Amblyopia – przyczyny, objawy, badania, leczenie, operacja, ćwiczenia na leniwe oko

Niedowidzenie inaczej nazywane ambliopia (ang. amblyopia), to obniżenie ostrości widzenia w jednym lub obojgu oczach, spowodowane nieprawidłową stymulacją wzrokową.

Oko niedowidzące, potocznie nazywane okiem leniwym, pomimo zastosowania optymalnej korekcji okularowej lub soczewek kontaktowych widzi gorzej od oka zdrowego o co najmniej dwa rzędy na tablicach do badania ostrości wzroku.

Niedowidzenie może prowadzić do utraty poczucia głębi i widzenia przestrzennego, łącznie z utratą wzroku.

Według naukowców z Center for Neural Science University w Nowym Jorku, niedowidzenie wynika z problemów rozwojowych w mózgu i jest najbardziej rozpowszechnioną neurologiczną wadą wzroku u dzieci i osób dorosłych, dotyczącą 1-3 procent populacji.Niedowidzenie dzielimy na:

  • niedowidzenie czynnościowe– bez organicznej przyczyny, wywołane: zezem, różnowzrocznością, obuoczną wysoką nadwzrocznością (>6D), obuoczną wysoką krótkowzrocznością (>12D), wysokim astygmatyzmem (>4Dcyl)
  • niedowidzenie organiczne – może być spowodowane nieprawidłowościami anatomicznymi gałek ocznych lub mózgu, np. zmętnienie rogówki (anomalie wrodzone, pourazowe, pozapalne), zaćma jedno i obuoczna, zmętnienia ciała szklistego, schorzenia nerwu II (anomalie wrodzone, zaniki, jaskra wrodzona, guzy), uszkodzenia plamki (wrodzone, pozapalne, pourazowe, guzy, jastrogenne np. po termochemioterapii siatkówczaka), uszkodzenia obwodowego układu nerwowego, całkowite opadnięcie powieki.

Terminem niedowidzenia określa się zazwyczaj przypadek obniżenia ostrości widzenia bez przyczyny organicznej. Jest to proces tłumienia obrazu w okolicy plamki, w oku zezującym lub gorzej widzącym, który odbywa się na poziomie kory mózgowej.

W zezie jednostronnym (zezuje tylko jedno oko) niedowidzenie spowodowane jest tłumieniem bodźców wzrokowych (pochodzących z okolic plamki siatkówki oka zezującego) w korze mózgowej oraz utratą odruchowej zdolności ustawiania oka tak, by obraz oglądanego przedmiotu padał na środkowy obszar plamki siatkówki.

W różnowzroczności, gdy różnica wady wzroku pomiędzy jednym, a drugim okiem wynosi ponad 2,5 – 3D, oczy odbierają obrazy o różnej wielkości i ostrości, co uniemożliwia widzenie obuoczne. Tłumieniu ulegają bodźce wzrokowe pochodzące z oka o większej wadzie refrakcji, które staje się niedowidzące.

  • Niedowidzenie związanie z nieużywaniem oka spowodowane jest brakiem właściwych bodźców do rozwoju sprawności widzenia i środkowej fiksacji siatkówkowej.
  • Obuoczne niedowidzenie może powodować duża nieskorygowana nadwzroczność i astygmatyzm, których skutkiem jest powstawanie niewyraźnych, o słabej jakości, obrazów na siatkówce.
  • Wyróżniamy trzy stopnie niedowidzenia:
  • I. dużego stopnia – ostrość wzroku na poziomie 0,1 lub mniej,
  • II. średniego stopnia – ostrość wzroku na poziomie 0,1 – 0,3,
  • III. małego stopnia – ostrość wzroku na poziomie 0,3 – 0,6.

Stopień niedowidzenia zależy od wieku, w którym pojawia się przeszkoda dla widzenia obuocznego. Im dziecko jest młodsze, tym łatwiej powstaje u niego niedowidzenie.

By rozpoznać niedowidzenie wykonuje się następujące badania:

  • refrakcja po porażeniu akomodacji,
  • ostrość wzroku do dali i bliży,
  • czułość kontrastowa,
  • zjawisko natłoku (crowling phenomenon),
  • fiksacja jednooczna,
  • całkowite badanie okulistyczne,
  • badanie widzenia obuocznego i przestrzennego,
  • badanie wzrokowej lokalizacji przestrzennej,
  • testy lektrofizjologiczne.

Ostrość wzroku do dali u niemowląt i dzieci z niepełnosprawnością złożoną ocenia się przy użyciu czarno-białych prążków – Lea Gratings (Rys.

1), których działanie oparte jest na zjawisku uprzywilejowanego spojrzenia (preferential looking) wykorzystującego naturalny odruch polegający na tym, że w momencie pojawienia się w polu widzenia jakiegokolwiek bodźca wzrokowego, odruchowo kierujemy na niego wzrok.

Informuje o minimalnej odległości między bodźcami wzrokowymi niezbędnymi do tego, by były one widziane jako dwa osobne bodźce (rozdzielczości siatkówki oka).

Amblyopia – przyczyny, objawy, badania, leczenie, operacja, ćwiczenia na leniwe okoRysunek 1. Karty Lea

Badanie wrażliwości na kontrast za pomocą kart Hiding Heidi (Rys. 2) również oparte jest na zjawisku uprzywilejowanego spojrzenia. Pozwala określić min. jaki najmniejszy kontrast jest postrzegany.

Amblyopia – przyczyny, objawy, badania, leczenie, operacja, ćwiczenia na leniwe okoRysunek 2. Karty Hiding Heidi

Puzzle z symbolami Lea wykorzystywane są do nauki rozpoznawania i nazywania optotypów umieszczonych na tablicach do badania ostrości widzenia.

Amblyopia – przyczyny, objawy, badania, leczenie, operacja, ćwiczenia na leniwe okoAmblyopia – przyczyny, objawy, badania, leczenie, operacja, ćwiczenia na leniwe oko Rysunek 3. Symbole Lea – puzzle 3D i karta do badania ostrości widzenia.

Do oceny widzenia stereoskopowego (przestrzennego) służy tzw. test muchy (Stereo Fly Test)

Amblyopia – przyczyny, objawy, badania, leczenie, operacja, ćwiczenia na leniwe okoRysunek. 4 Test muchy

Badanie widzenia barwnego można wykonać za pomocą min. : testu kolorów PV 16 (Rys. 5), Color Vision Testing Made Easy (Rys. 6) i testu Ishihara (Rys. 7).

Amblyopia – przyczyny, objawy, badania, leczenie, operacja, ćwiczenia na leniwe okoRysunek 5. Test kolorów PV 16Amblyopia – przyczyny, objawy, badania, leczenie, operacja, ćwiczenia na leniwe okoRysunek 6. Zestaw testów do badania widzenia barwnego Color Vision Testing Made EasyAmblyopia – przyczyny, objawy, badania, leczenie, operacja, ćwiczenia na leniwe okoRys. 7. Test Ishihara

Leczenie niedowidzenia

Wyleczenie niedowidzenia możliwe jest u dzieci do około 8 – 10 roku życia. Jego efekty są tym lepsze im dziecko jest młodsze, a stopień niedowidzenia mniejszy.

