Wahania nastroju

Depresja znacząco obniża jakość życia i powoduje cierpienie osoby chorującej, zwiększa ryzyko zachorowania na inne choroby, utrudnia funkcjonowanie zawodowe oraz społeczne.

Według Światowej Organizacji Zdrowia depresja do 2020 roku będzie drugą co do częstości przyczyną niepełnosprawności na świecie oraz najczęstszą przyczyną śmierci.

Pomimo, że posiadamy aktualnie wiele skutecznych metod leczenia i pomocy osobom z depresją, bardzo często pozostaje ona nierozpoznana i nieleczona.

Co to jest depresja?

Depresja należy do tzw. zaburzeń nastroju, czyli zaburzeń, których objawy koncentrują się zwykle wokół nieprawidłowej regulacji nastroju – np. utrzymującym się smutku, nadmiernej drażliwości i wybuchach gniewu, utraty zainteresowań i zdolności do odczuwania przyjemności.

W przypadku depresji głównym objawem jest obniżenie nastroju, które utrzymuje się przez większość czasu.

Należy tutaj odróżnić depresję od smutku, który jest naturalną emocją, odczuwaną w sytuacjach niepowodzeń czy strat.

Na przykład osoba, która straciła kogoś bliskiego i przeżywa z tego powodu znaczny smutek, podejmuje jednak zwykłe aktywności i jest w stanie przeżywać przyjemność – nie choruje na depresję, a przeżywa żałobę.

Co to jest epizod depresyjny?

Jest to pojedynczy, przynajmniej dwutygodniowy okres, w którym typowo występują takie objawy jak:

obniżony nastrój przez większą część dnia, niezależnie od zewnętrznych bodźców,
brak energii, większa męczliwość, uczucie stałego zmęczenia,
utrata zainteresowań lub przyjemności z czynności, które dotychczas ją sprawiały,
spadek poczucia własnej wartości, zaufania do siebie,
wyrzuty sumienia i poczucie winy,
myśli o śmierci, samobójstwie, tendencje samobójcze,
trudności w skupieniu się, myśleniu, podejmowaniu decyzji,
pobudzenie (gdy współwystępuje lęk) lub spowolnienie ruchowe,
zaburzenia snu – najbardziej charakterystyczne jest wcześniejsze niż zwykle wybudzanie się i niemożliwość ponownego zaśnięcia; zaburzenia mogą mieć jednak postać trudności z zasypianiem, częstego wybudzania się lub nadmiernej senności i wydłużeniem snu nawet do kilkunastu godzin dziennie,
zaburzenia łaknienia – zarówno zmniejszenie apetytu i spadek wagi, jak i jego zwiększenie,
lęk, uczucie stale występującego napięcia oraz zamartwianie się,
dobowe wahania nastroju – osoba chorująca na depresję z reguły najgorzej czuje się w godzinach porannych, zaś w godzinach wieczornych zauważa pewną poprawę,
spadek popędu seksualnego, spadek odczuwanej przyjemności z życia seksualnego.

Obraz depresji nie zawsze jest typowy, co może prowadzić do błędnych diagnoz i nieprawidłowego leczenia. U części osób występują tak zwane depresje maskowane, czyli takie, w których to inne objawy wysuwają się na pierwszy plan. Do najczęstszych masek depresji należą zaburzenia snu, lęk oraz objawy somatyczne, takie jak bóle, duszności czy kołatanie serca.

Jak są stopnie nasilenia depresji?

Epizody mogą mieć różne nasilenie. W przypadkach lekkich i łagodniej umiarkowanych mogą utrudniać, ale nie uniemożliwiać wykonywania obowiązków i pełnienia ról społecznych. Z kolei depresja w stopniu ciężkim może praktycznie uniemożliwiać normalną aktywność.

W ciężkich epizodach chorujący mogą doświadczać również:

urojeń – nieprawdziwych, niekorygowalnych i niezwykle silnych przekonań, np. o popełnieniu zbrodni, nieuleczalnej chorobie, ruinie materialnej, śmierci własnej lub bliskich, katastrofie,
omamów – nieprawdziwych spostrzeżeń zmysłowych, np. głosów namawiających do popełnienia samobójstwa,
osłupienia – zahamowania ruchowego, przerwania kontaktu z otoczeniem.

Epizody depresji mogą występować pojedynczo, jako jedyny epizod w życiu danej osoby. Często jednak mają charakter nawracający lub stanowią część obrazu zaburzeń afektywnych dwubiegunowych, gdzie poza objawami depresyjnymi występują również epizody manii, hipomanii lub mieszane.

Zaburzenia depresyjne nawracające

U osób, u których wystąpiły przynajmniej dwa epizody depresji, mówimy o zaburzeniach depresyjnych nawracających (chorobie afektywnej jednobiegunowej). U ponad połowy osób, które doświadczyły już epizodu depresji, wystąpi kolejny nawrót.

Przeciętnie u osoby chorującej na zaburzenia depresyjne nawracające w ciągu całego życia występuje 3-5 epizodów.

Z każdym nawrotem rośnie ryzyko kolejnego i pogarsza się rokowanie – może spadać odpowiedź na leczenie, zmniejsza się szansa, że objawy depresyjne ustąpią całkowicie, a wraz z końcem epizodu rośnie ryzyko przewlekłego przebiegu.

Przyczyny

Przyczyny powstawania depresji są złożone i nie w pełni poznane. Uważa się, że znaczenie mają czynniki:

Biologiczne

genetyczne – ryzyko wystąpienia depresji jest wyższe w rodzinach osób chorujących na depresję,
zaburzenia neurotransmisji – u osób chorujących na depresję zaobserwowano zaburzenia w zakresie neuroprzekaźników takich jak serotonina, noradrenalina, dopamina i acetylocholina,
hormonalne – u osób chorujących na depresję obserwuje się zmiany w zakresie wydzielania hormonów stresu i innych,
strukturalne – u osób chorujących na depresję zaobserwowane nieprawidłową wielkość struktur mózgu zaangażowanych w regulację emocji,
zaburzenia w zakresie odpowiedzi zapalnej – w zaburzeniach depresyjnych obserwuje się nieprawidłowości w zakresie wydzielania czynników aktywujących i hamujących odpowiedź zapalną w organizmie, obserwuje się również zwiększone występowanie depresji w chorobach związanych z tego typu nieprawidłowościami.

