palpacyjnej, terapii manualnej oraz terapii tkanek miękkich, a także specjalistycznych technik diagnostycznych i terapeutycznych.
Zobacz artykuły tego autora
Ból korzonków – jak sobie z nim radzić?
Korzonki to popularna nazwa zawiązków włókien nerwowych odchodzących przez tzw. otwory międzykręgowe z rdzenia kręgowego, które następnie przechodzą w nerwy uczestniczące w przewodzeniu impulsów ruchowych i czuciowych. Są bardzo delikatną strukturą, a ich ból potrafi uniemożliwić wykonywanie nawet najprostszych codziennych czynności.
ZOBACZ TEŻ: Czym jest rwa kulszowa i jak sobie z nią poradzić?
Przyczyny bólu korzonków
Jednym z najczęstszych powodów bólu korzonków jest ucisk i stan zapalny, wywołany przez dyskopatię i zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa.
Do czynników sprzyjających jego powstawaniu zaliczamy także znaczną nadwagę, otyłość oraz wady postawy, które związane są głównie z siedzącym trybem życia i brakiem aktywności fizycznej. Objawy bólowe często towarzyszą kobietom w ciąży, u których oprócz zwiększonego obciążenia kręgosłupa, zmianie ulega środek ciężkości ciała.
Nie należy zapominać, że do zapalenia korzonków może przyczynić się także ich przeziębienie, dlatego tak ważne jest odpowiednie dopasowanie ubioru do pogody i temperatury w jakiej przebywamy.
Umów wizytę u ortopedy
Objawy bólu korzonków
Dolegliwości zależne są od umiejscowienia korzonków objętych stanem zapalnym. Najczęściej jest to szyjny lub lędźwiowo-krzyżowy odcinek kręgosłupa.
Gdy doskwierają nam korzonki w odcinku szyjnym, ból promieniuje do barku, ramienia, a nawet palców u rąk. Jest to tzw. rwa barkowa.
W przypadku odcinka lędźwiowo-krzyżowego, ból promieniuje do pośladka (rwa kulszowa) lub przedniej części uda i kolana (rwa udowa), aż do łydki i stopy. W poważniejszych przypadkach pojawia się drętwienie kończyn i zaburzenia czucia.
Leczenie bólu korzonków
W skutecznej terapii bólu korzonków kluczową rolę odgrywa szybka reakcja pacjenta oraz ścisła współpraca z lekarzem i fizjoterapeutą. Istotna jest odpowiednia edukacja chorego w zakresie leczenia i profilaktyki następnych ataków rwy kulszowej, udowej lub barkowej. Na wizytę do tego specjalisty można umówić się przez serwis LekarzeBezKolejki.pl.
Kiedy do lekarza?
W przypadku wystąpienia bólu korzonków, należy skonsultować się z lekarzem ortopedą lub neurologiem – zwłaszcza, gdy zaczynamy odczuwać osłabienie mięśni i czucia w obrębie kończyn.
Podczas wizyty przeprowadzi on odpowiednie badania i wykona całą potrzebną diagnostykę w celu ustalenia przyczyny pojawianie się bólu korzonków i wyboru leczenia.
Jest to szczególnie ważne w przypadku pacjentów, którym korzonki doskwierają po raz pierwszy.
Wsparcie fizjoterapeuty
Rehabilitacja zaliczana jest do najskuteczniejszych metod leczenia bólu korzonków.
Fizjoterapeuta dysponuje wiedzą i doświadczeniem, dzięki którym dobierze odpowiedni rodzaj masażu oraz zestawy ćwiczeń i podejmie decyzję o wprowadzeniu dodatkowych zabiegów jak np.
elektrostymulacja czy taping (plastrowanie). Pacjenci narażeni na nawracające ataki bólu wymagają także indywidualnych zaleceń dotyczących bezpiecznej aktywności fizycznej.
ZOBACZ TEŻ: Skolioza – jakie są przyczyny i metody leczenia tej wady postawy?
Leki przeciwbólowe stosowane w bólu korzonków
Ze względu na duże nasilenie bólu, paracetamol i kwas acetylosalicylowy (aspiryna) najczęściej okazują się zbyt słabymi lekami do łagodzenia bólu korzonków.