Sposoby leczenia niedowidzenia:

  • noszenie okularów lub soczewek kontaktowych (zgodnie z zaleceniami lekarza),
  • w niedowidzeniu spowodowanym zezem – uzyskanie prostego ustawienia oczu,
  • w niedowidzeniu spowodowanym różnowzrocznością powyżej 3D – korygowanie wad refrakcji za pomocą soczewek kontaktowych, które powodują mniejszą różnicę w wielkości obrazów widzianych przez jedno i drugie oko,
  • w niedowidzeniu związanym z nieużywaniem oka – leczenie choroby powodującej przeszkodę w widzeniu (np. operacja opadającej powieki czy zaćmy wrodzonej),
  • długotrwałe zasłanianie (obturacja) oka zdrowego – w zależności od zaleceń lekarza, przez cały dzień lub przez kilka godzin dziennie,
  • penalizacja – zmniejszanie ostrości widzenia oka zdrowego poprzez zastosowanie okularów ze szkłem o niewłaściwej mocy (pogarszającym widzenie) lub zakrapianie atropiną,
  • ćwiczenia celownicze – poprawiające koordynację oko – ręka. Patrząc przez oko niedowidzące dziecko np. maluje, rysuje, układa drobne klocki, nawleka koraliki,
  • ćwiczenia pleoptyczne – za pomocą przyrządów jak: eutyskop, pleoptofor, oświetla się silnym światłem siatkówkę w oku niedowidzącym wraz z miejscem nieprawidłowej fiksacji, a osłania się od olśnienia siatkówkę w okolicy plamki, którym to miejscem zdrowe oko fiksuje obraz,
  • ćwiczenia lokalizacji – pozwalają na takie ustawienie oka, przy którym fiksuje ono plamką i lokalizuje wrażenia wzrokowe na wprost.

Według źródła „Current Biology” na podstawie badań przeprowadzonych na grupie 18 dorosłych osób wykazano, że za pomocą gry komputerowej Tetris (która zmusza oczy do wspólnej pracy), możliwe jest uaktywnienie oka słabiej widzącego. Metoda ta osiąga lepsze rezultaty niż obturacja (zasłanianie oka). Gra uaktywnia dwoje oczu i wpływa na mózg, by na równi odbierał bodźce z każdego oka.

Również badania optometrystów z Uniwersytetu w Berkeley wykazują, że gry wideo wpływają na poprawę ostrości widzenia i postrzegania głębi u osób dorosłych z niedowidzeniem.

Badania dr Rogera Li i dr Dennisa Levi nad uczeniem wzrokowym obalają twierdzenie, że niedowidzenie można leczyć tylko do 8-10 roku życia, bo do tego czasu kształtuje się fizjologiczne widzenie obuoczne, a później to uszkodzenie widzenia uznawane jest jako nieodwracalne.

Li i Levi przeprowadzili trwające 40 godzin testy na dwóch rodzajach gier: gry akcji, polegające na strzelaniu do celu oraz gry ekonomiczne, polegające na budowaniu czegoś. Podczas gry badanym zasłaniano oko zdrowe. W przypadku obu rodzajów gier u badanych odnotowano poprawę ostrości widzenia o 30%.

Grupa badanych składała się z 20 osób, 10 z nich miało niedowidzenie związane z zezem, 6 różnowzroczność, 3 niedowidzenie związane z zezem i różnowzroczność, jedna osoba niedowidzenie wynikające z zaćmy. Mimo różnic w typach niedowidzenia, poprawa ostrości wzroku była porównywalna w każdym przypadku. U pacjentów z różnowzrocznością odnotowano 50% polepszenie widzenia przestrzennego.

Wyniki tych badań sugerują, że możliwa jest poprawa komfortu patrzenia u większości dorosłych pacjentów z niedowidzeniem wynikającym również z zeza. Dlatego każdy pacjent zasługuje na podjęcie próby leczenia niedowidzenia. Udowodniono, że dorośli pacjenci z zezem i / lub niedowidzeniem, są bardziej zmotywowani i zdyscyplinowani w czasie trwania terapii, co pozwala uzyskać znaczącą poprawę jakości widzenia.

Zapobieganie.

By zapobiec powstawaniu niedowidzenia lub rozpocząć jego wczesne leczenie, koniecznesą badania profilaktyczne, które należy przeprowadzić już w wieku niemowlęcym,następnie w 2-4 i 6-7 roku życia, oraz gdy zauważy się jakiekolwiek niepokojące objawy.

Szczególnie ważne jest przeprowadzenie badań okulistycznych u dzieci urodzonychprzedwcześnie (u których znacznie częściej występują wady refrakcji i zez) oraz dzieci, wktórych rodzinach stwierdzono: wady refrakcji, niedowidzenie, zez, wrodzone chorobyoczu.

Prawidłowy rozwój widzenia wpływa na wszystkie strefy rozwoju dziecka: motoryczną(umiejętność poruszania się w przestrzeni, umiejętności chwytne, manipulowaniaprzedmiotami), poznawczą i społeczną. Warunkiem prawidłowego rozwoju widzenia jest:zdrowa gałka oczna, nerw wzrokowy, droga wzrokowa i właściwe obszary kory mózgowej.

Najważniejszym okresem w rozwoju funkcji wzrokowych są pierwsze dwa lata. Unoworodka system wzrokowy nie jest w pełni dojrzały, ale proces tworzenia osłonek wokółwłókien nerwowych w mózgu, będący warunkiem efektywnego przebiegu impulsów

nerwowych rozpoczyna się już od pierwszego dnia życia.

VIVID Vision – leczenie zeza i niedowidzenia • Optomed

System umożliwiający niezabiegowe leczenie zeza, niedowidzenia i ruchów gałek ocznych przy użyciu rozszerzonej rzeczywistości. Rehabilitacja wzrokowa prowadzona jest w przypadku:

  • Niedowidzenia
  • Zeza
  • Oczopląsu
  • Zaburzenia poczucia głębi
  • Braku fuzji
  • Zaburzeń widzenia przestrzennego
  • Poprawy refleksu i koordynacji oko-ręka np.: u sportowców
  • Dla pacjentów w każdym wieku – dorosłych i dzieci. Interaktywne i wciągające ćwiczenia wzrokowe

Najnowsza forma rehabilitacji wzrokowej (ćwiczeń ortoptyczno-pleoptycznych) na świecie zaprojektowana w USA. Terapia może być prowadzona w klinice i zdalnie – w domu.

Jak to działa?

Vivid Vision wykorzystuje najnowocześniejszy sprzęt rozszerzonej rzeczywistości do wyświetlania różnych obrazów do twoich oczu.

Amblyopia – przyczyny, objawy, badania, leczenie, operacja, ćwiczenia na leniwe oko

Pierwszy krok

Zacznijmy od świata rzeczywistości wirtualnej i podzielmy scenę na dwa obrazy – jeden dla mocnego oka i drugi dla słabego oka.

Amblyopia – przyczyny, objawy, badania, leczenie, operacja, ćwiczenia na leniwe oko

Drugi krok

Następnie zmniejszamy jasność obiektów w silnym oku i zwiększamy w słabym, aby ułatwić im wspólną pracę.

Amblyopia – przyczyny, objawy, badania, leczenie, operacja, ćwiczenia na leniwe oko

Trzeci krok

Każdego tygodnia pacjent potrzebuje trochę mniej pomocy, więc różnica między oczami staje się coraz mniejsza.