Psychologiczne

typ osobowości – w wielu zaburzeniach osobowości obserwuje się zwiększone ryzyko zachorowania na depresję, zaobserwowano również, że wysoki poziom lęku jako cecha osobowości zwiększa ryzyko zachorowania na depresję,
zasoby i zdolność radzenia sobie ze stresem – osoby, które posiadają lepsze zdolności radzenia sobie ze stresem są w mniejszym stopniu narażone na zachorowanie,
traumatyczne i stresujące wydarzenia – nawet ok 50% pierwszych epizodów depresji poprzedzonych jest negatywnymi wydarzeniami życiowymi.

Społeczne

brak wsparcia i samotność,
niski status społeczny.

Rozpoznanie

Rozpoznanie depresji opiera się na dokładnym zebraniu wywiadu oraz badaniu stanu psychicznego pacjenta przez lekarza psychiatrę. Powinny zostać zebrane informacje na temat współistniejących chorób – mogą stanowić czynnik ryzyka depresji lub nasilać jej przebieg.

Istotne są także informacje na temat stosowanych leków, suplementów diety oraz używek – np.

niektóre leki stosowane w kardiologii, endokrynologii czy dermatologii mogą nasilać lub wywoływać objawy depresyjne, zaś używki mogą stanowić próbę samoleczenia przez pacjenta i prowadzić do uzależnienia jako powikłania depresji.

Pomocne w diagnozie i monitorowaniu postępów leczenia mogą okazać się również kwestionariusze objawowe (inwentarz depresji Becka, skala depresji Hamiltona, skala oceny anhedonii SHAPS).
Jednym z elementów diagnozy powinno być także badanie przesiewowe w kierunku zaburzeń afektywnych dwubiegunowych.
Chociaż nie jest to niezbędne do postawienia diagnozy, to istotne może być również zaplanowanie badań laboratoryjnych, które mogą wskazać na dodatkowe czynniki ryzyka depresji – niski poziom witaminy D, miedzi, cynku, kwasu foliowego, testosteronu czy niezdiagnozowana dotychczas chorobę tarczycy.

Współchorobowość

Depresja bardzo często współwystępuje z innymi zaburzeniami psychicznymi oraz innymi chorobami.

Zaburzenia psychiczne

zaburzenia lękowe – bardzo często towarzyszą depresji, a ich współwystępowanie wiąże się z pogorszeniem rokowania i gorszą odpowiedzią na leczenie,
zaburzenia osobowości,
uzależnienia i szkodliwe używanie substancji psychoaktywnych – mogą stanowić efekt podejmowanych przez pacjentów prób samoleczenia za pomocą substancji psychoaktywnych, ale depresja może też być efektem obu tych zjawisk,
zaburzenia odżywiania, w szczególności jadłowstręt psychiczny,
zaburzenia snu.

Inne choroby w przebiegu, których zwiększone jest ryzyko depresji:

przewlekłe zespoły bólowe – u ponad połowy pacjentów cierpiących z powodu przewlekłego bólu występują objawy depresji,
choroby neurodegeneracyjne, w szczególności choroba Parkinsona,
nowotwory złośliwe,
choroby tarczycy,
cukrzyca,
udar mózgu,
zawał serca – w przypadku pacjentów, którzy przeszli zawał serca leczenie przeciwdepresyjne zmniejsza również ryzyko jego kolejnego wystąpienia.

Leczenie

Terapia z reguły prowadzona jest w trybie ambulatoryjnym, jednak w przypadku nasilonych myśli samobójczych, tendencji samobójczych czy ciężkich epizodów z objawami psychotycznymi, powinno odbywać się w warunkach szpitalnych.

Podczas leczenia bardzo duże znaczenie ma ustalenie z pacjentem planu terapeutycznego oraz jego udział w procesie leczenia.

W tym celu koniecznie powinna być prowadzona psychoedukcja, mająca na celu poszerzenie wiedzy pacjenta o chorobie i jej leczeniu, a także poprawę współpracy w prowadzonym leczeniu.

Leczenie depresji dostępnymi współcześnie metodami jest z reguły skuteczne – u większości pacjentów dochodzi od remisji objawów.

Główne metody leczenia:

Psychoterapia

Formą psychoterapii o najlepiej udokumentowanej skuteczności w leczeniu depresji jest psychoterapia poznawczo-behawioralna, prawdopodobnie jednak inne podejścia są równie skuteczne. W epizodach o nasileniu łagodnym i umiarkowanym psychoterapia jest równie skuteczna jak farmakoterapia, a w epizodach może być stosowana jako główna metoda leczenia.

Farmakoterapia

Farmakoterapia jest współcześnie główną metodą leczenia depresji. Nowoczesne leki przeciwdepresyjne są skuteczne oraz bezpieczne, należy jednak pamiętać o kilku zasadach związanych z ich stosowaniem:

leki przeciwdepresyjne nie działają od razu. Z reguły efekt terapeutyczny pojawia się po okresie 2-4 tygodni,
leki powinny być przyjmowane codziennie, w stałych porach, zgodnie z zaleceniem lekarza psychiatry; nie mają działania doraźnego, a więc nie należy modyfikować dawki w zależności od bieżącego samopoczucia,
leki przeciwdepresyjne nie uzależniają,
przyjmowaniu leków przeciwdepresyjnych mogą towarzyszyć, szczególnie w początkowych tygodniach, działania niepożądane; z reguły mają charakter łagodny i przejściowy (i nie są wskazaniem do odstawiania leku, a ewentualnie do kontaktu z prowadzącym lekarzem psychiatrą),
leczenie jest długotrwałe i powinno trwać nawet po ustąpieniu objawów, a jego czas zależny jest od tego ile dotychczas wystąpiło epizodów oraz jak przebiegały,
leków przeciwdepresyjnych nie należy gwałtownie odstawiać, gdyż często wiąże się to z ryzykiem wystąpienia nasilonych działań niepożądanych,
z uwagi na potencjalne interakcje należy informować lekarzy innych specjalności o przyjmowaniu leków przeciwdepresyjnych, a lekarza psychiatrę o przyjmowanych lekach i suplementach diety.

Elektrowstrząsy i przezczaszkowa stymulacja magnetyczna:

Elektrowstrząsy – chociaż jest to metoda, która może budzić negatywne skojarzenia to jednak w leczeniu przeciwdepresyjnym jest niezwykle skuteczna i bezpieczna. Współczesne zabiegi elektrowstrząsowe przeprowadzane są w znieczuleniu ogólnym, w seriach 10-12 zabiegów. Wskazaniami do tej formy leczenia są stany, w których konieczna jest szybka poprawa – depresja z nasilonymi tendencjami samobójczymi, nasilonymi objawami psychotycznymi, osłupieniem, ciężka depresja w ciąży oraz depresja lekooporna.
Przezczaszkowa stymulacja magnetyczna – metoda alternatywna dla elektrowstrząsów, nie wymagająca znieczulenia, niestety nie posiadająca tak dużej skuteczności i szybkości działania.

