Chromaniem przestankowym fachowo określa się zaburzenia chodzenia spowodowane bólem kończyny, który ustępuje po krótkim odpoczynku i nawraca po ponownym podjęciu marszu.
Jest ono objawem charakterystycznym dla niedokrwienia kończyn, a wynika ze zwężeń lub niedrożności w obrębie tętnic obwodowych.
Może być również symptomem zwężenia tętnic zaopatrujących kończyny górne, wówczas mówimy o tzw. chromaniu kończyny górnej.
Choroba rozwija się powoli i bardzo łatwo przeoczyć pierwsze dolegliwości.
Chorzy często nie zwracają uwagi na ochłodzenie i bladość kończyn, a lekki ból, który początkowo pojawia się w łydce podczas chodzenia po płaskim terenie, składają na karb przemęczenia mięśni bądź niewygodnych butów.
Z czasem jednak staje się on coraz silniejszy. Przeważnie pojawia się w łydce, rzadko w stopie, a tylko wyjątkowo w udzie, biodrze lub pośladku. Jednak czasami do nich promieniuje.
Stopnie zaawansowania niedokrwienia
W celu ustalenia wskazań do operacji oraz rokowania określa się stopień niedokrwienia kończyny, najczęściej wg czterostopniowej klasyfikacji Fontaine'a:
- I stopień – bez objawów
- II stopień – chromanie przestankowe
- III stopień – bóle spoczynkowe
- IV stopień – martwica, zgorzel
U niektórych osób jedynym objawem rozwijającego się schorzenia jest drętwienie stopy – tak silne, że nie można na niej pewnie stanąć. Gdy chory przystanie i odpocznie, drętwienie i ból ustępują, jednak powracają po przejściu dystansu zbliżonego do poprzedniego.
Odległość, jaką można przejść bez bólu, zależy w dużej mierze od tempa chodzenia. Szybki marsz lub wchodzenie pod górę wymagają zwiększonej pracy mięśni i dlatego ból może pojawiać się wcześniej.
Z tej przyczyny sposób poruszania się osób cierpiących na chromanie przestankowe nazywa się chodem telegrafisty, bo rytm ich spaceru przypomina wysyłanie sygnałów – chód, ból, stop, chód, ból, stop.
Co ciekawe, u wielu osób cierpiących na tę dolegliwość dystans chromania, czyli odległość jaką chory przechodzi do wystąpienia pierwszych objawów bólowych, może nie zmieniać się przez lata, a nawet wydłużać.
Świadczy to o zahamowaniu postępu niedokrwienia. Jeśli jednak ból zacznie pojawiać się niezależnie od chodzenia, nawet gdy się odpoczywa, to znak, że choroba się pogłębia. Bóle takie określa się mianem spoczynkowych.
Początkowo umiejscowione są w palcach, później obejmują stopę, a nawet podudzie1.
Najczęstszą przyczyną chromania jest miażdżyca. Jednak może ono być także objawem m.in.
zakrzepowo-zarostowego zapalenia tętnic (choroba Buergera), zwężenia (koarktacji) aorty, choroby Takayasu, urazu lub uszkodzenia popromiennego tętnicy, tętniaka oraz zespołu biodrowego występującego u rowerzystów i dyskopatii lędźwiowych połączonych z istnieniem wąskiego kanału rdzeniowego2.
Każdy, kto odczuwa podobne dolegliwości, powinien przebadać cały układ sercowo-naczyniowy, bo chorzy z chromaniem przestankowym są 4-krotnie bardziej narażeni na jego schorzenia. Warto wykonać USG Doppler, które pozwala ocenić przepływy krwi w dużych tętnicach, a także ujawnia zwężenia i niedrożność tętnic, złogi miażdżycowe i uszkodzenia naczyń.
Gdy badanie ultrasonograficzne wykryje zmiany w tętnicach, prócz specjalistycznego leczenia konieczna jest też zmiana trybu życia.
Poza czynnikami, które wprawdzie zwiększają ryzyko niedokrwienia, lecz nie podlegają w żaden sposób modyfikacji (jak wiek i płeć) istnieje szereg takich, które można skutecznie kontrolować i co ważniejsze – modyfikować z korzyścią dla swego stanu zdrowia.
Zarówno diabetycy, jak i nadciśnieniowcy powinni kontrolować swoje schorzenia, bowiem każde z nich przyczynia się do rozwoju miażdżycy i, w konsekwencji, chromania.