Amblyopia – przyczyny, objawy, badania, leczenie, operacja, ćwiczenia na leniwe oko

Czwarty krok

W praktyce dwoje oczu uczy się, jak pracować razem.

Amblyopia – przyczyny, objawy, badania, leczenie, operacja, ćwiczenia na leniwe oko

Piąty krok

Z upływem czasu celem pacjenta nie jest już żadna modyfikacja obrazów. Pacjent zaczyna widzieć połączone obrazy przestrzennie – trójwymiarowo.

Wstęp

Coraz częściej sięga się po zaawansowane technologie, również te, korzystające z VR (z ang. virtual reality) w leczeniu niedowidzenia, zeza, zaburzeń wergencji i wykorzystuje się w terapii widzenia.

Aktualnie, bardzo popularnym w gabinetach terapii widzenia w USA stał się projekt: Vivid Vision, który został wprowadzony w 2014 r. Twórcą tej metody jest James Blaha. Początkowo miał być to sposób na poprawę własnego widzenia, gdyż sam borykał się z niedowidzeniem.

Zaczął zatem tworzyć aplikację na potrzeby własne, jednak wkrótce okazało się, że Vivid Vision może pomóc też innym. W tej chwili, korzysta z tej aplikacji ponad 120 klinik na świecie, w tym jedna w Polsce, w Centrum Okulistyki dla Dzieci i Dorosłych Optomed.

Placówka w Chorzowie jest jedną z pierwszych w Europie, która wprowadziła tę terapię.

Vivid Vision. Jest to zintegrowany system wykorzystujący wirtualną rzeczywistość do śledzenia ruchu w przestrzeni fizycznej i wirtualnej. Zaprojektowano w nim kilka ćwiczęń wizualno – sensorycznych z użyciem komputera, gogli VR, sensorów śledzących i kontrolerów.

You might be interested:  Jak łagodzić i leczyć ból, swędzenie i pieczenie przy hemoroidach?

Opiekun terapii modyfikuje ustawienia terapii poprzez selektywny wybór obrazu na dane oko, kontrolowanie kontrastu, jasności i rozmycia dla każdego oka.

Ćwiczenia dotyczą: wergencji (ruchów gałek ocznych), koordynacji oko-ręka, percepcji głębi, podzielności uwagi, czasu reakcji, widzenia peryferyjnego, spostrzegania szczegółów obiektów statycznych i w ruchu, rozróżniania nasycenia i odcieni kolorów. System może być wykorzystywany przez sportowców celem wzmocnienia koordynacji oko-ręka, precyzji i refleksu.

Vivid Vision – elementy programu

Profil pacjenta. Niezależnie od tego, czy dotyczy to wersji stacjonarnej, czy domowej, osoba zarejestrowana do programu ma swój własny, zindywidualizowany profil, który rozpoczyna się od podania danych identyfikacyjnych.

Ćwiczenia. Częścią główną całego projektu Vivid to specjalnie zaprojektowane ćwiczenia. Jest to zestaw siedmiu ćwiczeń (liczba jest stale zwiększana z każdą aktualizacją), w których każda z nich wymaga zaangażowania i dużej aktywności. Terapeuta ma możliwość wyboru stopnia trudności oraz zmiany parametrów w każdej z poniższych gier:

a) Breaker – piłka, która rozbija mur z różnych kostek. Polega na tym, aby za pomocą paletek lub rąk w taki sposób odbić piłkę, aby trafiła w jedną z płytek. Ćwiczenie można dostosować do różnych zaburzeń widzenia.b) Ring Runner– statek kosmiczny zbierający kółka.

Gra polega na tym, aby za pomocą kontrolerów przeprowadzić statek przez koła z niebieskimi i zielonymi znaczkami a omijać te z czerwonymi. Asteroidy można zestrzelić. Złożone ćwiczenie, angażujące wiele mechanizmów widzenia.c) Bubbles – bańki mydlane. Ćwiczenie głównie stereopsji.

Należy wskazać bańki po kolei, od najbliżej znajdującej się do najdalej położonej.d) Turbo – świecące guziczki. Ćwiczenie oko-ręka, refleksu, orientacji przestrzennej. Należy szybko wskazać na guziczek, który się w danym momencie oświeci.e) Hoopie – koszykówka.

Pacjent rusza tylko głową, aby złapać do kosza jak największą ilość piłek, głównie dedykowane do zezów i ćwiczenia fuzji ale nie tylko.f) Pepper Picker– zbieranie warzyw i owoców w szklarni. Ćwiczący zbiera z krzaczków, wskazane na tablicy owoce i warzywa do kosza.

g) Memory -dopasowanie dwóch identycznych elementów ćwiczy spostrzegawczość szczegółów obiektów statycznych.

Historia. Zapisana historia wszelkich działań pacjenta (stacjonarnych i/lub domowych). Każda sesja ćwiczeń jest rejestrowana (pod warunkiem utrzymania stałego połączenia internetowego). Zespół Optomed może zdalnie zmieniać ustawienia ćwiczeń w trakcie terapii Vivid Vision.

Profil ćwiczeń domowych Vivid Vision Home. Profil domowy obejmuje plan treningowy do ćwiczeń w domu, który ustalany jest w klinice i pacjent nie ma możliwości ingerencji w te ustawienia. System przypomina również, o tym, kiedy kończy się deklarowany okres czasu użytkowania dostępu do domowych ćwiczeń.

Amblyopia – przyczyny, objawy, badania, leczenie, operacja, ćwiczenia na leniwe oko

Zalety i wady Vivid Vision

Program Vivid daje ogromne możliwości dostosowania ćwiczeń pod każdego pacjenta indywidualnie. Ważnym elementem oprogramowania jest to, że wszystkie dane system zapisuje, co umożliwia pełny wgląd i weryfikację przeprowadzonych zajęć (także tych domowych), dla każdej osoby tj.

czas poświęcony na każdą grę oraz uzyskane wyniki czy uzyskany stopień trudności. Każdy pacjent, poznając wirtualną rzeczywistość angażuje się bardzo intensywnie w zadania, które ma wykonać. Pacjenci są zmotywowani do ćwiczeń. Zafascynowanie światem wirtualnym pozwala na bardzo aktywne włączenie pacjenta w grę, iż mimo trudności (np.

: zamglenia, różnicy obrazów między oczami, stopnia skomplikowania) nie nudzi go trwanie w ćwiczeniach.

Komfortowe doświadczenie wirtualnej rzeczywistości wymaga sprawnego zmysłu równowagi.

Nie należy używać sprzętu VR w sytuacjach, gdy jest się zmęczonym, sennym, przy problemach żołądkowych, w stanie stresu czy zdenerwowania, a także podczas kataru, grypy, bólu głowy, migreny, bólu ucha, gdyż może to zwiększyć wrażliwość na odczuwane objawy.

Zaburzenia psychiczne, choroby serca, epilepsja oraz inne poważne schorzenia mogą być dyskwalifikacją do korzystania z VR.

Należy unikać stosowania urządzenia przez dłuższy okres (seria kilku ćwiczeń pod rząd), gdyż może to negatywnie wpłynąć na koordynację wzrokowo-ruchową, równowagę i zdolność do pracy wielozadaniowej. W celu uniknięcia infekcji zakaźnych (np: ostre zapalenie spojówek), nie należy udostępniać urządzenia osobom cierpiącym na chorobę zakaźną, w szczególności oczu, skóry lub skóry głowy.