Inne metody:

Stymulacja nerwu błędnego, głęboka stymulacja mózgu, metody neurochirurgiczne polegające na uszkodzeniu określonych struktur mózgu są również stosowane w leczeniu depresji, jednak wciąż dość słabo udokumentowane. Stosowane są zwykle u pacjentów z lekooporną depresją.

Rokowania

Chociaż depresja jest coraz powszechniejszą chorobą, dysponujemy skutecznymi metodami jej leczenia.

Najważniejsze z punktu widzenia osoby doświadczającej objawów depresyjnych, jak i jej bliskich, jest niebagatelizowanie tych objawów i jak najszybsze udanie się po pomoc. Leczenie jest zwykle bezpieczne.

You might be interested: POChP a zapalenie oskrzeli

Może ono obejmować farmakoterapię lub psychoterapię, a często wskazana jest zespołowa opieka – zapewniana przez lekarza psychiatrą i psychoterapeutę.

Leki najnowszej generacji nie są obarczone dotkliwymi skutkami ubocznymi, znacznie ułatwiają codzienne funkcjonowanie i pomagają czerpać wymierne korzyści z terapii. Zespołowe leczenie jest obecnie najskuteczniejszą metodą pomocy pacjentom i – w zależności od stopnia nasilenia choroby – przynosi stosunkowo szybką poprawę samopoczucia.

Opracował Lek. Krzysztof Wojtasik-Bakalarz

Anhedonia – niedoceniany objaw depresji

Czym jest anhedonia? Anhedonia (z greckiego: an – “bez”, hedone – “przyjemność”) – jest to termin oznaczający w psychiatrii stan, w którym pacjent skarży się… »

Co to jest somatyzacja?

Definicja pojęcia somatyzacji Termin somatyzacja wywodzi się z języka greckiego (somatikos – cielesny, związany z ciałem). Oznacza tendencję do doświadczania i… »

Geriatryczna skala oceny depresji

Geriatryczna skala oceny depresji (Geriatric Depression Scale – GDS) to jedna z częściej stosowanych skal do przesiewowej samooceny depresji w wieku… »

Czym jest perfekcjonizm?

Musisz być zawsze „na 100%”? Wszystko ma być bez wyjątków dopięte na ostatni guzik? Możliwe że jesteś perfekcjonistą. Co to jest perfekcjonizm? Perfekcjonizm… »

Wahania nastroju to czasem oznaka choroby, a nie charakteru

8 października 2013 (artykuł sprzed 7 lat) (34 opinie) autor: Katarzyna Mikołajczyk

W przypływie energii beztrosko realizują najdziksze pomysły i marzenia, kipią energią, szastają pieniędzmi, zawierają ryzykowne znajomości, biorą kredyty, rozdają swoje dobra. Gdy dobry humor mija, z przerażeniem patrzą na to, co zostało z ich dotąd uporządkowanego życia.

tak, jestem humorzasty/humorzasta, ale uważam, że to coś naturalnego 29% tak, ale moje wahania nastroju są chwilowe i zazwyczaj jednak czymś spowodowane 58% raczej nie, bo panuję nad swoimi emocjami i mam swoje sposoby na utrzymanie dobrego nastroju 9% nie, ale taki mam charakter – nic mnie nie wkurza, bo niczym się za bardzo nie przejmuję 4% zakończona Łącznie głosów: 181 Choroba afektywna dwubiegunowa (ChAD), która charakteryzuje się m.in. wahaniami nastroju i momentalnym przeskokiem z euforii w przygnębienie, może towarzyszyć choremu przez całe życie. Odpowiednio leczona – wcale nie musi go rujnować.

Kogo dotyka ChAD

Może dotknąć każdego – kobiety, mężczyzn, dzieci. Według statystyk często diagnozowana jest dopiero po kilku latach od rozpoczęcia leczenia. Zdarza się, że chorzy są leczeni na innego rodzaju zaburzenia (np. dzieci z ChAD bywają “posądzane” m.in. o ADHD, depresję, zaburzenia zachowania). Choć choroba może wystąpić u każdego, istnieją pewne czynniki mogące wyzwolić jej objawy. Są to m.in. nadużywanie używek np. alkoholu lub narkotyków i przyjmowanie niektórych leków.

Objawy zaburzeń afektywnych dwubiegunowych

Każdy miewa lepsze i gorsze dni. Stany te występują jednak naprzemiennie, przeplatając się zależnie od okoliczności. U chorego na ChAD stany te są głębsze i bardziej intensywne. Gdy dopada go faza depresyjna, smutek zdaje się nie mieć dna. Kiedy znajduje się w fazie manii lub hipomanii, entuzjazm i bezkrytyczny stosunek do swoich możliwości przekracza wszelkie granice rozsądku. Niektórzy chorzy cierpią na urojenia, mają omamy. Fazy te mogą występować naprzemiennie, choć zdarza się, że następują po sobie też fazy maniakalne, bez udziału drugiego bieguna.

– Czasami ChAD występuje tylko z jednym biegunem – manią lub hipomanią – mówi psychiatra dr n. med. Anna Nitka-Siemińska z Gdańska.

– To faza, której konsekwencje chory odczuwa po ustąpieniu objawów szczególnie dotkliwie, bowiem w fazie manii jego ocena rzeczywistości i własnych możliwości jest pozbawiona krytycyzmu.

Po fakcie może się okazać, że roztrwonił pieniądze, zaciągnął kredyt, którego nie jest w stanie spłacać, beztrosko nadwyrężył zaufanie partnera pozwalając sobie np. na przypadkowe i ryzykowne kontakty seksualne.

Sprawdź, gdzie w Trójmieście najdziesz gabinet psychiatryczny.
Czy ChAD jest niebezpieczna?
Leczenie

Zmiany nastroju w ChAD występują bez wyraźnej przyczyny poprzedzającej ów stan. Jeśli powyższe objawy zwracają uwagę naszą lub naszego otoczenia – warto zgłosić się do specjalisty, by rozwiał nasze obawy.Choroba afektywna dwubiegunowa jest niebezpieczna – głównie dlatego, że zarówno w jednej, jak i drugiej fazie emocje towarzyszące chorej osobie są tak silne, że mogą mieć wpływ na jej zachowania, również te ekstremalne. W ChAD samobójstwa zdarzają się częściej niż np. w przypadku depresji jednobiegunowej. Zagrożenia mogą wynikać zarówno z występujących nieraz halucynacji, jak również z powodu zaburzeń snu i łaknienia, co może doprowadzić chorego do stanu skrajnego wyczerpania i odwodnienia.