Lepsze rozwiązanie stanowią preparaty zawierające ibuprofen, metamizol sodowy, meloksykam, naproksen czy diklofenak, działające przeciwbólowo i przeciwzapalnie.
Istotne jest, aby ze względu na ich działanie drażniące na przewód pokarmowy nie przekraczać zalecanych dawek dobowych i zachować ostrożność u pacjentów cierpiących na chorobę wrzodową. Możliwe jest również zastosowanie maści z wymienionymi wcześniej substancjami lub wykonanie zastrzyków domięśniowych.
Okłady
Dodatkowym wsparciem leczenia jest zastosowanie ciepłych okładów, także w formie plastrów i maści rozgrzewających. Pomagają one rozluźnić nadmiernie napięte mięśnie i zmniejszają odczucie bólu. Zimne okłady mogą nasilać objawy, zwłaszcza, gdy wystąpiły w wyniku przeziębienia korzonków.
Zastrzyki nadtwardówkowe i leczenie operacyjne
W zaawansowanych przypadkach bólu korzonków możliwe jest zastosowanie zastrzyków nadtwardówkowych bezpośrednio do miejsca występowania stanu zapalnego. Metoda ta charakteryzuje się wysoką skutecznością i szybkim początkiem działania. W ostateczności, gdy pozostałe metody zawiodą, lekarz neurolog lub lekarz ortopeda może rozważyć leczenie operacyjne.
ZOBACZ TEŻ: Dyskopatia – czym się objawia i jak ją leczyć?
Wszystkie treści zamieszczone w Serwisie, w tym artykuły dotyczące tematyki medycznej, mają wyłącznie charakter informacyjny. Dokładamy starań, aby zawarte informacje były rzetelne, prawdziwe i kompletne, jednakże nie ponosimy odpowiedzialności za rezultaty działań podjętych w oparciu o nie, w szczególności informacje te w żadnym wypadku nie mogą zastąpić wizyty u lekarza.
Ból korzonków może świadczyć o poważnych chorobach. Jak wygląda leczenie tej dolegliwości?
fot. Shutterstock
Ból korzonków uniemożliwia prawidłowe funkcjonowanie. Koniecznie sprawdź, co go powoduje i jak sobie z nim poradzić.
Ból korzonków zazwyczaj jest nagły i bardzo silny. Dolegliwości bólowe pojawiają się w obrębie pleców, ale mogą promieniować do nóg, rąk, a także pośladków.
Ból korzonków powoduje napięcie mięśni, a także osłabia ich prace. Za jego pojawienie się odpowiada wiele przyczyn.
Ból korzonków nerwowych bardzo często występuje razem z bólem głowy, kaszlem, katarem oraz podwyższoną temperaturą ciała.
Ból korzonków – czym może być spowodowany?
Przyczyn bólu korzonków jest wiele. Do najczęstszych zaliczają się:
- Zmiany zwyrodnieniowe i reumatyczne: przy pojawieniu się zmian zwyrodnieniowych dochodzi to tzw. wpadnięcia galaretowego jądra, które tworzy dyski. W niektórych przypadkach możliwe jest także wybrzuszenie włóknistego pierścienia. U osób chorych dochodzi do wystawienia dysku poza oś kręgosłupa. W efekcie korzonki nerwowe są uciskane i powodują dolegliwości bólowe. Czasami ból może promieniować np. do pośladka lub uda.
Najczęściej wstępujące zmiany zwyrodnieniowe i reumatyczne powodujące ból korzonków to:
- Źle wykonywane ćwiczenia lub nadmierna aktywność fizyczna: Źle dobrane ćwiczenia lub wykonywanie ich w nie prawidłowy sposób może powodować przesuwanie się dysku. Warto pamiętać, że kręgosłup jest wspierany mięśniami brzucha i pleców. Jeśli nie są one w najlepszej kondycji, może dojść do pojawienia się kontuzji przy kręgach powodującej ból korzonków. Ten problem dotyczy nie tylko osób, które źle wykonują ćwiczenia, ale także tych, którzy prowadzą siedzący tryb życia i ciągle przybierają złą postawę. Ból korzonków może być spowodowany nadmierną aktywnością fizyczną.