Korzystanie z wirtualnej rzeczywistości niejednokrotnie wymaga przyzwyczajenia się pacjenta do niej. Większość pacjentów nie ma problemu już podczas pierwszych ćwiczeń, ale zdarzają się tacy; szczególnie dzieci; których trzeba powoli oswajać z tym nienaturalnym światem.

Pierwsza wizyta ogranicza się wtedy do pokazania i omówienia sprzętu oraz zademonstrowania na ekranie jednej z gier. Jeśli pacjent się boi, dobrym rozwiązaniem będzie przedstawienie ćwiczącego tatę lub mamę. Łatwiej wtedy przełamać strach i rozpocząć terapię.

Czas trwania ćwiczeń, ich kolejność oraz trudność jest indywidualnie dostosowana do pacjenta.

Pewnym ograniczeniem może być sam sprzęt. Ciężar i gabaryty gogli mogą ograniczać ich stosowanie przez małych pacjentów, zwykle poniżej 4-5 roku życia.

Jednak sprzęt można odpowiednio zmodyfikować tak, aby był akceptowalny przez pacjentów z każdej grupy wiekowej. Gogle nie uwzględniają również wady refrakcji pacjenta.

Zalecana jest zatem pełna korekcja wady wzroku, zwykle proponowane są soczewki kontaktowe.

Zasady i plan terapii

Przed rozpoczęciem terapii Vivid Vision, należy odbyć wizytę kwalifikacyjną u lekarza okulisty. Badane są oczy pod względem możliwej przyczyny wystąpienia zaburzeń widzenia tj.: choroby, zez, niedowidzenie, i inne. Analizowane jest rokowanie co do terapii. Jeśli występuje wada wzroku to proponowana jest jej korekcja.

Rozpoczęcie terapii (po kwalifikacji lekarskiej) to w pierwszej kolejności, wykonanie szeregu pomiarów i testów podczas obowiązkowego badania u optometrysty – ten będzie koordynował terapię. Następnie, proponujemy naszym pacjentom w klinice 10 sesji (20-30minut każda, rozplanowana na max. miesiąc tj. 2-3 spotkania w tygodniu) jako wdrożenie w terapię i wstępną ocenę wyników rehabilitacji.

Po tym czasie następuje decyzja o kontynuacji terapii stacjonarnej lub ewentualnie włączeniu do ćwiczeń w domu (Vivid Vision Home). W trakcie terapii, każdy pacjent jest pod stałą kontrolą lekarza i prowadzącego go optometrysty. Czas trwania ćwiczeń zależy od poziomu zaburzenia, jego stopnia skomplikowania oraz wieku pacjenta i zaangażowania w terapię.

Po zakończeniu wstępnej serii ćwiczeń pacjent może wybrać kilka form prowadzenia rehabilitacji wzrokowej:

  • Ćwiczenia stacjonarne w Optomedzie.
  • Ćwiczenia łączone (domowe + stacjonarne).
  • Ćwiczenia domowe.

Niezależnie od w/w wariantu należy odbywać wizyty kontrolne (zaplanowane indywidualnie w zależności od formy terapii i potrzeb pacjenta). Pominięcie wizyty lub nieregularne kontrole, zwykle powodują przedłużenie trwania rehabilitacji.

Wizyty takie, nie tylko pozwalają na weryfikację postępów ale są niezbędne do kalibracji profilu czyli dostosowania ćwiczeń do aktualnej sytuacji i kondycji wzrokowej pacjenta, jego stanu układu wzrokowego oraz etapu rehabilitacji.

REMMED VR

Posiadamy w ofercie możliwość terapii goglami VR polskiej firmy REMMED. System pozwala na prowadzenie terapii niedowidzenia w warunkach domowych.

Wspierany sprzęt:

Aktualna lista kompatybilnego sprzętu dostępna na stronie VIVID Vision lub po kontakcie z Optomed.

Pomoc

W razie problemów lub pytań proszę o kontakt poprzez formularz kontaktowy na stronie, chat w prawym dolnym rogu lub z producentem VIVID Vision.

Polecana literatura:

  • Vivid Vision-aplikacja vr i leczenie syndromu leniwego oka, www.happyvr.pl/artykuly/, 2016, (06-06-2018)
  • www.seevividly.com
  • T. Grosvenor, Optometria, red. T. Tokarzewski, M. Ożóg, Wyd. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2011.
  • Scott B. Steinman, Barbara A. Steinmann, Ralph P. Garzia, Foundations of Binocular Vision a Clinical Perspactive, 2000.
  • Grzech Z., Budzik A., Herman J., Trening Wzrokowy w: Przegląd Okulistyczny, Wyd. Med. Górnicki, 2009, nr 1 (28), s. 4, 13.
  • Scheiman M., Wick B., Clinical Managment of Binocular Vision, Wolters Kluwer, 2015.
  • Błońska A., Leniwe oko zniknie po grach wideo, Kopalnia Wiedzy.pl, 2011, (06-06-2018)
  • Maciaszek D., Obuoczne leczenie niedowidzenia u dzieci przy użyciu ipada, www.oculino.com, 2015.
  • Taub M.; Binocular vision anomalies: What every optometrist should know. June 4, 2004 OT, s. 42÷45.

Leczenie zeza i niedowidzenia w wirtualnej rzeczywistości (VR) Pracownia rehabilitacji wzrokowej – badania

  • Sesja demonstracyjna (5-10 minut) – bezpłatnie.
  • Badanie kwalifikacyjne lekarskie – 200PLN
  • Wstępne badanie optometryczne, poprzedzające terapię – 80PLN
  • Wizyta kontrolna optometryczno-lekarska po zakończeniu pakietu ćwiczeń stacjonarnych – bezpłatna.
  • Wizyta kontrolna po Vivid Home (niezależnie od czasu trwania):
    • lekarska – 100 PLN,
    • optometryczna – 80 PLN
    • lekarska i optometyczna – 150 PLN

VIVID VISION stacjonarny w klinice

Pakiet 10 lub 30 spotkań do wykorzystania w określonym czasie (miesiąc i kolejno 3 miesiące). Płatności należy dokonać w całości.

  • 10 sesji – 800 PLN
  • 30 sesji – 2150 PLN
  • Pojedyncza sesja – 100 PLN
  • Wizyta kontrolna optometryczno-lekarska po zakończonym pakiecie ćwiczeń stacjonarnych bezpłatna.

VIVID VISION Home z własnym sprzętem VR

VIVID VISION Home z własnym sprzętem VR (tj. pacjent sam zapewnia sobie odpowiednie urządzenie). Płatność dotyczy dostępu do aplikacji i należy ją dokonać w całości. Dostępne są 3 warianty pakietów ćwiczeń domowych:

  • 1 m-c – 650 PLN
  • 3 m-ce – 1700 PLN
  • 12 m-cy – 6500 PLN

VIVID VISION Home z wypożyczaniem sprzętu VR

Klinika dysponuje sprzętem, który jest do dyspozycji pacjentów. Każdy pacjent, który chciałby ćwiczyć w domu, a nie posiada odpowiedniego urządzenia może zgłosić chęć jego wypożyczenia (liczba zestawów VR ograniczona). Płatności należy dokonać w całości.