– W ostrej fazie choroby leki są niezbędne – zaznacza dr Anna Nitka-Siemińska. – Ich zadaniem jest stabilizowanie nastroju i zapobieganie następowaniu po sobie epizodów depresji i manii.

W leczeniu stosuje się niekiedy elektrowstrząsy, ale najlepsze efekty obserwuje się u chorych, u których oprócz leczenia farmakologicznego wprowadzono psychoterapię, grupową lub indywidualną, która pomaga mu osiągnąć trwały stan przystosowania.

Chory w rodzinie

Choroba afektywna dwubiegunowa jest wyzwaniem nie tylko dla chorego, ale także dla jego bliskich, których dotykają skutki jego zachowań. Czasem okazuje się to ciężarem nie do udźwignięcia, jednak rodziny chorych tworzą grupy wsparcia, dzięki którym dzielą się doświadczeniem i wymieniają radami.

– Mój partner ukrywał przede mną chorobę dość skutecznie – opowiada trzydziestopięcioletnia Joanna z Gdańska. – Nie zorientowałam się, dopóki brał leki. Kiedy je odstawił, jak się okazało, bez konsultacji z lekarzem, przerażona wiozłam go do szpitala psychiatrycznego, bo bałam się, że zrobi coś albo sobie albo mnie.

Choć to niełatwe, można czasem wpłynąć na chorego, by skontaktował się z lekarzem.

– W depresji chory cierpi z powodu lęku, przytłaczających go myśli, także łatwiej go nakłonić do kontaktu z lekarzem – choć często jest głęboko przekonany, że wszystko, co się z nim dzieje, jest przez niego zawinione i nie ma sensu podejmować działań – mówi Katarzyna Sulak, specjalista psychiatra oraz psychoterapeuta. – Chorzy z ChAD, zwłaszcza z dużą zmiennością faz i burzliwym przebiegiem, czasami obserwują, że ich rodziny przyjmują okresy depresyjne jako chwile wytchnienia – mają wtedy szczególne poczucie bycia niezrozumianym. W okresie manii rzadko pacjent ma poczucie choroby – czuje się wtedy sprawczy, kreatywny, wydolny.

Bywa, że chorzy pomiędzy epizodami depresyjnymi i maniakalnymi wykazują równie trudne do zaakceptowania (czy wręcz tolerowania) zachowania.

– Mój partner jest agresywny w czasie manii, a wtedy mu wybaczam zwalając wszystko na fazę choroby. Od jakiegoś czasu przejawia agresję wobec mnie i dzieci także w okresie remisji i muszę przyznać, że nie wiem, jak sobie z tym radzić, bo gdy próbuję radykalnie zareagować, on tłumaczy się chorobą – opowiada czterdziestoletnia Barbara z Gdańska.

– Agresja może być objawem choroby psychicznej – zauważa dr Katarzyna Sulak. – Postępowanie wobec takiej sytuacji regulują art.21, 23 i 24 Ustawy z dn. 19.8. 1994r. o Ochronie Zdrowia Psychicznego. Pewnie trudne jest do odróżnienia, jeżeli ChAD rzeczywiście współistnieje z przemocą, ale rozstrzygnięcie tego jest zadaniem lekarza lub policji

Szukasz psychologa, skorzystaj z katalogu trojmiasto.pl

Życie z choroba afektywną dwubiegunową w rodzinie nie musi być ekstremalnie trudne. Wprowadzenie pewnej stabilizacji, rytmu, uregulowanego trybu funkcjonowania może być bardzo pomocne w początkowej fazie choroby.Nie trzeba się koncentrować na “wypatrywaniu” kolejnego epizodu, lecz rozmawiać szczerze o tym, co się dzieje.

– Osoba z grupy terapeutycznej powiedziała mi kiedyś, że po każdym nawrocie choroby stara się żyć tak, jakby kolejny epizod miał już nigdy nie nadejść – mówi 30-letnia Aneta z Gdyni, chora na ChAD od 9 lat. – Odkąd wprowadziłam w życie tę prostą regułę, żyję jak zdrowy człowiek – tylko chwilami dopada mnie gorszy czas, który mija.

Cyklofrenia – jej podstawowym objawem są nagłe zmiany nastroju

fot. Adobe Stock

Od euforii do smutku, od depresji do manii – takie zmiany nastroju są codziennością osób cierpiących na cyklofrenię, czyli chorobę afektywną.

Zdarza się, że chory będący w euforii podejmuje się lekkomyślnych zachowań, angażuje się w hazard, traci majątek i odsuwają się od niego najbliżsi. Jednocześnie zmaga się też z apatią, smutkiem i brakiem chęci do życia.

Epizody manii i objawy depresji przeplatają się w jego życiu i tylko trafna diagnoza i podjęcie leczenia mogą pomóc mu dalej normalnie żyć.

O tym, jak trudną chorobą jest cyklofrenia i jak rozpoznać jej objawy opowiedziała nam Wioletta Karłowicz-Dul – psycholog, psychoterapeutka, seksuolog z Fundacji Pomocy Psychologicznej i Edukacji Społecznej RAZEM (www.razem-fundacja.org).

Czym jest cyklofrenia?

Wioletta Karłowicz-Dul: Cyklofrenia to nazwa odnosząca się do zaburzeń afektywnych, które mają cykliczny przebieg. Oznacza to, że okresowo mogą pojawiać się epizody depresji lub naprzemienne fazy depresji i manii. Istotne jest, że pomiędzy nimi przez pewien czas występują etapy wyrównanego nastroju i dobrego samopoczucia.

Jak żyć z osobą chorującą na cyklofrenię?

Jakie są objawy tej choroby?

W cyklofrenii występują okresy względnej stabilizacji emocjonalnej, po których pojawiają się epizody afektywne – depresja lub mania. Nie można jednoznacznie ustalić kiedy i który z nich wystąpi, a także jak długo będzie trwał.

W zależności od bieguna objawy mogą się diametralnie od siebie różnić. Kiedy chory cierpi na depresję, wówczas jest on ciągle przygnębiony, smutny i apatyczny, przeżywa poczucie winy i rezygnacji.

Często nie jest też w stanie reagować na pozytywne wydarzenia i odczuwać przyjemności, a także ma niski poziom energii. Dodatkowo może mieć problemy z koncentracją, ze snem, odżywianiem oraz popędem seksualnym.

Osoba w depresji bardzo negatywnie myśli o sobie i o własnej przyszłości, nie wierzy, że będzie jeszcze kiedykolwiek szczęśliwa. Czasami myśli o odebraniu sobie życia lub próbuje zrealizować taki zamiar.