- Nieodpowiednia dieta: ból korzonków może pojawić się także u osób, które nie stosują odpowiedniej diety. Mowa o małych ilościach witaminy D, witaminy K, a także wapnia i innych soli mineralnych. Te wszystkie składniki są niezbędne do utrzymania kręgosłupa i innych kości w dobrej kondycji.
- Skolioza: skolioza to wada postawy, która może powodować ból korzonków. Objawia się ona między innymi: wystającymi łopatkami, garbem, nierówną wysokością bioder oraz ramion, wyraźnym wcięciem w talii tylko z jednej strony, w niektórych przypadkach, także jedną nogą krótszą od drugiej (ten symptom pojawia się w bardzo zaawansowanym stadium skoliozy).
- Nagłe oziębienie ciała: ból korzonków może być spowodowany także wyjściem z ciepłego pomieszczenia na mróz lub wejściem do zimnej wody w trakcie upalnego dnia.
Inne przyczyny, które powodują ból korzonków to także:
- Nowotwory,
- Choroby zakaźne,
- Miejscowe stany zapalne.
Ból korzonków – jak sobie z nim radzić?
Przy pojawieniu się bólu korzonków należy jak najszybciej wdrożyć odpowiednie leczenie. Pierwszą czynnością, którą powinnyśmy wykonać, jest przybranie pozycji leżącej. Plecy chorego muszą ja najszybciej zostać odciążone.
Inne sposoby, które zwalczają ból korzonków to także stosowanie ciepłych okładów, które umożliwiają rozluźnienie mocno napiętych pleców.
W niektórych przypadkach zaleca się także stosowanie leków przeciwbólowych oraz przeciwzapalnych. Lekarze zlecają także bardzo często zabiegi fizjoterapeutyczne. W bardzo rzadkich sytuacjach stosuje się leczenie chirurgiczne.
Powyższa porada nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku jakichkolwiek problemów ze zdrowiem należy skonsultować się z lekarzem.
Korzonki – co sprawia, że bolą?
Korzenie nerwowe (łac. radix nervi spinalis), potocznie nazwane korzonkami nerwowymi są zawiązkami włókien nerwowych, które odchodzą od rdzenia kręgowego przez tzw. otwory kręgowe i przechodzą w nerwy uczestniczące w przewodzeniu impulsów czuciowych i ruchowych.
Korzenie odchodzą parami z lewej i prawej strony – dwa brzuszne (zawierające włókna ruchowe) i dwa grzbietowe (zawierające włókna czuciowe). Struktury te są bardzo delikatne i niczym nieosłonięte, a przez to narażone na podrażnienia.
Ich uszkodzenie doprowadzić może do porażeń mięśni i niedowładów, a także zaburzeń czucia lub bólu.
Najczęściej diagnozowanym zespołem korzeniowym są tzw. korzonki, czyli dolegliwości bólowe będące konsekwencją mechanicznego ucisku na korzenie nerwowe. Ból towarzyszący naruszeniu tych struktur potrafi być bardzo dotkliwy i uniemożliwiać wykonywanie najprostszych czynności.
ZOBACZ TEŻ: Reumatoidalne zapalenie stawów – co to za choroba? Jak przebiega leczenie?
Dlaczego korzonki bolą?
Najczęściej powodem bólu korzonków jest ucisk na korzenie nerwowe, który prowadzi do rozwoju stanu zapalnego.
Przyczyna ucisku są zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa, w tym często diagnozowana dyskopatia odcinka lędźwiowego kręgosłupa.
Do takich zwyrodnień prowadzi siedzący tryb życia i brak aktywności fizycznej – korzonki bardzo często doskwierają osobom zmagającym się z nadwagą i otyłością. Powodem mogą być również nieskorygowane wady postawy.
Ból w dolnym odcinku kręgosłupa jest częstą dolegliwością występującą u kobiet w ciąży, u których ulega zmianie środek ciężkości ciała, a kręgosłup jest bardziej obciążony w wyniku wzrostu wagi i powiększającego się, ciążowego brzucha.