  • 1 m-c – 760 PLN
  • 3 m-ce – 2100 PLN
  • 12 m-cy – 7600 PLN

Usługa dotyczy licencji do VIVID VISION Home wraz goglami VR PICO lub Oculus GO. Gogle są własnością pacjenta. Płatności należy dokonać w całości.

Gogle Pico Goblin:

  • 3 m-ce + gogle VR – 3400 PLN
  • 6 m-cy + gogle VR – 5000PLN
  • 12 m-cy + gogle VR – 7500PLN

Gogle Oculus GO:

  • 3 m-ce + gogle VR – 3400 PLN
  • 6 m-cy + gogle VR – 4900PLN
  • 12 m-cy + gogle VR – 7200PLN

Leniwe oko. Czy można je leczyć?

Amblyopia – przyczyny, objawy, badania, leczenie, operacja, ćwiczenia na leniwe oko

Czujesz, że jedno z oczu gorzej widzi lub ucieka? Nie lekceważ tego! Leniwe oko to ryzyko nawet utraty wzroku. Dowiedz się, jak leczyć uciekające oko u dzieci i dorosłych.

You might be interested:  Piasek w nerkach – objawy, badania, leczenie piasku na nerkach

Amblyopia – przyczyny, objawy, badania, leczenie, operacja, ćwiczenia na leniwe oko

Czy wszystkie nieużywane narządy zanikają? Trudno to sobie wyobrazić w odniesieniu do oczu. Nie dzieje się przecież tak, że u ludzi ślepych w pewnej chwili znikają gałki oczne. Są one raczej, mówiąc kolokwialnie, nieczynne.

Czasami dzieje się jednak tak, że nerwy wzrokowe oraz mięśnie odpowiedzialne za ruch oczu, ulegają osłabieniu. Oko może stać się nie tylko słabe, ale również leniwe. Np. zezować lub mieć problemy z akomodacją.

Co dzieje się wówczas, gdy jedno z pary oczu widzi lepiej od drugiego? Pojawić się może amblyopia, czyli tzw. leniwe oko, przez niektórych określane jako oko uciekające. Druga nazwa nie jest zresztą przypadkowa. Słabsza gałka oczna z czasem zezuje i rozleniwia się. W związku z tym pojawia się zaburzona zdolność widzenia.

Jeżeli zauważasz u siebie, że jedno z oczu ucieka lub widzisz nim gorzej, skontaktuj się ze specjalistą. Leniwe oko to ryzyko nawet utraty wzroku! W przypadku niepodjęcia stosownego leczenia, uciekające oko wiązać się może z nieodwracalnymi zmianami. Jedyny ratunek tkwi wówczas w operacji. Zobacz także jakie inne dolegliwości oczu możesz poprawiać samodzielnie.

Leniwe oko polega na osłabieniu zdolności widzenia w jednej z gałek ocznych. Powstaje w następstwie zeza lub innych różnic w mocy optycznej. Wówczas jedno z oczu, te widzące lepiej, staje się dominującym, a drugie leniwym. Najpowszechniejsze objawy to nieprawidłowe ustawienie gałek ocznych lub oko uciekające na bok.

Jakie są przyczyny powstawania uciekającego oka u dzieci i dorosłych? Amblyopatia to następstwo słabej lub nieprawidłowo wykształconej współpracy między okiem a mózgiem.

I tyle na razie wiadomo. Wiadomo też, że dochodzić może do niej nawet pomimo prawidłowej budowy gałki ocznej.

Co robić, gdy istnieją podejrzenia, że Ty lub Twoje dziecko może cierpieć na leniwe oko?

Amplyopatia stwierdzana jest przez lekarza okulistę. Najpierw bada on ostrość i zdolność widzenia obu oczu za pomocą przyrządów optycznych. Badanie składa się z dwóch części:

  • Sprawdzeniu ustawienia oczu oraz ich ruchomości w kierunkach spoglądania.
  • Testu zasłaniania, wykonywanego z odległości dalszej i bliższej. Odbywa się on z naprzemiennym zasłanianiem lewego i prawego oka, a pacjent patrzy na wprost na punkt wskazywany przez lekarza.

Dla uzyskania dokładniejszych wyników okulista aplikuje doocznie specjalne kropelki. Do pozostałych badań na leniwe oko należą m.in.:

  • badanie ostrości wzroku z bliska i w dal,
  • obiektywne badanie refrakcji (oftalmometria, skiaskopia),
  • badanie fiksacji,
  • badanie przedniego i tylnego odcinka gałek ocznych,
  • badanie widzenia obuocznego,

Po stwierdzeniu, że pacjent ma uciekające oko, lekarz rozpoczyna proces leczenia. Niestety, jest on długotrwały i trudny.

Leczenie amblyopatii polega głównie na zasłanianiu oka dominującego w celu pobudzenia do pracy słabszej gałki ocznej. Wygląda nieco inaczej u dzieci i dorosłych. Istotnym jest jednak, by proces ten rozpocząć jak najwcześniej.

Zespół leniwego oka prowadzić może bowiem do poważnych i nieodwracalnych zaburzeń widzenia. Z utratą wzroku włącznie.

Leniwe oko u dorosłych często bywa przyczyną nieleczonego zaburzenia wzroku w wieku dziecięcym. Im wcześniej rozpozna się uciekające oko u dziecka, tym większa szansa na sukces. Terapię należy rozpocząć jeszcze przed 8. rokiem życia. Co jednak robić, gdy zaniedbań nie możesz już cofnąć?

Niestety, jeżeli amblyopatia nie zostanie wyleczona zawczasu, wada pozostaje na całe życie. Chory nie jest w stanie widzieć prawidłowo nawet przy założonych okularach korekcyjnych. Prowadzi to do widzenia obuocznego, czyli trójwymiarowego.

Nie bywa skutecznym tradycyjne leczenie polegające na stosowaniu zaślepki oraz specjalnych kropel. Niektórzy specjaliści stosują obecnie nowatorskie rozwiązania w leczeniu leniwego oka u dorosłych. Związane są z zaawansowaną techniką komputerową i wirtualną rzeczywistością.

Ich skuteczność nie jest jednak potwierdzona.

Leniwe oko. Operacja u dorosłych

Jedynym rozwiązaniem na leniwe oko u dorosłych okazuje się być operacja. Jeżeli przyczyną niedowidzenia jednego oka jest rozpoznana choroba, należy dążyć do jej usunięcia.

Są to głównie: operacja zaćmy wrodzonej oraz operację korygującą opadanie powieki. Kiedy indziej niezbędna jest interwencja chirurga.

Zabieg operacyjny na leniwe oko polega na wzmocnieniu lub osłabieniu określonych mięśni oczu.

Rozwiązaniem na leniwe oko u dorosłych może być także laserowa operacja wzroku. Tutaj należy jednak skonsultować się wcześniej z okulistą i optometrystą. Tylko specjalista może bowiem stwierdzić, czy laser w leczeniu amblyopii może przynieść pożądane skutki.

Aby wyleczyć leniwe oko u dziecka, należy zacząć jeszcze zanim ukończy ono 8-10 lat. Profilaktykę zaleca się jeszcze w wieku niemowlęcym, gdy rodzice zauważają jakiekolwiek niepokojące objawy. Specjaliści są zgodni, że zbyt późno podjęte działania skutkują brakiem znaczącej poprawy, a obniżona ostrość wzroku staje się  nieodwracalna.