Natomiast w manii występuje stan nadmiernego podniecenia, euforyczny lub drażliwy nastrój oraz nieadekwatnie wysoka samoocena i brak krytycyzmu. Chory ma bardzo dużo energii, zmniejszoną potrzebę snu, przymus mówienia i trudności ze skupieniem uwagi.

Nie potrafi racjonalnie myśleć, dlatego podejmuje się zachowań lekkomyślnych. Mogą to być np. hazard, ryzykowne zachowania seksualne, ekstremalne sporty itd. Czasami może zagrażać życiu swojemu lub innych osób.

You might be interested: Co Pomaga Na Katar I Kichanie?

Tego typu zachowania pociągają za sobą dotkliwe konsekwencje, taka osoba może straci majątek (lub zostać z poważnymi długami), a często również odsuwają się od niej najbliżsi.

6 klasycznych objawów apatii. Kiedy trzeba się zacząć martwić?

Na czym polega diagnostyka cyklofrenii?

Ustalenie diagnozy to zadanie dla lekarza psychiatry, który przeprowadza wywiad dotyczący historii objawów i występowania zaburzeń afektywnych w rodzinie. Posługuje się on również obserwacją, a czasami zleca dodatkowe badania lekarskie w celu wykluczenia innych schorzeń somatycznych, które mogłyby mieć związek.

Niekiedy proces diagnostyczny może odbywać się w warunkach szpitalnych, jeśli epizod jest na tyle poważny, że chory wymaga hospitalizacji, szczególnie w sytuacjach zagrożenia życia lub zdrowia. W procesie diagnozy niezbędna może okazać się również rozmowa z osobami najbliższymi pacjenta, która pozwoli ustalić przebieg choroby oraz występowanie podobnych problemów w u innych członków rodziny.

Częstym problemem diagnostycznym jest niewłaściwe stwierdzenie depresji nawracającej w przypadku zaburzenia dwubiegunowego. Powodem takiej pomyłki jest pomijanie przez pacjenta objawów manii czy hipomanii i traktowanie ich jako przejawów zdrowia i dobrego samopoczucia.

Jak się ja leczy?

Leczenie opiera się na farmakoterapii, psychoterapii oraz edukacji zarówno pacjenta, jak i jego najbliższych. Bardzo ważne jest przestrzeganie przez chorego zaleceń lekarskich oraz stawianie się na wizyty kontrolne.

W przypadku zaburzenia jednobiegunowego podawane są leki przeciwdepresyjne, natomiast przy naprzemiennych epizodach manii i depresji kluczową rolę odgrywają stabilizatory nastroju (tj. sole litu oraz walproinian sodu i karbamazepina).

Czasami lekarz wprowadza również leki przeciwpsychotyczne i uspokajające (benzodiazepiny).

Oprócz leczenia farmakologicznego bardzo ważne jest, aby zarówno pacjent, jak i jego rodzina mieli odpowiednią wiedzę dotyczącą choroby oraz objawów zwiastujących nawroty czy też powroty do zdrowia. Psychoterapia odgrywa znaczącą rolę zarówno pod kątem zmiany destrukcyjnego myślenia czy zachowania, jak i jako leczenie podtrzymujące i motywujące do współpracy z lekarzem.

Polecamy:Jeśli wciąż czujesz się zmęczona, boli cię głowa i jesteś drażliwa, możesz cierpieć na neurastenię. Co to za choroba?„Nie pracuję, jest sobota”. Czy lekarka ma prawo odmówić zbadania chorego dziecka?

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Wahania nastroju: u mężczyzn, nastolatków, kobiet. Podłoże

Sporadyczne wahania nastroju miewa większość osób. To zupełnie normalna reakcja organizmu na stresujące sytuacje oraz niepowodzenia życiowe. Jeśli jednak wahania nastroju zdarzają się często lub towarzyszą nam stale, mogą być oznaką depresji. Niekiedy labilność emocjonalna może mieć związek z chorobą somatyczną.

Wahania nastroju przytrafiają się każdemu z nas, niezależnie od wieku i płci. Najczęściej reagujemy labilnością emocjonalną na stresujące sytuacje oraz niepowodzenia życiowe.

Zwykle jednak smutkek, rozdrażnienie, niepokój lub wszystkie te emocje naprzemienne towarzyszą nam przez kilka dni, po czym odczuwamy poprawę samopoczucia. Inaczej jest u osób cierpiących na depresję – po kilku dniach nie odczuwają poprawy, a ich stan emocjonalny odbija się negatywnie na codziennym funkcjonowaniu (wykonywaniu pracy czy obowiązków domowych).

Niekiedy zdarza się tak, że przedłużające się wahania nastroju nie mają związku z depresją, lecz z chorobą somatyczną.

Wahania nastroju a depresja

Wahania nastroju to jeden z podstawowych objawów depresji. Kiedy niestabilność emocjonalną należy wiązać z epizodem depresyjnym? Zgodnie z wytycznymi Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, warunkiem koniecznym do zdiagnozowania u pacjenta depresji jest co najmniej dwutygodniowe utrzymywanie się pięciu spośród następujących objawów:

obniżony nastrój,
spadek zainteresowań/odczuwania przyjemności,
zmiana masy ciała,
zaburzenia snu,
pobudzenie/spowolnienie psychoruchowe,
zmęczenie/brak energii,
poczucie braku wartości/nadmierne albo nieadekwatne poczucie winy,
zmniejszona zdolność myślenia i koncentracji lub brak zdolności do podejmowania decyzji,
myśli samobójcze.

Przy czym należy podkreślić, że dwa pierwsze punkty to objawy podstawowe, a występowanie przynajmniej jednego z nich jest niezbędne do zdiagnozowania epizodu depresyjnego. Ponadto pojawienie się któregokolwiek z objawów powinno stanowić zmianę w dotychczasowym zachowaniu pacjenta.

Szacuje się, że zaburzenia depresyjne mogą wystąpić u 5-17 proc. populacji w jakimś okresie życia. Depresja atakuje niezależnie od wieku, płci, sytuacji społecznej czy wykształcenia. Tylko w Polsce cierpi na nią 1,2 – 1,5 miliona osób.

Wahania nastroju u mężczyzn

Nie zawsze jednak utrzymujące się przez dwa tygodnie wahania nastroju są przesłanką do zdiagnozowania depresji. Niekiedy za labilnością emocjonalną stoi choroba somatyczna. Jaka?