Czasem przyczyna bólu bywa prozaiczna. Zwyczajne przeziębienie tej partii pleców może zaskutkować rozwojem stanu zapalnego. Warto więc zadbać o odpowiednią odzież, dopasowaną do warunków pogodowych.
ZOBACZ TEŻ: 5 najczęstszych przyczyn bólu kręgosłupa
Objawy zapalenia korzonków
Charakter objawów uzależniony jest od tego, w którym odcinku kręgosłupa rozwinął się stan zapalny. Najczęściej jest to odcinek szyjny lub lędźwiowo-krzyżowy kręgosłupa.
Przy zespołach korzeniowych kończyn górnych ból promieniuje do barku i łopatki, ramienia, a nawet dłoni.
Towarzyszy temu przy przykurcz mięśni przykręgosłupowych, niemożność zmiany ustawienia kręgosłupa szyjnego, ból przy próbie skrętu głowy lub skłonie w tył. Stan ten nazywany jest rwą barkową.
Ból najczęściej jest następstwem wychłodzenia, nadmiernego obciążenia kręgosłupa lub przybrania złej pozycji w trakcie snu.
Zespoły korzeniowe kończyn dolnych charakteryzują się bólem promieniującym do pośladka, przedniej części uda i kolana, a nawet do łydki i stopy. Są to typowe objawy rwy kulszowej.
Dolegliwości te pojawiają się nagle np. w wyniku gwałtownego ruchu i są na tyle dotkliwe, że uniemożliwiają sprawne poruszanie się.
W skrajnych przypadkach może dochodzić do drętwienia mięśni i zaburzeń czucia w kończynie.
Leczenie korzonków – jak uśmierzyć ból?
Przy wystąpieniu silnych objawów bólowych konieczne jest szybkie udanie się do lekarza pierwszego kontaktu, który przeprowadzi wstępną diagnostykę i zaleci odpowiednie leczenie.
Przy umiarkowanym i dużym nasileniu bólu lekarz może zalecić stosowanie preparatów z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) na bazie ibuprofenu (np. Ibum, Ibuprom, Ibupar, Nurofen), metamizolu (np.
Dialginum, Gardan, Pyralgina), meloksykamu (np. Opokan, Reumelox, Moilec, Mel), naproksenu (np. Naproxen Aflofarm, Apo-Napro Fast), diklofenaku (np. Diclomax, Voltaren Acti Forte) oraz ketoprofenu (np. Ketonal Active, Ketonal Sprint).
Środki te działają zarówno przeciwbólowo, jak i przeciwzapalne. Należy jednak pamiętać, że leki tego typu działają drażniąco na przewód pokarmowy, zatem nie powinno się przekraczać zalecanych dawek dobowych. Osoby chorujące na chorobę wrzodową powinny omówić ten problem z lekarzem.
Ból towarzyszący rwie kulszowej lub barkowej z reguły jest tak silny, że nie sposób złagodzić go paracetamolem i kwasem acetylosalicylowym. Alternatywą dla preparatów w tabletkach są działające miejscowo maści zawierające te same substancje czynne (np.
Voltaren Emulgel, Diclac Lipogel, Metafen żel Forte, Dip Rilif) lub zastrzyki domięśniowe wydawane na receptę.
Leki na zapalenie korzonków zarezerwujesz wygodnie i szybko dzięki KtoMaLek.pl. Sprawdź już teraz, która apteka posiada Twój lek.
Oprócz farmakoterapii pomocne w łagodzeniu bólu mogą być ciepłe okłady, również w formie maści rozgrzewających (np. NeoCapsiderm, Krauterhof maść końska) i plastrów (np. ACTIVPLAST, Fixaplast Warm, Opokan Med, Prel Red, Pyralgina Termo Hot).
Pozwalają rozluźnić nadmiernie napięte mięśnie i tym samym zmniejszają odczuwanie bólu. Warto również sięgnąć po preparaty wpływające na prawidłowe funkcjonowanie komórek układu nerwowego, zawierające m.in. wysokie dawki witamin z grupy B, olej z ogórecznika, kwas alfa-liponowy (np.
Revitanerw, Thionerv 600).
Jeżeli mamy do czynienia z zaawansowanym zespołem korzeniowym, lekarz może wykonać tzw. zastrzyk nadtwardówkowy bezpośrednio w miejscu występowania stanu zapalnego. Taki zastrzyk potocznie nazywa się „blokadą kręgosłupową”.
W terapii zespołów korzeniowych ogromną odgrywa rehabilitacja i współpraca z fizjoterapeutą. Odpowiednie masaże i zestawy ćwiczeń pomagają wrócić do sprawności.
Uzupełnieniem terapii mogą być różne zabiegi fizykoterapeutyczne np. ultradźwięki, elektrostymulacja, jonoforeza czy krioterapia.
Po zakończeniu pracy z rehabilitantem powinniśmy kontynuować ćwiczenia w domu, aby utrzymać dobrą kondycję kręgosłupa.
ZOBACZ TEŻ: Dna moczanowa – czym się objawia i jak leczyć?
Czy zapaleniu korzonków można zapobiegać?
Ataki korzonków są wyjątkowo bolesne i uciążliwe, dlatego lepiej zawczasu im zapobiegać. By uniknąć przykrych dolegliwości, należy zadbać o zdrowie kręgosłupa i unikać czynników, które mogą doprowadzić do rozwoju stanu zapalnego korzeni nerwowych.
Ważne jest to, by przez cały czas dbać o prawidłową postawę ciała oraz nie narażać kręgosłupa na niekorzystne obciążenia.
Unikajmy gwałtownych ruchów, podnosząc ciężary kontrolujmy pozycję kręgosłupa, nie nośmy ciężkich toreb na jednym ramieniu. Odpowiednia postawa jest ważna także podczas wykonywania ćwiczeń, by nie doprowadzić do kontuzji.
Do regularnych treningów warto dołączyć ćwiczenia wzmacniające mięśnie przykręgosłupowe i mięśnie brzucha, aby ustabilizować kręgosłup.
Niewygodny materac – zbyt miękki lub zbyt twardy – może być jedną z przyczyn bólu korzonków, zatem zadbajmy o to, by zapewniał odpowiednią pozycję kręgosłupa w trakcie snu.
ZOBACZ TEŻ: Rwa kulszowa – jak ją rozpoznać i leczyć?
Wszystkie treści zamieszczone w Serwisie, w tym artykuły dotyczące tematyki medycznej, mają wyłącznie charakter informacyjny. Dokładamy starań, aby zawarte informacje były rzetelne, prawdziwe i kompletne, jednakże nie ponosimy odpowiedzialności za rezultaty działań podjętych w oparciu o nie, w szczególności informacje te w żadnym wypadku nie mogą zastąpić wizyty u lekarza.
Zapalenie korzonków – najlepsze, domowe sposoby leczenia
Nerw kulszowy wywodzi się ze splotu krzyżowego, dlatego ból korzonków odczuwany jest w okolicy lędźwiowej kręgosłupa. Dolegliwość może być wywołana różnymi czynnikami, jednak bardzo często ma związek z postępującym zwyrodnieniem kręgosłupa, które może być skutkiem np. siedzącego trybu życia oraz przeciążenia kręgosłupa, które powoduje praca fizyczna.
Zapalenie korzonków – przyczyny
Rwa kulszowa, czyli zapalenie korzonków nerwowych może przytrafić się każdemu z nas. Najczęściej pojawia się w wyniku wychłodzenia pleców i przeciążenia kręgosłupa.
Dolegliwość jest też objawem współtowarzyszącym dyskopatii oraz infekcjom o podłożu bakteryjnym i wirusowym.
Przyczyną rwy kulszowej mogą być również niedobory żywieniowe, które wpływają na zaburzenia przewodnictwa nerwowego.
Bolesne dolegliwości pojawiają się wskutek procesu zapalnego, który obejmuje korzenie nerwu kulszowego oraz ucisku na jego okolicę.
Ból oraz objawy neurologiczne wymagają konsultacji lekarskiej w celu ustalenia przyczyny, która wywołała nieprzyjemne dolegliwości.
Warto wiedzieć, że nawracająca rwa kulszowa może być jednym z pierwszych objawów chorób nowotworowych oraz postępujących niedoborów kluczowych dla prawidłowego funkcjonowanie układu nerwowego witamin i minerałów np. witamin z grupy B, witaminy D oraz wapnia.
Zapalenie korzonków – objawy
Objawy zapalenia korzonków są dość charakterystyczne.
Atak rwy kulszowej pojawia się nagle i nie poprzedzają go żadne nieprzyjemne dolegliwości, choć może się zdarzyć też, że proces chorobowy daje o sobie znać wcześniej, objawiając się np.
pobolewaniem i sztywnością dolnego odcinka kręgosłupa. Ból związany z rwą kulszową promieniuje do pośladków i ud. W niektórych przypadkach ból promieniuje przez całą kończynę aż do dużego palca u nogi.
Typowy dla zapalenia korzonków jest rodzaj bólu – nie jest to ból jednostajny, ale zmienny w swoim nasileniu podczas chodzenia, schylania się lub leżenia. Ból korzonków to ból nazywany przez pacjentów bólem piekącym, rwącym lub kłującym.
Nasilenie bólu może być różne w zależności od przyczyny wystąpienia rwy kulszowej.
W przypadku wyziębienia pleców, które często nazywamy „przewianiem”, ból może stopniowo narastać oraz mogą towarzyszyć mu dodatkowe objawy np. infekcji pęcherza, która także jest częstym skutkiem „przewiania”.
Rwa kulszowa może też być efektem przeciążenia kręgosłupa, który wywoła np. nagłe schylenie się – wówczas mówimy o tzw. postrzyknięciu.
Rwie kulszowej towarzyszą też inne objawy np.:
- mrowienie i drętwienie kończyny lub kończyn,
- przeczulica skóry,
- osłabienie mięśni.
Objawy rwy kulszowej wymagają zastosowania odpowiednich metod leczenia. Niezbędna jest wizyta u lekarza w celu ustalenia przyczyny zapalenia korzonków oraz zastosowanie leków o działaniu przeciwbólowym, przeciwzapalnym i rozluźniającym mięśnie.
Domowe sposoby na zapalenie korzonków
Dobór domowych metod łagodzenia bólu zależy od przyczyny wystąpienia dolegliwości. W przypadku stanu zapalnego korzeni nerwowych konieczne jest jego łagodzenie poprzez zastosowanie doustnych i działających miejscowo środków o działaniu przeciwzapalnych.
W celu zmniejszenia stanu zapalnego poleca się chłodne okłady na okolicę lędźwiową kręgosłupa oraz stosowanie chłodzących maści o działaniu przeciwbólowo-przeciwzapalnym. W sytuacji, gdy doszło do urazu, który nie przebiega z nasilonym stanem zapalnym lub zapalenie zostało wyleczone, zalecane jest stosowanie ciepłych okładów, plastrów oraz maści rozgrzewających.
Można też wygrzewać plecy np. termoforem. Wspomaganie leczenia za pomocą ciepła polecane jest także w przypadku, gdy atak rwy kulszowej wywołany jest nadmiernym napięciem mięśniowym w okolicy lędźwiowej kręgosłupa, któremu sprzyja siedzący tryb życia, spędzanie wielu godzin przy biurku i przewlekły stres.
W przypadku nadmiernego napięcia mięśniowego doskonale sprawdzają się maści z olejem konopnym. Ulgę przynosi także leżenie w pozycji na boku z uniesionymi pod kątem prostym kolanami i wykonywanie ćwiczeń rozluźniających mięśnie przykręgosłupowe. Ważne: powyższe metody leczenia należy stosować doraźnie.
Podstawą w łagodzeniu dolegliwości i zapobieganiu ich wystąpieniu jest zdiagnozowanie przyczyny bólu oraz odpowiednio dobrana rehabilitacja.Czytaj też:Fizjoterapia – w czym może pomóc i kto powinien z niej skorzystać?