Leniwe oko u dziecka poleca głównie na noszeniu korekcyjnych okularów bądź soczewek kontaktowych.

Stosuje się obturację, czyli zasłanianie oka zdrowego specjalnymi zaślepkami lub antyalergicznymi plastrami korekcyjnymi.

Skuteczna jest także metoda penalizacji polegająca na zmniejszaniu ostrości wzroku zdrowej gałki ocznej. Polega na zakraplaniu atropiny oraz wprowadzeniu szkieł o ostrości niewłaściwej dla zdrowego oka.

Leczenie leniwego oka u dziecka związane jest również z wykonywaniem zaleconych przez lekarza ćwiczeń. Zaliczyć należy do nich:

  • Ćwiczenia celownicze – najprostsze i najpowszechniejsze, wykorzystujące koordynację oko-ręka. Leczenie leniwego oka u dziecka polega tutaj na wykorzystywaniu słabszej gałki ocznej podczas takich zajęć jak rysowanie, malowanie czy wykonywanie innych czynności manualno-artystycznych.
  • Ćwiczenia pleoptyczne – polega na olśnieniu siatkówki w niedowidzącym oku i wykonywane jest za pomocą specjalnych przyrządów: pleoptoforu oraz eutyskopu. W ćwiczeniach pleoptycznych oddziałuje się na oko silnym światłem, by nauczyć go prawidłowego widzenia i dostosowywania ostrości.
  • Ćwiczenia lokalizacji – związane z ćwiczeniami pleoptycznymi, pozwalające na uzyskanie ustawienia oka, w którym fiksuje ono plamką i lokalizuje wrażenia wzrokowe na wprost.
  • Ćwiczenia w niedowidzeniu z powodu zeza – dążące do uzyskania prostego ustawienia oczu. Stosowane są wówczas, gdy przyczyną niedowidzenia jest oko zezujące, a związane są głównie z wymuszaniem jego odpowiedniego ustawienia. Np. poprzez patrzenie we wskazany punkt (np. palec, rękę, długopis itp.) z odległości bliższej i dalszej.

Z pomocą w leczeniu zespołu leniwego oka przychodzą także… gry komputerowe. Najnowsze badania wykazały, że dzięki angażowaniu zmysłu wzroku następuje u pacjenta zaangażowanie oka słabo widzącego. Korekcja za pomocą wirtualnej rzeczywistości osiąga niekiedy rezultaty lepsze od obturacji.

Gra komputerowa uaktywnia bowiem oboje oczu i powoduje, że mózg zaczyna równolegle odbierać od nich bodźce wzrokowe. Co więcej, gry bywają skuteczne również w korekcji wzroku u osób dorosłych.

To właśnie w ich w wykorzystaniu wirtualnej rzeczywistości upatruje się możliwości skutecznego leczenia uciekającego oka u nastolatków u osób po 18. roku życia.

Leczenie leniwego oka u dzieci i dorosłych
U dzieciU dorosłych
ObjawyPogorszenie widzenia lub całkowite zaniewidzenie na jedno oko; jedno oko uciekające
Możliwość leczeniaWczesne wykrycie umożliwia wyleczenie schorzeniaSchorzenie niemożliwe do wyleczenia tradycyjnymi metodami terapii wzroku
Leczenie należy podjąć do 8-10. roku życia
Proces leczeniaObturacjaOperacja zaćmy wzroku
Metoda penalizacji
Ćwiczenia celowniczeOperacja korygująca opadanie powieki
Ćwiczenia pleoptyczne
Ćwiczenia lokalizacyjneChirurgiczne osłabienie lub wzmocnienie mięśni wzroku
Ćwiczenia w niedowidzeniu z powodu zezaLaserowe leczenie wzroku
Czynniki wspomagające leczenieGry komputerowe

Trudno określić, ile może kosztować cały proces leczenia leniwego oka u dzieci i dorosłych. Jest on długotrwały i przewiduje różne zalecenia. Znacznie droższy może być u drugiej grupy, ponieważ często wiąże się z operacją oczu.

Skutecznymi zabiegami wspomagającymi leczenie leniwego oka lub też wymaganymi w tym procesie, mogą być leczenie zeza oraz laserowa operacja wzroku. Cena operacji zeza u dzieci wynosi od 1900 do nawet 3000 zł.

U osób dorosłych leczenie zeza to koszt wahający się w granicach 2200–3500 zł. Natomiast laserowa operacja wzroku kosztować może od 2800 do nawet 6000 zł. W zależności od wybranej metody i kliniki, w której zdecydujemy się wykonać zabieg.

Z kolei operacje zaćmy czy na opadanie powieki mogą być refundowane przez NFZ.

Na taką operację nie każdy może sobie pozwolić, dlatego warto korzystać z możliwości jakie dają płatności ratalne. Poniżej sprawdzisz jaka byłaby wysokość rat za wybraną operację.

Amblyopia – zespół leniwego oka. Przyczyny, objawy i ćwiczenia

Amblyopia – przyczyny, objawy, badania, leczenie, operacja, ćwiczenia na leniwe oko

Fot. David Malan / Getty Images

Amblyopia to zespół objawów określany inaczej jako „leniwe oko”. Polega on na eliminowaniu przez mózg obrazów z jednego oka w związku z faktem, że są one nieostre lub że oko jest nieprawidłowo ustawione.

Amblyopia (potocznie znana też jako „leniwe oko”) jest skutkiem niewłaściwego ustawienia lub działania jednego oka. Powstające w nim nieprawidłowe obrazy są przez mózg odrzucane, a oko „rozleniwia się” i nie podąża za kierunkiem spojrzenia. Do wyleczenia tego zespołu niezbędne jest rozpoznanie pierwotnej przyczyny i wczesne wdrożenie właściwej terapii.

Przyczyny amblyopii

Amblyopia jest schorzeniem, które najczęściej rozpoznaje się u małych dzieci. Pierwotną przyczyną może być np. wada refrakcji (np. nadwzroczność, astygmatyzm) albo zez. Reakcja organizmu na te zaburzenia powoduje powstanie pewnego rodzaju błędnego koła. Diagnostyka zmierzająca do określenia pierwotnego powodu amblyopii musi więc być bardzo dokładna.

Jeśli dziecko ma dużą wadę refrakcji, to obraz wytwarzany w danym oku jest niewyraźny. Mózg nie potrafi wykorzystać go ani do rozpoznawania otaczających przedmiotów, ani do sterowania okiem.

Nie kieruje się ono w stronę obserwowanego przedmiotu i w związku z tym zezuje.

Nasila to dodatkowo problemy z interpretacją obrazu z chorego oka i mózg „odrzuca” te informacje z normalnego przetwarzania.

Amblyopia w bardzo podobny sposób ujawnia się w przypadku zeza pierwotnego. Niemowlę może zezować nawet do 9–10 miesiąca życia, ale w późniejszym okresie stan taki uważa się za patologiczny. Nie pozwala on na rozwój widzenia obuocznego i, podobnie jak przy wadzie refrakcji, prowadzi do wyłączenia odbioru impulsów z oka zezującego.