Wahania nastroju u mężczyzn po 55. roku życia mogą mieć związek z andropauzą, nazywaną potocznie męską menopauzą. Wówczas przyczyną labilności emocjonalnej jest spadek poziomu testosteronu, dihydrotestosteronu, hormonu wzrostu oraz melatoniny. Z badań epidemiologicznych wynika, że andropauza może dotyczyć nawet 50 proc. mężczyzn powyżej 55 lat.

Wahania nastroju u nastolatków

Wahania nastroju u nastolatków są typowym objawem dojrzewania. W okresie dojrzewania dochodzi do istnej burzy hormonalnej.

Wzrost stężenia testosteronu u chłopców i estrogenów u dziewczynek powoduje licznie zmiany w sferze fizycznej. Dziewczynki zaczynają miesiączkować, u chłopców pojawiają się nocne polucje.

U obu płci obserwuje się zmiany w sylwetce. Pojawia się owłosienie łonowe.

Wraz ze zmianami fizycznymi zachodzą zmiany w sferze psychicznej, których najczęstszym objawem są wahania nastrojów. Często zdarza się tak, że za zmianami biologicznymi nie nadążają zmiany w sferze emocji – jest to wyraźne zwłaszcza u chłopców, u których dochodzi do gwałtownego wzrostu poziomu testosteronu (u dziewczynek stężenie estrogenów wzrasta stopniowo).

Gwałtowny skok testosteronu może być przyczyną nie tylko niestabilności emocjonalnej i nadpobudliwości, ale także agresji, która może być źródłem problemów prawnych.

Wahania nastroju u kobiet

Wahania nastroju u kobiet, które weszły w piątą dekadę życia, są podstawowych objawem menopauzy. Menopauza jest medycznym określeniem na ostatnią miesiączkę w życiu dojrzałej kobiety, będącą oznaką ustania czynności hormonalnej jajników.

Zanim jednak pojawi się ostatnia miesiączka, w ciele kobiety zachodzi wiele zmian. Przekwitanie jest bowiem stopniowym procesem. Zwykle na kilka lat przed menopauzą stężenie hormonów zaczyna się powoli obniżać.

Pojawiają się zaburzenia miesiączkowania, a wraz z nimi uderzenia gorąca, nocne poty oraz niestabilność emocjonalna.

Z kolei wahania nastroju u młodych kobiet mogą być oznaką chorób tarczycy, zwłaszcza niedoczynności lub nadczynności.

Poza wieloma nieswoistymi objawami somatycznymi, zarówno niedoczynność, jak i nadczynność tarczycy prowadzi do wystąpienia objawów natury psychicznej.

Symptomem niedoczynności tarczycy są stany depresyjne (spadek nastroju, zmęczenie, brak chęci do życia), natomiast nadczynność może objawiać się manią (rozdrażnieniem, niepokojem, nerwowością).

Czytaj też:

Wahania nastroju – co oznaczają i jak je leczyć (jak sobie pomóc)

Wahania nastroju lub huśtawki nastroju to powszechne określenie używane do opisania szybkich i intensywnie zmieniających się emocji.

Często zdarza się, że zmiany nastroju występują bez wyraźnej przyczyny. Ludzie mogą doświadczać zmian w odczuwanych emocjach w ciągu dnia lub nawet w ciągu kilku godzin.

Każdy miewa wahania nastroju i są one naturalną częścią życia większości ludzi. Problem pojawia się, gdy zmiany nastroju są tak ekstremalne, szybkie lub poważne, że zakłócają normalne funkcjonowanie w życiu codziennym.

Być może przeżywasz właśnie okres niestabilności nastroju lub obserwujesz taki stan u swoich bliskich i chcesz im pomóc. To normalne, że czasem czujesz się bezradny i zdezorientowany.

Poniższy artykuł ma na celu przybliżenie Ci możliwych przyczyn takiego stanu rzeczy i możliwości poradzenia sobie z tą sytuacją.

Czym są wahania nastroju?

Nie ma co ukrywać – każdemu z nas czasem zdarzają się wahania nastroju. I jest to całkowicie normalne. Ludzie funkcjonują w bardzo skomplikowanym środowisku – każdy ma jakieś problemy, każdy przejmuje się swoją pracą, szkołą, czy życiem rodzinnym.

Skąd więc mamy wiedzieć które wahania są „normalne”, a które powinny nas niepokoić?

Przede wszystkim ważny jest punkt odniesienia lub kontekst zachowania. Dokładnie to samo zachowanie u jednej osoby może być normalne, a u drugiej może być objawem niepokojących wahań nastroju.

Przykład 1

Załóżmy, że ktoś ma bardzo dobry dzień, ale drobne zwrócenie uwagi, na przykład o przekroczenie terminu wykonania obowiązku służbowego doprowadzia tę osobę niemal do łez.
Jeżeli ta osoba jest bardzo emocjonalna i wrażliwa na opinie innych, to właściwie mamy tu standardową reakcję.
Jeżeli natomiast mamy do czynienia z osobą bardzo powściągliwą i spokojną, to taka reakcja mogłaby nas zaniepokoić.
Punkt odniesienia zmienia więc w tym wypadku ocenę zachowania.

Przykład 2

Wyobraźmy sobie, że patrzymy na jakąś osobę z boku, ale nie słyszymy jej.

Widzimy, jak pije kawę ze znajomymi i głośno się śmieje. Odbiera telefon, nie rozmawia nawet pełnej minuty, po czym wpada w złość – zaczyna krzyczeć i gwałtownie wstaje od stolika.

Skrajnie silne wahania nastroju? Być może.

Jednak wyjaśnieniem może być to, że ta osoba usłyszała przez telefon od swojej zdenerwowanej koleżanki, że ta właśnie zgubiła ich wspólne klucze do domu i nie mają jak się tam dostać.

Jak widać, kontekst zachowania również ma ogromny wpływ na jego ocenę.

Wahania nastroju jako objaw

Gdy już wiemy, że dany wzór reakcji emocjonalnej jest czymś wyjątkowym dla danej osoby, a kontekst przejawianych zachowań zdaje się ich nie usprawiedliwiać, to możemy się zastanowić, jaka może być przyczyna wahań nastroju.

Więcej o stanach lękowych

Nieprawidłowości fizyczne

Warto pamiętać o tym, że jesteśmy całością, a nasze ciało i psychika nieustannie na siebie oddziałują.

Z pewnością byłeś już w swoim życiu chory – choćby tylko przeziębiony. Pamiętasz, jak gorączka, osłabienie i ból głowy wpływają na nastrój? Jak nic się nie chce i trudno się skupić?

Jak widzisz zmiany psychiczne, mogą być objawem problemu w organizmie.

Poniżej lista częstych problemów dotyczących kondycji organizmu, wywołujących wahania nastroju, choć możliwych przyczyn jest oczywiście dużo więcej.