Jednym z istotnych sposobów na zmniejszenie ryzyka rozwoju tej dolegliwości, a przy tym korzystnym dla przebiegu terapii chorób pierwotnych, jest zrzucenie zbędnych kilogramów. Poza tym otyłość obciąża stopy i dlatego jest szczególnie niebezpieczna u osób z upośledzonym krążeniem obwodowym.
Niedokrwione tkanki silnie reagują na uraz związany z nadmiernym obciążeniem. Ponadto, jak wykazały badania, zrzucenie zbędnych kilogramów pozwala wydłużyć dystans chromania3.
Mama powinna bezwzględnie unikać palenia tytoniu. Rzucenie nałogu to fundament leczenia i czynnik warunkujący skuteczność poniższych metod. Od 75 do 90% pacjentów z chromaniem stanowią palacze.
Palenie tytoniu zwiększa ryzyko rozwoju miażdży tętnic obwodowych 2-3-krotnie, a chorzy na miażdżycę, którzy nadal palą są bardziej zagrożeni postępem choroby oraz wystąpieniem zawału serca, udaru mózgu i zgonem.
Palenie papierosów powoduje wzrost tlenku i dwutlenku węgla we krwi oraz spadek stężenia tlenu, na niedobór którego cierpią mięśnie nóg. Dodatkowo nikotyna powoduje obkurczenie tętnic oraz sprzyja tworzeniu się skrzeplin, a więc ogranicza dopływ krwi pod wieloma względami.
Spacery i marsze, jazda na rowerze mają olbrzymie znaczenie dla osób z przewlekłym niedokrwieniem kończyn dolnych. Chodzenie to najskuteczniejsza terapia, ponieważ dzięki niemu w kończynie wytwarza się tzw. krążenie oboczne, czyli naturalny by-pass, zastępujący częściowo nieczynne tętnice. Polecane są 2-3 codzienne spacery trwające od 30 do 60 min.
Osoby starsze powinny chodzić z szybkością ok. 50 kroków na minutę, natomiast młodsze szybciej1. Najlepiej jest zatrzymywać się przed wystąpieniem bólu lub chodzić tak wolno, by się nie pojawiał. Z praktyki lekarskiej wiadomo, że u większości chorych po treningu uzyskuje się wydłużenie dystansu chromania od 50 do 200%4.
Jak również wielu chorych, którzy systematycznie spacerowali uniknęło operacji.
Niedokrwione nogi wymagają dużo wysiłku fizycznego. Dlatego wskazane jest jeżdżenie zarówno na zwykłym, jak i stacjonarnym rowerze (możesz go ustawić przed telewizorem). Zamiast stacjonarnego roweru można też wypożyczyć lub kupić rotor, czyli przyrząd pozwalający na chodzenie w miejscu.
Zaleca się go nawet pacjentom w trzecim okresie zaawansowania choroby. Bardzo dobre wyniki przynosi trening marszowy na bieżni ruchomej, wykonywany pod okiem doświadczonego fizykoterapeuty.
Przeprowadzany 3 razy w tygodniu przez 30 min przez co najmniej kilka tygodni jest najbardziej skutecznym leczeniem zachowawczym przewlekłego niedokrwienia kończyn.
Smutne fakty
- W Polsce z powodu przewlekłego niedokrwienia kończyn dolnych zgłasza się corocznie po raz pierwszy do lekarza ok. 40 tys. chorych, spośród których aż 10% kwalifikuje się jedynie do odjęcia nogi!
- U ponad 98% z nich przyczyną niedokrwienia jest miażdżyca.
- Większość chorych to osoby, po 50 r.ż., jednak ok. 30% stanowią osoby młode.
- Mężczyźni chorują czterokrotnie częściej niż kobiety.
- U ok. 45% chorych z niedokrwieniem kończyn współistnieje nadciśnienie tętnicze, u przeszło 30% choroba niedokrwienna serca, a u 15-20% miażdżyca tętnic zaopatrujących mózg.
Jeśli Twoja mama nie jest w stanie wykonywać takiego wysiłku, zalecane są ćwiczenia stacjonarne. Warto wesprzeć je gimnastyką, która usprawni przepływ krwi.
Jednak intensywne ćwiczenia fizyczne są przeciwwskazaniem w sytuacji, gdy chory cierpi na ciężkie niewyrównywalne choroby serca oraz płuc, podobnie jak w przypadku znacznego niedokrwienia kończyn dolnych objawiającego się bólami spoczynkowymi.