Oprócz wad refrakcji i zeza powstającego w sposób naturalny amblyopia może być powodowana przez inne schorzenia narządu wzroku i ich skutki, również u osób dorosłych. Przyczynami są:

Jak zbudowane jest ludzkie oko? Odpowiedź znajdziesz w filmie: 

Objawy leniwego oka u dzieci i dorosłych

Objawy leniwego oka u dzieci i u dorosłych są takie same. Widzenie okiem słabszym jest bardzo upośledzone, chory nie jest w stanie interpretować odbieranego obrazu.

Zaburzone jest widzenie trójwymiarowe, co prowadzi do pogorszenia koordynacji przestrzennej, potykania się, uderzania o okoliczne przedmioty, braku możliwości wykonywania precyzyjnych czynności.

You might be interested:  Bruzdy na paznokciach – jakie są przyczyny pofalowanej płytki paznokcia?

Chory nie jest w stanie prawidłowo ocenić odległości albo wzajemnego położenia przedmiotów.

Podczas badania stwierdza się, że przy zmianie kierunku spojrzenia słabsze oko nie podąża za silniejszym, zezuje, jego ruch jest nieskoordynowany lub opóźniony. Ponieważ oko nie jest sprawne, a mózg nie „dopomina się” o obrazy z niego, chory może mieć po jednej stronie cały czas przymknięte powieki.

Ćwiczenia na leniwe oko

Zdiagnozowanie amblyopii to najczęściej wskazanie do szybkiego rozpoczęcia leczenia. Jeśli pierwotną przyczyną jest wada refrakcji, koryguje się ją przy pomocy szkieł okularowych.

W kolejnej fazie rozpoczyna się ćwiczenia pleoptyczno-ortoptyczne, których celem jest odtworzenie zdolności do kierowania się oka w stronę obserwowanego obiektu, a następnie ćwiczenie zbieżności spojrzenia dwuocznego.

Elementy te są niezbędne, by (mówiąc w uproszczeniu) mózg mógł uznać obraz z oka słabszego za wartościowy, podjął jego analizę, a następnie połączył z obrazem z drugiego oka i zaczął „widzieć” trójwymiarowo.

Proces ten jest długotrwały i nie zawsze skuteczny. Efekt leczenia leniwego oka zależy od tego, jak bardzo utrwalone są zmiany chorobowe i jak szybko podejmuje się terapię. Kluczowe jest rozpoczynanie ćwiczeń w jak najmłodszym wieku, kiedy mózg ma jeszcze zdolność intensywnego uczenia się i wytwarzania nowych mechanizmów. Ćwiczenia obejmują:

  • zmuszanie oka słabszego do właściwego ustawiania się poprzez zasłanianie lub czasowe ograniczanie lekami zdolności widzenia oka zdrowego,
  • pracę na specjalnych urządzeniach poprawiających oś spojrzenia,
  • korygowanie zeza soczewkami pryzmatycznymi,
  • terapię zajęciową wspierającą rozwój widzenia obuocznego.

Leczenie amblyopii powinno być prowadzone przez ortoptystów pod kontrolą lekarza okulisty. Obejmuje ono wiele spotkań, które łącznie składają się na nawet kilkuletnią terapię.

Polecamy: Odklejenie siatkówki – przyczyny, rozpoznanie i leczenie

Leczenie operacyjne leniwego oka

Leniwe oko w niektórych sytuacjach należy leczyć operacyjnie. Nie przywraca mu to jednak pełnej sprawności, a jedynie stwarza warunki, by opisane powyżej ćwiczenia miały szansę powodzenia. Leczenia chirurgicznego wymagają m.in.:

  • zaćma,
  • zez o znacznym kącie odchylenia osi spojrzenia,
  • niektóre wady refrakcji i wady rozwojowe,
  • niektóre choroby siatkówki.

Leniwe oko u osób dorosłych

Leniwe oko u dorosłych jest najczęściej skutkiem urazu, pogłębiającej się wady refrakcji, przewlekłych chorób. Jeśli amblyopia jest utrwalona, leczenie bywa zdecydowanie trudniejsze i nie zawsze przynosi tak dobre efekty, jak u dzieci. Warunkiem podjęcia ćwiczeń jest usunięcie pierwotnej przyczyny pogorszenia widzenia.

Leniwe oko a prawo jazdy

Leniwe oko może być przeciwwskazaniem do uzyskania prawa jazdy, obsługi maszyn czy pracy na wysokości. Opinia lekarska może być negatywna ze względu na upośledzenie widzenia przestrzennego, koordynacji ruchów i oceny odległości.

Czy artykuł okazał się pomocny?

Niedowidzenie a laserowa korekcja wzroku – leczenie niedowidzenia Vidium Medica

Amblyopia – przyczyny, objawy, badania, leczenie, operacja, ćwiczenia na leniwe oko

  • oczekaj, niedowidzę, założę okulary i ci przeczytam.
  • Już trochę niedowidzę, ale jak zmrużę oczy lub zapalę światło, jest znacznie lepiej.
  • Nie powiem ci, co leciało na pasku wiadomości, bo niedowidziałem z daleka bez soczewek.

Tak, potocznie mówimy, że nie widzimy ostro i wyraźnie więc zdarzyło nam się coś przeoczyć, pomylić, niedowidzieć. Jednak wszystkie użyte powyżej słowa “niedowidzenie” zostały zastosowane niezgodnie ze swoim prawdziwym znaczeniem. A to dlatego, że niedowidzenie (łac. amblyopia) to pogorszenie ostrości widzenia, na jednym (niedowidzenie na jedno oko) lub obu  oczach, którego nie da się skorygować: okularami, soczewkami, mrużeniem oczu lub poprawą warunków oświetleniowych. Nie bez przyczyny mówimy, że widzimy, nie okiem lecz mózgiem. To w naszym centrum sterowania dochodzi do procesów, które decydują o tym czy obserwowany przez oko obraz możemy zobaczyć wyraźnie. Dokładnie – czy jesteśmy w stanie zobaczyć, gdyż możemy mieć tu ograniczenie, a nie wybór.

Niedowidzenie oka

Niedowidzenie może mieć różne początki. Mówi się, że w niedowidzeniu nie mamy organicznej przyczyny, z powodu której widzenie jest osłabione – wady, choroby, urazu, a mimo to oko widzi gorzej. Często spotykamy się z klasyfikacją porządkującą powody:

  • niedowidzenie wynikające z zeza
  • niedowidzenie związane z wysoką wadą wzroku
  • niedowidzenie związane z przeszkodą na drodze wzrokowej od obserwowanego przedmiotu do mózgu

Zez i niedowidzenie

Niedowidzenie u dziecka często idzie w parze z zezem. Sytuacja tu może wyglądać dwojako. W pierwszym wypadku możemy mieć do czynienia z niedowidzeniem, które jest następstwem zeza. Brak równowagi mięśniowej dotyczący mięśni okoruchowych zwykle prowadzi do zeza.

Ustawienie oka w pozycji nieprawidłowej natomiast sprawia, że obraz powstaje w oku nie w centralnym miejscu siatkówki, w dołeczku, a bardziej peryferyjnie. Taki obraz nie będzie nigdy tak ostry, jak ten dołeczkowy, gdyż gęstość fotoreceptorów w części peryferyjnej siatkówki jest tam znacznie mniejsza.

To tak, jakbyśmy zrobili dwa zdjęcia – na bardziej i mniej czułej matrycy lub obserwowali obraz złożony z większej lub mniejszej ilości pikseli. Jeśli obraz peryferyjny z powodu zeza zostanie utrwalony, tym samym oko stanie się niedowidzące.