Brak snu

Tak jak śpiące maleństwa są marudne, tak i dorośli ludzie, którzy są często niewyspani, mogą doświadczyć rozchwiania emocjonalnego.
Rozwiązanie jest jedno i jest bardzo proste – wysypiać się!
Sen ma ogromny wpływ na pracę mózgu, który jak zapewne wiesz, zarządza funkcjonowaniem całego organizmu, w tym także reguluje emocje.

Nieodpowiednia dieta

Jesteś tym, co jesz – pewnie nie raz słyszałeś w życiu te słowa.

You might be interested: Suchy nos – przyczyny i sposoby nawilżenia przesuszonych śluzówek

Głód lub zaspakajanie go tak zwanym „śmieciowym jedzeniem” może powodować choroby, problemy hormonalne, a także ogólne złe samopoczucie. Na niestabilność emocjonalną może wpływać na przykład niedobór magnezu.

Niezdrowy tryb życia i brak ruchu

Punkt ten jest silnie związany z punktami poprzednimi – jedzenie, spanie i ogólny tryb życia to najważniejsze czynniki dobrego samopoczucia.
Aktywność fizyczna, szczególnie za świeżym powietrzu i dostęp do światła słonecznego są niezbędne, aby nasze procesy emocjonalne i poznawcze działały bez zarzutu.

Jesienna chandra wydaje Ci się nieuzasadnionym spadkiem nastroju? To właśnie zmniejszenie nasłonecznienia jest w dużej mierze odpowiedzialne za to zjawisko. Dlatego szczególnie jesienią i zimą warto zadbać o chociaż krótki spacer w ciągu dni.

Problemy z tarczycą

Jednym z najczęściej występujących objawów nadczynności tarczycy jest zmienność nastroju – jest to silnie związane z poziomem hormonów przez tarczycę wytwarzanych, czyli trójjodyną, tyroksyną i kalcytoniną.

Niedoczynność tarczycy (czyli niedobór wyżej wymienionych hormonów) objawia się spowolnieniem funkcji poznawczych, melancholijnym, a czasem nawet depresyjnym nastrojem.

Demencja

Demencja to otępienie wywoływane uszkodzeniem struktur mózgu. Związane są z nim tak poważne choroby, jak na przykład choroba Alzheimera, czy Parkinsona.

Objawami demencji są problemy z pamięcią, spowolnienie funkcji poznawczych, a także niestabilność emocjonalna.

Zaburzenia hormonalne

Hormony, poza wpływem na funkcje organizmu (na przykład trawienie), wpływają również na emocje.
Powszechnie wiemy o tym, że nastolatki podczas dorastania, kobiety w ciąży lub w czasie przed miesiączką bywają drażliwe i miewają problemy z zachowaniem stabilności emocjonalnej.
Kiedy ludzie są szczególnie podatni na rozdrażnienie emocjonalne pod wpływem wahania poziomu hormonów?

Dojrzewanie – wahanie w poziomach hormonów podczas dojrzewania, zarówno u dziewcząt, jak i chłopców, wpływa bezpośrednio na ich stabilność emocjonalną, dodatkowo osoby dojrzewające są też podatne na inne czynniki psychologiczne, które wpływają na emocje
Zespół napięcia przedmiesiączkowego (PMS) – zespół objawów (także emocjonalnych), które towarzyszą nawet 30% kobiet w czasie reprodukcyjnym
Ciąża – okres ciąży to dla kobiety czas ogromnych zmian hormonalnych w organizmie, co rzecz jasna wpływa na jej emocje
Okres poporodowy – okres połogu również jest szczególny w życiu, ponieważ organizm kobiety dopiero stopniowo powraca do momentu równowagi hormonalnej
Menopauza i andropauza – menopauza to etap w życiu kobiety rozpoczynający proces starzenia się, wtedy właśnie ustaje miesiączkowanie, co wpływa na poziom hormonów w organizmie, powodując szereg objawów – chwiejność emocjonalną, ale także uderzenia gorąca, czy zaburzenia snu.

Skutek uboczny przyjmowania leków

Również niektóre leki mogą wpływać na stabilność emocjonalną, nawet jeśli nie są to leki z grupy psychotropów (czyli leków stosowanych przy leczeniu zaburzeń psychicznych).
Jeżeli wahania nastroju zaczęły się po rozpoczęciu stosowania nowego leku lub zwiększenia jego dawki – sprawdź możliwe skutki niepożądane w ulotce lub skonsultuj się ze swoim lekarzem rodzinnym.
Pamiętaj, że silne objawy może wywołać także zaprzestanie przyjmowania jakiegoś leku – w takim przypadku organizm również potrzebuje czasu, aby się przyzwyczaić.

Zaburzenia psychiczne jako przyczyny wahań nastrojów

Pewnie nie zdziwi Cię, że zmiany w emocjonalności mogą być również objawem zaburzeń psychicznych.
Choć „wahania nastroju” nie występują jako osobna klasa zaburzenia w podręczniku diagnostycznym zaburzeń psychicznych, to często występują jako objaw konkretnych zaburzeń.

Osobowość borderline (z pogranicza)

Pełna nazwa tego zaburzenia, czyli osobowość chwiejna emocjonalnie podtypu pogranicznego zdradza główny objaw tego zaburzenia – czyli chwiejność emocjonalną.

Ponadto osobowość borderline przejawia się poprzez agresję (także wobec własnej osoby), silny lęk przed odrzuceniem, często odczuwany gniew i niestabilny obraz siebie.

Choroba dwubiegunowa

Zaburzenie afektywne dwubiegunowe opiera się na przechodzeniu osoby cierpiącej z epizodu depresji do epizodu manii – czyli czasu obniżonego nastroju i energii do epizodu podwyższonej energii i mocy odczuwanych emocji.

Depresja

Depresja kojarzy nam się z permanentnie obniżonym nastrojem i melancholijnymi dniami.

Jednak zaburzenie to objawia się w całej gamie objawów, w zależności od danej osoby.

Jednym z możliwych objawów jest huśtawka nastrojów – w szczególności, jeśli dana osoba mimo poczucia smutku, stara się usilnie walczyć z własnymi odczuciami i zamaskować je przed innymi (wtedy, mimo ogólnego wrażenia wesołości może czasem „pęknąć”, odsłaniając tym samym prawdziwe samopoczucie).

ADHD – Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi

To zaburzenie kojarzy nam się głównie z objawami ruchowymi – niemożność usiedzenia spokojnie na miejscu, szybsze ruchy, szeroka gestykulacja.

Jednak, jak sama nazwa wskazuje, jest to nadpobudliwość psychoruchowa, a objawy psychiczne to między innymi wahania nastroju (a także trudność w utrzymaniu koncentracji i impulsywność).

Zły stan psychiczny – przemęczenie, nadmiar stresu. traumy

Nie każdy „gorszy” czas musi być od razu zaburzeniem.

Czasem nasze przeżycia, szczególnie w okresach dużych zmian w życiu, wzmożonej pracy, przeżytych traum i tym podobnych, znajdują swoje odbicie w samopoczuciu psychicznym.

Bardzo ważne jest dać sobie psychicznie odpocząć w takich sytuacjach. Tak jak mięśnie potrzebują regeneracji po treningu, tak psychika potrzebuje czasu i spokoju, by „dojść do siebie” po szczególnie ciężkich przeżyciach.

Więcej o objawach nerwicy

Inne zaburzenia psychiczne

Zaburzenia i choroby psychiczne mogące objawiać się poprzez wahania nastroju, to między innymi:

Kiedy udać się do specjalisty?

Rozważ spotkanie ze specjalistą, jeśli spełniasz poniższe warunki:

wahania nastroju są dla Ciebie nietypowe
częste zmiany emocjonalne wpływają negatywnie na Twoje codzienne życie (na przykład na pracę lub związek)
wahania nastroju są reakcją na przykre wydarzenie w życiu (na przykład utrata pracy, śmierć bliskiej osoby)

Jeżeli w Twoim życiu nie wydarzyło się nic przykrego i masz wrażenie, że wahania nastroju „pojawiły się znikąd” warto udać się najpierw do lekarza rodzinnego. Być może przeprowadzi jakieś badania i ustali, czy wahania nastroju nie są efektem na przykład zaburzeń hormonalnych.

Jak sobie radzić z wahaniami nastroju?

Poza konsultacją ze specjalistami, w walce z wahaniami nastroju potrzebny będzie także Twój udział i wysiłek.

Co możesz zrobić?

1. Zdrowy tryb życia

Jak już wiemy, przyczyną wahań nastroju może być niezdrowy tryb życia – a więc rozwiązanie jest oczywiste (choć nie tak proste, jak mogłoby się wydawać), czyli praca nad coraz zdrowszym stylem życia.

2. Wsparcie bliskich osób

Człowiek jest istotą społeczną, bez wsparcia innych ludzi czujemy się osamotnieni, co negatywnie wpływa na nasze samopoczucie oraz stabilność emocjonalną.

Nadaj priorytet kontaktom społecznym – czasem warto coś odpuścić, by pobyć z bliskimi i nawiązać bliższą więź.

3. Odszukanie przyczyn

Być może uda Ci się odnaleźć powód Twoich wahań nastroju.
Czasem ludzie wiedzą, że pewien obszar w ich życiu dostarcza nadmierną ilość stresu (na przykład praca lub związek), a mimo to decydują się po prostu zaakceptować taki stan rzeczy.
Nie możesz liczyć na pozytywną zmianę, jeśli… nic nie zmienisz. Jeśli jesteś w takiej właśnie sytuacji i dobrze wiesz, co wytrąca Cię z emocjonalnej równowagi – podejmij działanie, postaraj się to zmienić

4. Nauka kontrolowania stresu i lęku

Tak, nad stresem i lękiem można (do pewnego stopnia) zapanować.

Jednak te zjawiska same w sobie złe nie są – stres działa mobilizująco, a lęk ostrzega nas przed zagrożeniem. Dopiero za duża ilość tych czynników w życiu lub ich występowanie w nieadekwatnych momentach utrudnia nam życie.

Świetnym rozwiązaniem na początek nauki kontroli emocji jest medytacja i wszelkie techniki relaksacyjne.

Najlepsze techniki i ćwiczenia relaksacyjne

5. Unikanie substancji pobudzających

Substancje pobudzające, takie jak alkohol, kofeina zawarta w kawie i herbacie, nikotyna z papierosów czy wszechobecny cukier sprawiają nie tylko, że serce szybciej pompuje krew, ale także wpływa na intensywność odczuwania bodźców.

Jeżeli czujesz, że jesteś ciągle rozdrażniony, a twoje emocje szybko się zmieniają, postaraj się odstawić (lub przynajmniej ograniczyć) przyjmowanie takich substancji.

6. Konsultacja ze specjalistą

Nie należy obawiać się także spotkania ze specjalistą.

Jak możesz sobie pomóc

Dzięki swojemu indywidualnemu podejściu i szerokiej wiedzy psychoterapeuta pomoże Ci odnaleźć źródła Twojej huśtawki nastrojów, a także zaproponuje Ci szereg metod, dzięki którym stopniowo uda Ci się nad nią zapanować.
Jeżeli okazałoby się, że wahania nastroju są objawem jakiegoś głębszego problemu w psychice – im wcześniej uda się zdiagnozować problem, tym szybciej i łatwiej będzie można nad nim zapanować.
W poważnych przypadkach możliwe jest także, że psychiatra przepisze Ci odpowiednie leki stabilizujące nastrój.
Najczęściej stosowanym typem terapii w przypadku wahań nastrojów jest terapia poznawczo-behawioralna (w skrócie „CBT” od angielskiego cognitive-behavioural therapy), w której terapeuta uczy, jak przekierowywać szkodliwe wzorce myślowe na zdrowsze, co w efekcie może pomóc zmienić myślenie, a przez to emocje i zachowanie.

Podsumowanie

To normalne, że miewasz dni, w których czujesz się smutny, a także dni, kiedy jesteś szczęśliwy. Dopóki zmiany nastroju nie będą zakłócać twojego codziennego życia, ogólnie uważa się je za zdrowe.

Jeśli często przechodzisz ze stanu bardzo euforycznego do głębokiego smutku, może być to też oznaką jakichś nieprawidłowości w Twoim organizmie lub psychice.
Częste i silne wahania nastroju są zdecydowanie czymś, o czym powinien wiedzieć Twój lekarz.
Niektóre przyczyny szybkich zmian emocji mogą być związane ze zmianami hormonalnymi (na przykład podczas okresu dojrzewania lub ciąży), używaniem substancji (takich jak leki) lub zdrowiem psychicznym (zaburzenia takie jak osobowość z pogranicza, choroba dwubiegunowa, czy ADHD).

Z wahaniami nastroju można sobie radzić. W lżejszych przypadkach, aby przywrócić normalne samopoczucie, być może wystarczy odpocząć i przywrócić stabilność w codziennym życiu.

Warto także działać zapobiegawczo i na bieżąco kontrolować poziom lęku i stresu we własnym życiu, a także uczyć się nad nimi panować.