Osoby z chromaniem przestankowym są szczególnie wrażliwe na zimno, co wynika z utrudnionego krążenia krwi. Mimo to sztuczne ogrzewanie nóg (np.
poduszka rozgrzewająca czy butelka z gorącą wodą) jest stanowczo odradzane.
Aby odprowadzić ciepło, niezbędne jest prawidłowe krążenie krwi, tymczasem przy jej ograniczonym przepływie łatwo dochodzi do oparzeń skóry. Najlepiej zatem nosić luźne wełniane skarpety.
Istotne są także wygodne buty, dostosowane odpowiednio do pory roku. Zimą konieczne jest dość ciepłe obuwie ze względu na to, iż źle ukrwione stopy marzną bardziej niż normalnie.
Buty powinny być wygodne i luźne – ponad 1 cm dłuższe od stopy i na tyle szerokie, by nie uciskały grzbietowej części stopy, palców ani pięty.
Nie należy nosić także mocno obciskających skarpetek lub podkolanówek, gdyż będą one dodatkowo blokowały przepływ krwi. Nie wolno nosić podwiązek ani pończoch.
Osoby cierpiące na chromanie przestankowe powinny unikać jedzenia tłuszczów zwierzęcych oraz wysokotłuszczowych produktów mlecznych, a więc tłustych serów, śmietany i masła. Niewskazane są jaja i podroby. Należy też wykluczyć z jadłospisu produkty przetworzone.
Najlepiej zastąpić je olejami roślinnymi, rybami, kaszami oraz warzywami i owocami, gdyż mają one istotny wpływ na zmniejszenie ryzyka rozwoju choroby.
Korzystne będzie dodawanie do sałatek oliwy z oliwek wraz z czosnkiem, który znakomicie wpływa na równowagę lipidową oraz eliminuje substancje miażdżycogenne.
Krążenie usprawnią: iglica włoska (Erodium) w postaci naparu lub kapsułek, wyciąg z miłorzębu (Ginkgo biloba) i z owoców głogu (Crataegus) w kapsułkach oraz do stosowania zewnętrznego kremy lub okłady z wyciągiem z kasztanowca gorzkiego. Dobre działanie wykazuje oparty na medycynie tybetańskiej preparat Padma, jak również Kyuru.
Osoby z chorobami tętnic kończyn dolnych powinny unikać skaleczeń, oparzeń, odmrożeń i innych mechanicznych uszkodzeń. Urazy stóp prowadzą u nich do poważnych zakażeń, a w konsekwencji nawet do amputacji.
Medycy zalecają codzienną inspekcję skóry nóg oraz mycie ich mydłem w ciepłej, a nie gorącej wodzie. Następnie należy delikatnie wytrzeć nogi ręcznikiem, zwracając szczególną uwagę na przestrzenie między palcami.
Warto też posypywać palce talkiem.
Wszelkie uszkodzenia naskórka na niedokrwionej kończynie trzeba jak najszybciej zgłosić lekarzowi3. Przed przystąpieniem do obcinania paznokci stopy należy najpierw moczyć je przez 20 min w ciepłej wodzie z sodą, a następnie skracać je, obcinając prosto nad opuszką, bez przycinania bocznych części. Jeżeli mama ma kłopoty ze wzrokiem, nie powinna już sobie sama obcinać paznokci1.
Istotną rolę w czasie choroby odgrywa odpowiednie ułożenie chorej kończyny. Z nogi nadmiernie lub zbyt długo opuszczonej utrudniony jest odpływ krwi, czego następstwem jest jej zastój w żyłach i powstawanie obrzęków stopy, a czasami nawet podudzia. Chorym na chromanie przestankowe zaleca się układanie nóg nieco poniżej poziomu serca.
Dzięki wysokiej zawartości niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT) hamuje zlepianie płytek krwi i stymuluje prawidłowe stężenie tłuszczów we krwi, co zapobiega tworzeniu się zatorów w naczyniach krwionośnych i usprawnia krążenie. Dlatego olej lniany warto włączyć do diety w profilaktyce i leczeniu wszystkich chorób krążeniowych.
- Ciśnienie krwi, cholesterol i trójglicerydy bezwzględnie wymagają stałej kontroli5.
- Umiarkowane spożywanie alkoholu zapewnia efekt profilaktyczny na tej samej zasadzie co aspiryna (rozrzedza krew).
- Maksymalne dawki: mężczyźni 13-24 g, kobiety 7-12 g dziennie.
To roślina oczyszczająca krew z toksyn, a tym samym rozrzedzająca krew jak aspiryna lub alkohol, jednak nie natychmiast. Suplementacja powinna trwać stale z przerwami uniemożliwiającymi przyzwyczajenie się organizmu do substancji czynnych zawartych w ostropeście.
Od 1953 r. opublikowano 5 badań z randomizacją oceniających przydatność witaminy E w leczeniu chromania przestankowego. Choć ich wyniki są częściowo zachęcające, to medycy zastrzegają, że wciąż nie ma przekonujących danych, aby zalecić rutynowe stosowanie witaminy E u chorych z chromaniem przestankowym6.
Osobom, które mają już poważne niedokrwienie kończyn dolnych, zaleca się wykonywanie ćwiczeń wg metody Ratschowa.
Najpierw w pozycji poziomej trzeba unieść nogi pod kątem 45 stopni i utrzymać je w tym ułożeniu aż do pojawienia się bólu. Następnie opuścić je na podłogę i pozostawić w tej pozycji przez ok. 2 min.
Potem, leżąc, odpocząć przez 2-3 min i wykonać ćwiczenie ok. 5 razy. Całość należy powtarzać kilka razy dziennie.
Skuteczność leczenia zależy od zdyscyplinowania pacjenta.
Aby choroba nie postępowała i dawała mniej powikłań, należy przyjmować leki przeciwpłytkowe (kwas acetylosalicylowy), obniżyć poziom cholesterolu LDL poniżej 100 mg/dl (do 70 mg/ dl przy dużym ryzyku chorób sercowo-naczyniowych i cukrzycy) oraz ustabilizować ciśnienie tętnicze na poziomie poniżej 140/90 mmHg (u pacjentów z cukrzycą i chorobami nerek nie powinno przekraczać 130/80 mmHg). Warto też stosować suplementa cję l-karnityną oraz kwasami omega-3.
Gdy dystans chromania przestankowego waha się w granicach 100 m, a nie pojawiły się jeszcze bóle spoczynkowe, zabieg chirurgiczny przynosi największe korzyści. Niestety, znakomita większość chorych zgłasza się do lekarza w późnym okresie niedokrwienia, gdy dystans uległ już skróceniu do 30 kroków.
Operacja zazwyczaj polega na utworzeniu nowych dróg przepływu krwi, czyli stentgrafów lub by-passów. Umożliwia to trwałe uratowanie kończyny nawet u 85-90% chorych.
Wieloletnia poprawa ich stanu jest jednak możliwa jedynie wtedy, gdy pacjenci ściśle przestrzegają opisanych powyżej zaleceń.
Uczul jednak mamę, że warto podjąć każdy wysiłek, aby zapanować nad chorobą, ponieważ u 70% osób ze źle leczonym chromaniem przestankowym dochodzi do amputacji kończyn ze względu na krytyczne niedokrwienie i obumarcie tkanek.
tagi:
- medycyna naturalna
- więcej tagów
Choroba Buergera (łac. Thrombangitis obliterans)
Choroba Buergera (Thrombangitis obliterans) Synonimy
Zakrzepowo-zarostowe zapalenie naczyń
Powrót Opis
Jest to choroba, w której dochodzi do stopniowego zwężania się lub całkowitego zarastania małych i średnich tętnic.
Zmiany są wynikiem toczącego się w ścianie tętnicy zapalenia powodującego powstanie zakrzepów w świetle naczyń i najczęściej zlokalizowane są w tętnicach kończyn dolnych, znacznie rzadziej w naczyniach kończyn górnych i innych narządów.
Przyczyna choroby jest nieznana, jednak wiadomo, że palenie jest najważniejszym z wywołujących ją czynników – prawie wszyscy chorzy palą tytoń, a jedynie około 5% z nich nigdy nie paliło papierosów. Najczęściej na chorobę Buergera cierpią młodzi mężczyźni – większość zachorowań zdarza się pomiędzy 20 a 40 rokiem życia.
Powrót Objawy Choroba Buergera zwykle przebiega pod postacią następujących po sobie okresów nasilenia i ustępowania objawów. Dolegliwości są wynikiem przewlekłych zmian niedokrwiennych w obszarach unaczynionych przez tętnice objęte procesem chorobowym. Do najczęstszych objawów należą:
Kontaktu z lekarzem wymaga:
Wystąpienie któregokolwiek z wymienionych powyżej objawów wymaga bezzwłocznej wizyty u lekarza. Kontrola lekarska jest także niezbędna w przypadku, gdy w czasie leczenia nasilają się już istniejące objawy choroby, występuje silny i trudny do zniesienia ból, który nie ustępuje po wypoczynku lub jeśli pojawiają się nowe objawy, mogące być również wynikiem komplikacji związanych ze stosowanymi lekami. Powrót Przyczyny Jak dotąd, naukowcom nie udało się wyjaśnić w sposób jednoznaczny przyczyn choroby. Podejrzewa się, że jej wystąpienie może być wynikiem zakażenia nieznaną bakterią, wirusem albo grzybem lub też jest związane z zaburzeniami działania układu odpornościowego organizmu. Wątpliwości nie budzi jedynie silny związek choroby Buergera z papierosami – występuje ona prawie wyłącznie u palaczy, zaś poprawa stanu pacjenta jest możliwa jedynie w przypadku rezygnacji z palenia tytoniu. Obecnie działanie nikotyny uważa się za swoisty mechanizm spustowy wywołujący objawy choroby.
Czynniki sprzyjające zachorowaniu
Oprócz palenia tytoniu zwiększone ryzyko wystąpienia choroby wiąże się także z:
Powrót Zapobieganie
Powrót Przebieg
Choroba Buergera jest obecnie uważana za nieuleczalną. Jej postęp można jednak wyraźnie spowolnić wdrażając odpowiednie leczenie, a przede wszystkim rezygnując z palenia tytoniu.
Jednak nawet prawidłowo leczona choroba prowadzi nieuchronnie do trudnych do zniesienia bólów i owrzodzeń lub martwicy w obrębie kończyn dolnych, co zwykle zmusza pacjenta do poddania się amputacji kończyny. Trwałe kalectwo znacznie zmniejsza komfort życia, a choroba często prowadzi do przedwczesnego zgonu chorego.
Szereg ośrodków medycznych na całym świecie prowadzi obecnie badania nad wykryciem przyczyny choroby i wprowadzeniem nowych metod jej leczenia, co daje nadzieję na bardziej skuteczną terapię, być może już w najbliższej przyszłości.
Powrót Powikłania
Powrót Badania
Podstawą rozpoznania choroby Buergera jest rozmowa lekarza z chorym oraz angiografia. Jest to rodzaj badania rentgenowskiego, w czasie którego wykonuje się zdjęcia tętnic po podaniu do krwioobiegu specjalnego środka kontrastującego (widocznego na zdjęciach rentgenowskich).
Widoczne w angiografii charakterystyczne zmiany zarysu i przebiegu naczyń są zwykle wystarczające do ustalenia ostatecznej diagnozy.
Rzadziej, w przypadkach wątpliwych, wykonuje się inne specjalistyczne badania, takie jak pletyzmografia, badanie ultrasonograficzne naczyń czy kapilaroskopia.
Powrót Cel leczenia
Celem leczenia jest jak największe spowolnienie postępu choroby, zmniejszenie dolegliwości oraz zapobieganie powikłaniom, przede wszystkim tym, które prowadzić mogą do amputacji kończyny.
Powrót Leczenie Zalecenia ogólne
Leczenie farmakologiczne
Leczenie farmakologiczne może być skuteczne tylko w przypadku zaprzestania palenia tytoniu przez chorego. W leczeniu stosuje się leki zapobiegające nadmiernemu krzepnięciu krwi (aspiryna, heparyna i jej pochodne), leki rozszerzające naczynia krwionośne (tzw. leki wazodilatacyjne), rzadziej leki przeciwzapalne (niesterydowe leki przeciwzapalne lub sterydy), środki tłumiące nadmierną aktywność układu odpornościowego (leki immunosupresyjne) oraz leki przeciwbólowe. Powrót Leczenie operacyjne
Leczenie operacyjne ma stosunkowo niewielką wartość i jest stosowane jedynie w wybranych przypadkach:
Powrót Podpis
Opracowałlek. med. Robert Olewiński
Choroba Buergera – przyczyny, objawy, leczenie
Choroba Buergera to przewlekłe zapalenie zakrzepowo-zarostowe tętnic i żył obwodowych.
Choć bezpośrednia przyczyna schorzenia nie została jeszcze do końca poznana, to wiadomo, że głównym czynnikiem wpływającym na wystąpienie choroby jest uzależnienie od nikotyny.
Niestosowanie się do zaleceń lekarza zwiększa ryzyko martwicy i może prowadzić do amputacji kończyn dolnych. Jak rozpoznać i leczyć chorobę Buergera oraz nie dopuścić do jej rozwoju?
Choroba Buergera (TAO) jest zakrzepowo-zarostowym zapaleniem naczyń. Pomimo, że jednostka chorobowa prowadzi do podobnych skutków jak miażdżyca kończyn dolnych, to w przeciwieństwie do niej dotyka głównie młodych mężczyzn w wieku 20-40 lat.
Choroba Buergera – objawy
Przyczyn Choroby Buergera dopatrywać należy przede wszystkim w predyspozycjach genetycznych oraz występujących w nikotynie substancjach smolistych.
Pierwszymi objawami, z którymi pacjenci zgłaszają się do lekarza są zaburzenia czucia (mrowienie, drętwienie, cierpnięcie najczęściej kończyn dolnych), oraz dyskomfort lub ból odczuwany w okolicy łydek, pojawiający się podczas chodzenia, a ustępujący w czasie spoczynku (chromanie przestankowe). Ból ma charakter powtarzalny i spowodowany jest m.in. słabą kondycją oraz niewystarczającą siłą mięśniową.
To także bóle odczuwane w tych miejscach, gdzie krążenie krwi jest zaburzone. Inne objawy to uczucie zimna w kończynach dolnych oraz ich sinienie, a w zaawansowanych stadiach choroby owrzodzenia oraz martwica palców.
Nierzadko obserwuje się także słabe, niemal niewyczuwalne tętno w głównych tętnicach stóp. Taki stan może grozić martwicą, a w następstwie nawet amputacją nogi.
Dlatego niezwykle istotna jest profilaktyka – zarówno pierwotna (badania), jak i wtórna (odpowiednia pielęgnacja chorego).
Specjalistą w leczeniu chorób tętnic, żył i naczyń limfatycznych jest angiolog.
Diagnostyka
Podczas wizyty, lekarz przeprowadza szczegółowy wywiad z pacjentem oraz zleca szereg badań mających na celu potwierdzenie bądź wykluczenie Choroby Buergera. Warto zaznaczyć, że schorzenie wywołuje podobne następstwa jak w przypadku miażdżycy lub cukrzycy. Dlatego wykluczenie wspomnianych chorób jest niezywkle istotne.
Jednym z wykonywanych badań jest angiografia. To badanie radiologiczne pozwalające na dokonanie oceny stanu naczyń w tętnicach i zmian w ich obrębie. Dzięki niemu specjalista może ocenić drożność naczyń krwionośnych.
Rozpoznanie choroby możliwe jest również dzięki wykonaniu Testu Allena, który umożliwia weryfikację wydolności krążenia w obrębie ręki pacjenta.
Tak więc, dopiero po wykluczeniu innych chorób oraz postawieniu diagnozy o TAO, lekarz dobiera odpowiedni sposób leczenia adekwatny do stadium choroby.
Leczenie Choroby Buergera
Wyróżnia się trzy stadia rozwoju schorzenia. Pierwsze objawia się drętwieniem stóp oraz chromaniem przestankowym. To ten etap, kiedy choroba jest najczęściej jeszcze nie wykryta, ponieważ tętno w poszczególnych tętnicach nadal mieści się w normie.
O istnieniu choroby może jednak świadczyć tzw. Objaw Raynauda, który występuje jako blednięcie, sinienie, a następnie zaczerwienienie skóry palców rąk lub stóp pod wpływem zimna.
Leczenie początkowego stadium choroby odbywa się najczęściej przy pomocy farmakoterapii – głównie podaniu leków rozszerzających naczynia.
O tym, że pacjent znajduje się w drugim stadium choroby świadczą natomiast pojawiające się na skórze owrzodzenia oraz pierwsze zmiany martwicze. Ważne jest wówczas ustalenie efektywnej terapii uśmierzającej ból. Nierzadko wykonuje się także zabieg sympatektomii, którego celem jest zwiększenie przepływu krwi.
W trzeciej fazie Choroby Buergera występują zaawansowane zmiany zapalne i martwicze, które obejmują całą kończynę górną lub dolną. I to właśnie w tym przypadku najczęściej wykonuje się amputację kończyny. To jeden z najbardziej inwazyjnych sposobów leczenia, który jest stosowany najczęściej w przypadku zagrożenia życia.
Zdrowa dieta, ruch i rezygnacja z używek
Aby zapobiegać rozwojowi schorzenia, chory powinien całkowicie odstawić używki, a przede wszystkim nikotynę. Brak rezygnacji z nałogu przyspiesza postęp choroby, a w efekcie zwiększa ryzyko amputacji. Niezwykle istotna jest również niskotłuszczowa dieta. Zalecane są ryby, orzechy włoskie i laskowe, czerwone mięso oraz rośliny strączkowe.
Ponadto, nie mniej ważne jest podejmowanie regularnej aktywności fizycznej. Wskazany jest tzw. trening buergera, który polega na wykonywaniu ćwiczeń mających wywołać niedokrwienie, a później przekrwienie kończyn dolnych poprzez zmianę ich pozycji. Chorzy powinni natomiast bezwzględnie unikać ruchu o znacznej intensywności.
Najlepsze rezultaty przynosi regularność. Dlaczego aktywność fizyczna jest tak ważna? Pod jej wpływem pojawiają się bowiem nowe, drobne naczynia krwionośne przejmujące funkcję zatkanych tętnic. W rezultacie zaopatrują w krew te obszary kończyn dolnych, które są dotknięte niedokrwieniem.
Poza tym ćwiczenia wzmagają przepływ krwi przez naczynia i poprawiają stan tętnic.
- Należy pamiętać o tym, że profilaktyka ruchowa niewskazana jest jednak w przypadku współistnienia ciężkich chorób płuc i serca oraz przy zaawansowanym niedokrwieniu kończyn objawiającym się martwicą.
- Kontrola stóp i pielęgnacja
- Osoby chore na Chorobę Buergera powinny codziennie kontrolować stan swoich stóp oraz odpowiednio pielęgnować kończyny.
Szczególną uwagę należy poświęcić ocenie temperatury oraz zabarwieniu skóry. Gdy odbiega ono od normy, może świadczyć o wystąpieniu niebezpiecznego stanu zapalnego, który nieleczony może prowadzić do groźniejszych powikłań.
Konsultacjom medycznym powinno się poddać nawet najmniejsze zranienia, modzele, pęcherze lub odciski. Nie wolno usuwać widocznych zmian samodzielnie, a możliwość stosowania kosmetyków pielęgnacyjnych trzeba wcześniej skonsultować z lekarzem.
Jest to bardzo istotne, gdyż każdy przypadek traktuje się indywidualnie, a środki pielęgnacyjne dostosowuje do konkretnego problemu skórnego.
Podstawą pielęgnacji jest odpowiednia higiena – codzienne mycie i delikatne osuszanie stóp ręcznikiem.
Rozwojowi choroby zapobiega również noszenie odpowiedniego obuwia oraz indywidualnie wykonanych wkładek ortopedycznych, które zapewniają równomierny rozkład ciśnienia podeszwowego.
W przypadku stóp bez widocznych zmian – wkładki zmniejszają ryzyko wystąpienia modzeli, deformacji, owrzodzeń czy troficznych zmian skóry stóp. Gdy rany już występują – działają odciążająco oraz ułatwiają gojenie.
W przypadku częściowych amputacji palców czy przodostopia – uzupełniają ubytki i zabezpieczają delikatną powierzchnię blizny poamputacyjnej.
Podsumowując, Choroba Buergera może doprowadzić do utraty kończyny bądź zagrożenia życia poprzez wtórne zakażenie tkanek.
Dlatego niezwykle istotne jest aby chory, u którego zdiagnozowano chorobę kategorycznie zrezygnował z nikotyny oraz stosował się do zaleceń lekarza.
Odpowiednia profilaktyka w połączeniu z nowoczesną medycyną potrafi sprawić, że pacjent, pomimo choroby będzie mógł normalnie funkcjonować.
________________________________________________
Publikowane na blogu Orto-Pes informacje mają jedynie charakter informacyjny i nie mogą zastępować konsultacji z lekarzem. W żadnym razie nie wolno wykorzystywać ich do stawiania diagnozy lekarskiej w przypadku jakiejś choroby czy problemu zdrowotnego. W każdym przypadku należy skonsultować się z lekarzem.