Z czasem, nawet pomimo usunięcia zeza, niedowidzenie pozostanie, gdyż mózg zapamiętał obraz gorszej jakości jako jedyny właściwy. Z inną sytuacją spotykamy się wtedy, kiedy zez jest następstwem niedowidzenia. Może być bowiem tak, że z powodu przeszkody w widzeniu obraz powstający na siatkówce jest słabej jakości.

Wówczas mózg, nie widząc potrzeby, by utrzymywać oko w pozycji “na wprost” czyli “orto”, pozwala oku rozleniwić się i ustawić się, tak jak mu wygodnie. Równowaga mięśniowa może zostać wtedy zachwiana i często mamy do czynienia z zezem. Dotyczy to przede wszystkim jednego, słabiej widzącego oka.

Anizometropia i niedowidzenie

Niedowidzenie często jest związane z wysoką wadą wzroku, w szczególności, jeśli cierpimy na różnowzroczność, czyli anizometropię i jedno oko jest znacznie słabsze od przeciwnego. Wtedy oko objęte większą wadą wzroku, nazywane jest leniwym. Wynika to z braku podobnej ostrości widzenia bez korekcji na obu oczach w wieku dziecięcym.

Jako dzieci patrzymy na świat obuocznie i zazwyczaj widzenie na jednym i drugim oku nie jest między sobą porównywane. Jeśli na badaniach przesiewowych czy bilansach wykryta zostaje wada wzroku dotycząca jednego oka, bywa za późno, by móc odzyskać pełne widzenie na tym słabszym, do tej pory nieskorygowanym oku.

Pomimo to warto zawalczyć i podjąć niezbędną wówczas terapię widzenia oraz wdrożyć obturację (zalecone przez specjalistę przysłanianie oka lepszego) lub inne formy ćwiczeń i postępowania w niedowidzeniu.

Niedowidzenie w różnowzroczności bierze się zatem stąd, że jedno z oczu, przez pewien czas działało za dwoje, podczas gdy oko przeciwległe odpoczywało, nie umiejąc sprostać wyzwaniom. Mózg nie otrzymywał tu z siatkówki przez pewien czas obrazu dobrej jakości, zatem nie nauczył się, że może z tegoż oka lepszy obraz otrzymać.

Niestety niekiedy pomimo prób i poprawy obrazu dzięki różnym metodom korekcji – soczewkom, okularom, chirurgii refrakcyjnej, nie jesteśmy w stanie odzwyczaić mózgu od zaburzonego obrazu.

Tym samym, mimo że oko zostaje skorygowane, dobry obraz widoczny jest tylko na poziomie siatkówki, natomiast my nie zobaczymy go prawidłowo, z powodu niewłaściwego przetwarzania przez mózg. W rozmowie z pacjentem mówimy, że my w korekcji wad wzroku poprawiamy działanie oka – np. korygując optykę, by pozbawić ją wad i skierować światło na siatkówkę. Nie poprawimy tymi metodami pracy mózgu.

Niedowidzenie z powodu przeszkody w widzeniu

Podobne problemy w przetwarzaniu informacji wzrokowej i jednocześnie związane z niedowidzeniem są powodowane w najwcześniejszych latach życia przez zmiany w obrębie oka. Częstą przyczyną niedowidzenia jest zaćma wrodzona, która stanowi przeszkodę na drodze wzrokowej.

Zaćma nazywana jest kataraktą, czyli przesłoną, która nie dopuszcza wystarczającej ilości światła – bodźca do komórek siatkówki. Mózg, który nie może otrzymać prawidłowego bodźca, nie nauczy się odpowiedniej na ten bodziec reakcji.

Tutaj więc nie mamy możliwości, by droga wzrokowa rozwinęła się prawidłowo pomiędzy siatkówką a korą wzrokową w mózgu, gdyż nie otrzymujemy odpowiedniej ilości informacji już na samym początku tej drogi. Niedowidzenie nieraz towarzyszy innym, bardziej skomplikowanym schorzeniom okulistycznym wieku dziecięcego, np. guzom wewnątrz gałki ocznej.

Wyleczenie każdej patologii oka we wczesnym dzieciństwie wymaga wdrożenia odpowiedniej terapii związanej z ćwiczeniami pleoptycznymi, ortoptycznymi, okulomotorycznymi, ćwiczeniami wspomagającymi kolejne etapy widzenia obuocznego, a także treningiem konwergencji i akomodacji.

Czy jest na to laser?

Laserowa korekcja wzroku w przypadku niedowidzenia zadziała podobnie jak soczewki kontaktowe lub okulary (w zależności od wady wzroku oraz występowania i rodzaju zeza). Za każdym razem jesteśmy w stanie skorygować oko do takiej ostrości widzenia, która jest dla danego oka najwyższą możliwą do uzyskania.

Oznacza to, że jeśli jesteś w stanie w najlepiej dopasowanych okularach lub soczewkach kontaktowych przeczytać 50% tablicy z optotypami, najprawdopodobniej podobne widzenie będzie możliwe po wykonaniu laserowej operacji oczu.

Niekiedy pozbycie się wysokiej nadwzroczności, krótkowzroczności bądź skośnego astygmatyzmu na poziomie rogówki (a tak odbywa się to w laserowej korekcji wady wzroku) pozwala uzyskać wyższą pozabiegową ostrość widzenia niż w najlepiej dobranej korekcji przedzabiegowej.

Można powiedzieć, że wtedy zbliżamy się z jakością widzenia do tej osiągalnej w twardych soczewkach kontaktowych, które najbardziej ingerują w zmianę kształtu rogówki (spośród okularów, czy miękkich soczewek kontaktowych).

Operacja wady wzroku laserem jest zwykle bardzo dobrym rozwiązaniem dla osób z różnowzrocznością, które do tej pory musiały pozostać niedokorygowane (by różnica w mocach szkieł okularowych nie różniła się zanadto pomiędzy oczami) lub stosowały soczewki kontaktowe.

W przypadku niedowidzenia, występowania tłumienia i zaburzeń widzenia obuocznego ważna jest prawidłowa kwalifikacja pacjenta do zabiegu. Należy ze szczególną uważnością przeprowadzić testy obuoczne i przyjrzeć się współpracy między oczami. Wszystko po to, by nie doszło do dwojenia lub konfuzji po operacji laserowej.

Współpraca między okulistą a optometrystą w praktyce badań kwalifikacyjnych do laserowej korekcji wzroku umożliwia precyzyjną diagnostykę zaburzeń i odpowiednie zaplanowanie postępowania – zarówno samego zabiegu, jak i ewentualnej terapii pozabiegowej. Niedowidzenie nie jest przeciwwskazaniem i nie wyklucza do zabiegu laserowej korekty wady wzroku. Może się okazać, że to najlepsze rozwiązanie dla ciebie, by poradzić sobie, nie tylko z wadą wzroku, ale i zaburzeniami widzenia obuocznego, które towarzyszą ci od dziecka. Zbadaj się i sprawdź jakie są możliwości na poprawę jakości twojego widzenia jedno- i obuocznego.

Zobacz cennik Laserowej korekcji wzroku w Krakowie

Zobacz cennik laserowej korekcji wzroku w Warszawie

Leave a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *